De allerlaatste dagen der Mensheid (2)

Eerste bedrijf, scène 3
Aan de leestafel van Scheltema.
    De oudste NRC-abonnee: Ik ben helemaal in de war.
    De een-na-oudste NRC-abonnee: Hoezo? Wat is er gebeurd?
    De oudste NRC-abonnee: Nou… nou… nou… Ik ben gewoon helemaal confuus… Helemaal van m’n à propos.
    De een-na-oudste NRC-abonnee: Wat is er dan?
    De oudste NRC-abonnee: Ik snap het niet… Ik snap het niet…
    De een-na-oudste NRC-abonnee: Kom op nou! Voor de draad ermee!
    De oudste NRC-abonnee: Nou, Hamas schrapt wereldwijd 4000 banen.
    De een-na-oudste NRC-abonnee: Dat is inderdaad vreemd. Laat eens kijken. (De oudste abonnee reikt hem de krant aan). O, wacht ik snap het al. Ha! U bent inderdaad een beetje in de war. Het is de V.N.U. die wereldwijd 4000 banen schrapt en Hamas die alle verkiezingen wint. Tenminste, dat staat er.
    De oudste NRC-abonnee: O, gelukkig maar!
    (changement.)

Proloog, scène 2
    Hoek Nieuwe Herengracht – Amstel, bij de Walter Süskindbrug. Een groepje gezagsdragers bij een peperbus met bezems in de aanslag. Aan hun voeten een emmer met stijfsel. Onder de gezagsdragers de Amsterdamse burgemeester Job Cohen, hoofdcommissaris van politie Bernard Welten, het echtpaar Oranje-Blanje-Bleu, de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding Tjibbe Joustra, burgemeester Jan van Zanen van Amstelveen, twee aanplakkers van beroep van Bizon Buitenreclame met op hun gele pakken ‘De Bizon Kids’ en een cordon van opgetrommelde journalisten en fotografen. Wegschietende voorbijgangers. Op de grond liggen scherven van hotelporseleinen borden en mosselschalen.
    Eerste aanplakker: Volgens mij doen ze het helemaal verkeerd.
    Tweede aanplakker: Hoezo?
    Eerste: Dat moeten ze laten doen!
    Tweede: Ja, door ons. Moet je die kreukels en plooien zien. Lijkt nergens naar.
    Mevrouw Oranje-Blanje-Bleu (kijkend naar de lucht): Ik vraag me af of we het droog houden.
    Meneer Oranje-Blanje-Bleu: Ik heb toch gezegd dat we beter thuis konden blijven! Jij luistert ook nooit.
    Mevrouw Oranje-Blanje-Bleu: Als ik naar jou moet luisteren, gingen we nooit ergens naartoe! (Tot politiecommissaris Welten) Dat ziet er goed uit Bernard. Nou maar hopen dat het blijft plakken!
    Burgemeester Cohen: Dat hopen we allemaal.
   Fotograaf (tegen burgemeester Cohen): Kunt u even een stapje terugdoen? Ik krijg meneer Joustra er niet op zo.
    Burgemeester Cohen: O, nou ga ik in de emmer met stijfsel staan.
    Journalist (schrijft op): Onder grote belangstelling —
    Tweede journalist: — en met 11 september nog vers in het geheugen! —
    Eerste journalist: — en met 11 september nog vers in het geheugen werd vandaag gestart met een nieuwe anti-terrorismecampagne. Door middel van posters in de stad en in het openbaar vervoer wordt burgers gevraagd verdachte zaken te melden. ‘Als je iets verdachts ziet, meld het ons dan.’
    Tweede journalist: Ik vind dit heel verdacht …
    Eerste journalist: We melden het toch ook?
    Tweede journalist: Hebben we eigenlijk al een kop?
    Eerste journalist: Terreurcampagne van start in hoofdstad.
    Burgemeester Cohen: Ik ben ervan overtuigd dat de andere posters beter blijven zitten.
    Eerste aanplakker (tot de tweede): Dat plakken we zometeen wel over. Dan zie je er niks meer van.
(changement.)

Proloog, scène 3
    De kunstenaar en de kniesoor in gesprek.
    De kunstenaar: Ononderhandelbaar! De vrijheid van meningsuiting. Net zo ononderhandelbaar als de gelijkheid.
    De kniesoor: En net zo onuitspreekbaar.
    De kunstenaar: De aard van de vrijheid van meningsuiting wordt onvoldoende onderkend. Op 1 september zei Donner dat hij de concerten van Madonna – waarbij zij zingend aan een kruis hing met een doornenkroon op haar hoofd – ‘als het even kon’ had willen verbieden als dit juridisch mogelijk was geweest. Dat had hij nooit zo mogen zeggen.
    De kniesoor: Ik dacht dat jij zo voor de vrijheid van meningsuiting was?
    De kunstenaar: Uit hoofde van zijn functie mag hij dat gewoon niet zo zeggen. Als minister moet hij de ononderhandelbaarheid van de wet benadrukken, niet zijn visie daarop. Hij kweekt onrust.
    De kniesoor: Dus geen compromissen?
    De kunstenaar: Nou ja, binnen de grenzen van de wet niet nee.
    De kniesoor: Dapper. Waar ben je nou bang voor? Dat je te vuur en te zwaard uit de speelplaats wordt verdreven? Als jouw kunst een mening is onder meningen, dan heb je daar ook geen aparte status voor nodig. Dan wordt jouw vrijheid toch al gewaarborgd? Waarschijnlijk is het echter inderdaad zo dat jouw kunst, zoals je dat noemt, maar een mening onder de meningen is, en nog een heel slecht verwoorde en doordachte daarbij. Of sprak je slechts uit hoofde van jouw functie als opiniemaker? Als je niet wil dat wat je doet als opinie wordt beschouwd, overstijg de waan van de dag dan. Maak dan echt iets waar geen speld tussen te krijgen is.
    De kunstenaar: Maar dan moet ik daartoe wel in de gelegenheid gesteld worden!
    De kniesoor: Met onschendbaarheid?
    De kunstenaar: Binnen de grenzen van de wet hoor!
    De kniesoor: De kunstenaar is onschendbaar en de minister is verantwoordelijk.
    De kunstenaar: Dat zou mooi zijn.
(changement.)

::: Meer over de serie De allerlaatste dagen der Mensheid, de schrijvers Erik Bindervoet en Robbert-Jan Henkes en illustrator Aart Clerkx :::