Geen bal op tv | Klimaatontkenners

COLUMN - Deze maandag dook Gideon Levy diep in de wereld van de klimaatontkenners. Hij sprak met ze. Probeerde ze met open vizier te benaderen. Probeerde hun beweegredenen te doorgronden. En hun manier van redeneren te volgen. Vroeg zich af hoe klimaatontkenners in staat zijn om wetenschappelijk bewijs naast zich neer te leggen en om te draaien. En vroeg zich af hoe het kon dat ze de ernst van het probleem weigerden te erkennen. Want als je om je heen kijkt, dan is het toch overduidelijk dat er iets mis is?

Nu sprak Gideon Levy inderdaad met mensen die daadwerkelijk ontkennen dat de wereld aan het opwarmen is. Van het soort dat, al valt er een smeltende poolkap op hun kop, weigert een probleem te zien. Maar veel mensen die hij sprak ontkenden dat helemaal niet. Die zagen ook wel dat het klimaat aan het veranderen is. Wat zij ontkenden was de rol van de mens hierin. En diezelfde mens kon er dus ook niks tegen doen. Klimaatverandering is van alle tijden. Oftewel: niet zozeer de klimaatverandering, maar de rol van de mens was een hoax. Bedacht door een politieke elite om het geld uit de maatschappij te halen en in hun eigen zak te laten stromen. 

Daar hamerden ook de meeste lobbyisten op: de angst rond klimaatverandering wordt opgeklopt om geld te verdienen aan windmolens en elektrische auto’s. Pikant detail daarbij is dat de wetenschappers die zij beschuldigen van geldklopperij van het type ribjasjes-met-loszittende-elleboogstukken-dragers zijn, terwijl de lobbyisten zelf het soort pak dragen dat met de hand wordt gemaakt door een authentiek naai-ateliertje in Milaan, iets wat ze zich kunnen veroorloven doordat ze worden betaald door fossiele energie-giganten als Exxonmobil en de gebroeders Koch. Kortom, ze beschuldigen de tegenstander van een zonde die ze zelf begaan. Maar niemand uit de eigen parochie die ze dat kwalijk neemt. Want ze leggen de waarheid bloot. In opdracht van een paar eerlijke ondernemers die een Don Quichot-gevecht tegen een geldverslindende overheid voeren.

Levy verbaasde zich erover dat hun boodschap zo goed aanslaat bij een zeer groot deel van de Amerikaanse bevolking. Zelfs bij het deel dat straks, als hun huis door een tornado is meegenomen, moet kiezen tussen verhuizen of verdrinken. Terwijl we er wat aan kunnen doen, als we naar de wetenschap luisteren. Maar wat Levy maar niet leek te begrijpen, was dat sommige mensen geen enkele waarde hechten aan de wetenschap. De wetenschap is een linkse hobby van wereldvreemde gekken die niet in God geloven. Ze beweren bijvoorbeeld dat wij van de apen afstammen. En die gaan mij vertellen dat ik minder auto moet rijden? Omdat de wereld er anders aan gaat? Dank je de koekoek! Ik wist bovendien al lang dat de wereld eraan ging. Dat staat namelijk allemaal haarfijn beschreven in Openbaringen. En hoe eerder het einde der tijden eraan komt, hoe beter. Vote Trump!

Kortom, we zijn overgeleverd aan een samenzwering van idioten. Al dan niet religieus. Het gezonde verstand heeft verloren. Feiten doen er niet toe.

Een dag eerder zag ik in Tegenlicht de Britse filosoof Timoty Morton vertellen dat het einde van de wereld op een bepaalde manier reeds achter ons ligt. We leven al in een post-apocalyptische tijd, meende hij. Zo kun je niet eens meer een onschuldig praatje over het weer houden zonder op z’n minst in je achterhoofd aan de opwarming der aarde te denken. “De wereld als stabiel podium waarop wij acteren, ligt definitief achter ons”, zei hij. En in die zin was het einde van de wereld al geweest. Het is zaak dat te beseffen. Om in te zien dat het nooit meer zal worden wat het was. Om te rouwen en het verlies te nemen. En om van daaruit weer verder te gaan. Accepteer het. Toe maar. En haal troost uit een goed lied.