Migranten bewonen onze woningen is het verwijt. Maar wie bouwen ze?

Foto: DennisM2 (cc)

COLUMN - U kent het vast, het verwijt aan asielzoekers dat ze onze woningen innemen. En dat terwijl er woningnood is! Het is een wonderlijk verwijt. Alsof je mensen die net binnenkomen op een feestje verwijt dat het bier op is, terwijl de reeds aanwezige feestgangers met lege flesjes in hun hand staan. Van alle problemen die we in dit land hebben kun je er precies nul op het conto schuiven van mensen die net binnenkomen. Ook de wooncrisis niet. Die problemen zijn veroorzaakt en niet opgelost door de mensen die hier al lang voor hen woonden.

Tegelijkertijd is het sentiment wel te begrijpen. Want je kunt ze er de schuld niet van geven, maar waarom mogen zij hun intrek nemen in een nieuwe of leeggekomen woning en iemand die hier geboren is en misschien al jaren op een wachtlijst staat niet? Eerlijk gezegd denk ik dat zelfs statushouders die een woning krijgen toegewezen, wel begrijpen dat mensen dat als onrechtvaardig kunnen ervaren.

Maar er is nog een andere kant aan dat verwijt, waar ik eigenlijk nooit iets over hoor. Inderdaad, er worden jaarlijks duizenden woningen aan migranten toegewezen en dat betekent dat anderen het nakijken hebben. Er is de laatste jaren simpelweg te weinig gebouwd. Maar die woningen die wel gebouwd worden, door wie worden die eigenlijk gebouwd? Toevallig ook door migranten? Cobouw publiceerde daar vorig jaar cijfers over.

Cijfers

Die cijfers komen uit verschillende bronnen en verschillen nogal van elkaar. Maar ‘met in totaal 270.000 bouwvakkers in hun databestand lijkt het platform Bouwpas het meest complete overzicht in Nederland te hebben.’ En die cijfers laten een gestage toename zien van het percentage buitenlandse werknemers in de bouw. Van 17% in 2017 tot 29% in 2021.

Kijken we vervolgens naar het aantal gereedgekomen woningen in de afgelopen jaren, dan komen we op 68,6 duizend woningen in 2021. In 2017 waren dat er, zoals onderaan hetzelfde bericht te lezen is, 63 duizend. In dat jaar was 17% van de mensen in de bouw buitenlands. Vertaal je dat naar woningaantallen, dan betekent dat dat er in 2017 zo’n 10.710 woningen werden gebouwd door buitenlandse werknemers. In 2021 was dat 29% van 68,6, oftewel 19,894 duizend woningen. Tot slot 2020, het voorlaatste jaar waarover cijfers te vinden zijn. In dat jaar werd 28% van de 70.000 nieuwe woningen, dus 19.600 woningen, gebouwd door buitenlandse bouwvakkers.

Dan is er nog één stap te maken. Hoeveel woningen krijgen statushouders eigenlijk toegewezen in Nederland? RTL Nieuws meldde in 2020 dat in dat jaar 12.000 statushouders recht zouden hebben op een huis en 27.000 een jaar later in 2021.

Conclusie

Dat betekent dat in 2020 zo’n 12 duizend woningen aan migranten werden toegewezen, maar dat er in datzelfde jaar een kleine 20.000 woningen door migranten werden gebouwd. In 2021 zijn er zo’n 27.000 woningen aan migranten toegewezen en zo’n 19.600 woningen door migranten gebouwd. Dus in de laatste twee gerapporteerde jaren samen werden er ongeveer evenveel woningen aan migranten toegewezen als er door migranten werden gebouwd.

Nu valt er op cijfers altijd wel wat af te dingen, bijvoorbeeld dat we ze voor de toekomst nog niet kennen. We weten niet hoeveel nieuwe woningen er de komende jaren gebouwd zullen worden en hoeveel statushouders erbij zullen komen. Maar de trend in de bouw is duidelijk: er worden steeds meer huizen door buitenlandse werknemers gebouwd. Dat betekent dat het best zou kunnen dat iedereen die een hek om Nederland wil zetten om migranten te weren, de woningnood niet kleiner maar groter maakt.

