Zoals jullie weten (ik heb er namelijk al een en ander over geschreven hier op Sargasso) heb ik de afgelopen jaren onderzoek mogen doen naar de effecten van een wat ruimhartige vorm van bijstand. Uiteindelijk leidde dat tot een proefschrift over een experiment dat de gemeente Nijmegen hier mee deed. Een mooie bijvangst van promoveren is (naast de status, de loonsverhoging en de mensen op straat die je handtekening willen natuurlijk /s) is dat je, eenmaal gepromoveerd, gevraagd kan worden om zelf in de corona te gaan zitten om anderen die hun proefschrift verdedigen moeilijke vragen te stellen. En zo leer je nog eens wat nieuws!
Enkele maanden terug was ik uitgenodigd om deel te nemen aan de oppositie bij de promotie van Sandra Schel, die een uitermate boeiend proefschrift over Nederlanders die dakloos zijn en/of die leven in langdurige armoede: Towards understanding what Dutch people in a socio-economically disadvantaged position need to enhance their living conditions.
Het hier helemaal bespreken voert te ver: het proefschrift bestaat (zoals dat vaak gaat bij proefschriften) uit vier deelonderzoeken, die een samenhangend thema hebben (mensen in zeer ongunstige sociaaleconomische omstandigheden, te weten daklozen en mensen in langdurige armoede). Eén specifieke passage wil ik echter graag met jullie delen, omdat hij volgens mij essentieel is voor het verbeteren van het sociale stelsel in Nederland. Maar ook omdat hij goed aansluit bij waar hier op Sargasso vaker over geschreven is. Het gaat hier om:
Professionals zouden bijvoorbeeld voldoende tijd en geduld moeten hebben om echt te luisteren, en de geboden diensten zouden open en transparant moeten zijn en gebaseerd op vertrouwen en gelijkheid. Deze aanbevelingen zijn in lijn met de bevindingen uit eerdere onderzoeken (Luchenski et al., 2018). Ten eerste vereist dit dat reguliere professionals en ervaringsdeskundigen voldoende tijd beschikbaar hebben voor hun cliënten. Organisaties zouden daarom kritisch moeten reflecteren op de caseload van hun professionals en deze verminderen indien nodig. Dit zou reguliere professionals en ervaringsdeskundigen de gelegenheid geven om hun cliënten te behandelen als mensen in plaats van nummers. De implementatie van deze verandering hangt echter af van het feit of gemeenten of andere overheidsfinanciers dit belang erkennen en indien nodig hiervoor extra financiering bieden
Ja: als we willen dat ons sociale systeem werkt, dan moeten de mensen die het uitvoeren, die direct contact hebben met de kwetsbare burger, genoeg tijd hebben om hun werk (goed) te doen. Of ze nou in de maatschappelijke opvang, bij een gemeente of bij wat voor soort instantie dan ook werken. En dat vraagt óók dat die instanties genoeg geld hebben om voldoende gekwalificeerde mensen aan te nemen. Persoonlijk kijk ik dan toch weer even naar het Rijk (zonder al te hoge verwachtingen).
Mensen die wetenschappelijke lectuur geen bezwaar vinden en het thema interessant vinden kan ik van harte aanbevelen het hele boek eens door te nemen – al was het maar de samenvatting.
Reacties (10)
Het blijft niettemin storend dat het Nederlands in proefschriften aan Nederlandse universiteiten zo’n ondergeschoven kindje is.
[/terzijde]
Bedoel je dat ze (te) vaak in het Engels zijn, of dat als ze in het Nederlands zijn de taal te wensen overlaat?
Het is eerder dat de vreemde taalbeheersing, doorgaans van het Engels, te wensen overlaat. Dunglish zogezegd. Maar wat de eerste helft van de zin aangaat:
Onderzoek(er), onderwerp, universiteit en ook de doelgroep van de scriptie zijn Nederlands. Het wil er bij mij maar moeilijk in dat de grote kluif dan toch in het Engels moet; ik denk dat die internationale lezerschaar heel erg meevalt.
Beugwant: dat heeft denk ik alles te maken met wat in de wetenschap gezien wordt als ‘goed’ en waar onderzoekers op worden afgerekend. In de regel zijn dat: internationale (Engelstalige) peer reviewed artikelen in wetenschappelijke tijdschriften.
Als een onderzoeker verder wil in de wetenschap, beurzen wil krijgen, prijzen wil winnen, een aio post-doc wil worden of een post-doc universitair docent (en zo ooit een felbegeerd vast contract binnen wil halen), dan gebeurt dat vrijwel altijd op basis van de internationale publicaties. En ja, dan krijg je situaties waarbij een Nederlandse onderzoeker over een Nederlands onderwerp schrijft aan een Nederlandse universiteit voor een Nederlands publiek, in het Engels. (kun je van alles van vinden, heb ik het oa hier https://sargasso.nl/impact-schmimpact-citaties-tellen-en-impact-factor/ en hier https://sargasso.nl/hoe-werkt-dat-nou-die-wetenschap/ over gehad eerder in deze serie.)
Dat gezegd hebbende: in het buitenland hebben ze natuurlijk ook daklozen en arme mensen, en de systemen hiervoor lijken in veel westerse landen best veel op elkaar. Ik denk Zeker dat ze ook in bijv. het Verenigd Koninkrijk zinnige dingen kunnen leren van dit onderzoek.
Ze hebben allemaal tenminste een naar het Nederlands vertaalde titel, en een samenvatting in het Nederlands.
Er zijn grote verschillen per richting hoe goed het Nederlands in proefschriften verder uit de verf komt. Dat heeft m.i. meer met de internationaliserende ontwikkelingen per richting te maken, dan met beheersing van – of het willen propageren van – de Nederlandse taal.
Een nieuwe ontwikkeling die ik in grotere consortiumprojecten zie, is dat per Engelstalig hoofdstuk of artikel, op een of enkele A4tjes een Nederlandse samenvatting wordt geproduceerd voor de volgers uit het consortium (vanuit overheden, kennisinstituten, brancheorganisaties) en het algemene publiek. Dit dan wel met hulp van iemand die erop is aangenomen dit te verzamelen en distribueren. Soms groeit het ook uit tot een artikel in een Nederlandstalig vakblad (magazines, anders dan de peer-reviewed internationale vaktijdschriften). Bij promovendi ligt best veel druk, en de Nederlandse ‘output’ goed krijgen gaat meestal niet even snel tussendoor, het wisselen tussen in het Engels en in het Nederlands schrijven is lastig voor velen in de proefschriftopleverfase.
Eens. Ik heb zelf geprobeerd wel te publiceren in de Engelstalige wetenschappelijke tijdschriften (ik deed mijn promotie er een beetje bij dus voor mijn wetenschappelijk carrière hoefde het niet, maar was ook leuk voor mijn co-auteurs), en ik heb daarnaast flink wat geschreven voor Nederlandse vakbladen, voor meer de praktische/beleidmatige (of als ik cynisch wil zijn: echte) impact.
Then again: het valt me op dat er toch best veel gebruikt wordt gemaakt van dingen die ik heb gevonden door internationale lieden, ook uit hoeken waar ik het helemaal niet had verwacht.
“In de corona” roept sinds de COVID-19 pandemie van de afgelopen jaren bij mij toch andere associaties op dan zitting in de beoordelingscommissie voor een proefschrift.
Dat roept de vraag op: is de titel nou een welbewust stukje clickbait?
Ik dacht namelijk even: heeft ‘ie nou corona opgelopen als gevolg van het werken aan zijn proefschrift? Hoe dan? En waarom zou je dan dan omschrijven als ‘In de corona’? Als in: ‘In de lappenmand’?
Nou ja, wel weer een academische uitdrukking geleerd, dus dat is winst.
Haha, nee, geen clickbait, gewoon onnadenkend jargon gebruikt :) Maar ik zou zo 1 2 3 ook geen vervangend woord weten waarmee het duidelijk is wat bedoeld wordt, en de titel was al aan de lange kant. Aanbevelingen welkom.
Terzijde, op het onderwerp corona (covid) en promoveren: was echt wel heftig voor veel aio’s (promovendi). Maanden of zelfs jaren vertraging met dataverzameling, geen buitenlandervaring op kunnen doen, mensen die vast kwamen te zitten aan de andere kant van de wereld tijdens een uitwisseling toen alles in lockdown ging. Was echt niet tof (maar dat was het natuurlijk voor heel veel mensen niet).
“Professionals zouden bijvoorbeeld voldoende tijd en geduld moeten hebben om echt te luisteren”
Wat een open deur. Wanneer geldt dat nou niet?
Enerzijds ja, dat zou je vanzelfsprekend kunnen vinden. Anderzijds is de constatering natuurlijk dat we tal van onze sociale systemen momenteel zo hebben ingericht dat die professionals die tijd nadrukkelijk niet hebben. Dan gaat er toch iets mis (en is zo’n aanbeveling als ‘zorg nou dat dit gefixt wordt’) nuttig en nodig.