Europa heeft hogere inflatie nodig

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Europa heeft hoge nood aan groei. Je kunt vraagtekens zetten bij het bezuinigingsbeleid van veel Europese overheden, maar ook bij de obsessie van de ECB met inflatie. Inflatie kan juist een uitweg zijn uit de huidige malaise, betoogt Simon Tilford, chief economist aan het Centre for European Reform.

The biggest challenge facing the eurozone is how to generate economic growth. Whatever its leaders agree in terms of fiscal targets and surveillance will achieve little in the absence of growth. Excessively restrictive fiscal policy is clearly one obstacle to such growth, but the European Central Bank’s obsession with inflation is another. Of course the central bank must guard against excessive inflation, but it is a big problem when its fear of inflation blinds it to the much more serious threats confronting the eurozone economy. Indeed, somewhat higher inflation may be part of the solution to the crisis facing Europe. If policy continues to be directed at ensuring inflation of “below, but close to 2 per cent”, countries such as Spain and Italy will struggle to regain competitiveness within the eurozone and their debt burdens will be unsustainable.

The Bundesbank’s legacy is clearly visible in the ECB’s official strategy. The central bank’s interpretation of price stability means it has the most restrictive target or ‘reference value’ of price stability of any major central bank. Given that many eurozone countries have historically been prone to high inflation, the ECB’s determination to build a reputation for guaranteeing price stability is understandable. Officials from the bank never tire of saying that ensuring low inflation is the best contribution the ECB can make to economic growth. Price stability is important, of course. But a reference value of under 2 per cent and no accompanying mandate to ensure an adequate level of economic activity (such as that faced by the US Federal Reserve) is too restrictive. It is damaging in a number of ways for a currency union such as the eurozone.

First, it increases the risk that interest rates will be raised in response to temporary shocks – such as higher oil prices – that do not threaten medium-term price stability. This was illustrated by the ECB’s decision to raise interest rates in July 2008, when the eurozone economy was already contracting. Perhaps more egregious was its decision to raise interest rates in July 2011, despite strong evidence of a slowing economy, against the backdrop of a deepening sovereign debt and banking sector crisis, and in the face of very restrictive fiscal policy across the currency union. The ECB’s decision to raise rates despite these headwinds raises serious concerns over its mandate. The central bank is unlikely to cut interest rates at this week’s meeting because eurozone inflation currently stands at 3 per cent. This is largely because of higher energy prices whose impact on the consumer prices index will weaken sharply from early next year.

Second, an inflation target of below, but close to 2 per cent leaves very little room for adjustment within the currency union. Since countries such as Spain and Italy cannot devalue, they can only improve their ‘competitiveness’ by cutting their costs relative to Germany. Such a strategy will lead to deflation and debt traps unless German inflation rises more quickly than the current projections of around 1.5 per cent per annum. The eurozone would be better off with a symmetrical eurozone inflation target of 3 per cent with the inflation rate allowed to deviate by no more than 1 percentage point in either direction. Such a target would make it much easier for a member-state to hold its inflation rate (and wage growth) below the eurozone average without risking economic stagnation and deflation.

Although a target of under 2 per cent might have been appropriate for the Bundesbank, it is ill-suited to the eurozone. Unlike Germany, the eurozone is a largely closed economy (exports account for a similar proportion of GDP as they do in US) and hence cannot rely to anywhere near the same extent as Germany on exports to close the gap between output and expenditure. The currency union as a whole cannot expect to export its way out of trouble – it needs robust growth in domestic demand.

If the ECB had to take economic activity into account, not only would eurozone interest rates be lower, but the central bank would also be pumping money directly into the eurozone economy. Much like the US Fed, the Bank of Japan and the Bank of England – all of whom like the ECB face economies struggling with the aftermath of financial crises and the associated collapse in aggregate demand – the ECB would be engaged in so-called quantitative easing (QE), the unsterilized purchasing of government debt and other assets. By bringing down public and private borrowing costs and boosting the volume of credit, QE could strengthen economic activity and guard against the risk of deflation.

Supporters of the ECB’s current mandate would no doubt argue that the Fed’s dual target of inflation and employment has caused it to pump up one bubble after another. The Fed is forced to sacrifice the principle of sound money on the altar of short-term pump-priming. The result is an unbalanced US economy, excessive debt, and a world awash with dollars. This, in turn, puts downward pressure on the US currency, threatening international monetary stability. But this is a largely self-serving analysis. Had the Fed not kept interest rates very low and pumped money into its economy, the world would have had an even bigger problem: the US economy would have slumped, and its trade balance swung into surplus.

The eurozone is essentially trying to ensure monetary stability in Europe at the cost of higher debt elsewhere: the crisis strategy for the currency union is for everyone to save more, and spend less – to ‘live within their means’. This implies the eurozone running a huge trade surplus with the rest of the world. But this will not be possible. East Asia is pursuing a similar strategy to the eurozone. And the US economy is simply too indebted and not big enough to act as the consumer of last resort for both East Asia and Europe.