Reacties (17)

#1 Frans G

Beetje flauw.
wat bedoel je met ‘migranten’?
Hoeveel van die migranten zijn EU burgers die tijdelijk komen werken in NL?
De meeste Polen bv zijn hier niet blijven wonen met complete gezinnen.
Dat zijn misschien migranten maar geen immigranten.

Ik stoor me flink aan het gegoochel met termen,
migranten, arbeidsmigranten, asielzoekers, vluchtelingen etc.

Intussen groeit de bevolking jaar tot jaar, wat in z’n geheel is toe te schrijven aan immigratie,
zonder immigratie zou de bevolking zelfs afnemen.
(Sterfte is hoger dan geboorten)

  • Volgende discussie
#1.1 Jos van Dijk - Reactie op #1

De nuance die je zoekt is afwezig in bepaalde, van xenofobie doortrokken, verklaringen voor de wooncrisis (en andere ongemakken). Daarover gaat dit stukje. Inderdaad, niet alle migranten doen een beroep op de woningmarkt. Maar op de arbeidsmarkt voor bouwvakkers kunnen ze niet gemist worden.

#1.2 cerridwen - Reactie op #1.1

De nuance die je zoekt is afwezig in bepaalde, van xenofobie doortrokken, verklaringen voor de wooncrisis

Dus? Het lijkt me uitermate zinloos om op Sargasso stukjes te plaatsen die dit moeten tegengaan. Het is toch preken voor eigen parochie. Je geeft sommige mensen wellicht een goed gevoel over hun voortreffelijke standpunten, maar inhoudelijk schieten we er weinig mee op als het gaat om het begrijpen van de wooncrisis.

#1.3 Hans Custers - Reactie op #1.2

maar inhoudelijk schieten we er weinig mee op als het gaat om het begrijpen van de wooncrisis.

Dus wat jou betreft had het moeten gaan over zaken als:

– Het omzetten van woningbouwverenigingen in corporaties, waardoor de inspraak van huurders werd weggehaald. En waarna diverse bestuurders zich marktconform gingen gedragen: forse salarisverhogingen voor zichzelf en meer aandacht voor winst maken en prestigeprojecten (zoals de SS Rotterdam in mijn stad) dan voor goede sociale huurwoningen.
– De schandalige verhuurdersheffing.
– Gentifricatie, waardoor (al dan niet doelbewust) goedkope woningen verdwijnen om plaats te maken voor duurdere.
– Kabinetsbeleid gericht op het binnenhalen van grote buitenlandse investeerders. De BlackRockachtigen, die niet noodzakelijk kwade bedoelingen hebben, maar wel moeten functioneren in het systeem van aandeelhouderskapitalisme naar Amerikaans model. Waardoor het zo snel mogelijk doorsluizen van zo veel mogelijk geld naar aandeelhouders, eventueel via belastingparadijzen, toch altijd topprioriteit blijft.

Als ik me niet vergis zijn dergelijke oorzaken van de problematiek hier allemaal al uitgebreid besproken. En ben jij meestal niet zo enthousiast over zulke analyses. Best verrassend dus, dat je daar nu om vraagt.

#1.4 cerridwen - Reactie op #1.3

Dat soort dingen inderdaad.

Vind jij het wel een zinnig stukje dan?

Overigens, van de hyperbolische waarde-oordelen in wat er volgens jou aan de hand is met de Nederlandse huisvesting wordt ik wel een beetje droevig. Ik zou zeggen, kom eerst met een goede analyse en kijk dan wat je er van vindt. Stukken die dat bieden, kunnen altijd op mijn instemming rekenen.

#1.5 Hans Custers - Reactie op #1.4

Vind jij het wel een zinnig stukje dan?

Ik vind het best een originele en grappige invalshoek. En al die andere punten zijn hier volgens mij al wel eens besproken, dus die nog eens herhalen voegt ook niet zoveel toe.

kom eerst met een goede analyse

Ik noem in elk geval een aantal belangrijke hervormingen die de afgelopen decennia zijn doorgevoerd. Je zou op zijn minst kunnen constateren dat die niet hebben voldaan aan de verwachtingen. Er zijn dus zeker inschattingsfouten gemaakt. En ik denk dat je beter van fouten kunt leren dan ze te ontkennen of te negeren. Want dan blijf je steeds dezelfde fouten maken.

