De komende dagen zal GeenCommentaar in gedeeltes aandacht besteden aan de nieuwe journalistieke conceptcode. Wij zijn benieuwd naar jullie mening, als bloggers en reageerders, over deze code.
Vandaag het laatste deel; we bespreken punt 24 tot en met 30, voor webloggers misschien wel de interessantste. Wat valt jullie op, wat missen jullie, of is het al perfect?
Open vizier
- De journalist verzamelt, selecteert en publiceert het nieuws zonder zich te verschuilen achter een andere dan zijn eigen identiteit.
- De journalist maakt zichzelf en zijn methoden bij het verzamelen van informatie in beginsel als zodanig bekend.
[Verborgen camera’s en undercover journalistiek] - De journalist lokt geen incidenten uit met de bedoeling nieuws te creëren of er een misstand mee te illustreren.
- De journalist neemt niet anoniem of onder pseudoniem deel aan discussies, op internet of in andere media indien er raakvlakken tussen zijn gewone berichtgeving en zijn bijdragen aan die discussies.
[Anonieme bijdragen van journalisten] - De journalist steelt geen informatie en betaalt niet voor gestolen informatie.
- De journalist maakt geen gebruik van onrechtmatig door derden verkregen informatie, tenzij met publicatie daarvan een groot maatschappelijk belang is gediend.
- De journalist die zich baseert op anonieme bronnen moet aannemelijk maken dat zijn bronnen betrouwbaar zijn, de informatie niet op andere wijze kon worden verkregen en hij die zo goed mogelijk elders heeft geverifieerd.
Reacties (16)
Ah, nu zij we bij het pijnpunt beland; anoniem of pseudoniem.
Daar is de blogosfeer niet zo voor in. Ik twijfel ook. Nog een paar dagen geleden werden de adresgegevens van Arnoud online gegooid door hethaagsblog.nl
Nu is dat in het geval van Arnoud niet zo moeilijk uit te vinden omdat die gegevens al online te vinden waren, maar het is vooral de intentie om van die gegevens misbruik te maken (oproep aan reageerders om “contact” met hem op te nemen) waar ik niet vrolijk van word.
Ik ben het alleen met punt 3 eens, omdat ik me gevallen kan voorstellen waarin de informatie heel belangrijk is om bekend te maken, en toch te gevaarlijk is om openlijk te bezitten tot het moment van publicatie.
Oneens bedoel je, neem ik aan? Ik heb ook wat moeite met dat punt.
En toch is ook dit een wezenlijk punt in de journalistiek: journalisten spreken personen openlijk aan op hun handelingen of schrijven over hun handelingen. Dan moet de persoon over wie het gaat weten wie dat schrijft. De journalist moet even goed aan te spreken zijn op zijn artikelen.
Het heeft geen pas om vanuit een sluipschuttershut anoniem te schieten op personen. Daarom is een open vizier belangrijk.
Het gaat daarbij, volgens mij, erom dat de journalisten/bloggers te achterhalen zijn voor belanghebbenden. Het is denk ik niet perse noodzakelijk dat alle namen op internet staan: veel artikelen in de krant zijn ook ‘van onze verslaggever’.
Ik denk dat Geen Commentaar deze code dan ook kan onderschrijven, ook op dit punt. Wat niet kan is dat personen met een gekozen pseudoniem over bepaalde zaken weer onder een ander, voor de redactie niet bekend pseudoniem gaan schrijven. Met andere woorden: de (door belanghebbenende aan te spreken) redactie moet weten wie wat schrijft, en daar zo nodig verantwoording over kunnen afleggen.
Verder heeft het geen pas, denk ik, om bijvoorbeeld op andere blogs onder schuilnamen GC op te hemelen of GC te verdedigen. Dat moet met open vizier, dus onder het pseudoniem waaronder de persoon bekend is.
Denk ook aan Piet Grijs, oftewel Hugo Brandt Corsius, al gaat dit voorbeeld in zoverre mank dat heel Nederland wist dat Piet Grijs H.B.C. was. Dat geldt niet voor mij, of Spuyt12 enz.
Overigens vind ik bloggers met echte namen sneller echte journalisten, omdat zij met maximaal open vizier handelen (Francisco van J., bijvoorbeeld). Dat verdient verreweg de meeste voorkeur.
Het publiceren van gegevens op internet (@1) is geen goed argument voor anoniem schieten vanuit een boom, omdat journalisten die volgens de strikte regels (geen pseudoniem, echte namen) werken (in bijvoorbeeld kranten of op tv) maatregelen nemen om publicatie van hun gegevens te voorkomen. Dat kunnen bloggers, of ze dat nu leuk vinden of niet, ook.
1. De journalist verzamelt, selecteert en publiceert het nieuws zonder zich te verschuilen achter een andere dan zijn eigen identiteit.
Huh? Maar…Maar…Dan weet iedereen wie je bent!
2. De journalist maakt zichzelf en zijn methoden bij het verzamelen van informatie in beginsel als zodanig bekend. [Verborgen camera’s en undercover journalistiek]
Hoe kom je dan aan sappige beelden? Dag clicks!
3. De journalist lokt geen incidenten uit met de bedoeling nieuws te creëren of er een misstand mee te illustreren.
Zie 2!
4. De journalist neemt niet anoniem of onder pseudoniem deel aan discussies, op internet of in andere media indien er raakvlakken tussen zijn gewone berichtgeving en zijn bijdragen aan die discussies. [Anonieme bijdragen van journalisten]
Nee, zou ik nooit doen. Ach, aangezien het anoniem gebeurt is er toch niemand die me daar op betrapt. Met vriendelijke groet, Wim Heitinga.
5. De journalist steelt geen informatie en betaalt niet voor gestolen informatie.
Dat kun je nou wel zeggen, een goede foto is toch echt geld waard. Stel dat je een wethouder in een fietsenhok gepijpt ziet worden, dan is dat toch geld waard?
6. De journalist maakt geen gebruik van onrechtmatig door derden verkregen informatie, tenzij met publicatie daarvan een groot maatschappelijk belang is gediend.
Eigenbelang lijkt mij een redelijke grens.
7. De journalist die zich baseert op anonieme bronnen moet aannemelijk maken dat zijn bronnen betrouwbaar zijn, de informatie niet op andere wijze kon worden verkregen en hij die zo goed mogelijk elders heeft geverifieerd.
Heh ja, laten we alles kapotchecken. Daag, sappig nieuws! Daag, humoristische berichtgeving. Daag scoops!
Ik ben het met Obscura eens, waarbij ik nog wel wil aantekenen dat in de blogwereld een pseudoniem wel eens meer kan betekenen dan een echte naam.
Als ik als spuyt12 ergens reageer zal dat voor veel mensen in de blogosfeer meer zeggen dan als Joost (insert last name). De naam is ook een stuk onderscheidener dan “piet helmus” van bijv. de volkskrant. Er zijn meerdere piet helmussen in Nederland, waarschijnlijk.
Ik vind het gedoe over de wel of niet echte naam dan ook een beetje overtrokken. Een echte naam kan verhullender werken dan een schuilnaam en dus ook een geslotener vizier zijn.
Waar het op neer komt is dat je
rekenschap moet kunnen afleggen.
Dat houdt in dat de combinatie Spuyt12/GeenCommentaar bereikbaar moet zijn en dat ermee in discussie gegaan kan worden, en in geval van onenigheid moet de blogger bereid zijn de naam in zijn paspoort te geven. Maar dat hoeft wat mij betreft alleen als er gerechtelijke stappen worden ondernomen of uit vrije wil.
@6 De internetjournalist heeft, mag ik hopen, niet alleen de blogosfeer als doelgroep. Afschuiven op de mededeling dat ze in de blogosfeer toch wel weten wie je bent aan de hand van een pseudoniem, vind ik daarmee onjuist. Maar wij beiden onderschrijven de belangrijkste regel en dat is dat personen die voor Geen Commentaar schrijven aanspreekbaar zijn.