The ECB should not be responsible for setting its own mandate. One option would be to transfer responsibility for this to the Euro Group, which would agree decisions by qualified majority. Such a move would not necessarily require a new treaty; a unanimous decision in the Council could be enough. Unfortunately, there is no chance of this happening. Reforms of eurozone governance will not include reform of the ECB since several eurozone governments, not least the German one, are steadfastly opposed to such a move.

This leaves the currency bloc vulnerable to slump and on-going crisis. Fiscal policy is highly contractionary. The monetary policy stance is restrictive, given the depth of the economic weakness. The currency union as a whole cannot export its way out of trouble. Structural reforms should help to boost growth in the medium to long term. But such reforms need to be accompanied by investment if they are to deliver on their potential and with demand so weak investment will be thin on the ground. It is beholden on those governments that oppose greater monetary stimulus to explain how the eurozone economy is to grow and how the necessary adjustment in price and labour costs between the participating economies are to be made.

Simon Tilford is chief economist at the Centre for European Reform.

Reacties (66)

#1 Bismarck

“If policy continues to be directed at ensuring inflation of “below, but close to 2 per cent”, countries such as Spain and Italy will struggle to regain competitiveness within the eurozone”

Dit lijkt me wat verkeerd geformuleerd. De economische concurrentiepositie van Italië en Spanje binnen de eurozone wordt natuurlijk voor geen meter geholpen door inflatie, omdat die per definitie (of in ieder geval theoretisch) de hele eurozone betreft.

Het is natuurlijk wel de “Zuid-Europese” manier om je schulden relatief te verlichten (zolang die schulden maar in euro’s zijn). Maar het gaat wel ten koste van alle spaarders en de pensioenfondsen (die er toch al niet zo goed voor staan). Misschien is het politiek een makkelijker alternatief dan x miljard overmaken van het Noorden naar het Zuiden, maar economisch is het daar behoorlijk gelijk aan.

  • Volgende discussie
#1.1 Michel - Reactie op #1

De economische concurrentiepositie van Italië en Spanje binnen de eurozone wordt natuurlijk voor geen meter geholpen door inflatie, omdat die per definitie (of in ieder geval theoretisch) de hele eurozone betreft.

niet mee eens: door inflatie worden schulden vanzelf minder zwaar. Hoe langer je wacht met afbetalen, hoe minder moeilijk het afbetalen wordt. Een ander voordeel van inflatie is dat het de groei stimuleert (mits met mate).

Het is waar dat dit ten koste gaat van de kapitaal bezitters (pensioenfondsen b.v.). Maar die zijn ook niet gebaad bij lage economische groei die we nu hebben, integendeel zelfs. En wie klaagden er laatst toch zo over lage rente standen? Waren dat niet de pensioenfondsen die nu hun geld niet meer renderend in obligaties kunnen beleggen?

#1.2 Bismarck - Reactie op #1.1

Dat bedoel ik niet. Het gaat me meer om het eerste deel (dat jij vreemd genoeg ook aanhaalt): De economische concurrentiepositie van Italië binnen de eurozone schiet er niets mee op. Dat het de schulden verlicht, daar was ik het al mee eens.

Overigens heb je als pensioenfonds niet zo heel veel aan hogere rentes, als die met een evenzeer gestegen inflatie samengaan, want dan is je kapitaal na x jaar nog steeds niets meer waard. Wat pensioenfondsen willen is natuurlijk een veilige investering die veel beter rendeert dan de inflatie (en ik wil graag de eeuwige jeugd).

  • Volgende reactie op #1.1
#1.3 JSK - Reactie op #1.2

Ik vind het ook vergezocht, maar er valt wel iets te zeggen over de heilzame invloed van inflatie op de Zuid-Europese concurrentiepositie: een verhoging van de geldhoeveelheid zal zich eerder in krappe arbeidsmarkten (Nederland, Duitsland) dan in ruime arbeidsmarkten (Griekenland, Spanje) tot (loon)inflatie leiden. Daardoor kunnen die landen meer produceren (de lonen gaan er in feite omlaag) waardoor de gehele economische groei in de Eurozone toeneemt (wat ook weer goed is voor de pensioenfondsen).

Of je krijgt een vorm van hyperinflatie. :P

#1.4 Adriaan - Reactie op #1.1

Nog beter dan inflatie is een negatieve rente geldstelsel. zie:
youtube.com/watch?v=7kk6fplyLTI of youtube.com/watch?v=UG5luKfGjU0&feature=related

  • Vorige reactie op #1.1
#2 JanT

Goed punt Bismarck, en daarbij daarbij gaat deze chief economist ook nog voorbij aan een ander belangrijk punt.

Een belangrijk verschil tussen de ECB en de FED is dat de ECB officieel alleen een inflatie beperking doelstelling heeft, terwijl de FED zowel een inflatiebeperking als een werkgelegenheidstimulerings doelstelling heeft. In eerste instantie lijkt het dus alsof de FED een zinvoller beleid heeft, maar de ECB heeft een goede reden om zich FORMEEL alleen tegen inflatie te richten. Namelijk, als een centrale bank zich formeel ook op werkgelegenheid richt dan moet deze zich in een periode van laag conjunctuur bezighouden met het creeren en besteden van geld (ter stimulering van de werkgelegenheid, zoals de FED doet). Dit is op korte termijn weliswaar positieve effecten op de werkgelegenheid maar dit heeft ook inflatie tot gevolg. En helaas, deze inflatie heeft als gevolg dat het investeren destimuleert, en hiermee ook weer de werkgelegenheid in negatieve zin aantast. Dit heeft als gevolg dat in een tijd van laag conjunctuur investeerders zich terugtrekken omdat ze verwachten dat een centrale bank, ten behoeve van de werkgelegenheid, inflatie zullen veroorzaken.

Daarentegen, als een centrale bank (als de ECB) zich (formeel monomaan) concentreert op het in de hand houden van inflatie, dan zullen investeerders makkelijker investeren (want winst wordt niet weg geinfleert) en hiermee dus indirect ook de werkgelegenheid stimuleren.
Informeel kan een centrale bank dan vervolgens nog best beleid voeren dat de werkgelegenheid stimuleert, maar dat moet een bank niet te hard van de daken gaan schreeuwen.

In dat licht zijn de uitspraken van deze chief economist aan het Centre for European Reform, behoorlijk dom. Hij geeft investeerders namelijk wel het signaal dat er misschien inflatie aankomt, maar dan zonder dat hier werkgelegenheidstimulerende projecten tegenover staan.

om werkgelegenheid te stimuleren zijn investeringen belangrijker dan consumptie. Consumptie wordt gestimuleerd door hoge inflatie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#2.1 JSK - Reactie op #2

Eens. Ook zal een werkgelegenheid doelstelling bij de ECB de politieke druk op de ECB om de rente(s) te verlagen vergroten.

  • Volgende reactie op #2
#2.2 Michel - Reactie op #2

inflatie heeft als gevolg dat het investeren destimuleert

uh? Dat is niet logisch. Geld op de bank is veilig als er geen inflatie is, beter nog als er deflatie is. Maar inflatie dwingt gewoon om je geld te investeren in iets dat rendeert want anders smelt het weg. Het is dus precies omgekeerd.

  • Vorige reactie op #2
#2.3 JSK - Reactie op #2.2

Uch, dat is wel erg simpel gesteld. Als je inflatie verwacht, waarom uberhaupt nog iets vastzetten? Waarom niet alles op consumeren? Het is niet alsof bedrijfsobligaties of aandelen wel geïndexeerd zijn.

  • Volgende reactie op #2.2
#2.4 Michel - Reactie op #2.3

Waarom niet alles consumeren vraag je? Dat is niet altijd gewenst. Pensioenfondsen en particulieren die willen sparen zullen het niet consumeren maar beleggen.

Rente op obligaties volgt de (verwachte) rente – maar dat is natuurlijk een moment opname, en aandelen zijn afhankelijk van de winstgevendheid van een bedrijf. Als je goed belegd kun je je op die manier indekken tegen de inflatie.

#2.5 JSK - Reactie op #2.4

Nee, jij niet begrijpen.

Oke. Jij beweert dat een hoge inflatie investeringen in vaste activa stimuleert. Dat klopt volgens een hele simpele versie van het Keynesiaanse IS-LM model. Maar als je even nadenkt over de motieven en verwachtingen van de individuele spaarder of het individuele bedrijf in de huidige situatie, besef je wellicht dat jouw bewering onzinnig is.

Voorbeeld 1: Vanwege de inzakkende vraag haal je je spaargeld uit aandelen en zet het op de bank. Hierdoor nemen de bedrijfsinvesteringen af, en daarmee zakt de vraag nog meer in. Jouw oplossing is: verhoog de inflatie zodat het spaargeld uit de bankrekening wordt gejaagd. Je gaat er vanuit dat de individuele spaarder de keuze heeft tussen *of* een spaarrekening *of* een aandeel (=belegging in het bedrijfsleven). Maar er is een outside option: niet sparen/investeren maar consumeren. En dat wordt aantrekkelijk naarmate de inflatie stijgt. Fischer (1993) schat een investering elasticiteit van de inflatie van -0.037 (investeringen dalen met de inflatie).

Voorbeeld 2: Je bent een bedrijf, of je bent de CFO van een bedrijf. Je zit op een berg cash geld wat je voor het gemak op de bank zet. Bij de huidige inflatie verdien je een positief reëel rendement op een langlopende spaarrekening. Jouw voorstel om de inflatie te verhogen doet inderdaad de aantrekkelijkheid van het parkeren in een spaarrekening afnemen. Maar inflatie heeft ook een negatief effect op de aantrekkelijkheid van investeren in fysieke activa: de in de toekomst te ontvangen winststromen van een project worden tegelijkertijd ook minder waard (zie de NPV-formule in elk eerstejaars bedrijfskunde boek).

Het gevolg van inflatie op sparen/investeren is waarschijnlijk dat kapitaalbezitters opzoek gaan naar inflatie hedges: vastgoed en commodities. Of de reële economie daar wat aan heeft, mwah.

  • Volgende reactie op #2.4
#2.6 Meester - Reactie op #2.4

“de in de toekomst te ontvangen winststromen van een project worden tegelijkertijd ook minder waard”

En dat kun je dus juist bestrijden. Als ik met mijn kapitaal een broodbak machinekoop en inflatie treed op (lees brood wordt duurder) dan wordt die winstroom helemaal niet minder waard.

Geld(stromen) heeft een vaste nominale waarde, wordt dus minder waard bij inflatie. Brood(stromen) krijgen met inflatie een hogere nominale waarde. Investeren dus!

  • Vorige reactie op #2.4
#2.7 Karl Kraut - Reactie op #2.2

Te lage centrale bank rente leidt tot teveel geld ter investering omdat de koopkracht voor de extra produktie niet bestaat. De boom-tijden duren dan net zolang als de consument op krediet de extra produktie kan consumeren. De crash is volkomen voorspelbaar.

  • Volgende reactie op #2.2
  • Vorige reactie op #2.2
#2.8 Michel - Reactie op #2.7

Als de crash volkomen voorspel zou zijn dan zou ze niet optreden. Achteraf is het altijd makkelijk te beredeneren, maar in “real time” is dat wat anders.

#2.9 JanT - Reactie op #2.2

Nee hoor, spaargeld dat op een bank staat is juist het geld dat beschikbaar is voor investeringen. Kortom, lage inflatie, veel spaargeld, veel investeringsmogelijkheden.
En bij hoge inflatie haalt iedereen zijn geld van de bank om het direct te consumeren, waardoor de banken geen kapitaal meer overhouden om uit te lenen aan investeerders.

Neem als uiterst geval hyperinflatie, daarin consumeert iedereen direct zijn salaris omdat sparen geen zin heeft.

  • Vorige reactie op #2.2
#2.10 Sandbak - Reactie op #2.9

“En bij hoge inflatie haalt iedereen zijn geld van de bank om het direct te consumeren, waardoor de banken geen kapitaal meer overhouden om uit te lenen aan investeerders.”

De theorie is mooi, maar dat hangt in de praktijk sterk af van de omstandigheden. Als men economisch zwaar weer verwacht, gaan consumenten niet opeens meer consumeren, omdat de inflatie hoog is. Men wel zich toch indekken tegen economische tegenslag, inflatie of geen inflatie.

#2.11 JSK - Reactie op #2.10

Ik heb het over spaarders/investeerders. Wel ff lezen.

  • Volgende reactie op #2.10
#2.12 Sandbak - Reactie op #2.10

@JSK Confused, ik reageerde op JanT, toch?

  • Vorige reactie op #2.10
#3 JanT

Wat natuurlijk wel gebeurd is dat als de rentelast daalt, dit ook de druk op (inkomens)belasting verlaagt, hiermee dus ook de loonkosten verlaagt en hiermee weer de concurentie positie verbeterd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Lord Flash

“En helaas, deze inflatie heeft als gevolg dat het investeren destimuleert”

Niet als veel bedrijven op grote zakken geld zitten die ze niet kunnen investeren vanwege te weinig vraag.
Inflatie zorgt dan juist dan investeren aantrekkelijker wordt, omdat anders je cash minder waard wordt. Dan krijg je dus juist investeringen, die zorgen voor meer economische activiteit, wat zorgt dat het aantrekkelijker is te investeren dan op je cash te blijven zitten etc

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4.1 Karl Kraut - Reactie op #4

Als alles duurder wordt, daalt de koopkracht. Inflatie is slecht voor de armen, met hun lage inkomens. Lagere centrale bankrente betekent alleen maar dat banken meer geld krijgen om mee aan de beurs mee te gaan speculeren, om de prijzen van grondstoffen, energie en voedsel mee op te drijven. Want dat is het enige wat de Federal Reserve met hun fopmandaat, dat ze werkgelegenheid zouden kunnen stimuleren, de laatste jaren hebben bereikt.

De stabiele D-Mark was ook tientallen jaren niet negatief voor de Duitse groei: een harde munt en toch veel exporteren. Lage centrale bankrente leidt alleen maar tot hyperconsumptie, desinvestering, deïndustrialisatie en complete verarming. Maar keynesiaan Simon Tilford weet het dus beter.

  • Volgende reactie op #4
#4.2 esgigt - Reactie op #4

Zit wat in, in wat jij daar schrijft over investeren en blokkerende vraag.
In dat kader doen de lastenverzwaringen voor de (werkende) burger al helemaal geen goed aan de economie. Hun uitgavenpatroon verschuift richting eerste levensbehoeften (die tak blijft redelijk stabiel) terwijl de grote klappen vallen in de andere takken van de economie (waar de meeste arbeidsplaatsen zijn).

In mijn simpele beleving doe je er in tijden van crisis als overheid beter aan om de vraag-kant van de economie zoveel mogelijk te ontzien in plaats van deze verder uit te hollen door nog meer lastenverzwaringen (dan de laatste 10 jaar al hebben plaatsgevonden).

  • Volgende reactie op #4
  • Vorige reactie op #4
#4.3 JanT - Reactie op #4.2

Ben ik helemaal met je eens esgigt.
Een overheid moet altijd anti-cyclisch te werk gaan. Stimuleren als het slecht gaat en bezuinigen als het goed gaat. Helaas doen we het de laatste 10 jaar precies omgekeerd. In het geval van de EU moet de hele EU echter wel als één blok hetzelfde anti-cyclische beleid volgen, want in een wereld waarin handel zo een grote rol speelt zet het geen zoden aan de dijk als één land dit in zijn ééntje doet.

#4.4 JSK - Reactie op #4.3

Keerpunten in de economische conjunctuur zijn moeilijk zowel niet onmogelijk van te voren te herkennen.

#4.5 Sandbak - Reactie op #4.4

Waar, maar geen excuus om anti-cyclisch te handelen. Dat doe je namelijk reactief (nadat je weet dat het economisch beter / slechter is geworden). Je hoeft het omslagpunt niet te voorspellen.

Het echte probleem is dat de politiek niet (goed) in staat is gebleken om geld opzij te zetten in betere tijden. Het is altijd verleidelijk om meer uit te geven, want dat vergroot de kans op verkiezing. Daarom zitten we nu overal in het westen met gigantische staatsschulden.

Het is een van de nadelen van democratie, het is een populariteits strijd, niet een strijd om wie de beste maatregelen neemt.

  • Volgende reactie op #4.4
#4.6 Loupe - Reactie op #4.4

@Sandbak:
Het is de verantwoordelijkheid van bestuurders om door middel van duidelijke uitleg en een heldere toekomstvisie uit te leggen wat zij zien als de beste maatregelen.

Het is de verantwoordelijkheid van kiezers om zich goed te informeren of zelfs te participeren.

Als niemand zijn verantwoordelijkheid neemt, verwordt het landsbestuur tot de poppenkast die ’t nu is.

  • Volgende reactie op #4.4
  • Vorige reactie op #4.4
#4.7 Sandbak - Reactie op #4.4

@Loupe Inderdaad, in de praktijk werkt het gewoon niet. Kiezers kiezen (gemiddeld) voor hun eigen portemonnee, en hun eigen gemak. En succes word gemeten in economische groei, banen, en koopkracht. Meer uitgeven = meer politiek succes. De verleiding is te groot.

  • Volgende reactie op #4.4
  • Vorige reactie op #4.4
#4.8 Karl Kraut - Reactie op #4.4

De overheid heeft dus nooit een overschot, maar áltijd een tekort. De overheid stimuleert de economie dus al permanent. Het raadsel is dan echter, hoe er dan toch ooit een crisis heeft kunnen ontstaan.

  • Volgende reactie op #4.4
  • Vorige reactie op #4.4
#4.9 pedro - Reactie op #4.4

Je begrijpt het niet helemaal, geloof ik. In tijden van voorspoed werkt dat contraproductief. De overheid moet de economie alleen in recessie stimuleren, en kan dat alleen bekostigen door in tijden van een economische hausse geld te sparen.

Een slechte vergelijking kan misschien helpen: als je je slecht voelt, kun je wat alcohol nuttigen om je beter te voelen. Als je echter dan nog steeds door gaat met nuttigen van alcohol, ga je je weer slechter voelen. Dan helpt de stimulans niet meer.

  • Volgende reactie op #4.4
  • Vorige reactie op #4.4
#4.10 Karl Kraut - Reactie op #4.4

pedro: In tijden van voorspoed werkt dat contraproductief.

In de tijden dat het goed gaat, gaat het te goed, omdat—ondanks dat het goed gaat—de overheid toch, automatisch dus, stimuleert, aangezien ze altijd meer uitgeeft, dan er binnenkomt. In die zin werkt het ‘contra-produktief’, aangezien het daardoor beter lijkt te gaan, dan het dus eigenlijk—goed dus—al gaat.

Maar het is in ieder geval half waar, in die zin, dat wanneer de overheid in de goede tijden toch stimuleert, het op dat moment niet slechter gaat, maar later dus wel.

Pedro: “De overheid moet de economie alleen in recessie stimuleren, en kan dat alleen bekostigen door in tijden van een economische hausse geld te sparen.”

In dat geval zou de overheid in concurrentie treden met banken en investeerders, aangezien ze dan meer belasting heft, dan ze uitgeeft—met als excuus het oog op de investeringen die de overheid op stapel zal hebben liggen, voor wanneer het, onverhoopt, in de particuliere sektor weer eens slechter gaat. De bouwsektor b.v. met de juiste politieke connecties staat tenslotte altijd klaar, om de overheid en de politieke kluns van dienst een poot—tunneltje hier, tunneltje daar—uit te draaien. Maar misschien het krediet- en geldwezen dan maar nationaliseren, zodat het allemaal door ambtenaren perfect gecoördineerd kan worden, crisissen voorgoed uitgebannen zullen worden.

Een slechte vergelijking kan misschien helpen, maar doet dat niet.

  • Volgende reactie op #4.4
  • Vorige reactie op #4.4
#4.11 pedro - Reactie op #4.4

“Maar het is in ieder geval half waar, in die zin, dat wanneer de overheid in de goede tijden toch stimuleert, het op dat moment niet slechter gaat, maar later dus wel”
Nee, je mist het punt op dat gebied. Als de overheid in tijden van voorspoed blijft stimuleren, raakt de economie oververhit. Dat is helemaal niet goed.

“In dat geval zou de overheid in concurrentie treden met banken en investeerders, aangezien ze dan meer belasting heft, dan ze uitgeeft—met als excuus het oog op de investeringen die de overheid op stapel zal hebben liggen, voor wanneer het, onverhoopt, in de particuliere sektor weer eens slechter gaat”
Dat is onzin. Een overschot op de begroting van een regering heeft niets te maken met concurrentie met banken of investeerders en hoe veel overschot een land in kas moet hebben, wordt in gezamenlijk overleg bepaald. Er kunnen van geld dat extra overschiet ook extra eenmalige projecten gedaan worden. De hoogte van de belastingen wordt dus op een totaal andere manier bepaald en heeft met dit onderwerp niets te maken.
En waarom je onverhoopt schrijft is me helemaal een raadsel. Stijgend en dalend vertrouwen in de economie is zo goed als een natuurwet, en hausses en basses wisselen elkaar dus altijd af.

“Maar misschien het krediet- en geldwezen dan maar nationaliseren”
Dar lijkt me wel een goed plan, maar crisissen zullen ook dan nog op treden. het enige wat daar echter mee verandert, is dat wij met zijn allen, vertegenwoordigd door de politici, meer grip op de financiële markten hebben.

Jammer dat de slechte vergelijking je niet geholpen heeft. Mijn dochter had er wel baat bij.

  • Vorige reactie op #4.4
#4.12 JanT - Reactie op #4

@Lord Flash

Je haalt investeren en consumeren door elkaar.

Lees dit eens:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Hyperinflatie

  • Vorige reactie op #4
#4.13 Lord Flash - Reactie op #4.12

Eh…. nee hoor… leg me maar eens uit waarom? En die link van jou slaat helemaal als een tang op een varken….

#4.14 JanT - Reactie op #4.13

Ten eerste, de meeste bedrijven zitten niet op geld, aangezien ze het niet in een oude sok stoppen maar op de bank zetten. Hiermee behoord het dus al tot het investeringspotentieel.
Bij hoge inflatie zullen ze dit geld echter eerder van de bank afhalen (om bv te consumeren) waarmee het investeringspotentieel van de bank afneemt. Dat een bedrijf dit bedrag vervolgens gaat investeren zou kunnen, maar als dit een winstgevende investering zou zijn dan zou deze investering ook plaatsvinden bij lage inflatie.
Het basis idee blijft dus dat hogere inflatie zorgt voor grotere onzekerheid in toekomstige opbrengsten, waarmee het investeren destimuleert.

#5 Harm

“The biggest challenge facing the eurozone is how to generate economic growth.”

In werkelijkheid is de grootste uitdaging natuurlijk hoe over te stappen op een economisch model dat economische groei niet als voorwaarde heeft om te kunnen funcioneren.

“Effe volhouden, we zijn er bijna”, riep de ene lemming tegen de andere.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5.1 JanT - Reactie op #5

Haha, goed punt Harm, zelfs daar heeft die rare Simon Tilford dus ongelijk in.
Kortom, wat deze man roept valt onder de classificatie: ‘He’s not even wrong’

  • Volgende reactie op #5
#5.2 Loupe - Reactie op #5

If I had one hour to save the world, I would spend fifty-five minutes defining the problem and only five minutes finding the solution

  • Volgende reactie op #5
  • Vorige reactie op #5
#5.3 Lord Flash - Reactie op #5

Klinkt leuk, maar definieer dan eens welke uitkomst volgens jou in een ander economisch systeem succesvol is…..

  • Vorige reactie op #5
#5.4 Harm - Reactie op #5.3

Een zinvol antwoord kan slechts gegeven worden op een begrijpelijke vraag.

#6 parallax

LOL @ economische modellen, anno 2011.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 JSK

Waar, maar geen excuus om anti-cyclisch te handelen. Dat doe je namelijk reactief (nadat je weet dat het economisch beter / slechter is geworden). Je hoeft het omslagpunt niet te voorspellen.

Gegeven de politieke, institutionele en economische vertraging tussen de constatering van een omslagpunt en de daadwerkelijke stimulering van de economie is reactief beleid een slecht idee. Eer de stimulering aanslaat zit je zo in een andere conjunctuur fase.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7.1 Sandbak - Reactie op #7

Dat ben ik niet met je eens. Op budgettair niveau is dat prima uitvoerbaar op jaarlijkse basis. Als het economisch goed gaat, moet er op een overschot gebudgetteerd worden, en als het slecht gaat, dan kun je een tekort aanhouden.

Probleem is dat die overschotten veel te weinig voorkomen om de tekorten te dekken.

Ik begrijp dat je kunt debatteren over hoeveel economisch effect wat extra overheidsgeld in de econonmie heeft in een downturn, en hoe snel dat werkt. Maar het grotere probleem is dat er is gesjoemeld met het concept. ipv sparen-uitgeven-sparen-uitgeven, werd het uitgeven-uitgeven-uitgeven.

“Eer de stimulering aanslaat zit je zo in een andere conjunctuur fase.”

Ik hoop dat dat klopt deze keer, ik vrees met grote vrees van niet.

  • Volgende reactie op #7
#7.2 JSK - Reactie op #7.1

Op budgettair niveau is dat prima uitvoerbaar op jaarlijkse basis. Als het economisch goed gaat, moet er op een overschot gebudgetteerd worden, en als het slecht gaat, dan kun je een tekort aanhouden.

Spanje en Ierland volgde een dergelijke “Zalm norm” prima. Niet dat het veel heeft geholpen. Conjunctuur verhaal is een beetje achterhaald.

#7.3 pedro - Reactie op #7.2

Zelfs Zalm volgde de Zalm norm niet… En of Spanje en Ierland dat wel deden is weinig relevant als de rest van de wereld het niet doet, want dan worden die landen toch mee gesleurd in de recessie van de andere landen.

  • Volgende reactie op #7.2
#7.4 JSK - Reactie op #7.3

En of Spanje en Ierland dat wel deden is weinig relevant als de rest van de wereld het niet doet, want dan worden die landen toch mee gesleurd in de recessie van de andere landen.

Klets. Goed bestuurde landen als Zweden en Zwitserland hadden de krimp van 2008/2009 zo weer goed gemaakt. In Spanje bleef het, ondanks het anti-cyclische beleid van de jaren daarvoor, hangen (Ierland lijkt weer op de weg naar boven te zijn).

  • Volgende reactie op #7.3
#7.5 pedro - Reactie op #7.3

Zweden en Zwitserland zitten niet in de Euro. Het zijn landen, die goed bestuurd werden, omdat ze een goed anticyclisch beleid voerden. Misschien moeten we hier ook meer sociaaldemocratisch gaan stemmen dus, om wat meer op Zweden te lijken?

Lekker begin trouwens weer van je reactie… Vol respect voor de mening van een ander….

  • Vorige reactie op #7.3
#7.6 Sandbak - Reactie op #7.2

“Spanje en Ierland volgde een dergelijke “Zalm norm” prima. Niet dat het veel heeft geholpen.”

Als staat je schulden onder controle houden is een ding.

Dat houdt de private sector natuurlijk niet tegen om het tegenovergestelde te doen (= de housing bubble van Spanje en Ierland).

En niemand heeft beweerd dat contra-cyclisch staats economisch beleid crises tegenhoudt. Je kunt ze er alleen maar tot op zeker hoogte mee verzachten.

“Conjunctuur verhaal is een beetje achterhaald.”

Kun je uitleggen wat je hiermee bedoelt?

  • Vorige reactie op #7.2
#7.7 JSK - Reactie op #7.6

Wat ik daarmee bedoel zeg je zelf al met

Als staat je schulden onder controle houden is een ding.

Dat houdt de private sector natuurlijk niet tegen om het tegenovergestelde te doen (= de housing bubble van Spanje en Ierland).

Het idee van anti-cyclisch beleid is het opvangen van tijdelijke (negatieve) schokken in de effectieve vraag. Dat is in 2009, na “Lehman” massaal gedaan, hetgeen de werkgelegenheid enigszins op peil heeft gehouden. Dit anti-cyclische beleid was vooral het gevolg van de automatische stabilisatoren. Het probleem nu lijkt te zijn dat de schok niet van tijdelijke aard is: huishoudens, bedrijven en banken hebben teveel schuld geaccumuleerd. Hun consumptie (vraag) zal pas toenemen als dat probleem is opgelost: door jarenlange afbetaling of door kwijtschelding en afboeking.

  • Volgende reactie op #7.6
#7.8 pedro - Reactie op #7.6

Wanneer je alleen na 2009 kijkt, kun je onmogelijk van anticyclisch beleid spreken. Als er anticyclisch beleid gevoerd was, had dat ook ruim daarvoor al plaats moeten vinden. Alleen anticyclisch beleid bij crisissen is geen anticyclisch beleid.

  • Volgende reactie op #7.6
  • Vorige reactie op #7.6
#7.9 Sandbak - Reactie op #7.6

@ JSK

Ik denk dat we het eens zijn als je zegt dat we niet in een normale conjuncturele neergang zitten. Dit gaat nog wel even duren denk ik ook.

mbt anti-cyclische maatregelen hou ik overigens wel altijd Keynes en Friedman uit elkaar. Ik zie fiscale maatregelen als buskruit, en monetaire maatregelen meer als nucleaire wapens. Buskruit is wat handzamer in het gebruik laten we maar zeggen.