#2 Co Stuifbergen

Leuk stukje!

Maar voor het recht op woonruimte (of gezondheidszorg, of drinkwater) mag het natuurlijk niet uitmaken of iemand bouwvakker is of ander nuttig* werk doet.
En als mensen tegen hun wil niet werken kunnen (of mogen !!!) is dat geen reden om woonruimte (enz.) te weigeren.

*over de vraag wie in Nederland nuttig werk doen, kunnen we nog lang discussiëren…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#2.1 Joost - Reactie op #2

Daar gaat dit stukje toch niet over? Er wordt niet geclaimd dat alleen immigranten die bouwvakker zijn recht hebben op een woning.

#2.2 Co Stuifbergen - Reactie op #2.1

Het artikel vergelijkt nadrukkelijk het aantal huizen dat door migranten gebouwd wordt, met het aantal huizen dat aan migranten toegewezen wordt.

Dus de suggestie dat ze recht op een huis hebben, omdat ze eraan gebouwd worden, ligt er dik op.

Doe alstublieft niet alsof u dat niet doorhad, want dat is flauw.

#3 cerridwen

De relevantie van dit stukje ontgaat mij. Er is genoeg interessants te vertellen over huisvesting in Nederland en/of migranten, maar dit valt daar duidelijk niet onder.

De migranten die de woningen bouwen (arbeidsmigranten, vermoedelijk uit oost-Europese EU-landen) zijn natuurlijk niet dezelfde migranten als de migranten die gehuisvest worden in dit stukje (asielzoekers).

Het aantal migranten dat een huis nodig heeft (inclusief dus die bouwvakkers) is veel hoger dan het aantal statushouders dat een huurwoning krijgt.

Het feit dat steeds meer bouwvakkers migranten zijn staat natuurlijk voor het feit dat een steeds groter deel van de Nederlandse bevolking überhaupt uit migranten bestaat. Een ontwikkeling die alleen maar sneller zal gaan, aangezien de natuurlijke aanwas gestopt is. Die mensen moeten natuurlijk ergens wonen, en dragen daarbij aan het teveel aan woonvraag voor de beschikbare woningen in Nederland.
En ja, de oplossing is meer woningen bouwen, en een aantal daarvan moeten (indirect) beschikbaar zijn voor de bouwvakkers die die woningen bouwen.

Maar dat staat allemaal niet in dit stukje.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3.1 Co Stuifbergen - Reactie op #3

Ik denk dat er nog iets meespeelt:
Nederlanders worden vaak opgeleid voor kantoorbanen.

En daarom worden migranten geworven voor de bouw.

  • Volgende reactie op #3
#3.2 cerridwen - Reactie op #3.1

Zo simpel is het niet denk ik, ook zorgpersoneel en ICT’ers worden bijvoorbeeld veel uit het buitenland gehaald. Je vindt migranten door de hele economie, al heeft elke sector een eigen dynamiek daarin.

#3.3 beugwant - Reactie op #3.2

Omdat zorgpersoneel onderbetaald wordt en men in het heilige geloof dat je met een app alles wel oplost doorschiet in digitalisering.

Misschien dat al die jongeren die ooit zo nodig game-developer wilden worden nu wel te porren zijn voor omscholing tot zinnig IT-werk. En sowieso zullen ze moeten leren die overtrokken salarisvoorstellingen opzij te zetten, ook al heb je zulke fantasiebedragen wel nodig om überhaupt ergens een dak boven je hoofd te krijgen.

In de grensstreken hebben we een dubbel kwaad: daar schieten de distributiedozen (die zich meer op Duitsland richten dan op NL, maar ja: fiscaal…) uit de grond en moeten de arbeidsmigranten (want Nederlanders zijn te verwend en/of te duur) ervoor ook gehuisvest worden. Zonder die voor ons overtollige dozen hebben we dat huisvestingsprobleem ook niet.

#3.5 beugwant - Reactie op #3.4

En het erge is: ze beloven banen (en krijgen daarom van gemeenten soms subsidie!), maar dat zijn onderbetaalde orderpickers (niet uit die gemeenten), die met een luier aan moeten werken omdat hen zelfs de tijd voor een plaspauze niet eens wordt gegund. Een probleem dat zichzelf al had moeten oplossen, maar blijkbaar hapert dat stukje automatisering.

