Met de ene na de andere wet en maatregel wordt de privacy in Nederland door de regering en het parlement al zeker 20 jaar stelselmatig als grondwettelijk recht weggeschaafd.
En nu we een referendum hebben over alweer een wet die alweer een stap verder gaat in het schaven aan uw privacy merk ik dat ik na ruim 11 jaar schrijven over dit onderwerp in herhaling verval en dat ik het opgeef. Maar omdat dit waarschijnlijk de eerste en laatste keer is dat u zich mag uitspreken over dit belangrijke onderwerp, heb ik toch nog maar weer eens mijn toetsenbord afgestoft.
Laat ik eerst kort even ingaan op de wet waar het in het referendum over gaat.
Ja, het werd de hoogste tijd dat de wet een update kreeg. En ja, de wet bevat veel noodzakelijke en goede verbeteringen. Maar tegelijk neemt de ruimte van de diensten enorm toe in het ongericht verzamelen van gegevens en DNA (ja, daar hoort u te weinig over) en het hacken van computers en mobieltjes in buurt verdachten.
Intussen laat de aanpassing van de controle op al dit werk veel te veel ruimte voor interpretatie van wie er dan ook op de bestuurlijke of ministeriële stoel zit. Misschien gaat dat nu goed, maar het is en blijft gevaarlijk naar de toekomst.
Dit alles los van het feit dat wederom onvoldoende duidelijk is gemaakt hoe al deze extra bevoegdheden tot extra veiligheid of zekerheid leiden. Kortom, privacy wordt met zekerheid verder afgebroken zonder dat duidelijk is dat onze andere grondrechten (bijvoorbeeld veiligheid) daar ook meer mee gediend zijn.
Maar het gaat dus eigenlijk helemaal niet over deze wet zelf. Het gaat er om dat voor de zoveelste keer er voor u besloten is dat uw privacy minder waard is dan willekeurig ander grondrecht. Zonder dat u zich daar ooit echt over heeft kunnen uitspreken. Want zeg nou zelf, hoe vaak is privacy werkelijk een onderdeel geweest van een verkiezingscampagne of een breed maatschappelijk debat? En hoe goed weet u eigenlijk hoe uw favoriete partij in de Tweede Kamer stemt op dit onderwerp?
Een jaar of wat geleden werd me voor de voeten geworpen toen ik aangaf dat een wet opening bood op nog meer privacy-inbreuken dat het argument van de glijdende schaal niet heel sterk was. Omdat we immers bij iedere stap opnieuw iets kunnen besluiten of terugdraaien. Als argument in een discussie steekhoudend, maar de praktijk van de laatste 20 jaar laat zien dat de glijdende schaal inmiddels al verworden is tot een ingezeepte glijbaan waar iedere weg terug onmogelijk is geworden.
Ook bij deze wet wordt weer geschermd met dat er na een tijdje een evaluatie komt en dan altijd nog correcties plaats kunnen vinden. In het verleden heb ik de Tweede Kamer nog geen enkele keer kunnen betrappen op het werkelijk kritisch evalueren of durven dingen terug te draaien. Stel je voor, dat zou toch je eigen falen alleen maar bevestigen.
Neem bijvoorbeeld het cameratoezicht. Uit mijn hoofd al drie keer geëvalueerd. Geen beperkingen, integendeel. We zijn nu een miljoen camera’s verder en u kunt geen 10 kilometer rijden of uw nummerbord wordt gescand. Is Nederland hiermee veiliger geworden? Dat is niet aangetoond. Maar intussen weet de overheid wel precies wanneer u waar rijdt.
Bij mij gaan daar de nekharen van overeind staan. Ik heb niks te verbergen. Maar het gaat de overheid helemaal niets aan wat ik doe. En ik krijg helemaal de kriebels van het idee dat straks ergens achter de schermen ergens besloten wordt dat bijvoorbeeld GroenLinks toch een gevaar voor de samenleving is (wat als bepaalde commentatoren aan de macht zouden zijn niet ondenkbeeldig is) en dat mijn bezoek aan een van hun demonstraties (ik kwam met de auto, shame on me) me automatisch op een zwarte lijst plaatst zodat ik bepaalde beroepen bij de overheid niet meer kan uitvoeren.
Fantasiescenario zegt u? Raadpleeg dan maar even de recente historie van de BVD.
Het is niet de wet zelf die belangrijk is. Het is de machthebber die aangeeft wat “gevaar” is die belangrijk is. Alle instrumenten om dat “gevaar” te beperken liggen inmiddels allang klaar. Maar over de definitie van “gevaar” heeft u dan allang niets meer te zeggen.
En kom niet met het argument dat de privacy toch al niets meer waard is met dataschrapers als Google en Facebook in deze wereld. Daar heeft u nog een keuze in, echt. Bij de controlestaat heeft u geen keuze.
U zit al in meerdere van de vele duizenden databanken van de overheid. Van uw kinderen wordt al vanaf de geboorte een uitgebreid dossier aangelegd over iedere scheet die zij en u laten en iedere “vuiltje” kan leiden tot uithuisplaatsing. Uw psychische toestand wordt gedeeld onder gemeente-ambtenaren en verzekeringsagenten. Uw reisgedrag wordt gebruikt om de belastingaangifte te controleren. En nog veel meer. En hier kunt u weinig tot niets aan doen. Er is geen opt-out bij de Staatscontrole.
Privacy is belangrijk voor de vrijheid om te zijn wie u bent, te doen wat u wilt en te denken wat u wilt. Een deel van die vrijheid hebben we al ingeleverd. Bijvoorbeeld ten aanzien van de opvoeding van onze kinderen, ons medisch dossier, bewegen door de openbare ruimte zonder gevolgd te worden en ongegeneerd te alles te lezen en zoeken op het internet. Dit referendum geeft u een enkele kans om te zeggen, tot hier en niet verder.
Voor mij is het al jaren duidelijk dat de wettelijke kaasschaaf steeds meer van onze privacy verwijderd, zonder weerstand. Maar toch klamp ik me vast aan deze strohalm op de ingezeepte glijbaan en stem woensdag “NEE” tegen de sleepwet (Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten, WIV).
En u?
Reacties (17)
Ik ben wel benieuwd wie er een jaar geleden nog durfde te beweren dat het “glijdende schaal” argument niet zo sterk zou zijn. Ook vorig jaar beschikten we al over uitgebreid empirisch bewijs dat liet zien dat het een zeer reeel argument is.
Het vervelende met privacy is dat er ook misbruik van kan worden gemaakt, en daar heeft de samenleving en andere burgers last van. Het recht op privacy kan dus nooit absoluut zijn, maar moet afgewogen tegen andere belangen.
Daarnaast is het begrip ‘privacy’ aan voortdurende verandering onderhevig, het verandert mee met veranderingen in de samenleving en technologie.
En tot slot is het dus onzin dat privacy alleen maar uitgehold wordt. Zo wordt er dit jaar een nieuwe europese verordening over gegevensbescherming van kracht, waarbij de rechten van burgers op privacy en databescherming worden aangescherpt.
Kortom, het frame ‘vroeger hadden we privacy en het wordt alleen maar minder’ klopt van geen kant.
@2: “Daarnaast is het begrip ‘privacy’ aan voortdurende verandering onderhevig, het verandert mee met veranderingen in de samenleving en technologie.”
Hetzelfde is minstens zo waar voor privacyschending. Er komen steeds meer manieren bij waarop op onze privacy inbreuk gemaakt kan worden. De aanscherping die je in de volgende alinea noemt vormt wat dat betreft ook alleen maar een pleister op één van de vele gaten die in onze privacy geschoten worden. Als zodanig vormt het dus helemaal geen verbetering van onze privacy, die wel degelijk alleen maar verder en verder afbrokkelt, naarmate de mogelijkheden om meer om over ons te weten te komen toenemen. Je reactie hangt derhalve aan elkaar van naïviteit.
@2: Je bedoelt dat toenemend aantal gevallen waarbij ze je op grond van ‘privacy’ niet bij je eigen gegevens laten?
@1: Dat dat geen geldig argument is wordt alleen van stal gehaald als het in iemands kraampje past en hij geen “stroman” kan roepen. Zo veel veranderingen in wet- en regelgeving zijn elke keer weer een stapje verder: of het nu om dividendbelasting of om euthanasie gaat.
Als het geen glijdende schaal is, zijn wij kikkers in een pan water op het vuur.
@2: In de eerste alinea geef je een algemeen punt weer, daar kan ik niet veel mee. Vind je in dit geval dat er in dit geval een goede afweging gemaakt is tussen het opgeven van privacy en wat er gewonnen wordt met deze wet (de kans op extra veiligheid, geen garantie)? En bij al die andere wetten?
En nee, privacy zoals dat in de grondwet omschreven staat, is wat mijn betreft niet onderhevig aan constante verandering. In mijn relatie tot de staat blijft mijn persoonlijke levenssfeer mijn persoonlijke levenssfeer ongeacht de techniek of maatschappelijke ontwikkelingen. Daar heeft de staat uit te blijven. Dat omwille van allerlei ontwikkelingen de staat daar al de hele tijd aan knibbelt, doet daar niets aan af.
En ja, dat verschilt wel met vroeger. Vroeger was een gerede verdenking nodig om gegevens over mij te verzamelen en had de overheid dus ook zo goed als geen gegevens van me. Nu worden er voor de zekerheid gegevens over mij verzameld (denk aan de nummerborden bijvoorbeeld) zelfs als ik niets doe en kan de overheid op ieder willekeurig moment bepalen of ze daar iets mee wil doen.
En als je kennelijk vindt dat privacy aan verandering onderhevig is en zeer betrekkelijk, ben je dan bereidt de overheid te laten vastleggen wat je politieke overtuiging is, wat je seksuele voorkeuren zijn, wat je angststoornissen zijn (iedereen heeft ze immers in meer of mindere mate), wat je eetgewoontes zijn (belangrijk voor de zorgkosten), etc…. ?
En wat is eigenlijk je standpunt mbt de WIV?
@2:
“Daarnaast is het begrip ‘privacy’ aan voortdurende verandering onderhevig, het verandert mee met veranderingen in de samenleving en technologie. ”
Is dat zo ? Kan je daar een voorbeeld van geven ?
@7: Dat klopt wel gedeeltelijk. Inbreken in een computer kon vroeger gewoonweg niet, en de posities van bijna de gehele bevolking grofweg bepalen ook niet. Als iemand je in de gaten moest houden, was dat een dagtaak en daarmee was je locatie gewoon geen punt in de privacy-discussie.
Ik snap alleen niet waarom dat het punt van Steef zou tegenspreken. Het lijkt eerder bedoeld om de discussie te verwarren.
Ik sta op vaak te kijken van de naiviteit van de gemiddelde nederlander op dit gebied.
Bosma van de PVV heeft al aangegeven dat hij lijstjes bijhoudt van “foute” nederlanders. Bijzonder eng om dan zo’n sleepwet te krijgen, terwijl de tweede man van de op een na grootste partij van het land zulk soort dingen roept.
@2:
Beetje vreemde benadering:
Het begrip privacy verandert niet.
Het enige wat verandert, zijn de mogelijkheden om de privacy te schenden.
Het zal moeilijk worden om dit tij te keren. Maar! Er is geen keuze; wij mensen zijn het “schuldig” aan onze eigen waardigheid dat privacy een ALLEREERSTE vereiste is in ÓNZE samenleving.
En dan te bedenken dat Nederland een staat is, maar DAAR BOVEN UIT een firma/bedrijf/corporatie:
https://www.sec.gov/cgi-bin/browse-edgar?company=STATE+OF+THE+NETHERLANDS&owner=exclude&action=getcompany
Korte Voorhout 7 Den Haag. Wie zetelt hier??? Nou?
Zijn bijvoorbeeld belastingdienst en politie ambtelijke instanties? Neen, zij zijn privé ondernemingen!
Overigens: EIGEN = ei gen = bron code
Leef volgens je EIGEN broncode; en dus absoluut niet naar een opgedrongen vreemde code:
onderdrukking en controle van je EI GEN ste Zelf?
Nóóit! Géén defaitisme!
Verheug je over je ei-gen ware zelf! Geen misdadige indringers! Victorie voor het ware mens zijn! Alleen zó komen we tot ware solidariteit en werkelijke harmonie.
Na een paar duizenden jaren is het NU genoeg met onderdrukking, slavernij en intimidatie; BEVRIJDING.
Welgemeende dank dan ook aan Sargasso.nl en aan Privacynews.nl
@12: Dat soort pilletjes worden doorgaans toch pas na twaalven genomen?
@9: Kun je je van indertijd die schietgrage nummer 5 op de lijst nog herinneren? Met zijn “Oost-Europese bossen”? Die was de laatste keer nummer 4.
@8:
“Dat klopt wel gedeeltelijk. Inbreken in een computer kon vroeger gewoonweg niet, en de posities van bijna de gehele bevolking grofweg bepalen ook niet.”
Maar dat verandert toch niets aan privacy ? Ook toen er nog geen internet was stelden mensen het niet zo op prijs dat hun zelfgemaakte naaktfoto’s uit hun huizen werden gejat, volgens mij. En ook voor de introductie van GPS werd het niet echt gewaardeerd als er uitgebreide locatie-archieven van burgers werden bijgehouden. Stellen dat “privacy” zo aan verandering onderhevig is, is mijns insziens een poging om het probleem te omzeilen.
” … Het lijkt eerder bedoeld om de discussie te verwarren.”
Precies …
Privacy is niet veandert; wat er verandert is, is dat het verschrikkelijk veel makkelijker is geworden om die privacy te schenden.
Vroeger hadden we het briefgeheim. Maar in de digitale sfeer is het de overheid tegenwoordig niet alleen toegestaan je brieven te openen, te lezen en voor zichzelf te bewaren maar ook nog bij je in te breken en camera’s te plaatsen, zelfs als je nergens van wordt verdacht. Dit gaat voor mijn gevoel te ver. Bij het referendum zullen we zien of andere Nederlanders daar ook zo over denken.
Ik dacht altijd dat ik voor de geheime dienst burger 5.6786.321. was. Gewoon een nummer, meer niet. En ik dacht altijd dat de geheime dienst alles massaal van iedereen scande. Geheel anoniem, wel zo veilig. Dat supercomputers met slimme routines en algoritmes pas verdachten aanmerken als daar echt aanleiding voor is en dan pas burger 5.6786.321 een naam wordt gegeven. Nu blijkt dat alles nog in de kinderschoenen staat. Ik hecht er wel waarde aan dat er zorgvuldig met mijn medisch dossier wordt omgegaan. Helaas is dit niet geregeld door de veiligheidsdienst, dan was het veel beter geregeld en beveiligd geweest. Mijn omgeving hoeft niet alles van mij te weten, vooral mijn vrouw niet. De veiligheidsdienst mag wel alles weten. Hoe meer hoe beter.
Ik lees het verhaal van Steeph en denk tja, iedereen staat hier verschillend in, laten we er maar om stemmen. Maar hoe zit het nu met leeftijd? Mensen onder de 35 schijnen massaal tegen de zogenaamde sleepwet te zijn en mensen boven de 35 massaal voor. Verklaring? Iemand?
@15 Boven de 35, en dan vooral boven de 60/70 enz is de angst groter en denken ze nog vaak dat vadertje staat alles wel goed zal regelen, het beste met je voor heeft. Zij hebben nog grotendeels in het pre-digitale tijdperk geleefd en van een betrekkelijke anonimiteit kunnen genieten. (behalve als je gereformeerd of katholiek was dan wist de dominee/pastoor wel van alles van je , of de bakker en slager op de hoek) De sociale controle was natuurlijk wel een stuk hoger dan nu, maar achter de deur van je eigen huis, kon je doen en laten wat je wilde, wat je niet kwijt wilde kon je voor jezelf houden, dat raken we steeds meer kwijt.
Ik ben naar een bijeenkomst geweest waar een van de referendum-studenten vertelde dat er veel handtekeningen ongeldig zijn verklaard van mensen die nog geen 18 waren, en toch getekend hebben.
Dat stuit mij eigenlijk wel heel erg tegen de borst, omdat zij nu juist de mensen zijn die met de glijdende schaal van privacy-verlies veel te maken gaan krijgen, en die worden uitgesloten van stemming. Eigenlijk zou je de mensen boven de 80 van stemming moeten uitsluiten, daar zitten (lijkt mij) vooral de makke schapen, die van de steeds grotere vorm van privacyschending weinig last zullen gaan hebben.
Privacy is niet zozeer de afwezigheid van informatie over ons in de hoofden van anderen, maar meer de CONTROLE die we over informatie over ONSZELF hebben. En die controle zijn we steeds meer aan het verliezen, daar moeten we echt wel eens goed over nadenken.
Slimme lantaarnpalen die elk gesprek op straat kunnen volgen (om ordeverstoringen te kunnen monitoren/voorkomen, ja ja is altijd mooi verpakt) zijn al een mogelijkheid.
Alles kan nu van ons permanent worden bijgehouden en iemand die de macht heeft over deze databanken heeft ook de macht in Nederland. Dat is nu misschien nog niet zo bedreigend, maar deze infrastructuur gaat niet meer weg, het is wel een infrastructuur van een totalitaire staat. Willen wij daarin leven? Of anders, wil je het, gelet op de glijdende schaal, je kinderen en/of kleinkinderen aan doen?
Ook Tom Lassing (Beursbox) heeft er een verhaal over:
“…. op de rand van de vulkaan.” >>>
http://deanderewaarheid.blogspot.nl/2016/11/ontvangen-vraag-over-privacy-tom-lassing.html
(Mijns inziens met D. Trump op diezelfde rand.)