Boeken, bloggers en democratie

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Gisteren was de presentatie van het nieuwe boek van Marc Chavannes, “Niemand Regeert” (nrc, bol) met illustraties van Ruben L. Oppenheimer. Omdat Marc zelf een weblog heeft waar hij veel interactie heeft met zijn lezers en vanuit zijn ervaring in de VS een grote rol voor weblogs ziet in het spel rondom de democratie, had hij voor de presentatie wat lezers en weblogs uitgenodigd. Ook de minister van binnenlandse zaken Guusje ter Horst was er. Vanuit Sargasso waren Carlos en Steeph erbij. Hier een mix van hun beider kanttekeningen (we zeggen lekker niet wat van wie is).

Verslag
Typerend voor de traditionele media was de aanwezigheid van de camera van de NOS. Deze was er gedurende het half uurtje dat Guusje ter Horst aanwezig was. Maar ze moest wat eerder weg, waardoor ze niet meer deel kon nemen aan het debat dat ook met de zaal en de bloggers gevoerd zou worden. De camera verdween met haar.

Haar antwoorden op de stellingen die vanuit het boek van Marc Chavannes werden neergelegd waren standaard. Het is niet zo erg, je moet sommige zaken (privatisering) plaatsen in de tijdsgeest, we doen er van alles aan om te veranderen. Kortom, vanuit het systeem gekeken en zonder echte reflectie. Als minister die alle ontwikkelingen heeft stilgelegd op het vlak van democratische vernieuwingen schoot ze haarzelf behoorlijk in de voet met de volgende constatering (geen letterlijke quote): “…het huidige politiek instrument (landelijk) past niet meer bij het tempo van ontwikkelingen in de maatschappij en wereld…“.

Het “debat” met de bloggers en lezers was helaas wat kort. Te laat begonnen, niet echt scherp gestuurd en een verkeerde setting waarschijnlijk. Henk Steenhuis van Welingelichte Kringen droeg aan dat er wel degelijk invloed uitging van weblogs. Maar de voorbeelden als de zaak Duyvendak en die van Depla zijn nou net niet de zaken om trots op te zijn. Die zaken gingen niet over inhoud, over visie of over keuzes, maar over personen, schandalen en het verleden. Bovendien kwamen die verhalen nou net van blogs die inmiddels onderdeel waren van een professioneel mediabedrijf.
Het privacy-debat dat online veel harder gevoerd wordt, is een beter voorbeeld. En de terechte constatering was dat het in Nederland, net als in de VS een jaar of 5 geleden, nog niet echt door de “oude” media erkent wordt dat ze daar soms achter de bloggers aanlopen. Een ander recent voorbeeld is het verhaal van Google books. Dat verscheen pas vier dagen later in de kranten dan op de blogs.

Gelukkig was er nog wel ruimte om aan te geven dat je niet zo makkelijk de vergelijking tussen de VS en NL kunt maken. De schaal is anders. Ten eerste hebben ze in de VS maar twee kampen, dus je hebt grofweg altijd de helft van het publiek. In Nederland is de fragmentatie veel groter. Ten tweede is het door het mindere volume heel moeilijk om zoveel geld te verdienen dat je mensen fulltime kunt aannemen om onderzoek te doen. Ook Sargasso draait enkel en alleen op vrijwilligers.

Chavannes heeft het door en ziet het: blogs kunnen een toegevoegde waarde hebben in de nieuwsgaring, het maatschappelijke debat en daarmee ook democratische vernieuwing. Met de uitnodiging aan bloggers om zijn boekpresentatie bij te wonen, in de stijl van Obama die weblogs zijn eerste persconferentie gunde, voegt Chavannes daad bij woord. Alleen was het wel jammer dat rechtsbloggers als Livestro en Weesie niet op kwamen dagen, DDS had op z’n minst Frank Verhoef kunnen afvaardigen?

Al met al was het wel leuk om er bij geweest te zijn en met wat mensen kennis gemaakt te hebben (Heeee, daar heb je Tjeenk Willink * schud schud *). Maar er is nog een lange weg te gaan voor bloggers een vast en erkend onderdeel zijn van het grote publieke spel der democratie.

Nog wat losse kreten die we opvingen vanaf papier of door de lucht:
Verstandig populisme kan een bron van vernieuwing zijn
Realistische geïnspireerde politiek zonder streken
Cynisme is moe
Ik word doodmoe van al die meningen
..gestart door die vrouw met een handtas en een acteur…

Het boek
Het nieuwe boek van Chavannes: “Niemand Regeert” is een scherpe edoch mild ironische observatie van Nederland in het tijdperk na Paars, Pim en de ontploffing van het zelfbedieningskapitalisme. Chavannes kaart de ver doorgeslagen privatisering van de overheid aan, het afschuiven van politieke verantwoordelijkheid op zogenaamde controlerende organen en het doorgeschoten gepolder. We moeten het boek echter nog lezen. Wel leuk dat we nu getekende exemplaren hebben gescoord.

Aanwezige blogs (zover wij konden zien)
De Nieuwe Reporter, Geen Commentaar, Welingelichte Kringen, VN Haagse Streken en Vertelsels

Reacties (18)

#1 Kornuit

Van Carlos:
-‘Oude media’ tot ‘mediabedrijf’

Van SargassoSteeph
-‘Privacy’, ’tabellen’ en ‘vergelijkingen door jaren heen.’

Rest:
-Ghostwritert.

Laat de taart maar zitten.

  • Volgende discussie
#2 Peter

Moet je trouwens niet vreselijk oppassen uitgenodigd te worden voor dit soort bijeenkomsten? Voor je het weet ben je institutionair. En eenmaal een instituut geworden, is het lastig orginaliteit, creativiteit te behouden en dogma’s te vermijden.

Je bent dan misschien een ‘gerespecteerd lid van de samenleving’ geworden, maar hoe dichter je aanschuift aan tafles waar ook ministers zitten, hoe groter de kans je zelfstandige onafhankelijkheid te verliezen. Nog even en je blogt vanuit Nieuwspoort.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Kornuit

Oh en Carlie, als je dit leest (ik weet dat het een beetje offtopic is): ik moet voor school een werkstuk maken over ‘het klimaat’. Mag ik jou daar een keer over interviewen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Steeph

@Peter: Ja. Maar zo lang ze geen eten voorschotelen bij meetings die van half zes tot na achten duren, is de kans klein dat ik er een gewoonte van ga maken.
Oh ja, en al die uitnodigingen voor bijeenkomsten overdag (hebben ambtenaren en media-mensen nogal vaak last van) slaan we natuurlijk sowieso af. Er moet gewerkt worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 KJ

Marc Chavannes is iemand met zoveel nuance, dat hij een mening gewoon ontbeert. Daarom komen zijn columns ook nooit verder dan een voorzichtige open deur. Zo iemand is niet scherp. Zo iemand is versleten.

Voorts vind ik de Duyvendak affaire een voorbeeld van het schitteren van Geenstijl – een heel ultieme ‘de keizer heeft geen kleren aan’.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Ellen

@Steeph, heb jij enig idee waar die camera voor diende. Wordt het ergens uitgezonden?

@Peter “Moet je trouwens niet vreselijk oppassen uitgenodigd te worden voor dit soort bijeenkomsten? Voor je het weet ben je institutionair. En eenmaal een instituut geworden, is het lastig orginaliteit, creativiteit te behouden en dogma’s te vermijden.”

Daar ben je altijd zelf nog bij. Ben je ineens een instituut als Marc Chavannes je blog serieus neemt?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Peter

@Ellen: Ha, ha, nee, dan ben je er nog lang niet! Maar let op: als ze bij elkaar gaan mee eten, dan krijg je toch Nieuwpoortse toestanden ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Ellen

@Steeph: honger? – nadat je die hele schaal Mora-snacks had verorberd ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 KJ

Wat een leuke incrowdreacties waar ik geen flikker van begrijp.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Steeph

@Ellen: Ik heb een hele snelle verbranding :-)
Volgens mij is de NOS (journaalploeg) vrij vaak aanwezig bij de publieke optredens van ministers en fractievoorzitters. Gewoon voor de zekerheid. Je weet nooit of ze iets raars zeggen. En dan is het nieuws.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 mescaline

Het is een complot zeg ik. De journaalploeg gaat de BitterBallen achterna.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 MaxM

Is dit nu grassroot boekpluggen? Chavannes’s meeste boeken zijn naar mijn menig scherp en geestig geschreven, ik ben benieuwd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 MaxM

mening dan toch.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Steeph

@Ellen: Hier ook NOS stukje, maar dat had je vast al gezien:
http://weblogs.nrc.nl/opklaringen/2009/09/10/het-boek-is-uit/

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Ellen

Ja, ik wilde het net hier plakken. Je bent me net voor. Succes verder, het was leuk hier even te gast te zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Ellen
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Ron Ritzen

“Chavannes heeft het door en ziet het: blogs kunnen een toegevoegde waarde hebben in de nieuwsgaring, het maatschappelijke debat en daarmee ook democratische vernieuwing.”
Enige relativering is, denk ik, toch op z’n plaats. De politicoloog Matthew Hindman (Arizona University) heeft interessant onderzoek gedaan naar de vraag of internet kan bijdragen aan de democratisering van politiek. Hij onderzocht de invloed van websites en blogs en zijn antwoord is – helaas – negatief.
Het interessante van zijn onderzoek dat hij niet alleen naar de potentiële mogelijkheden van internet kijkt, maar ook (en met name) naar de feitelijke internetpraktijk. Politieke informatie wordt, ondanks het enorme aanbod, door lezers bijna uitsluitend uit de ‘mainstream’-bronnen gehaald.
Zijn boek heeft dan ook niet voor niets de toepasselijke titel ‘the myth of digital democracy’ (New Jersey, Princeton University Press, 2009).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie