Dit is een gastbijdrage van Edith van Overveld van de not-for-profit onderzoeks- en netwerkorganisatie SOMO. Onder het artikel staat een videoreportage die Noticias maakte over de mangoplantages in Peru.
SOMO-onderzoek onthult slechte arbeidsomstandigheden bij productie van verse groente en fruit
Hongerlonen, extreem lange werkdagen zonder een vast contract en geen vakbond die voor je op kan komen. Het is de bittere bijsmaak van veel groente en fruit bij supermarkten als Albert Heijn. Dat blijkt uit het vorige week gepubliceerde SOMO-rapport ‘Bitter Fruit’. Hoewel ’s lands grootste kruidenier zich zegt in te zetten voor verantwoorde productie gaan (veelal seizoens)arbeiders in de groente- en fruitsector in ontwikkelingslanden nog altijd gebukt onder slechte arbeidsomstandigheden. Betere regels en controle, evenals druk op de toeleveranciers en overheden in productielanden is daarom hard nodig.
SOMO onderzocht de arbeidsomstandigheden bij de productie van groente- en fruit voor Nederlandse supermarkten: mango’s uit Peru, boontjes, aardappelen en druiven uit Egypte, ananassen uit Costa Rica, bananen uit Ecuador, druiven uit Zuid-Afrika en mandarijntjes uit de Israëlische nederzettingen. SOMO-onderzoeker Sanne van der Wal stelt: “Supermarkten vormen de belangrijkste afnemers van groente- en fruit uit ontwikkelingslanden. Maar de groei van de export uit deze landen brengt ook grote risico’s op slechte arbeidsomstandigheden met zich mee. Veel groente en fruit dat hier in de supermarkt ligt is dan ook niet verantwoord geproduceerd.”
Onderzoek naar de omstandigheden in het Peruaanse bedrijf Camposol, dat onder meer mango’s produceert voor Albert Heijn, toonde bijvoorbeeld aan dat werkdagen van 11 uur of meer, 6 tot 7 dagen in de week in piekmaanden, gangbaar zijn. Arbeiders verdienen alleen met extreem overwerk net genoeg om op de armoedegrens te leven. Mangoplukkers of -pakkers die dit niet accepteren kunnen het volgende seizoen meestal fluiten naar een baan. Wie zich wil verenigen in een vakbond wordt vaak meteen ontslagen. In de Egyptische groente- en fruitexport sector zijn de lonen net zo slecht, zijn arbeiders overgeleverd aan koppelbazen, zijn er geen vakbonden en maken vrouwen, de grootste groep arbeiders, geen kans op promotie. De situatie in Ecuador, Costa Rica en Zuid-Afrika in de genoemde sectoren is zo mogelijk nog slechter.
Sanne van der Wal: “Hoewel supermarkten zoals Albert Heijn steeds vaker beleid voeren om misstanden in deze ketens tegen te gaan, gaat dit proces te langzaam en hebben maatregelen weinig of geen effect omdat ze niet streng genoeg zijn. Hierin zouden stappen kunnen worden gemaakt als de supermarktbranche zich inzet voor duurzame certificering van het hele groente- en fruitaanbod uit ontwikkelingslanden.”
In opdracht van SOMO maakte Noticias de korte film ‘Mango’s – made in Peru’ over de arbeidsomstandigheden op de mangoplantages bij Camposol in Peru. Hierin komen arbeiders en een lokale vakbondsleider aan het woord.
Reacties (9)
Israëlische nederzettingen vallen toch niet echt onder de noemer ontwikkelingslanden/gebieden, volgens mij.
En ach, ik heb vroeger ook wel is een zomervakantie in de kassen gewerkt, tomaten lopen plukken, was wel te doen hoor.
@1 Ja, want een vakantiebaantje als puber tegen minimumloon in Nederland is natuurlijk prima te vergelijken met als kostwinner in Peru of Egypte afhankelijk zijn van seizoensarbeid.
Ik eet dikwijls fruit van AH. Nog nooit wat bijzonders gemerkt aan de smaak.
Zijn ze niet blij ginder dat ze hun spullen kwijtraken? Beter geen inkomen dan een laag inkomen?
Als je gelooft in de Verlendung en de Revolutietheorie van Marx, beter geen inkomen. Zei Lenin ook al. Wie wil anders nog in opstand komen?
En al helemaal niet onze multiculturele uitkeringstrekkers. Die zullen al zeker hun kip met de gouden eieren niet slachten.
Zolang hun inspiratie tenminste beperkt blijft tot het louter sociaal-economische.
Ik neem aan dat dit niet geldt voor de, ook bij de AH verkrijgbare, fairtrade ananassen, bananen en sinaasappels?
Als je de lonen van arbeiders uit de Derde Wereld verhoogt hebben bedrijven geen reden meer om in die landen te investeren. En is er als gevolg nog meer armoede in die landen. Als het socialistische praatclubje Somo werkelijk iets constructiefs wil bedragen, kunnen ze natuurlijk ook zelf ‘verantwoord’ investeren in die landen.
Zie ook: http://fp.dagelijksestandaard.nl/2011/01/somo-liever-verhongerden-in-de-derde-wereld-dan-winst-in-het-westen/
Bjorn wat is dat nou voor een rare opmerkingen dat SOMO zelf zou moeten investeren?
SOMO doet onderzoek. En jij praat slechte arbeidsomstandigheden goed.
Desalniettemin wil ik toch een kleine lans breken voor de AH, in vergelijk met de meeste andere supermarkten. Ik kom regelmatig bij een AH XL en ik moet zeggen dat die toch een behoorlijk assortiment Fair Trade en/of Biologisch in de schappen heeft liggen (die ik dan ook consequent de prioriteit geef bij mijn aankopen).
@5 Bjorn
Ach als de landbouwsubsidies in het westen worden afgeschaft zal dat wel meevallen.
Wij denken dat we redelijk goedkope producten hebben, maar via de belasting betalen we onbehoorlijk veel extra.
N.B.
De overschotten worden gedumpt in ontwikkelingslanden waardoor de landbouw daar naar de ballen wordt geholpen.
Waarschijnlijk is dit de Bjorn die twee jaar geleden op de Dagelijkse Standaard de aanval opende op nederlandse ontwikkelings ngo’s. Hij was zeer waarschijnlijk ook stage assistent bij toenmalig Kamerlid Arend Jan Boekestijn, die ook blogde bij DDS en ook iets had te zeggen over OS… *it’s a small world after all*