Duizenden demonstranten verzamelden zich dinsdag voor de parlementsgebouwen in Boedapest om het aftreden van premier Viktor Orbán te eisen. ‘Sluit ze op’ riepen ze. De aanleiding: de poging van zijn medewerkers om documenten over een geval van corruptie te laten verdwijnen. Peter Magyar, de ex-man van de voormalige minister van Justitie Judith Varga leverde hiervoor het bewijs door de publicatie van een bandje van een gesprek van zijn voormalige echtgenote. Varga vertelt daarin dat assistenten van Orbáns kabinetschef Antal Rogan aan de aanklagers hebben voorgesteld wat er moet worden verwijderd uit documenten met betrekking tot de Volner/Schadl-zaak. Deze zaak draait om de voormalige staatssecretaris van Justitie, Pal Volner, die in 2022 werd beschuldigd van het aannemen van steekpenningen van het voormalige hoofd van de gerechtsdeurwaarders, Gyorgy Schadl.
De affaire brengt Orbán verder in het nauw nadat vorige maand president Katalin Novak en minister van Justitie Varga zich gedwongen zagen af te treden. Dat was vanwege, wat de Orbán getrouwe Novak toegaf, een ‘fout die in het land verbijstering en onrust teweeg bracht’. De president had vorig jaar met instemming van de minister van Justitie de adjunct-directeur van een kindertehuis gratie verleend na zijn veroordeling voor het verdoezelen van seksueel misbruik in zijn instelling. Deze cover up van pedofilie schokte het land waar de regering zo hoog opgeeft over traditionele gezinswaarden. Novak was eerder minister voor Familiezaken en het boegbeeld van Orbáns tegen de ‘westerse decadentie’ gerichte politiek. De regeringspropaganda moest Fidesz-kiezers laten geloven dat Orbán in Europa als enige zijn kinderen beschermt tegen geslachtsveranderingsoperaties en gender-queer-identiteiten.
Een nieuwe oppositiepartij?
Met het vertrek van de mediagenieke Varga verloor Orbán ook zijn gedroomde kandidaat als lijsttrekker van Fidesz bij de aanstaande Europese verkiezingen. En nu heeft haar ex-echtgenoot, tot voor kort ook een Fidesz-man, de oppositie opnieuw aanleiding gegeven om het aftreden van de regering te eisen. Magyar (zijn naam betekent overigens Hongaars) droeg de incriminerende bandjes deze week onder toezicht van een zee van camera’s over aan het parket dat de corruptiezaak in onderzoek heeft. Het is een van de eerste gevallen waarin iemand uit de directe omgeving van Orbán als dissident de publiciteit heeft gezocht. Het is eveneens de zoveelste aanwijzing voor de gebreken van de rechtsstaat in het land waar in de EU al zo lang zorgen over zijn. Orbáns woordvoerders hebben alle beschuldigingen afgewezen. Met Varga zien zij in de actie van Magyar een poging tot wraak van een voormalige echtgenoot. Varga beschuldigt hem van chantage en huiselijk geweld. Magyar, die een nieuwe partij wil oprichten, heeft opgeroepen tot een nieuwe bijeenkomst in Boedapest op 6 april. Dat gaat “de grootste demonstratie van de afgelopen veertien jaar” worden, hoopt hij.
Het zal de regering-Orbán bevestigen in de overtuiging dat Magyar een opportunist is die op zoek is naar een nieuwe carrière na het verlies van posities in verschillende staatsbedrijven. Maar zijn optreden raakt Orbán volgens de Washington Post wel degelijk vanwege het vertrek van twee belangrijke bondgenoten en de pijnlijke economische crisis waarin het land verkeert. Zo meldt ING het hoogste werkloosheidscijfer sinds 2020.
Pragmatische diplomatie
Tegen de achtergrond van de problemen met de Hongaarse economie overlegde de minister van Buitenlandse Zaken Péter Szijjártó deze week in Moskou over de Russische steun voor de Hongaarse energievoorziening. Want: ‘Of we het nu leuk vinden of niet, we moeten toegeven dat Hongarije zonder Russische bevoorrading geen stabiele energievoorziening zou hebben.’ Daarom kiest Hongarije voor pragmatische diplomatie en samenwerking met Rusland, terwijl het een standpunt handhaaft dat aansluit bij de Europese stabiliteits- en vredesinspanningen, aldus een citaat in Hungary Today uit een interview met het Russische persbureau TASS. Het onafhankelijke onderzoeksjournalistencollectief Atlatszo volgt de vele trips van Szijjártó en ontdekte dat hij een voorkeur heeft voor luxe jets die de Hongaarse schatkist flink op kosten jagen. Zoals de PH-AJX, het Nederlandse privé vliegtuig dat ooit eigendom was van de bij een vliegtuigongeluk omgekomen steenrijke vastgoedmagnaat en Ajax-fan Bert Verwelius.
Reacties (4)
Het zou natuurlijk best kunnen dat het cassettebandje van dhr. Magyar gewoon de rol van wraakporno vervulde.
Het maakt duidelijk dat de Hongaarse regering zwaar corrupt is, en dat het vertrek van 2 ministers alleen een cosmetische verandering is.
Maar het maakt Magyar niet een betrouwbaar alternatief voor Orbán.
Ik vind de manier waarop je een demonstratie op geldigheid moet waarderen tegenwoordig wel een uitdaging. ‘Duizenden’? Natuurlijk vindt iedereen altijd zelf dat ‘ie gelijk heeft, maar Hongarije heeft 10 miljoen inwoners.
Het hangt er ook van af hoe lang van tevoren de demonstratie aangekondigd is, of er een traditie is enz.
Als een groep nog niet goed georganiseerd is, zal het aantal sympathisanten veel groter dan het aantal deelnemers zijn.
Het is moeilijk te schatten.
Deze demonstratie zal door een veelvoud van de aanwezigen worden gezien als een opleving van het democratische verzet tegen Orban. De democraten zijn de afgelopen jaren met honderd duizenden de straat opgegaan om een einde te maken aan het autoritaire bewind. Helaas zonder succes. Tot voor kort leek Orbans positie onaantastbaar. Hoe deze nieuwe ontwikkelingen ook aflopen, het geeft weer hoop op verandering. En dat is het begin van elke oppositiebeweging.