#3.6 P.J. Cokema - Reactie op #3

De relevantie van dit stukje ontgaat mij.

en

Maar dat staat allemaal niet in dit stukje.

Boven het stukje staat waar de auteur het over gaat hebben namelijk “Migranten bewonen onze woningen is het verwijt”. Kijk zelf nog maar eens, het staat er echt.
Het stukje eindigt met de opmerking: “Dat betekent dat het best zou kunnen dat iedereen die een hek om Nederland wil zetten om migranten te weren, de woningnood niet kleiner maar groter maakt.”

Alleen daarom al had je kunnen weten dat het stukje beoogt de misvatting van dat verwijt te duiden door tussen dier twee zinnen aan te geven dat a) migranten nodig zijn om woningen te bouwen en b) dat het aandeel woningen dat aam statushouders wordt toegewezen dermate klein is dat zulks de woningnood niet kan verklaren.

De relevantie van je reactie ontgaat daarom mij dan weer. Dat wordt nog eens versterkt door wat je schrijft:

De migranten die de woningen bouwen (arbeidsmigranten, vermoedelijk uit oost-Europese EU-landen) zijn natuurlijk niet dezelfde migranten als de migranten die gehuisvest worden in dit stukje (asielzoekers).

Je zou gelijk kunnen hebben hoor, maar het “vermoedelijk” toont aan dat je het niet eerst hebt uitgezocht vooraleer je jouw reactie plaatste. Niet zeker weten? Niet relevant…

Het feit dat steeds meer bouwvakkers migranten zijn staat natuurlijk voor het feit dat een steeds groter deel van de Nederlandse bevolking überhaupt uit migranten bestaat.

Een correlatie die je wel nader uit mag leggen, want zonder verdere duiding zou je dan ook kunnen redeneren dat “steeds meer boeren migranten zijn’. Je gaat wel voorbij aan het gegeven dat steeds minder Nederlanders in de bouw (en andere sectoren) willen werken. Laat ik dat even onderbouwen:
Er is al sinds 2015 een tekort aan personeel, maar dat tekort is de laatste jaren toegenomen”, vertelt een woordvoerder van een bouwbedrijf (februari 2023).
Het tekort aan bouwvakkers komt ook omdat er minder jonge aanwas is. Jongeren maken liever geen vieze handen (november 2018).
En om dat laatste wat meer te duiden: “Voor de crisis hadden bouwbedrijven vaak samenwerkingsverbanden om jongeren op te leiden. Maar die zijn de afgelopen jaren allemaal gesneuveld.” en “Meer personeel hadden de bedrijven niet nodig, eerder minder. Daarom werd bijvoorbeeld een organisatie die bouwbanen aan de man bracht en voorlichting gaf, wegbezuinigd. Zo kwamen jongeren steeds minder in aanraking met de bouwvakken. “Dat probleem komt nu tot uiting.” was de uitleg in mei 2016.

En ja, dat staat allemaal niet in het stukje, maar ik heb zo’n vermoeden dat ook dat niet de nuance is waar jij zo’n liefhebber van ben.

  • Vorige reactie op #3
#4 cerridwen

“Dat betekent dat het best zou kunnen dat iedereen die een hek om Nederland wil zetten om migranten te weren, de woningnood niet kleiner maar groter maakt.”

Misschien dat iemand dat even kan uitzoeken? Jij bijvoorbeeld?

Het lijkt mij overigens sterk dat dit klopt, want zonder migranten krimpt de Nederlandse bevolking.

Het tekort aan bouwvakkers komt ook omdat er minder jonge aanwas is. Jongeren maken liever geen vieze handen (november 2018).

Dat is natuurlijk een onzinredenering. Er is in heel veel sectoren een tekort aan personeel en minder jonge aanwas, simpelweg omdat er minder jongeren zijn, vanwege de vergrijzing. Dat is niet uniek voor de bouw.

En ja, werkgevers zullen aantrekkelijker moeten worden om de concurrentieslag te winnen, maar er zullen altijd werkgevers zijn die die slag verliezen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie