COLUMN - Voor veel jongeren is rood staan de normaalste zaak van de wereld. Een groeiend aantal mbo en hbo-scholen biedt daarom hulp aan studenten die in de schulden zitten. Een cursus ‘schuldbewust zijn’, zou dat ook iets zijn voor studenten aan de universiteit?
Een miljoen jongvolwassenen (tussen de 18 en 35 jaar) hebben weleens te maken met ernstige betalingsproblemen, blijkt uit cijfers van het Nibud. Schulden gaan je niet in de koude kleren zitten. Onderwijsinstanties merken dat studenten er last van hebben: zij krijgen stress, missen lessen en moeten soms zelfs school verlaten. Mbo- en hbo-scholen nemen daarom maatregelen, blijkt uit een rondgang langs de scholen door de NOS. “De problemen beginnen vaak als ze 18 worden”, zegt woordvoerder Frans Roozen van het Albeda College in Rotterdam. “Dan zijn ze ineens verantwoordelijk voor hun zorgverzekering, studiefinanciering en eventuele toeslagen. Het gemak waarmee je een lening aanvraagt bij DUO: voor je het weet, leen je geld.”
Begeleiding bij verleiding
Daarnaast zijn er nog de verleidingen van het online shoppen, een digitale bestelling is zo geplaatst. De scholen proberen de jongeren een beetje op te voeden. De Hanzehogeschool start komend studiejaar de cursus ‘Omgaan met Geld’. Windesheim Zwolle heeft sinds een paar maanden een financieel spreekuur en InHolland Den Haag begon dit jaar het project ‘Financieel Slim Studeren’. Op alle mbo’s in Amsterdam lopen al jaren schuldhulpverleners rond. Het ROC van Twente pakte het creatief aan: zij organiseerde vorig jaar een theatervoorstelling rondom het thema, een tweede volgt dit jaar.
Eerder dit jaar deed Marco Florijn, voorzitter van de branchevereniging voor schuldhulpverlening, een oproep aan mbo’s, hbo’s en universiteiten om financieel adviseurs aan te stellen. Daar is dus gehoor aan gegeven, voor zover men daar al niet mee bezig was. Hoe het met de universiteiten is gesteld staat niet in het artikel. Een korte zoektocht laat zien dat aan de Universiteit Utrecht daar geen specifieke aandacht voor is.
En dat terwijl drie op de vier studenten inmiddels een studieschuld hebben. Gemiddeld bedraagt die zo’n 15 duizend euro. Het Centraal Planbureau sprak eerder de verwachting uit dat dit bedrag fors gaat stijgen als gevolg van het in september 2015 ingevoerde leenstelsel. Dat betekent dat een groot deel van de jongeren na hun opleiding de arbeidsmarkt en woningmarkt betreedt met een schuld. Voormalige studenten zijn de Nederlandse staat gezamenlijk nog 11,2 miljard euro schuldig. Geen goede uitgangspositie.
Eenmaal in de schulden…
Als we niet alleen naar de jongvolwassenen kijken, maar naar heel Nederland, zien we dat de situatie niet veel florissanter is. Lector Schulden en Incasso dr. Nadja Jungmann (HU) legt in haar lezing ‘Eigen schuld?‘ uit hoe wijdverspreid het probleem is. Een derde van de Nederlandse huishoudens heeft betalingsachterstanden, en bijna één op de vijf heeft problematische schulden.
Wanneer je eenmaal in de schulden zit is het heel moeilijk om eruit te komen. Ten eerste door de bureaucratie: de wetten en regels rondom schulden kunnen verstikkend werken. Daarnaast doet het hebben van schulden iets met je brein: door de stress kan je geen verstandige keuzes maken. Jungmann pleit dan ook voor een grondige revisie van de schuldhulpverlening, want hoe het systeem nu is ingericht vergroot het de stress alleen maar. Haar verhaal laat zien dat ook hier voorkomen in plaats van genezen van groot belang is. Hoe meer mensen – jong en oud – schuldbewust zijn, hoe beter.
Misschien geen gek idee om bij elke universitaire student in het eerste jaar daarom ook een cursus ‘Hoe blijf ik uit de schulden?’ in het curriculum te schuiven…
Reacties (11)
Les 1: Ga niet studeren.
@1:
Geldt dat ook voor de Open Universiteit en de diverse andere studies, die je naast een betaalde baan kunt doen?
:-)
@2: Voor diegenen die op hun 18e een baan vinden, is dat natuurlijk een prima alternatief waarmee je je studie schuldenvrij kunt doen.
Je kunt je ook afvragen waarom scholing in de ‘kennismaatschappij’ Nederland zo godvergeten duur moet zijn. Als je geen werkgever hebt die het voor je betaalt is het voor een particulier veelal niet op te brengen, zeker niet als die het van een minimum jeugdloontje moet doen. Of nog erger: een onbetaalde stage waarbij men teert op de bank van paps en mams, wat lang niet iedere ouder zich kan veroorloven.
Ook aan betaalbare huisvesting voor startende kamerbewoners wordt enkel lippendienst bewezen. En dan bouwen ze eens een keer wat, en dan is men wat kleine lettertjes vergeten waardoor de vastgoedjongens met behoud van bouwsubsidie aan de verkeerde doelgroep verhuren…
Elke student? Elke scholier zou ik zeggen. En gratis aanbieden voor iedereen in de bijstand.
Zo lang onze hele economie op schulden draait zal er niet veel veranderen ben ik bang.
Omdat studenten niet de enigen zijn die te veel lenen, denk ik dat ook maatregelen bij de krediteuren nuttig zouden zijn.
Waarom leveren postorderbedrijven goederen die we niet nodig hebben, op afbetaling?
Waarom mogen mensen rood staan bij de bank? en bij de credit-card-maatschappij?
Dergelijke bedrijven kiezen ervoor om risico te lopen.
Een woningbouwvereniging kiest daar niet voor, maar is wel slachtoffer als de huurder schulden krijgt.
Maar het zou al een hoop ellende schelen als de overheid zou zorgen dat ALLE deurwaarders zich aan de wet gaan houden.
@4
“Je kunt je ook afvragen waarom scholing in de ‘kennismaatschappij’ Nederland zo godvergeten duur moet zijn.”
Oh, die’s simpel. En bekend, nota bene.
‘Werkgevers’ (de) ontvingen, op een gegeven moment, een zak met geld voor jongeren rondom 18-23 jaar, een project/ traject om jong-volwassenen aan het werk ’te helpen’, omdat er een probleem was. 10k Euro each, voor werkgevers. 10.000 Euro, voor alle duidelijkheid, op jaarbasis is dan ook -uiteraard- gelijk aan het minimumloon van die leeftijdscategorie. Toch?
Jij houd(t) ze dom, ok?!
Los van dat is het enkel maar toe te juichen dat er meer besef komt over ‘financiele schulden’. Of deze nou studieschulden zijn, of juist niet.
Schuld = schuld, schuldenaar! En betaluh zal je!
(Officiele En juridische benaming van iemand binnen een financiele schuldpositie, overigens. Schuldenaar. (terzijde: ik ook, ooit)
Als zoiets als besef via een cursus gaat: GO! Je wil niet! in een schuldpositie komen, ook al zijn daar meerdere regeleingen voor.
Zoals de WSNP/ Bewindvoering.
Mijn ervaring, als schuldenaar (!), is dat menig ander in zo’n klotesituatie verkerende, niet eens de verschillende mogelijkheden kent. En dat is uiterst problematisch, duh. Los van alle verdere initiatieven, om juist schulden tegen te gaan.
Zoals:
In jaren 80 had studente universiteit Nijmegen afgerond, die als eerste dove vrouw had behaald van Nederland. Weet je wat haar was geworden?
Ze moest uiteraard 50.000 gulden van studiebeurs terugbetalen, dat had ze van haar uitkeringsgerechtigde ook ermee moeten leven en betalen die beurs.
Maar als men zei dat ze echt naar de baan moest zoeken. Dat had ze bijna nooit gedaan, hoe ze dan klaar wist te spelen voor haar uitkeringsleven, wist ik het wel.
Pas laatste 10-12 jaar kwam ze er pas ermee dat ze als docente voor dove kinderen pas kon werken tot haar pensioen.
Wat had ze in haar hele leven lang toch zo van genoten:
* 8 jaar lang op het Universiteit gezeten
* 40 jaar lang uitkering geleefd
* 10 laatst jaren pas als 28 urige docente
* Nu volle pensioenleven
* Dure huis in Amsterdam in de status-wijk
Dan denk ik van: Owww, zo makkelijk links lullen, maar rechts vullen he?!
Zo gaat ook vast bij vele mensen die studenten die ervan wisten profiteren.
@9: Judith,
Uw reactie is niet duidelijk geschreven.
Ik denk dat u in het begin bedoelt:
Was ze de eerste dove vrouw van Nederland die een universitair diploma haalde? Of alleen de eerste dove vrouw aan de universiteit Nijmegen?
Maar hier wordt het moeilijker
Moest ze die beurs nou terugbetalen? Had ze tegelijk een uitkering?
En hier moet ik nog meer gaan raden:
Nou, je hebt het heel goed begrepen!
Zoals antwoord 1. Allebei
Zoals antwoord 2. Allebei
Zoals antwoord 3. ” Links Lult, Rechts vult !”