Jelis van Dolderen was één van de kunstenaars die voor de scheidingswanden van de sprinter SGM werk mocht maken. Hier legt hij uit dat het werk voor niemand storend mag zijn.
Filmpje bij Kunst op Zondag | NS en kunst, van zondag 27 oktober 2013.
In 1980 haalden studenten van de Rotterdamse Kunstacademie een geintje uit. Ze vonden de reproducties die uit het tijdschrift Openbaar Kunstbezit waren overgenomen, geen echte kunst. Ze stapten op een trein en vervingen de reproducties door echte kunst. Het resultaat? Ze werden uit de trein gehaald.
Filpmpje bij Kunst op Zondag | NS en kunst, van zondag 27 oktober 2013.
NIEUWS - Lichte aardbevingen waargenomen in Castricum. Aardschokken- en bevingen zijn geen vreemd verschijnsel, wel dat ze slechts 7 km. uit de kust voorkomen.
Er viel even een gat in deze wekelijkse serie. Dat maken we nu goed door het gat eens nader te beschouwen.
Het gat is niet niets. Het staat symbool voor de afgrond, voor verval, voor peilloze en angstwekkende diepten. Maar het gat is ook uitermate functioneel als kader voor doorkijkjes. Hoe kleiner het gat , hoe nieuwsgieriger men wordt om er doorheen te gluren. Vandaag kunst waar het gat op enigerlei wijze een rol speelt.
Het gat als ultieme leegte komt nauwelijks voor. Het dichtste bij het gat als niets komt zoiets als het zwarte vlak van Malevich, wiens werk nu is te zien in het Stedelijk Museum te Amsterdam. Het schilderij van Malevich gaat overigens niet over het ‘zwarte gat’, maar over de kleur zwart.
Fabian Oefner fotografeert in een fractie van een seconde zwarte gaten. Met een uiterst simpele techniek.
[kliktv nr=1]
Het gat als leegte wordt misschien aardig gesymboliseerd door het gat in een kruis van melkflessen. Een installatie die ‘door de wereld reist’ en al op diverse plekken te zien was.
Femke van Dam – Een Piëta voor het Godvormig Gat in de Consumptiemaatschappij.
Het gat als valkuil. Urs Fischer liet in 2007 een groot gat graven in een New Yorkse galerie (zie de afbeelding boven dit artikel). De titel ‘You” doet vermoeden dat Fischer onszelf de grootste valkuil vindt? Urs Fischer sloopt niet alleen vloeren. Ook muren in musea moeten er aan geloven. Een manier om van een tentoonstelling één groot diorama te maken, zoals hij in het Museum of Modern Art in New York deed.
Piers Secunda ging in 2010 naar Afghanistan op zoek naar herinneringen aan het geweld in Kabul. Hij maakte afgietsels van kogelgaten en zette ze op geometrische platen die stukken muur voorstellen.
Filmpje bij Kunst op Zondag | Gat van zondag 20 oktober 2013.
Ken’ichiro Taniguchi zoekt wereldwijd gaten in de weg. Of eigenlijk de scheuren en barsten in asfalt. Hij trekt de gaten over om er later grillige sculpturen van te maken.
Filmpje bij Kunst op Zondag | Gat van zondag 20 oktober 2013
Een diorama is een soort grote kijkdoos. De kijkdoos kennen we als de schoenendoos waarin een miniatuurtafereeltje is gemaakt, die je door een klein gaatje kunt bekijken. Jawel, een peepshow. Gluren door de muren. Urs Fischer gaf daar een eigen draai aan.
Filmpje bij Kunst op Zondag | Gat van zondag 20 oktober 2013
Fabian Oefner fotografeert in een fractie van een seconde zwarte gaten. Met een uiterst simpele techniek.
Filmpje bij Kunst op Zondag | Gat van zondag 20 oktober 2013
Het klinkt wat bot, maar in de kern is de mens niet meer dan een gebruiksvoorwerp? Pel alle uiterlijkheden er af, en er rest niets dan een schedel en wat botten. Die wel bruikbaar zijn als sieraad, wandversiering, bushokje of kunstobject.
De schedel spreekt meer tot de verbeelding dan een enkel botje. Ongetwijfeld omdat we in een schedel meer van onszelf herkennen dan in een stukje ellepijp. Als symbool van de sterfelijkheid is de schedel onderdeel van zogenaamde vanitasschilderijen. Zoals op de afbeelding boven dit artikel. Een schilderij uit 1660 van Aelbert Jansz van der Schoor.
Aan een schedel is weinig ‘vanitas’ (ijdelheid) meer af te zien. Tot op vandaag brengen kunstenaars de schedel in verband met ijdelheid en vergankelijkheid. Er zijn echter ook kunstenaars die de schedel puur als materiaal zien om mee te werken. Een vorm van leven na de dood?
Een ethische kwestie kan zijn: gebruik je echte schedels of respecteer je de eeuwige rust en maak je schedels na? En wat te denken van de ophef die de platina schedel van Damien Hirst veroorzaakte? IJdele kunstenaar of geslaagd symbool voor de hoeveelheid geld die de mens besteedt om het leven te rekken?
NIEUWS - Rechtbank beslist dat er voor wetenschappelijke publicaties over dodelijke virussen in internationale media een exportvergunning nodig is op grond van een Europese verordening tegen bioterreur. Wetenschapper stelt dat hiermee wetenschappelijke vrijheid in het geding is.
Het ministerie van Economische Zaken verbood publicatie in het blad Science van Nederlands onderzoek omdat de informatie door terroristen kan worden misbruikt. Na lang internationaal getouwtrek kreeg de wetenschapper alsnog ontheffing. Het Erasmus MC wilde daarna een principiële uitspraak over de vraag of dat verbod juridisch juist was: fundamenteel wetenschappelijk onderzoek is immers uitgesloten van de verordening
Van de val van mythologische figuren tot de val van de mens zelf, het blijft kunstenaars intrigeren.
Cornelis Cornelisz, van Haarlem – De val van Ixion, 1588.
Door Zeus op een rad gebonden draait Ixion rondjes in het vagevuur. Onderzoek wees uit dat Cornelis van Haarlem het rad zodanig heeft overgeschilderd dat het nu lijkt of Ixion eindeloos valt.
Hendrick Goltzius – Icarus, Phaëton, 1588.
Geïnspireerd op Cornelis van Haarlem of gewoon jatwerk?
Pieter Bruegel de Oude – De val van Icarus, 1600.
Dit werk bleek niet van Bruegel te zijn. Rechtsonder stort Icarus in het water. De val van een achterkleinkind van Zeus lijkt het volk (de boer, de herder en de visser) niet te interesseren.
Peter Paul Rubens – De Val van Phaëton, 1605.
Phaëton ging wat joyrijden met de zonnewagen van zijn vader. De paarden sloegen echter op hol en de kar veroorzaakte brandplekken op de aarde. Zeus greep in, gooide een bliksemschicht naar Phaëton, die naar beneden stortte.
Yves Klein – Leap into the void, 1960.
Yves Klein trok een lange neus naar de ambities van de NASA. De matras waarop hij in werkelijkheid viel, is weggeretoucheerd. Photoshoppen avant-la-lettre.
Marc Chagall – The Fall of Icarus, 1975.
Hoe verder we weg zijn van de oude Grieken, hoe kinderlijker de verbeelding?
Uit de oude doos: Hauser Orkater met Zie de mannen vallen. (“Zie de mannen vallen, weten zij dan niet, dat alleen een vrouw kan balanceren op de rand, van een hoge houten wand”).
Filmpje bij Kunst op Zondag | De val, van zondag 22 september 2103.