Het probleem Afghanistan

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Khyber Pass door Charlie Phillips

De afgelopen verkiezingen in Afghanistan hebben de Afghaans-Pakistaanse strategie van de regering Obama zwaar onder druk gezet. Een voornaamste pilaar van die strategie was de vestiging van een stabiele, legitieme Afghaanse staat wat de Amerikanen in staat zou stellen om op den duur het land te verlaten. Geruchten van wijdverbreide verkiezingsfraude en het geweld dat de Taliban ontketenden tegen hen die stemden (waardoor minder dan 40% van de Afghanen naar de stembus ging in tegenstelling tot de 70% van de stemgerechtigden die in 2004 kwam opdagen) hebben echter het tegenovergestelde resultaat bewerkstelligd: de regering van President Hamid Karzai lijkt corrupter en onbetrouwbaarder dan ooit tevoren. De Taliban profiteren hiervan door Karzai des te meer als een marionet van het Westen af te schilderen die geen waar mandaat heeft van de Afghaanse bevolking.

Dit betekent dat de NAVO meer verantwoordelijkheid op zich moet nemen, wil het de missie in Afghanistan met succes afronden: het is de enige aanwezige autoriteit die bij machte is om tegelijkertijd de opstand neer te slaan en het land weder op te bouwen. De militaire opperbevelhebber, Generaal Stanley McChrystal heeft daarom om meer troepen gevraagd en voegde daar de waarschuwing aan toe dat wanneer de NAVO-bondgenoten er niet in slagen om binnen een jaar het initiatief te herwinnen en de Taliban terug te dringen, hen dat waarschijnlijk nooit zal lukken. De komende twaalf maanden zijn volgens McChrystal van essentieel belang maar dit is geen populaire boodschap in het Westen.

De nieuwe Amerikaanse regering nam begin dit jaar twee oorlogen in het Midden-Oosten over waarvan er volgens President Obama één, die in Irak, om de verkeerde redenen was gevoerd en zo snel mogelijk moest worden beëindigd terwijl de ander, in Afghanistan, de “goede oorlog” was. Afghanistan, zo zei Obama, was het werkelijke front in de oorlog tegen het terrorisme. Desalniettemin is de steun voor de missie onder het Amerikaanse volk gestaag afgenomen naarmate het geweld, en daarmee het aantal slachtoffers, toenam. Dat geldt niet alleen voor de Verenigde Staten. Ook in participerende NAVO-landen als Duitsland, Italië en Nederland roepen burgers en politici om terugtrekkingen; iets dat volgens een enkeling het liefst morgen nog moet gebeuren, ongeacht enige verplichtingen jegens de alliantie die ons deel van de wereld sinds het einde van de jaren veertig van oorlog heeft behoed.

Er zijn goede redenen om de strijd niet op te geven. Zonder de aanwezigheid van een buitenlandse troepenmacht zal Afghanistan waarschijnlijk wederom in burgeroorlog vervallen. Het Westen wordt in dat geval gedwongen om partij tegen de Pathanen en tegen de Pakistanen te kiezen tenzij het de Taliban terug aan de macht wil zien. Dit zou zonder meer de toch al fragiele bondgenootschap met Pakistan ondermijnen—met als enig lichtpuntje dat dat waarschijnlijk de Amerikaanse banden met India sterkt. De terroristische gevolgen voor zowel India als het Westen zouden verschrikkelijk kunnen zijn en dat doembeeld op zich is voldoende reden om geen onmiddellijke terugtrekking uit Afghanistan voor te staan, om maar te zwijgen over de geloofwaardigheid die de Verenigde Staten verliezen wanneer zij de beide oorlogen waarmee zij het Midden-Oosten hebben opgezadeld de rug toekeren.

De uitdagingen blijven echter ontzagwekkend. Zelfs onder het schrikbewind van de Taliban was niet geheel Afghanistan ondergeschikt aan het centrale gezag in Kaboel. Vorig jaar beschreef Henry Kissinger waarom dit een groots obstakel betekent: “Afghanen lijken hun land te definiëren in termen van een gezamenlijke toewijding tot onafhankelijk maar niet tot verenigd of gecentraliseerd zelfbestuur.” Een democratische overheid, ondersteund door een krachtige bureaucratie is om die reden bijna ondenkbaar in Afghanistan. “Het land is er te groot voor, de grond te kwaadaardig, de etnische samenstelling te gevarieerd, de bevolking te zwaar bewapend,” aldus de oud-minister van buitenlandse zaken. “Geen buitenlandse veroveraar is er ooit in geslaagd Afghanistan te bezetten.” De Britten zullen dat laatste wellicht als een belediging opvatten maar de Russische poging van de jaren tachtig hangt nog altijd als een donkere wolk over elk toekomstperspectief dat westerse strategen kunnen bieden.

Het is echter wat simplistisch om de huidige oorlog in Afghanistan te vergelijken met die de Sovjet-Unie er twintig jaar geleden voerde of zelfs met de oorlog in Vietnam zoals tegenstanders ervan graag doen. De vijand van vandaag de dag, de Taliban, worden niet financieel en materieel door een supermacht ondersteunt zoals de moedjahedien en de Vietcong respectievelijk op de steun van de Verenigde Staten en China konden rekenenen. De vergelijking gaat ook geheel voorbij aan de aanzienlijke vooruitgang die geboekt is op technologisch gebied: satellietcoördinatie en precisiebombardementen kunnen het aantal burgerslachtoffers dat altijd te betreuren valt tot een minimum terugbrengen terwijl verbeterde transport- en communicatielijnen ervoor zorgen dat gewonde soldaten zo snel mogelijk medische zorg ontvangen opdat ook onder hen zo weinig mogelijk doden vallen. De Vietnamoorlog en de Sovjetinval van Afghanistan waren uitputtingsslagen zonder enig resultaat in het vooruitzicht. De hedendaagse NAVO-missie in Afghanistan heeft daarentegen een duidelijk doel voor ogen: de eliminatie van terreur en de vestiging van een stabiele en gematigde Afghaanse staat.

Deze onontkoombare feiten worden maar nauwelijks tot niet onder woorden gebracht door onze beleids- en opiniemakers terwijl het publieke debat zich in de Verenigde Staten helaas vrijwel uitsluitend toespitst op de Amerikaanse rol in Afghanistan. Van de andere NAVO-landen hoeft Washington om de hierboven beschreven redenen niet al te veel te verwachten, echter China, India en Rusland dragen graag bij aan het economische herstel van het land. Dat zij onder de regering Bush stilaan maar absoluut werden afgeschreven als mogelijke partners in Afghanistan heeft hen de Sjanghai Samenwerkingsorganisatie ingedreven, een verbond waarin ook President Karzai zitting neemt. Deze landen vertegenwoordigen nog meer dan Amerika partijen die begaan zijn met de toekomst van Afghanistan. Die toekomst zal binnen internationaal perspectief vorm moeten worden gegeven en dat vereist een internationale oplossing van een probleem waarmee wij nog minstens een decennium te kampen zullen hebben.

Reacties (29)

#1 su

*zucht*

Wordt Nick gefinancierd door de CIA ofzoiets?

  • Volgende discussie
#2 KJ

Links is VOOR de missie in Afghanistan, want we doen daar iets wat lijkt op ontwikkelingssamenwerking en democratiebrengen en andere vage goede dingen en dat is GOED.

Rechts is VOOR de missie in Afghanistan, want we zorgen zo dat de Taliban en andere islamisten de strijd in hun eigen achtertuintje moeten uitvechten en dat is GOED.

Ja, we worden aan alle kanten genaaid.

O, en ik neem aan dat zelfs jij, NickieNick, er dan voor ben om alle troepen uit Irak terug te trekken, nietwaar ? Want zelfs jij bent niet zo onrealistisch om te zien dat de troepen om in te zetten in Afghanistan er anders gewoon niet zijn ?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 su

Links is VOOR de missie in Afghanistan, want we doen daar iets wat lijkt op ontwikkelingssamenwerking en democratiebrengen en andere vage goede dingen en dat is GOED.