Overigens ben ik een van die weinige redacteuren die geen directe link naar een email wenst te hebben; ik voel mij hier dan ook geen journalist maar een blogger.
Dat zeggende vind ik dus dat er wel een onderscheid is tussen hobbyisten die hun mening over politieke zaken geven en personen die daadwerkelijk door middel van onderzoek, interviews en ‘de straat op gaan’ hun nieuws verzamelen en daarover publiceren, al dan niet in opinierende zin.
Nu is al eens gezegd, in een andere discussie, dat dit een opinierend weblog is. Zoals je ook opinierende tijdschriften hebt. Toch zit tussen het een en het ander nog wel enig verschil. Immers, als je je mening geven op basis van artikelen van anderen journalistiek noemt, dan zou dat betekenen dat alle deelnemers aan Het Lagerhuis indertijd journalisten waren. Me dunkt dat dat ook voor hen teveel eer is.
Ben ik nu negatief? Nee, want het blijft een feit dat ik dankzij Geen Commentaar op de hoogte wordt gesteld, via zijdelinks of interessante beschouwingen, van actuele onderwerpen. Ik vind de gedachte dat dit journalistiek betreft echter (in veel gevallen) wat al te prentieus.
@7: Het opinierende hier kan best journalistiek zijn. We raadplegen immers geregeld buitenlandse bronnen, combineren die en schrijven daar dan in het Nederlands een stuk over. Eigenlijk niet veel anders dan wat veel journalisten deden voor het internettijdperk.
Ik vind je vergelijking met het lagerhuis niet opgaan. Een groot verschil is namelijk dat er van ons verwacht wordt dat we onze uitspraken staven met links, bewijs dus. Doen we de uitspraak “allochtonen zijn crimineler”, dan moeten we minimaal met een betrouwbaar onderzoek komen dat dat onderschrijft.
Ik vind journalisten die hetgeen zij doen journalistiek noemen ook vaak pretentieus, overigens. Hoeveel procent van de journalisten is nu uiteindelijk echt bezig met journalistiek?
Misschien moeten ze eerst eens nadenken over een goede definitie van journalistiek.
Volgens mij is het onderscheid tussen inhoud en inbedding van belang.
De inhoud van een stuk is bij opinie-artikelen qua kwaliteit vrij onafhankelijk van wie het nu geschreven heeft. De inbedding van de schrijver in een bepaalde organisatie is in veel gevallen van minder belang.
Als het echter gaat om een bepaald kwaliteitskeurmerk en claims van de schrijver die moeten kunnen worden vertrouwd door de lezer is inbedding ineens bijna belangrijker dan de inhoud zelf.
@3, nee, echt omgekeerd. Ik neem die sensatie-journalist dan maar op de koop toe, want ik denk dat je niet ver komt als je met een onderwerp bezig bent en tegen iedereen die je tegenkomt zegt, let op hoor, wat ik hier hoor enzie komt allemaal in de krant! Hoe kun je dan nog een reportage maken van een mensensmokkelroute, een drugsdeal, wapenhandel? Of willen we dat niet meer weten? Of het nu onder boven- of onderwereldse criminelen zijn, je zult je af en toe anders moeten voordoen dan je bent.
Of denkt Wim Heitinga echt dat er allemaal eerlijke mensen rondlopen in deze wereld, die sorry zeggen als ze iets verkeerds doen, en dat undercover journalisten alleen maar uit zijn op blootfoto’s?
Wim Heitinga? Win Heitinga bestaat niet.
@8 Je hebt (helaas) gelijk als je zegt dat er genoeg betaalde, aangestelde, zichzelf op visitekaartjes journalist noemende journalisten kritiekloos persberichtjes overschrijven, en dus het predikaat journalist niet verdienen. Verder heb je bijvoorbeeld massa’s eindredacteuren, die ook niet zelf op pad gaan enz. Toch wegen zij tijdens het corrigeren wel journalistieke belangen tegen elkaar af, als het tenminste goeie eindredacteuren zijn.
Je hebt ook gelijk dat er een verschil is tussen artikelen van Geen Commentaar en Het Lagerhuis, zeker qua bewijsvoering. Ik trok daarmee de defenitie van journalisten bewust in het extreme.
Toch blijf ik, conservatief, moeite houden met de gedachte dat onbetaalde personen, die op momenten dat het hen uitkomt hun mening (onderbouwt en wel) geven over een politiek onderwerp zichzelf volgens deze nieuwe code journalist mogen noemen.
Journalistiek is een ambacht, een kunde. Tegelijkertijd is het een vrij beroep, want iedereen die zegt het te zijn en zijn stukken gepubliceerd krijgt is het. Dat is altijd al zo geweest. Maar toch. Iets gepubliceerd krijgen betekende vroeger, ja, vroeger, tenminste nog dat een team van deskundige, want al jaren in het vak zittende personen naar je product had gekeken, dit product had gewogen en dat dit team had besloten het tegen betaling te plaatsen. Met internet vervalt deze zo belangrijke weging, want internet is een vrijplaats waar iedereen zijn stukken geplaatst kan krijgen. Al dan niet na overleg met een redactie van een website, die dan weer bestaat uit personen die niet enz.
Ach, ik ben gewoon een oude brombeer. Zo voel ik mij althans. Dat komt ook omdat ik de journalistiek met wrok verlaten heb. Mijn redactie stemde voor een hoofdredacteur die ook directielid werd, en dus zowel de journalistieke als de commerciele belangen moest stemmen. Niets is meer heilig in de journalisitiek. En dan nu ook nog deze code, waarin het ambacht naar mijn gevoel nog verder wordt uitgekleed.
Pfff….
@Obscura: volgens mij haal ik in @9 juist die tweestrijd die bij je heerst uit elkaar.
Het resultaat is dat je voor beoordeling van de waarde, en of het echt journalistiek is, moet kijken naar de inhoud van een stuk en vanuit welke organisatie het geschreven is. Als die organisatie geen betaald medium is, betekent dat nog niet direct dat het stuk geen journalistiek is. Alleen in sommige gevallen.
Dit is een discussie voor en met journalisten. Er is denk ik ook een code voor de hobbyist: de reaguurder.
Ik ben op de hoogte van de identiteit van Spuyt. Althans dat denk ik. De voornaam klopt in ieder geval;de achternaam zal dan ook wel kloppen. Het is dan ook ongepast de naam bekend te maken als je met de persoon in de clinch ligt. Ik heb het nooit gedaan, maar enkel een losse opmerking (een uitdrukking) “Joost mag het weten”
@Obscura: Aan de andere kant denk ik dat het je dan blijer moet stemmen dat er onder andere hier juist steeds meer een eindredactie plaatsvindt.
De journalistiek wordt afgebroken richting de goot, en weblog werken zichzelf omhoog uit de goot?
@15 Ja, die goot, dat vind ik wel een goeie. Bepaalde delen van de ‘gewone’ media maken trouwens ook de weg weer naar boven. Iedereen was na Pim F. de weg kwijt. Het AD, bijvoorbeeld, is al lang niet meer zo door en door slecht als in 2004. NRC Next vind ik een aanwinst. En waar Nieuwe Revu een vrije val maakt, blijven andere bladen op niveau.
Terug naar de code en de blogs: Geen Commentaar klimt naar boven, dat is zeker, dankzij goede correctoren, zo je wilt zelfs eindredactie. Maar het gros van de blogs bestaat uit een persoon die iets mede denkt te moeten delen aan de rest van de wereld, zonder enige kunde of ambacht.
@13 Daar ben ik het mee eens. De kwaliteit van de schrijver bepaalt of je een artikel of pubicatie journalistiek kunt noemen. Maar voor mijzelf geldt dat ik het medium ook belangrijk vind; soms staat dat medium (een website, in dit geval) een zuivere beoordeling van een artikel in de weg.