NIEUWS - Het carnaval in Duitsland heeft dit jaar een politiek relletje opgeleverd. Tijdens een TV-gala nam de voorzitter van de defensiecommissie van de Bondsdag de leider van de CDU op de hak, in een komisch-spottende Büttenrede. En dat deed ze in nogal scherpe bewoordingen.
Verkleed als vampier uit de Hammer-horrorfilms omschreef ze Friedrich Merz als ‘vliegdwerg’, schertste ze dat eigenlijk niemand hem als kandidaat voor het leiderschap had zien zitten. Ook verweet ze hem met zijn negatieve uitlatingen over immigratie naar beneden te trappen, terwijl hij extreem-rechts ongemoeid laat: zoals Putschprinz Heinrich XIII die een tijdje terug werd opgepakt wegens het voorbereiden van een staatsgreep.
Merz, die inmiddels sinds ongeveer een jaar CDU-leider is, de oppositie in de Bondsdag aanvoert en erom bekend staat dat hij zijn eigen privévliegtuigje (een Cessna) bestuurt, kon er niet om lachen. De tv-registratie legt genadeloos bloot hoe hij tijdens de korte toespraak verstart: zijn mondhoeken zakken steeds lager weg.
Ook andere CDU bonzen vonden de kritiek van Marie-Agnes Strack-Zimmermann veel tever gaan. Mario Czaja, de algemeen secretaris van de CDU, eiste een verontschuldiging van de liberale politica. CDU’ers vonden de uitlatingen van Strack Zimmermann ‘onder de gordel’, vertelde hij. De FDP-vrouw schudt de kritiek echter van zich af. Men moet zo’n ‘kuiprede’ niet zo serieus opvatten. En, zo vindt ze: als politicus moet je wel tegen een stootje kunnen. “Gewoon lachen als de camera op je gericht staat”, zo raadde ze haar collega Merz aan.
Voor wie het Duits niet machtig is, volgt hieronder een (ietwat vrije) vertaling van het gedicht.
Vanuit Beieren snel in het Sauerland
naar vliegdwerg uit de middenstand
Hem zou tot tweemaal niemand vragen
hij is maar moeilijk te verdragenGod, nog zo’n oude witte man
die denkt dat ‘ie het beter kan
De zeden, rekent hij vol deernis uit,
zijn sinds Adenauer flink verbruitVan buiten burgerlijke schijn
In ’t hart is hij ronduit vilein
Wie voor oorlog vlucht, die hoont hij weg
als uitkeringstoerist. Vet pech!Heet een jongen Ali en niet Sasha
beschimpt hij hem als basisschoolpasja
En alle klimaatactivisten
zijn voor hem slechts terroristen
Maar steigert een naziprins te wild
dan wordt de vliegdwerg plotsklaps mildMoedig, hoe hij op zwakken pist
omdat hij graag in troebel water vist
Juist zij, die zichzelf christelijk wanen
zouden zich voor hem wat moeten schamen
Reacties (11)
Het oude idee van carnaval (en satire in het algemeen) is volgens mij dat het goed is als de macht af en toe eens in zijn hemd wordt gezegd. Satire vanuit een machtspositie is daarom geen goed idee, zou ik zeggen. Omdat de grens tussen politiek en satire dan onduidelijk is. ‘Het is satire’ wordt dan nogal eens een makkelijk excuus om ongegeneerd tegen tegenstanders aan te trappen.
Sneeuwvlokjes. Ik kan me nog heugen dat politici juist gepikeerd waren als Wim Kan ze niet op de hak nam.
Benieuwd wat ons dit jaar door Tilly in Düsseldorf gepresenteerd gaat worden
Verschil is wel dat deze politicus door een directe collega bekritiseerd wordt. Toch een beetje alsof je op de bedrijfsborrel in je hemd wordt gezet met allerlei scherpe observaties over je functioneren, en dat je eigenlijk best wel een eikel bent.
Waarom zou je een eikel ontzien?
Omdat je na die bedrijfsborrel nog met ‘m moet samenwerken. Als je iemand grieft, kan dat zomaar rancune opleveren. Dat is niet bevorderlijk voor een werkrelatie.
Kijk, persoonlijk vind ik het wel mooi dat de voorzitter van een belangrijke parlementaire commissie de leider van een grote fractie in het parlement fileert op zijn burgerlijk-christelijke moraal (en ik ben de enige niet, getuige de populariteit van het filmpje).
Maar of het ook verstandig is, dat is maar de vraag. Stel nou dat de CDU/CSU de volgende verkiezingen wint, en de Freie Demokraten deze mevrouw naar voren schuiven als beoogd defensieminister. Het kan dan zomaar zijn dat Merz zegt: ‘Ik dacht het dus even niet.’
Iemand die zo rancuneus is kan beter wegblijven uit de politiek. Dat je af en toe flink aangepakt wordt door politieke tegenstanders hoort bij het vak.
En al helemaal bij het Rijnlandse carnaval.
Ik weet niet zo goed wat ik nou moet denken van dat Rijnlandse carnaval. Zo’n zittingsavond komt op mij vooral over als een behoorlijk elitaire bedoening, die weinig meer te maken heeft met het volkse bespotten van de macht.
Overigens geldt dat, in meer of mindere mate, voor al het georganiseerde carnaval. Neem nou de prins. Tegenwoordig is dat vrijwel overal een erebaantje. In plaats van te spotten met de dikdoenerij en ijdeltuiterij van de elite, staat zo’n prins tegenwoordig zelf te pronken en te pralen. Het is natuurlijk niet meer terug te draaien. Maar een beetje jammer is het misschien wel.
Dat de prins doorgaans uit de gegoede middenstand kwam, verzuchtte de Janse Bagge Bend in 1989 al:
En de Stunksitzung is in 1983 ontstaan omdat voor het gewone publiek eigenlijk geen kaartjes voor de Keulse zittingen meer te krijgen waren, die waren allemaal al via vitamine B (Beziehungen) verdeeld. Probleem is dat diezelfde Stunksitzung intussen het bekendste instituut is geworden, met een navenante run op de kaartjes.
Als het bendje van mijn achterneef het zegt, dan moet het wel waar zijn. Waarschijnlijk is het al zo sinds de komst van de ‘officiële’ carnavalsverenigingen. Ik denk dat dat zo’n beetje jaren ’50 en ’60 is geweest. In mijn piepkleine Brabantse geboortedorpje viel het wel mee, trouwens. Maar dat kon ook niet anders, want we hadden geen gegoede middenstand.
Politici mogen elkaar natuurlijk best stevig aanpakken. Ook met humor. Maar dat het grappig is (of in elk geval zo is bedoeld) betekent nog niet dat je niet aangesproken mag worden op wat je zegt. Een zichzelf respecterende satiricus zal ook niet aankomen met het smoesje dat je het ‘niet zo serieus op moet vatten’, als hij iemand helemaal affikt. Dat doet hij omdat er een reden voor is. (Behalve heel soms, wanneer uit de context blijkt dat het juist niet zo is bedoeld. In dat geval kan uitleg wel zinnig zijn.)
Soms is iemand die een eikel affikt zelf ook een eikel.