Gouden toekomst voor gouden rijst?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
,
Gouden rijst (Foto: Golden Rice Humanitarian Board © 2007)

Battle-scarred, Potrykus says he hasn’t given up hope that the regulatory system can be overhauled so that GM technology can benefit the poor. He believes a massive, multimillion-dollar information campaign might help convert the public.

Het had hét succesverhaal moeten worden onder de genetische gewassen: gouden rijst. Niet ontstaan in de labs van Monsanto of Syngenta om de winst op te krikken, maar een ideel project bedoeld om het vitamine-A-tekort onder armen in Azië te bestrijden door beta-caroteen door rijst te laten maken. Maar acht jaar nadat Ingo Potrykus, één van de twee leidende wetenschappers in het project, op de voorpagina van Time stond is er nog steeds geen gouden rijst op de markt.

Science ging uitzoeken hoe het zat en zocht Potrykus en zijn mede-onderzoeksleider Peter Beyer op, alsmede een groot aantal andere hoofdrolspelers. Conclusie: de gouden rijst is door verbeteringen en de ontdekking dat beta-caroteen veel beter door het lichaam wordt opgenomen dan destijds werd gedacht eigenlijk nog veelbelovender dan toen. Door een uiterst effectieve mediacampagne van met name Greenpeace is gouden rijst echter nog steeds het lab niet uit. Dit in tegenstelling tot succesvolle commerciële gentechgewassen als Bt-katoen en Roundup Ready soja. Waarschijnlijk heeft Monsanto samen met de agrarische sector toch beter tegengas gegeven door lobbyen dan de minder rijke goudenrijstondersteuners.

Potrykus denkt dan ook dat een grote publieksvoorlichtingscampagne de uiteindelijke acceptatie van genetisch gemodificeerde gewassen moet bewerkstellingen. Gezien de zwakte van het verhaal van de milieuorganisaties zou hij daar een punt kunnen hebben.

Vooral de wetenschappelijke argumenten die worden aangehaald tegen gentech gewassen zijn bijzonder weinig overtuigend. De voorspelde ecologische rampen worden niet ondersteund door onderzoek op dat gebied. De praktijk bevestigt die onderzoeksresultaten: decennia lang wordt er al overal op de wereld dagelijks gewerkt met genetisch gemodificeerde organismen en er is nog nooit iets fout gegaan. Ook van rijst met een ingebouwd maïsgen zal de gentechapocalyps niet uitbreken.

Het is niet alleen de onheilstoon die de milieubeweging aanslaat die religieus aandoet, maar ook de wijze waarop de natuur wordt neergezet als een perfecte schepping die alleen op een eerbiedige afstand bewonderd mag worden.

Ook de meer sociale argumenten van de milieubeweging overtuigen niet. Ze zijn vaak gebaseerd op een simplistische marxistische karikatuur van de maatschappij waarin “de multinationals” alle macht hebben, iets dat alleen al wordt tegengesproken door het eigen succes van de milieubeweging. Verder wordt veel gebruik gemaakt van valse tegenstellingen. Zo wordt tegen de gouden rijst ingebracht, dat het onderliggende probleem van eenzijdige voeding door armoede er niet mee wordt aangepakt. Dat is waar, maar het biedt in ieder geval een oplossing voor een deel van het probleem. Want één ding is zeker: een arme Aziaat die ook blind is door vitamine-A-tekort, die blijft arm.

(Het artikel op Science is online, maar alleen te lezen voor abonnees. Een (waarschijnlijk illegale) kopie vind je hier.)

Reacties (7)

#1 Paul

Kent iemand acties of ideeën van Greenpeace die niet obscurantisch of mensvijandig zijn? Greenpeace pikt wereldwijd ideetjes op, verdunt deze homeopathisch en spuugt ze vervolgens via hun geoliede marketingmachine al subsidieslurpend de wereld weer in. Alles wat Greenpeace voortbrengt krijgt een aura van zoogdierbaby bescherming. Greenpeace bestaat uit kruisvaarders tegen wetenschappers, die zij uitsluitend zien als Dr.Strangeloves die slechts chloor, radioactiviteit en frankensteinbiologie voortbrengen. (Overigens is Greenpeace een reden om blij te zijn dat Diederik Samson geen PvdA-fractieleider is geworden)

  • Volgende discussie
#2 bougeluk

die paul heeft het wel gehad met groenigen

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Krispijn

@ 1&2 Da’s inderdaad duidelijk. Helaas zit de werkelijkheid vaak wat lastiger in elkaar. Greenpeace heeft zo z’n eigen rol te spelen in het systeem als luis in de pelt van overheid en bedrijfsleven. Ze zijn naar mijn mening echter minder effectief dan mogelijk. Deels doordat ze successen niet vieren, en omdat een deel van het publiek afhaakt omdat niks goed genoeg lijkt.

Iedere stap voorwaarts is er een en sommige vormen van gentech zijn toe te juichen, zoals deze gouden rijst. Bij andere vormen kun je vraagtekens zetten. De oude vertrouwde methode van veredeling heeft echter ook zo z’n nadelen, ik zeg ‘killer bee’.

Wat dat betreft raad ik Greenpeace aan een keer te raden gaan bij dit artikel voor het bepalen van hun strategie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Rolf

Gentech is gevaarlijk.
Het is aanlokkelijk om nieuwe gewassen zo te maken dat ze NOG meer voedingsstoffen bevatten, NOG beter groeien, of NOG beter tegen ziektes bestand zijn. Maar er kleven grote risico’s aan. Het belangrijkste kritiekpunt van de milieubeweging is dan ook volledig terecht:
–Het inzetten van genetisch gemanipuleerde gewassen is onomkeerbaar.–
Wanneer de gentechmais eenmaal op het veld staat, krijg je hem er nooit meer weg. Zolang alles goed gaat, is dat geen probleem. Maar blijkt de gentechmais andere gewassen te beschadigen, of treden er andere ongewenste bijeffecten op, dan is daar weinig aan te doen. De inzet van gentech is onomkeerbaar. Deze onomkeerbaarheid maakt de inzet van gentech potentieel gevaarlijk. Je kunt er dus beter maar niet aan beginnen!

Overigens wil ik Paul (reactie 1) er nog even op wijzen dat Greenpeace gelukkig niet “subsidieslurpend” is. Ze krijgen van de overheid geen cent. Hun activiteiten worden betaald door ruim een half miljoen Nederlandse donateurs.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Martijn

“Maar blijkt de gentechmais andere gewassen te beschadigen, of treden er andere ongewenste bijeffecten op, dan is daar weinig aan te doen.”

Maar dat gebeurt dus niet, omdat GMO’s met een specifiek doel ontworpen zijn en uitgebreid getest. De risico’s zijn daarom heel goed bekend. Neem nu gouden rijst: dat is rijst met een maïsgen ingebouw dat leidt tot extra beta-caroteen productie. Hoe zou dat problemen moeten opleveren?

Als je jouw redenatie volgt, dan kan je de internationale handel en het toerisme wel afschaffen, want via schepen en vliegtuigen worden hele soorten in nieuwe gebieden geïntroduceerd. Dat kan echt grote problemen opleveren (verspreiding AIDS bv), integenstelling tot de theoretische problemen die bij gentechnologie worden verondersteld.

“Deze onomkeerbaarheid maakt de inzet van gentech potentieel gevaarlijk. Je kunt er dus beter maar niet aan beginnen!”

Elke nieuwe techniek heeft zo zijn gevaarlijke kanten. Internet heeft het terrorisme geholpen en de muziekindustrie in de problemen gebracht. Vliegtuigen zijn vervuilend en je kan er bommen uit gooien.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Paul

@4 Rolf De Postcodeloterij betaalde tot 2008 30,1 miljoen euro aan Greenpeace. In 2007 daarnaast voor een extra project nog 1 miljoen euro.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Peach

@Greenpeace : met de gang van zaken rondom de Brent Spar heeft zij lang geleden haar onschuld verloren. Tegenwoordig is het gewoon een commercieel bedrijf dat opereert als ieder ander en zelfs via commerciële weg (inhuren uitzendkrachten) gelden ophaalt. Ver van wegblijven is mijn devies.

Het gevaar dat systematisch in de verf wordt gezet is het gevaar van transgeniteit. De gevolgen daarvan zijn inderdaad slecht in te schatten. Uiterste voorzichtigheid is daar geboden.

Het economisch gevaar is echter wel reeds duidelijk. Monsanto voert systematisch rechtzaken tegen boeren die geen zaad kopen van Monsanto, maar op wiens land wel, ongeacht de oorzaak, gepatenteerd genmateriaal van Monsanto wordt aangetroffen. De claim van de boeren is dat dat daar gekomen is van andere percelen. Echter, de boeren verliezen systematisch de rechtzaken of moeten zich flink in de schulden steken om de verdediging tegen de rechtzaken van Monsanto gefinancierd te krijgen.

Een 2e gevaar dat heel duidelijk is, is het probleem van gebrek aan biodiversiteit. Bijvoorbeeld bij bananen (niet transgeen) is er reeds een probleem van wereldwijd actieve schimmels die steeds lastiger te bestrijden zijn. Humor is wel dat men dit probleem zou kunnen aanpakken met onder andere genetische manipulatie… weliswaar binnen de bananenfamilie, dus geen transgene operatie.

Het antwoord is aan de wetenschap (en dan bedoel ik niet de commerciële instituten !!), maar de wetenschap die in alle openheid haar data, resultaten en conclusies openstelt aan kritiek… Popper comes to mind…

  • Vorige discussie