De Noordierse partij Sinn Fein (voorstanders van een Ierse eenwording) doet een poging met republikeinse dissidenten te praten, maar die hebben daar helemaal geen oren naar. Partijleider Gerry Adams hoopt de rebellen te kunnen bewegen het politiesysteem in Noord-Ierland te steunen. Want zonder die steun weigert aartsrivaal DUP (loyaal aan het Britse bestuur) een coalitie te vormen.
In maart vinden de verkiezingen plaats voor een eigen afvaardiging in Belfast, tot die tijd wordt Noord-Ierland nog vanuit Londen bestuurd. De verkiezingen gaan alleen door, als Sinn Fein en DUP ? de twee grootste partijen ? het eens worden over een aantal basiszaken. Zoals het politiesysteem.
Een geslaagde coalitie in het noorden zou een mooi afscheidscadeautje zijn voor premier Tony Blair, die deze zomer zijn functie neerlegt en niets liever wil dan als een smetteloze staatsman de geschiedenisboekjes ingaan. Hij moet daarvoor nog heel wat bergen verzetten.
Je zou verwachten dat Gerry Adams wel de laatste is die Blair een handje wil helpen. Jarenlang was Adams een voorstander van het bloederige gevecht van het verboden leger IRA; hij was ervan overtuigd dat je over lijken moet gaan om Noord-Ierland uit de klauwen van de Britten te redden. Politie was vijand nummer één.
Geen makkie dus, om de oude stempel republikeinen ervan te overtuigen dat de politie nu opeens hun beste vriend is, en dat er een vreedzame weg naar Ierse eenwording is: via een democratisch gekozen regering. De IRA mag de wapens hebben neergelegd, maar splintergroepen Real IRA, Continuity IRA en de Irish National Liberation Army weigeren dat voorbeeld te volgen. De eerste twee gebruiken nog altijd geweld om hun boodschap over te brengen.
Ruairi O?Bradaigh, die in 1983 door Adams uit het partijleiderschap werd verstoten en hem sindsdien altijd bekritiseert, is niet geïnteresseerd in een ontmoeting: ,,Adams weet dondersgoed wat onze basisprincipes zijn. Hij weet dat geen verzoening mogelijk is.?? O?Bradaigh steunt de IRA, niet de politie. Hij beschuldigt Adams ervan de IRA-principes te hebben verlaten, en daarmee de Britse controle over Noord-Ierland te gedogen.
Op 28 januari vindt de grote test plaats: dan komen de 2000 leden van Sinn Fein bij elkaar om te stemmen over een erkenning van de PSNI (Police Service of Northern Ireland). De uitkomst zal Adams, die nu 23 jaar partijleider is, maken of breken. En Tony Blair trouwens ook.
Ik denk dat als de politie niet wordt erkend, en de verkiezingen definitief worden afgeblazen, Noord-Ierland verder van huis is dan toen Blair aan zijn ambt begon. Het politieke vacuum zal in de zomer worden gevuld met geweld tijdens het traditionele marsseizoen. In de straten zullen hardlijnige terreurgroepen weer de scepter zwaaien.
Blair heeft gelijk als hij zegt dat het publiek klaar is voor een coalitie, maar hij onderschat de enorme golf van wantrouwen die heerst tussen Sinn Fein en de DUP. Een coalitie alleen zal geen vrede brengen. Noord-Ierland blijft nog lang nasputteren, een hoofdstuk dat ?zelfs? Teflon Tony niet kan afsluiten.
Zie ook: london-calling
Reacties (16)
“als een smetteloze staatsman de geschiedenisboekjes ingaan”?
Dat zal hem sowieso al niet meer lukken. Maar het Noord-Ierse probleem oplossen zal de historici wel iets milder maken, denk ik.
Maar ook dit lijkt dus niet van een lijen dakje te gaan.
Blijft een eindeloos verhaal.
De kwestie is eveneens bijzonder controversieel binnen Sinn Fein zelf. Zo heeft de jongerenorganisatie van Sinn Fein het voorstel om de politie te erkennen verworpen-
Ah, en de jongeren hebben de toekomst.
/sarcasme.
Waar bestaan de jongeren van Sinn Fein uit? Uit een stel voetbalsupporters?
Tja, jongerenorganisaties hebben nu eenmaal de neiging om radicaler te zijn dan hun partij. En als die partij dan Sinn Fein is…
Overigens is de weerzin van Sinn Fein en andere republikeinen tegen de Noord-Ierse politie niet geheel uit de lucht gegerepen. Uit onderzoeken van de politieombudsman aldaar blijkt wel degelijk dat er hechte banden zijn tussen de loyalistische beweging en sommige politiefunctionarissen en dat o.a. moorden door loyalisten niet of niet genoeg zijn onderzocht.
Die weerzin is historisch bepaald; de vroegere politiemacht RUC bestond voor 90 procent uit protestanten die loyalisten steunden en hard optraden tegen republikeinen.
Sinds 2001 is de politie gereorganiseerd (heet nu PSNI). Bij mijn weten slaat het rapport van de ombudsman op de RUC-periode.
De PSNI hanteert een eerlijker verdeelsleutel van republikeinse en unionistische recruten. Deze worden streng gecontroleerd door een bestuur bestaande uit beide kampen. Maar je hebt gelijk: Sinn Fein en de republikeinse aanhang zullen niet opeens staan te jubelen als ze een politieagent tegenkomen.
Eigenlijk zegt het al genoeg dat de selectie van recruten zo moet gebeuren.
They’re a long way from Tipperary… :-)
Toch is het feit dat Sinn Fein (naar alle waarschijnlijkheid) bereid is deze stap te nemen hoopvol voor het vredesproces. Ik heb dan ook het idee dat de grootste barrieres op dit moment vooral in het unionistische kamp liggen.
Denk je? Waar liggen die barrieres dan? Het lijkt me dat zij het minst te hoeven schuiven, programmagewijs.
Een aansluiting bij Ierland is vooralsnog niet aan de orde.
Op dit moment weigeren de extremistische protestanten om samen met Sinn Fein een regering in Noord-Ierland te vormen. Hun belangrijkste argument daarvoor was altijd dat Sinn Fein weigerde de politie te erkennen. Nu weigeren ze echter om de toezegging te doen dat ze, als Sinn Fein tot erkenning overgaat, inderdaad een regering willen gaan vormen.
Het belangrijkste argument van de DUP was niet altijd dat Sinn Fein de politie weigerde te erkennen… het belangrijkse argument was dat SF bloed aan zijn handen heeft omdat het van oudsher de politieke spreekbuis van de IRA is. Gerry Adams wordt door de unionisten nog altijd gezien als een terrorist, de IRA Godfather en een moordenaar.
Ook van unionistische zijde is er veel extreem sektarisch geweld (daar was het rapport van gisteren een treffend voorbeeld van) maar de DUP treedt niet op als spreekbuis van deze geweldplegers. De partij staat voor de democratische weg, en gelooft niet dat SF dezelfde intenties heeft. We hebben het hier wel over een jarenlange bloedige oorlog, die nog steeds nasuddert. De emoties liggen erg aan de oppervlakte. Dat de IRA de wapens een jaartje heeft neergelegd maakt SF nog geen vredestichter, redeneert de DUP.
Dominee Paisley heeft veel meer te verliezen in de verkiezingen, wat hem minder speelruimte geeft dan Adams. Luistert hij niet naar de kiezers, dan wordt zijn partij in maart keihard gedropt (hetgeen in 2005 ook gebeurde met David Trimble van de UUP). Van de andere kant zal de pro-Britse partij weinig verliezen als de verkiezingen helemaal niet doorgaan: dan wordt Noord-Ierland immers blijvend vanuit Londen bestuurd (De DUP voert al jarenlang campagne tegen het Goede Vrijdagakkoord waarin de afvaardiging is geregeld).
Kortom, het is allesbehalve zwart-wit…
Gut m’n reacties worden steeds langer… sorry :)
@12: Is juist heel goed! :-)
Ik wil zeker niet SF gaan verheerlijken (Gerry Adams is zonder twijfel een moordenaar die eigenlijk in de gevangenis thuishoort), maar ik vind de DUP ook zeker geen democratische partij te noemen. In de eerste plaats omdat ze weigeren te regeren met een democratisch gekozen partij (SF), waardoor er geen regering gevormd kan worden (alternatieven zijn niet mogelijk), terwijl SF dat niet doet.
Daarnaast zijn Paisly´s volstrekt idiote rants over dat er een Europese samenzwering onder leiding van de Paus (die tevens de antichrist is) is die poogt om deugdzame protsetanten de zonde is te trekken niet echt met een samenleving van gelijkheid en respect te rijmen. We zetten imams uit voor minder in dit land.
En ten slotte: SF heeft nu de stap gezet (of eigenlijk gaat zetten) die een vreedzaam bestuur kan opleveren. De bal ligt nu onherroepelijk bij de DUP.
Daar heb je helemaal gelijk in. Ik reageerde alleen heel direct op het feit dat het de DUP om meer te doen is geweest dan alleen SF’s erkenning van de politiemacht. Ik ben het verder met je eens; ik zal de unionisten ook allerminst willen verheerlijken.
Zondag wordt in elk geval spannend. Dan moet in de SF-conferentie nog blijken of de republikeinse achterban de PSNI wil erkennen. Die stap moet eerst worden gezet – dan ligt de bal bij de DUP. En kan Paisley niet meer om de coalitie heen.
Fingers crossed.
Fingers crossed inderdaad.
Ikzelf schat in (ik ken wel een paar Sinn Fein-aanhangers) dat het congres het voorstel wel zal aannemen (de discpline is nog behoorlijk groot in die beweging), maar ik sluit niet uit dat de partij er een kleine scheuring door zal ondergaan. Wat voor het vredesproces weinig uit zal maken.