DATA - De regering heeft op basis van het OMT advies besloten dat de Corona pandemie in Nederland over is. Niet meer testen, geen maatregelen meer, alleen af en toe in je elleboog hoesten in plaats van in iemands gezicht (wat een Nederlandse traditie is).
Nou zou ik heel goed kunnen leven met dit advies, als het Coronavirus ook daadwerkelijk onschadelijk was geworden en de impact te verwaarlozen. Maar wat schetst mijn verbazing als ik naar de cijfers kijk? We zitten midden in alweer de twaalfde golf (plus of min 1) en die is nu al net zo hoog als de vorige twee.
Dus ik snap het werkelijk niet.
Maar laat ik u even meenemen door het datalandschap. Want wat er nu nog aan cijfers gepubliceerd wordt, geeft zonder extra duiding een te beperkt beeld en leidt tot goedgelovigheid richting het regeringsadvies.
Hiervoor moeten we wel even samen wat dataheuveltjes nemen. Neem even de tijd.
We starten even met de volgende grafiek. Die geeft vier belangrijke indicatoren m.b.t. Covid-19 weer, maar dan allemaal geschaald naar hun eigen mediaan (dat is de middelste waarde). Zo kan je de trends vergelijken terwijl de oorspronkelijke waarden een andere schaal hebben.
In deze grafiek is duidelijk te zien dat niet alle waarden gelijk op en neer gaan. Daar zijn een aantal redenen voor. Ten eerste gaat het hier in de donkere lijn om positieve testgevallen zoals gemeld door de GGD. Echter, in het begin was er nog niet voldoende testcapaciteit en het laatste jaar was testen steeds minder nodig Dus ook al hadden mensen Corona, ze zaten niet in de meting. Een andere reden heeft betrekken op de ziekenhuisopnames. Die dalen relatief ten opzichte van bijvoorbeeld riool en infectieradar. Dat komt deels door vaccinaties en deels door eerdere infecties. De kans dat je in het ziekenhuis komt na infectie is lager als je recent gevaccineerd bent en/of recente al een infectie hebt doorlopen.
Uit deze grafiek nemen we de periode oktober 2021 tot en met april 2022. Want in die periode was zowel de testcapaciteit toereikend als de druk om te testen maximaal (Corona Toegangsbewijs nodig etc….). Dat is dus de meest representatieve periode qua telling van het aantal dagelijkse nieuwe gevallen.
De andere redelijk betrouwbare meting is die van het riool. Die wordt namelijk nauwelijks beïnvloed door ons gedrag. Het is zuiver een meting van hoeveel virusspul er in onze ontlasting zit.
Als we die periode gebruiken, komen we tot een verhoudingsgetal van 26 tussen de waarde van het riool en het aantal gevallen (rioolwaarde * 26 = gevallen).
Vervolgens stellen we dat zelfs met het goed testen er ongeveer 50% van de gevallen gemist wordt (want die hadden niet voldoende reden om te laten testen of “geloofden” er niet in). En moeten we er ook vanuit gaan dat in de tests ongeveer 10% dubbeltellingen zitten omdat mensen zich lieten hertesten om te zien of ze inmiddels volledig vrij waren van de besmettelijkheid. Dan wordt de factor 36 (dus rioolwaarde * 36 = werkelijk aantal nieuwe gevallen).
Gaan we vervolgens uit van de gemeten rioolwaarden en deze formule, dan is dit bij benadering het verloop van het aantal nieuwe gevallen per dag tot en met vandaag:
In de week dat de regering uitspreekt dat de Corona-pandemie in Nederland nu toch echt over is, krijgen we er 80.000 nieuwe gevallen bij, per dag.
En ergens tussen de 1 en 5 procent van die gevallen krijgt Long-Covid (800 tot 4.000). En een ander deel van de gevallen krijgt als gevolg van de infectie dingen als hartklachten, problemen met de hersenen of het zenuwstelsel in het algemeen en soms problemen met hun immuunsysteem.
Oh, en deze grafiek laat ook zien dat in 14 maanden tijd iedere Nederlander een keer een infectie moet hebben gehad. Of een deel meerdere keren en een deel niet natuurlijk. Maar theoretisch hebben we nu dus “herd immunity” te pakken. Behalve dat je dus niet immuun bent, want anders zouden er nu niet weer 80.000 nieuwe gevallen per dag bij komen. Mensen hebben hooguit een snellere en betere reactie op het virus.
Het OMT zegt in haar advies eigenlijk dat Corona “mild” is geworden. Daarbij wijzen ze vooral naar het aantal sterfgevallen en IC-opnames. Ja, die zijn relatief lager dan in het begin. Maar dat is dus niet raar als je iedereen ieder jaar een infectie laat doormaken. De kwetsbaren zijn inmiddels overleden en de rest heeft nog wat weerstand over van de vorige keer. Dat maakt het virus niet “mild”. Dat maakt dat je constant heel veel ziekte en lange termijn effecten accepteert.
De ziekenhuisbezetting is daar wel een aardige indicatie voor nog steeds. Nee, niet meer zo ernstig als de IC. Maar wel gewoon steeds mensen in een ziekenhuis. Geen moment meer zonder het virus. Je kan dat “normaal” verklaren natuurlijk. Ik vind dat ongezond. En volgens eerdere normen was het ook “ernstig”. Maar goed, normen kan je aanpassen.
cc by-sa 4.0 datagraver.com
En ter onderbouwing wordt ook doodleuk regelmatig nu verwezen naar dan andere virus, Influenza. Het zou nu net zo “mild” als influenza zijn. Nou, nee. Influenza is een seizoensvirus. Daar heb je een paar maanden last van en soms kent het ziekenhuis een piek daardoor. En ja, dan sterven er ook veel mensen. Maar dan is het ook weer even over. Niet zo bij Corona. Dat is een permanent probleem. Laten we dit illustreren door even wat griepgolven over de coronagolven te projecteren qua ziekenhuisbezetting:
Mocht het plaatje al niet sprekend genoeg zijn, hier staan bijna vier keer zoveel bedligdagen in voor Corona als voor Influenza. Dat is dus ook vier keer zoveel druk op de gezondheidszorg. Nog steeds. En niets wijst er op dat dit nu zomaar magisch gaat verdwijnen. En daarbij komt dat de lange termijn gezondheidseffecten van een influenza besmetting bij lange na niet van dezelfde orde zijn als die van Corona.
Oh, en er gaan nog steeds mensen dood. Nu 15 tot 20 per dag. Ik zal u nog een berg grafieken besparen. En als we in een “dal” zitten zijn het er maar 2 of 3 per dag. Als direct gevolg van het virus dan. Indirect weten we het nog niet. Maar de recente oversterfte cijfers stemmen pessimistisch.
En dit alles terwijl een deel van Nederland zich nog steeds afschermt van de rest. Omdat ze het zich niet kunnen permitteren besmet te raken. En op geen enkele wijze is er nu nog iemand op bestuurlijk niveau die ook maar iets doet om hen weer een publiek leven terug te geven, anders dan te zeggen: “bescherm uzelf”. Ja, dat kan dus niet met op een willekeurige dag 350.000 besmette mensen om je heen die niet meer hoeven thuis te blijven.
Kortom, het is niet mild en het is niet over. En het advies van het OMT en het besluit van de regering zijn onbegrijpelijk en asociaal. In niets blijkt dat ze echt opkomen voor de volksgezondheid of voor bijvoorbeeld de hele zorgsector die de komende tijd de wrange vruchten moeten plukken van dit “optimistische” (pre-verkiezingen) beleid.
En nu kan ik niet veel meer dan een brief sturen, alweer. Maar misschien helpt het als meer mensen het doen.
Reacties (21)
Ik mis toch de link naar het advies van het OMT.
https://open.overheid.nl/documenten/ronl-ce55af6c46356ee80738e048b1013e1b489602b2/pdf
Het staat daar toch wat genuanceerder. Zeker als je kijk naar de adviezen voor kwetsbaren (pag. 8/9).
Er zijn kennelijk geen generieke maatregelen te verzinnen die de kwetsbaren helpen, zonder de niet/minder kwetsbaren niet te beschadigen, zoals in de pandemische fase.
‘Er zijn kennelijk geen generieke maatregelen te verzinnen die de kwetsbaren helpen, zonder de niet/minder kwetsbaren niet te beschadigen’
Nee. Men wil kennelijk geen generieke maatregelen opleggen aan de niet/minder kwetsbaren om de kwetsbaren niet te beschadigen
Dat is bewust een deel van de bevolking heel hard laten vallen. asociaal.
Om te voorkomen dat mensen die niet kwetsbaar zijn ook maar iets te hoeven doen, mag een deel van de bevolking creperen. Niet solidair. Blijk van een samenleving in verval.
De mate van ontwikkeling van een samenleving kun je aflezen aan hoe de samenleving met de zwakkeren om gaat. Triest gesteld in Nederland.
Nee, een nieuwe lockdown zou asociaal zijn. Bijna niemand zit daar op te wachten.
Ik zie ook niets anders dan voorzichtig zijn bij bezoek aan kwetsbaren en het dragen van een medisch mond- neusmasker niet laten vallen onder het verbod op gezichtsbedekkende kleding.
Het is juist sociaal om, als dat nodig is, een lockdown in te stellen om een pandemie af te remmen.
Dat niemand daar op zit te wachten heeft daar niks mee te maken.
Het lijkt me niet dat de minder kwetsbaren* nu zo erg beschadigd worden als we ze vragen niet/minder met jan en alleman te zoenen, geen handen te schudden, in de elleboog** hoesten en niezen, afstand te houden en regelmatig je handen wassen? Dat is toch geen moeite?
Mensen met klachten wordt nu niet eens aangeraden niet te zoenen, geen handen te schudden of afstand te houden tot anderen of kwetsbaren. Te gek voor woorden.
.
* Volgens mij bestaan 100% “niet kwetsbaren” niet en kun je ook niet vooraf vaststellen of iemand totaal niet kwetsbaar is.
** Van wie komt eigenlijk die &#$! spellingchecker die bij mij zo ongeveer alle Nederlands woorden in tweeën wil knippen alsof het Engelse taal is? Het is elleboog en geen elle boog.
Dat zijn maatregelen die de kwetsbaren in de huidige situatie niet helpen, volgens de wetenschap.
Dan moet je denken aan scholen dicht, iedereen thuis werken, horeca en culturele sector dicht, alleen essentiële winkels open etc.. Dat beschadigd enorm veel mensen.
Afstand houden is de nummer 1 van de effectieve maatregelen. Hoe verder, hoe beter.
Niet zoenen/ niet handen schudden/niezen in de elleboog etc. is een vorm van afstand houden, net als scholen dicht en thuis werken en blijven.
Dat wordt toch ook aangeraden voor contact met kwetsbaren:
Uit het advies:
Het is belangrijk dat iemand met klachten die passen bij een luchtweginfectie zich realiseert dat zij/hij mogelijk besmettelijk is en dat er personen zijn die ernstig ziek kunnen worden van luchtwegvirussen. Het is belangrijk een duidelijke communicatiestrategie te ontwikkelen waarbij de essentie moet zijn:
o Blijf zoveel mogelijk thuis als je je niet fit en ziek voelt bij een
luchtweginfectie en werk thuis als dat kan (in overleg met je
werkgever);
o Vermijd contact met mensen die (bekend zijn, of aangeven)
ernstig ziek (te) kunnen worden van een luchtweginfectie.
Draag een mondneusmasker als contact niet te voorkomen is
(bijvoorbeeld bij mantelzorg);
o Houd je aan de algemene hygiëneadviezen voor handen
wassen, hoesten/niezen;
o Zorg voor voldoende ventilatie
Generiek heeft het geen zin meer in de endemische fase waar we nu inzitten (voor altijd).
Je bent onduidelijk:
Vervolgens ga je hetzelfde voorstellen.
Er zijn natuurlijk wel verkiezingen over 4 dagen, dus wat is er beter dan nog even snel een feel good berichtje namens de coalitiepartijen de deur uit te doen?
Hmm Steeph, ik denk dat je zelfs op Sargasso niet meer iedereen meekrijgt in dit impliciete pleidooi voor (meer?) maatregelen tegen corona.
Een paar gedachtes:
– We zijn natuurlijk allemaal amateur-viroloog geworden de afgelopen jaren, maar we moeten blijven bedenken dat in het OMT de echte experts zitten met jarenlange ervaring en kennis van zaken. Zij beschikken ook over de data die jij laat zien, mag je aannemen. Dan is het wel zo goed om te linken naar het OMT advies, en ook om het advies wat uitgebreider te bespreken dan je hier nu doet. De punten die jij in dit artikel noemt worden namelijk ook door het OMT besproken in het advies, en het antwoord is vaak genuanceerd.
– “Mensen hebben hooguit een snellere en betere reactie op het virus.” Dit ‘hooguit’ is wel erg misleidend. Dit is namelijk de kern: corona nu heeft echt een totaal andere maatschappelijke belasting dan corona tot een jaar geleden. In de vorige winter waren er nog stevige maatregelen nodig, en dan nog was de belasting op de ziekenhuizen veel hoger dan nu het geval is. Dat is niet met elkaar te vergelijken. Vrijwel de hele bevolking heeft immuniteit opgebouwd, en heeft van corona niet meer last dan van andere virussen die circuleren. De druk op de ziekenhuizen is stabiel en draaglijk. Juist de sterke afname van ernstige uitkomsten is natuurlijk de crux. Als het OMT vaststelt dat een ‘endemische fase’ is bereikt, betekend dat niet dat het OMT ontkent dat we nog steeds last hebben van corona en dat corona nog steeds lijden veroorzaakt. Ook ontkennen ze niet dat er in de toekomst varianten kunnen opduiken die de situatie weer veranderen.
– Het OMT adviseert vanuit het heden naar de toekomst toe. In deze winter zien we dat corona zonder maatschappelijke maatregelen te dragen is. De ziektelast is zeker nog hoog, maar niet meer zo afwijkend van de ziektelast van andere luchtwegvirussen zoals griep en RS. Het OMT ziet geen zorgwekkende varianten. Het wordt zomer, de tijd dat luchtwegvirussen minder circuleren (ook corona!). We hebben nog maar één jaar zonder maatregelen achter de rug, het proces van uitdoven van corona is nog maar net begonnen. Het lijkt waarschijnlijk dat deze coronavariant hetzelfde traject gaat laten zien als de andere coronavirussen die inmiddels als verkoudheidsvirussen circuleren.
En dan tot slot: je hebt gelijk: corona is zeker nog niet weg en zorgt nog steeds voor stevig lijden. Maar wat wil je dan concreet dat er gebeurt, en wat verwacht je daarvan? Het OMT constateert dat het draagvlak voor maatregelen snel wegebt, en gezien de relatie tussen risico van corona en kosten van maatregelen is dat ook heel logisch. En maatregelen waar niemand zich aan houdt kan je beter maar niet nemen, je hebt wel de weerstand, maar niet het resultaat. Ik snap dat als je je altijd enorm zorgen hebt gemaakt over corona en (het gebrek aan) overheidsmaatregelen dat het dan lastig is om te zien dat we alle maatregelen loslaten. Maar zeg nu zelf: er zijn meer dan genoeg andere problemen die onze aandacht vragen en die wel wat actie kunnen gebruiken.
Gelukkig hoef ik helemaal niets. Ook niet ingaan op het OMT advies dat misschien wel op punten genuanceerd was, maar waarvan ze inmiddels ook weten dat die nuance nooit gebruikt wordt door de besluitvormers.
En als ik in zou moeten gaan op alle verkeerde inschattingen/opmerkingen van het OMT sinds begin pandemie, had ik geen tijd meer over.
Belangrijkste opmerking uit reactie:
“Het OMT adviseert vanuit het heden naar de toekomst toe. In deze winter zien we dat corona zonder maatschappelijke maatregelen te dragen is. De ziektelast is zeker nog hoog, maar niet meer zo afwijkend van de ziektelast van andere luchtwegvirussen zoals griep en RS.”
Daaruit lees ik dat je het OMT advies voor waar aanneemt en niet mijn data hierboven serieus neemt.
Nog even los van mijn observaties in mijn werkzame leven. Enorm veel zieken opnieuw, collega’s die weken uitgeschakeld zijn, collega’s die maandenlang maximaal op halve kracht kunnen werken en regelmatig terugval hebben, etc…
“niet meer zo afwijkend” slaat werkelijk nergens op.
En verschuilen achter dat het draagvlak voor maatregelen er niet is, is natuurlijk om te janken. Dat draagvlak is namelijk door de vele miskleunen door hetzelfde OMT en de bestuurders zelf ondergraven. Dat is een soort van victim blaming zelfs.
(sorry hoor, ik ben nog steeds kwaad. En ik heb echt wel alle informatie tot me genomen. Als (oud) lid van het Red Team kan ik niet anders.
Ruimte voor nuance heb ik niet meer, want anders dringt de boodschap niet door tussen al het gewauwel van gedweëe experts).
Je bent nog steeds kwaad, maar de wereld ziet er nu heel anders uit dan een jaar geleden. Het is dan niet gek om ook eens kritisch te kijken of de emoties nog wel in proportie staan tot het probleem. Voor de meeste mensen in Nederland is dat wel zo, die zijn inmiddels verder, wat je er ook van mag vinden.
Mijn belangrijkste vraag was natuurlijk: maar wat wil je nou? Wat verwacht je dat de overheid doet wat ze niet doet? Ik denk dat je uiteindelijk weinig anders kan dan het met de overheid eens zijn dat algemene maatregelen specifiek voor corona niet meer doelmatig zijn. Andere Europese landen zijn Nederland al voorgegaan.
Dat is een verkeerde interpretatie. Als ik jouw data zie en wat het OMT daarover schrijft zie ik daarin geen tegenspraak.
Ik heb ook geen kritiek op jouw data-analyse. Ik zie wel grote issues met de conclusies die je vervolgens uit die data-analyse trekt, zeker in relatie tot het OMT advies. Ook wat dat betreft is het zinnig om de emotie niet te zeer te laten interfereren met de analyse.
Het begint er al mee dat je niet eerlijk (als in: zo goed mogelijk de overwegingen en onderbouwing van OMT laten zien) weergeeft wat er eigenlijk in het OMT-advies staat, maar alleen jouw framing van wat het OMT zegt. Vervolgens link je niet naar het advies, daarmee een flinke drempel opwerpend voor anderen om jouw weergave te beoordelen.
Het OMT zegt bijvoorbeeld nergens dat corona nu ‘mild’ zou zijn, dat is jouw framing. Het OMT stelt vast dat corona nu epidemisch is op basis van een heldere definitie over wat dat inhoud, en stelt vast dat de infectie in de meeste gevallen mild verloopt.
De kern van het OMT advies is niet dat corona geen probleem meer vormt, maar dat het probleem zodanig minder is dat het opgepakt kan worden binnen de reguliere processen die we voor luchtweginfecties hebben (zoals griep, RS-virus), en dat er voor het grootste gedeelte geen speciale behandeling met apart landelijk beleid meer nodig is.
Ik ben het met je eens dat er nog veel mensen last hebben van de gevolgen van een corona-infectie, en dat dat erg is. Ik heb ook mensen in mijn nabije omgeving met (soms heel zware) post-corona klachten. Maar die mensen ga je echt niet helpen door weer een mondkapjesplicht in te voeren, om maar eens wat te noemen.
Tijdens de pandemie had ik de goede hoop dat onze samenleving zou groeien, zou leren.
Dat we voortaan niet meer trots ziek op het werk verschijnen. Dat we een mondkapje opdoen als we ziek naar buiten gaan.
Dat zou tevens ook heel veel andere virussen tegenhouden. Dat we als samenleving weer solidair zouden worden.
Maar nee, eigen consumptie, ikke ikke ikke en de rest kan stikken is in een nog extremere vorm teruggekomen.
“Het OMT constateert dat het draagvlak voor maatregelen snel wegebt, en gezien de relatie tussen risico van corona en kosten van maatregelen is dat ook heel logisch. En maatregelen waar niemand zich aan houdt kan je beter maar niet nemen, je hebt wel de weerstand, maar niet het resultaat.”
Deze redenatie hanteren we ook niet voor het verkeer. Daar wordt een scala van maatregelen gehanteerd voor heel veel € om het dodental op ongeveer 600 per jaar te houden. Weerstand tegen de veiligheidsgordel? Pech gehad. Wanneer mensen door rood rijden of zich niet aan de snelheidslimiet houden zeggen we ook niet: “Hef die maatregel maar op. Vanaf morgen is het allemaal eigen verantwoordelijkheid.”
” Het wordt zomer, de tijd dat luchtwegvirussen minder circuleren (ook corona!). We hebben nog maar één jaar zonder maatregelen achter de rug, het proces van uitdoven van corona is nog maar net begonnen.”
Als je gewoon even een blik werpt op het laatste grafiekje, zie je duidelijk dat corona zich (in maatregelloze situatie) niet gedraagt als de andere luchtwegvirussen. Er is zo te zien sinds deze zomer sprake van continue circulatie, met constant minimaal 800 patiënten in het ziekenhuis. “Het wordt zomer” is dan een irrelevante opmerking, zeker met het oog op de afgelopen zomer.
het lijkt mij uiterst gevaarlijk om zo’n vergaande conclusie te trekken op basis van het werpen van een blik op een grafiekje.
Dat corona een seizoenseffect heeft is inmiddels wel aangetoond. Het is gewoon zo dat corona zich minder makkelijk verspreid in de Nederlandse zomer, net als andere luchtwegvirussen.
Dat wil natuurlijk niet zeggen dat er in de zomer geen nieuwe golf kan ontstaan, als er een nieuwe variant komt die immuniteit omzeilt, zoals deze zomer het geval was.
De corona situatie verandert nog, resultaten zijn niet maatgevend voor de toekomst, een jaar is een lange periode voor corona. Wat we echter wel weten over de huidige situatie wijst echter op afnemend risico naar de zomer toe: we gaan richting zomer, er zijn geen risicovolle nieuwe varianten in omloop, de immuniteit onder de bevolking is hoog, de R fluctueert rond de 1 zodat de golven die we zien ook weer snel uitdoven.
Nou ben ik al allergisch voor “het is gewoon zo”, maar de grafiek voor de zomer van 2020 en 2021 wordt grotendeels bepaal door beperkende maatregelen en lockdowns.
De zomer van 2022 laat helemaal niet de dip zien van 2020 en 2021 en is bovendien de besmettelijkere variant.
Uitgaande van het beeld in de grafiek van vanaf mei 2022 lijkt het er enigszins op dat de Omikron variant zich niks aantrekt van zomer of winter en is dus totaal onzeker hoe het huidige voorjaar en de komende zomer zullen verlopen.
Maar mijn geld staat op een gelijk patroon als van mei 2022 tot nu.
Je wijst er terecht op dat we de grafiek van het verloop van corona niet kunnen interpreteren zonder een aantal factoren mee te nemen: de maatregelen, vaccinaties/immuniteit onder de bevolking, de opkomst van nieuwe varianten. Als ik al die factoren meeneem als ik naar die grafiek kijk zie ik wel degelijk een stevig seizoenseffect (het niveau in de zomer ligt altijd lager dan in de voorafgaande winter, met flink minder maatregelen), maar ja, ik heb daar geen onderzoek naar gedaan.
Over het seizoenseffect citeer ik dan maar het RIVM:
https://www.rivm.nl/coronavirus-covid-19/virus
[Dat corona een seizoenseffect heeft is inmiddels wel aangetoond.]
Nee dus. Daar is men in de wetenschap absoluut nog niet over uit.
Oei,
Ook ik dacht dat corona niet meer zulk een groot gevaar vormde.
Als we geen rekening houden met de kwetsbaren, komt er een darwinistische selectie op weerstand tegen virussen.
In het verleden leidde de evolutie tot grotere hersens, maar resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst.
Het enige voordeel: zo kan de AOW-leeftijd weer omlaag.