Ook zo GOED naar voren gekomen bij de verkiezingen. De bevolking moet het zelf willen, anders kun je ‘vrede’ brengen tot je een ons weegt. En ondertussen stijgen de burgerslachtoffers de pan uit.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Nick Ottens

@KJ: Ik denk dat het onverstandig was om de oorlog in Irak te voeren. Of het verstandig is om nu alle buitenlandse troepen binnen een korte periode terug te trekken weet ik niet zo zeker. Zeker is wel dat de Iraakse staat een veel stabielere is dan de Afghaanse en dat het Iraakse leger veel beter in staat is dan het Afghaanse om vrede en veiligheid in eigen land te garanderen. En zeker is ook dat het voor een intensievere missie in Afghanistan bijna onontkoombaar is dat middelen worden vrijgemaakt die nu in Irak zijn ingezet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Googol

“vooruitgang die geboekt is op technologisch gebied: satellietcoördinatie en precisiebombardementen kunnen het aantal burgerslachtoffers dat altijd te betreuren valt tot een minimum terugbrengen”:
vandaag 9 burgerdoden door Nederlandse F16, waaronder 4 kinderen

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Ernest

@ Nick Je noemt een aantal doelen van de missie in Afghanistan.
“wil het de missie in Afghanistan met succes afronden: het is de enige aanwezige autoriteit die bij machte is om tegelijkertijd de opstand neer te slaan en het land weder op te bouwen”.
Dan stel je: “Zonder de aanwezigheid van een buitenlandse troepenmacht zal Afghanistan waarschijnlijk wederom in burgeroorlog vervallen”. Dus ook dat is een doel: vermijden van burgeroorlog.
Tenslotte: “de eliminatie van terreur en de vestiging van een stabiele en gematigde Afghaanse staat.”
Dat zijn al met al veel doelen, die allen voorbijgaan aan het allereerste doelen van de inval in Afghanistan: de Talibanregering straffen voor zijn hulp aan Al Quaeda, de vernietiging van de bases van Al Quaeda, zodat van daar uit geen terroristen meer naar het Westen, en in het bijzonder de VS kunnen gaan en tenslotte, neem ik aan, het oppakken van de leiders van Al Quaeda.
Wel, er is geen Talibanregering meer.
De bases van Al Quaeda zijn weg, en wat er over is zit in Pakistan.
Wie garandeert, dat het bereiken van die missie-doelen zal helpen bij het tegengaan van internationaal terrorisme, als het terrorisme kennelijk toch wel doorgaat (Spanje en Londen zijn erna gekomen)? Ook Bin Laden zal wel niet meer gepakt worden.
Kortom, de doelen die Nick noemt zijn zo aangepast dat er een legitimatie is voor een zeer langdurige aanwezigheid van Westerse troepen, om een situatie te bereiken die dit land nog nooit in zijn geschiedenis heeft gehad. De enige manier om dit werkelijk te bereiken is de totale culturele herstructurering van de bevolking, en dat kan waarschijnlijk alleen door een vernietiging ervan, min of meer vergelijkbaar met de verchristelijking van Amerika na Columbus, of de volksverhuizingen door Stalin in de Sovjet Unie. Zo niet, dan zal het Westen er altijd “de enige aanwezige autoriteit bij machte” moeten zijn.
Is dat nou echt op die manier nodig?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Nick Ottens

@5: Fijne timing.

Het is natuurlijk treurig, dat staat buiten kijf, maar wanneer ik het ANP bericht lees blijkt dat de burgerslachtoffers in kwestie (die door Defensie nog niet bevestigd kunnen worden) door Talibanstrijders werden opgehouden in dezelfde woning van waaruit zij op NAVO-troepen schoten.

Wanneer je hun dood als argument wilt gebruiken tegen de effectiviteit van precisiebombardementen (en ik neem aan dat dat de bedoeling is?) dan faal je hier faliekant.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Nick Ottens

@6: Enkele punten van kritiek:

– Het voorkomen van burgeroorlog is zover ik weet geen uitgesproken doel van de missie. Burgeroorlog zou echter zeer goed een gevolg kunnen zijn van terugtrekking en die mogelijkheid is daarmee wel een argument voor voortzetting ervan.

– Met “de eliminatie van terreur” verwees ik beleefd naar het vernietigen van Al Qaida (als voornaamste terroristische organisatie en dreiging) wat, inderdaad, aardig gelukt is.

– De Talibanregering is niet meer; de Taliban nog wel degelijk.

Wie garandeert, dat het bereiken van die missie-doelen zal helpen bij het tegengaan van internationaal terrorisme […]

Ik in ieder geval niet!

Kortom, de doelen […] zijn zo aangepast dat er een legitimatie is voor een zeer langdurige aanwezigheid […]

Daar ben ik het tot op een zekere hoogte met je eens. De aanvankelijke invasie had andere doelen voor ogen dat de huidige NAVO-missie. Dat is ook niet verwonderlijk. Het alternatief zou zijn geweest dat de buitenlandse troepen zich hadden teruggetrokken zo gauw Al Qaida en de Taliban een slag waren toegeleverd. Dan zou Afghanistan zeker zijn vervallen in chaos met zeer nadelige gevolgen op de lange termijn voor het Westen.

Hoe weet ik dat? Omdat we dat pakweg 20 jaar terug ook al eens hebben gedaan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 leo schmit

5. McChrystal kwam in zijn ‘assessment’ tot een aantal conclusies waaronder als laatste: ‘protecting the people means protecting against all threats’. Met nadruk op ‘all’; dus ook threats van ISAF, NATO en OED.

Met ruim 1500 burgerdoden in dit jaar, waaronder recent nog 90 burgers die door de Duitsers tot vleeskool werden gereduceerd en gisteren dus weer eens 9 doden, wordt het oppassen geblazen voor onze ‘jongens’ en ‘meisjes’, ook al zijn ze door ‘Britse’ militairen gevraagd om die ‘compound’ plat te gooien.

BNR meldt nu dat het om 4 zg Talib doden gaat en 9 burgerdoden. Dat is niet erg efficient, stel er lopen nog 4000 talibs rond, reken maar uit dat kost dus 9000 burgerdoden (plus ongenoemd aantal gewonden, en het economisch en persoonlijk lijden van de nazaten).

Stel er lopen nog 40 000 Talibs rond….

Stel er lopen n og 400 000 Talibs rond…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Sigi

@7 Het is ook inderdaad een geweldige verbetering om als burger door een “precisie bombardement” te worden gedood in plaats van door gewoon een bom. En ach ja, die colleteral damage, beetje naar voor de pr maar wat doen die mensen daar eigenlijk? Zolang het niet jezelf, je vrienden of familie betreft is het toch gewoon iets waar je objectief over kunt praten?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 lmgikke

Dit betekent dat de NAVO meer verantwoordelijkheid op zich moet nemen, wil het de missie in Afghanistan met succes afronden: het is de enige aanwezige autoriteit die bij machte is om tegelijkertijd de opstand neer te slaan en het land weder op te bouwen

Toen men de inval in Afhganistan begon was de nul situatie. Taliban heerste. Als de NAVO de enige zou zijn die dit met succes zou kunnen afronden, waarom heeft men dat dan niet vanaf dag 1 gedaan?

Blijkbaar na zoveel jaar oorlog is de NAVO NIET in staat tegelijkertijd de opstand neer te slaan en het land op te bouwen. En waarom?

Omdat NAVO soldaten vechten voor een salaris, en de Taliban voor een ideaal voor hun land.

Een (deel van) volk dat het niet eens is met een militaire aanwezigheid wint het altijd van die militaire aanwezigheid.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Nick Ottens

@9 & 10:

Korea Oorlog (1950-’53): 2,5 miljoen burgerdoden.
Vietnamoorlog (1959-’75): 4,4 miljoen burgerdoden.
Oorlog in Afghanistan (2001-heden): min. 11,760, max. 31,357 burgerdoden.

Als je denkt dat precisiebombardementen geen verschil maken ben je blind voor de feiten. Dat doet niet af aan het zeer trieste feit dat desondanks duizenden burgers slachtoffer zijn geweest, echter het staat geenszins in vergelijking met voorgaande oorlogen van deze schaal.

En ja, hier moet je objectief over kunnen praten. Dit is een serieus onderwerp en ik kan het me goed voorstellen wanneer je moeite hebt om erover ongeëmotioneerd te discussiëren. Maar is dat het geval, dan is het waarschijnlijk niet verstandig om verder de discussie aan te gaan.

@11: Waarom heeft men dat niet gedaan vanaf dag 1? Omdat het de bedoeling was om een stabiele Afghaanse staat te vestigen die dat zelf kon doen. Dat is tot dus ver niet gelukt dus moet de NAVO die rol wel op zich nemen.

En inderdaad, het is de NAVO tot nu toe niet geheel gelukt om twee rollen (opstand neerslaan & wederopbouwen) te combineren. Wellicht is dit een les dat de NAVO, en defensietroepen in het algemeen, daartoe ook helemaal niet in staat zijn. Maar er is nauwelijks een alternatief. We hebben geen gevestigde instantie die is toegespitst op het wederopbouwen van een land na (of tijdens) een oorlog.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 su

Hoe kun je een burgeroorlog eigenlijk voorkomen als die al de nodige jaren woedt?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 su

echter het staat geenszins in vergelijking met voorgaande oorlogen van deze schaal.

Alsof dat een valide excuus is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 cracken

fuck it, gewoon allemaal weg, en dan kunnen die afghanen weer lekker teruggaan naar elkaar kapotmaken. Kost het ons ook geen geld of mensenlevens, en kunnen we ook niet beticht worden burgerslachtoffers te veroorzaken danwel corrupte marionetregeringen te steunen.
Als Al-qaida of wie dan ook terugkomt, kan je dat vervolgens met Predator-drone aanvallen oplossen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Nick Ottens

@14: Dat wil ik ook helemaal niet beweren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Dolf

“de aanzienlijke vooruitgang die geboekt is op technologisch gebied: satellietcoördinatie en precisiebombardementen kunnen het aantal burgerslachtoffers dat altijd te betreuren valt tot een minimum terugbrengen”

Wat is dit voor gelul? Zit de schrijver soms bij Defensie? Of weet de schrijver niet wat oorlog is? Denkt hij daarbij aan Top Gun of zo? Dit hele propagandastukje, werkelijk, 9.9 op de debielometer.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Dolf

Blind? Feiten? Japan, 1945. Precisiebombardementen.Nog een feit? Een zelfmoordaanslag is het meest precieze precisiebombardement. Denk ook aan 9/11. Preciezer kun je niet zijn. Nog een feit? Een zogeheten ‘precisiebom’ maakt meer schade en slachtoffers dan een gewone of knutselbom. Zie Irak, Libanon en Gaza. En het allerbelangrijkste feit? “Precisiebommen” bestaan helemaal niet! Dat is een term uitgevonden voor de media, opdat de belastingbetaler denkt dat wij een soort ‘hoogtechnologische’ en (dus) ‘schonere’ en ‘humanere’ oorlog voeren (itt de heidense barbaren). Of geloof jij écht dat een precisiebom op een humaner manier de armpjes en beentjes van kinderen amputeert? Geloof jij nu echt dat wanneer een piloot de opdracht krijgt om een bom op een huis in een woonwijk te gooien, dat hij dan weet dat er geen burgers in dat huis zitten? Als je dat soort propagandapraatjes van Defensie gelooft, die onze zogeheten “kwaliteitskranten” gewillig aan de man brengen, ga dan lekker in de Efteling wonen en verkoop daar je sprookjes.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 KJ

@Dolf; nou chargeer je wat, vind je ook niet – of anders wijs ik je toch gewoon op de ‘precisie’ van bombardementen in de tweede wereldoorlog ? Er is altijd baas boven baas, en technologie gaat wel degelijk vooruit, dus dat bombardementen nu preciezer zijn dan vroeger, daar zal je het toch wel mee eens moeten zijn.

Wat acceptabel is, daar kun je over verschillen van mening. Laat niet je mening over een oorlog, of over deze oorlog, in de weg komen van een objectieve discussie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 mescaline

Dolf heeft wel een punt. Ik herinner me ook dat precisiebombardementen in Irak – zoals graag en trots gebracht door CNN – bij nadere beschouwing ontzettend veel schade en slachtoffers tot gevolg hadden. En er viel ook heel wat af te dingen op de precisie van die raketten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 su

Objectief gezien werken de precisiebombardementen ten voordeel van de taliban. Ze verliezen weliswaar strijders, maar krijgen waarschijnlijk een meervoud voor terug door de reacties op de burgerdoden. De taliban’s grootste troef is immers uithoudingsvermogen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 KJ

@mescaline; Precisie van ‘aanbrengen’ en precisie van het gestelde doel bereiken zijn twee heel verschillende dingen. Wat het eerste betreft is men tegenwoordig heel ver. En dat is een ontwikkeling die de laatste tien, vijftien jaar erg snel gegaan is.

Er was toch laatst dat verhaal van die man die de Willemsorde kreeg, die ‘vuur’ aan het moeten vragen, vijftig meter van zijn eigen positie ? Hij en al zijn maten leven nog, dus dat zijn heel precieze bombardementen.

Als jij op de grond bent, gaat dit soort dingen ook heel goed. Waar het fout gaat, is bij de intel, als jij niet op de grond bent.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 gronk

@mescaline: je moet ‘precisiebombardementen’ dan ook zien in de context van acties als dresden.

‘we moesten drie woonwijken platgooien om die ene chemische fabriek te raken’.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 esgigt

@su: om die reden is de strijd van de NAVO tegen de talibaan onzinnig

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 su

@23: Bij de Dresden bombardementen is geenzins vanuit een precisie oogpunt gehandeld. Bij aanvallen op steden werd door beide zijden veelvuldig gewerkt met brandbommen die expliciet bedoeld waren om een vuurzee te veroorzaken. Dresden was een soort 40-er jaren daisycutter of napalm aanval.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 KJ

@su; in de tweede wereldoorlog zijn wel degelijk een aantal precisie-bombardementen gepoogd (op dammen en bruggen met name). Hoeft geen vermelding dat dat allemaal niet zo van een leiden dakje ging. Terwijl als tegenwoordig generaal zegt: dat bruggetje gaat weg, dan is dat vijf minuten later gebeurd. Mijn punt blijft staan: wat we in het nieuws zien, is dat bij een bombardement burgerdoden zijn gevallen. Wat het leger meet, is hoe exact de bom op de juiste plek is gevallen. Dat laatste gaat beter en beter. Dat eerste voorkom je door je intel te verbeteren, en dat is in een guerilla situatie soms gewoon nog onmogelijk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 su

*lol*, de stuiterbommen van de dam busters als precisie uitleggen. Ruim anderhalf duizend slachtoffers van dat precisiebombardement, en voor een groot deel krijgsgevangenen en dwangarbeiders. KJ, je hebt wel humor. Precisie in jouw definitie zegt alleen wat over de kans om een doel te raken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 gronk

@su: inderdaad, dresden was een vergeldingsbombardement om een stad plat te leggen (en terecht aangemerkt als oorlogsmisdaad, omdat d’r geen industrie was en het ook geen effect had op de oorlog — het was alleen bedoeld ‘om het moreel te breken’).

Maar in WOII was het wel zo dat het nogal wat moeite kosten om een dam, brug, wapenfabriek of welk ander relatief klein doel te vernietigen — zoiets kon makkelijk een aantal raids kosten, waarbij honderden/duizenden bommen werden gelost.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie