Drie gedichten in tien jaar

Op de kleuterschool leerde ik één gedichtje. Het ging over een ondeugend hondje. Fikje was zijn naam. Als vijfjarige was ik diep onder de indruk dat je met rijmende woorden zoiets grappigs kon vertellen. Ik leerde het versje helemaal uit mijn hoofd om het thuis op te kunnen zeggen voor de familie.

Vijf jaar later zat ik in de vierde klas van de lagere school, mijn leerprestaties werden steeds slechter, ik verveelde me suf in de klas. In een opwelling schreef ik in mijn werkschrift het gedicht over Fikje. Ik had jaren niet meer aan hem gedacht, maar blijkbaar verlangde ik op een moeilijk moment naar vrolijke taal in de klas. Toen de eerste regels me te binnen schoten, noteerde ik ze direct, ik was bang dat ze me weer zouden ontglippen. De meester vond mijn aantekeningen in mijn schrift en werd boos toen hij mijn ‘flauwekul’ over Fikje las.

Pas op mijn vijftiende maakte ik kennis met echte poëzie: Mei van Herman Gorter en De Akelei van Ida Gerhardt. Deze gedichten werden in de jaren zeventig op veel middelbare scholen behandeld. Ik heb ze niet uit mijn hoofd geleerd, dat was volgens de leraar Nederlands niet nodig. Het ging erom dat we begrepen dat de dichter met de woorden niet zozeer een lang verhaal wilde vertellen, maar een emotie wilde uitdrukken, een gevoel wilde overbrengen.

Drie gedichten in tien jaar, dat is de poëzieoogst van mijn schooltijd. Nogal mager vind ik. Daarom ben ik zo blij dat het aanstaande donderdag Nationale Gedichtendag is, hopende dat alle scholen er aandacht aan zullen besteden. Ik kijk uit naar de gedichtendagbundel die op die dag zal verschijnen. Voor maar 2 euro 50 is er dan een boekje te verkrijgen bij de boekhandel, geschreven door Joke van Leeuwen.

Vanavond is er eerst nog de uitslag van Turing Nationale Gedichtenwedstrijd. Dit jaar zijn er 10.131 gedichten ingezonden. De winnaar krijgt 10.000 euro uit handen van juryvoorzitter Ramsey Nasr. Dat is het hoogste bedrag dat wereldwijd bij een poëziewedstrijd voor één enkel gedicht wordt uitgereikt. Vorig jaar won het gedicht Onder de Sterren.

Ik heb geen lievelingsgedicht, maar Gesprek met een steen van Wislawa Szymborska is misschien wel een van de mooiste gedichten ooit. Textielstad van Willem Wilmink is een andere favoriet.