Daar wil ik niet mee zeggen dat er voor monetair geen plaats is. Maar ik denk dat niemand echt weet wat de effecten in het totale plaatje zijn. Nucleaire wapens hebben sterke effecten, maar ook onvoorziene gevolgen.

Vaststellende dat we in een langere termijn neergang zitten, is de vraag voor mij, wat te doen? Het zaakje op z’n beloop tot de luchtballon weer leeg is klinkt rationeel en logisch, maar dat is alleen aantrekkelijk als je zelf je zaakjes heel goed voor elkaar hebt. Voor grote groepen in de samenleving gaat dat dus heel vervelend worden. Kunnen we daar in jouw ogen iets mee?

  • Vorige reactie op #7.6
#7.10 Harm - Reactie op #7

Ik kijk altijd naar de stand van de maan.

  • Vorige reactie op #7
#8 JSK

En dat kun je dus juist bestrijden. Als ik met mijn kapitaal een broodbak machinekoop en inflatie treed op (lees brood wordt duurder) dan wordt die winstroom helemaal niet minder waard.

Stijging van het algemene prijspeil |= stijging van jouw verkoopprijs. Dat hangt af van de concurrentie met andere producenten. Wat gaat lonen is investeren in inflatie hedges, zoals grondstoffen of vastgoed. Of we daar nou zoveel aan hebben qua werkgelegenheid durf ik te betwijfelen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8.1 Harm - Reactie op #8

Hoeft ook niet, vrije tijd is veel belangrijker.

http://www.youtube.com/watch?v=6BfZUgx5VeY

  • Volgende reactie op #8
#8.2 pedro - Reactie op #8

Over het algemeen stijgen de prijzen van de producten, als het algemene prijspeil stijgt. Ik dacht niet dat de discussie hier over specifieke producten ging, maar over producten in het algemeen. In dat geval kunnen we een algemene stijging van het prijspeil dus heel goed aan een stijging van de prijs van de producten relateren.

  • Vorige reactie op #8
#8.3 JSK - Reactie op #8.2

Brood is een vrij specifiek product. En de meeste bedrijven die moeten investeren verkopen vrij specifieke producten. Sommige productcategorieën zullen meestijgen met het algemene prijspeil uiteraard, zoals energie en grondstoffen. Dan wil je als bakker of meubelmaker echt gaan investeren natuurlijk!

#8.4 pedro - Reactie op #8.3

Nee niet sommige product categorieën: de meeste product categorieën. Anders stijgt het algemene prijspeil niet.

#9 JSK

@50: Keer op keer niet willen lezen getuigt ook niet echt van respect. De Zweedse en Zwitserse valuta zijn gekoppeld aan de euro. Vergelijk dan met Finland en Oostenrijk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9.1 pedro - Reactie op #9

Het zijn landen, die goed bestuurd werden, omdat ze een goed anticyclisch beleid voerden. Dat was het argument in 50. En steeds weer andere zijstraatjes bewandelen komt niet al te slim over.

#9.2 JSK - Reactie op #9.1

Ze voerden niet *meer* een “anti cyclisch beleid” dan Ierland en Spanje. Dit probleem gaat dan ook helemaal niet over de klassiek conjunctuur cyclus.

#9.3 pedro - Reactie op #9.2

Ze hadden wel meer invloed op hun eigen beleid, doordat ze niet in de Euro zitten. Daarom stond dat er de eerste keer ook al bij.

#9.4 JSK - Reactie op #9.3

Prima. Vervang Zweden en Zwitserland met Finland en Oostenrijk (die wel in de euro zitten).

  • Volgende reactie op #9.3
#9.5 pedro - Reactie op #9.3

En daarna weer door een setje anderen als je voorbeeld weer niet lukt?

  • Vorige reactie op #9.3
#10 JSK

@59: Ik probeer het zo makkelijk mogelijk voor jou te maken. Zodat je niet kan gaan zeuren over trivialiteiten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10.1 pedro - Reactie op #10

Je bent anders al een hele poos bezig met het opschrijven van trivialiteiten en het uit de weg gaan van een inhoudelijke discussie, met je geneuzel over specifieke producten.

#11 PB

Inflatie is een vorm van belasting en kan alleen plaatsvinden met instemming van het volk. Anders is inflatie een vorm van diefstal. En dieven mag je doodschieten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11.1 Sandbak - Reactie op #11

Of inflatie diefstal is hangt maar net af van je positie. Als je veel cash hebt, dan klopt het. Maar als je veel schuld hebt, en/of assetts hebt die door inflatie in geldwaarde stijgen, dan is het een kadootje.

Voor de meeste geldt het laatste. Het grote probleem voor hen gaat worden de periode van deflatie die ons te wachten staat. Dan worden schulden groter, en assetts kleiner.