Jos van Dijk

1.187 Artikelen
604 Waanlinks
3.608 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Was tot 2012 docent in het HBO.
Schrijft over Europa en over het vrije verkeer van informatie.
Publiceerde in 2007 "Dit kan niet en dit mag niet; een kroniek van belemmering van de uitingsvrijheid in Nederland." Voortgezet op de website: http://freeflowofinformation.blogspot.com/
Publiceerde in 2016 "Ondanks hun dappere rol in het verzet. Het isolement van Nederlandse communisten in de Koude Oorlog" voortgezet op de website http://nederlandsecommunisten.nl/#site-header
Foto: Patrice CALATAYU (cc)

Rode Rosa en de gele hesjes

RECENSIE - Nieuw Licht is een pamfletreeks over hedendaagse vraagstukken gezien vanuit het perspectief van oude filosofen. Frank Meester en Coen Simon, de redacteuren van deze reeks, stelden aan filosoof Joke Hermsen de vraag: heeft het vandaag nog wel zin om te hopen op een betere toekomst? Of is de hopende mens hopeloos naïef?

Hermsen verdiepte zich voor haar essay in het werk van de Duitse socialistische schrijfster en activiste Rosa Luxemburg (1871-1919). Honderd jaar geleden werd zij, samen met Karl Liebknecht, door extreemrechtse paramilitaire groepen in de nadagen van de Eerste Wereldoorlog gemarteld, vermoord en gedumpt in een Berlijns kanaal. Tijdens de oorlog had ze al enkele jaren gevangen gezeten wegens ‘landverraad’ omdat ze de internationale solidariteit van de werkende klasse hoger achtte dan de nationalistische motieven van het keizerrijk om de wapens op te nemen tegen Frankrijk.

Joke Hermsen kwam in contact met het werk van Luxemburg via Hannah Arendt, die grote bewondering voor haar had vanwege haar kritiek op het kapitalisme, haar vrijheidsstreven, haar oproep tot geweldloos verzet en de hoop op een betere wereld die Rode Rosa, zoals ze ook wel werd genoemd, ondanks alles bleef verspreiden.

Hermsen voelt zich verwant:

‘Hoop maakt blind, zou je ook kunnen zeggen. Misschien, maar zonder hoop gebeurt er helemaal niets. En Rosa Luxemburg was er nu eenmaal van overtuigd dat het roer om moest en we niet langer op dezelfde weg voort konden gaan. Wie niet meer hoopt heeft het bij voorbaat al opgegeven.’

Laatste prognose voor uitslag verkiezingen EP

Politico’s voorspelling voor de zetelverdeling in het nieuwe Europarlement.

EPP en S&D hebben samen geen meerderheid meer. ALDE, ENF (Salvini) en EFDD winnen. Greens een beetje.

De socialisten hopen een coalitie te kunnen vormen zonder de EPP, met ALDE, de Greens en GUE/NGL. Philippe Lamberts, co-voorzitter van de groene fractie in reactie tegen Politico:

“We, as Greens, will be no one’s instrument, neither the Socialists nor [French President Emmanuel] Macron. We are an autonomous force. We are neither on sale nor for rent.”

Foto: Martha de Jong-Lantink (cc)

Oost-Europa loopt leeg

ANALYSE - Niet de immigratie maar de emigratie is een groot probleem voor landen in Centraal en Oost-Europa. En dat is het ook voor de EU als geheel.

De Friedrich Ebert Stichting, een Duits onderzoeksinstituut ondervroeg jongeren in de Balkanlanden naar hun mening over het lidmaatschap van de Europese Unie. Ze zijn overal in meerderheid vóór. In Servië het minst (56%). Maar driekwart van de jonge Serviërs zeggen ook dat ze van plan zijn hun land te verlaten om elders in Europa een beter bestaan te zoeken. De redenen zijn de economie van hun land en het gebrek aan vertrouwen in de politiek. Andere voormalige communistische landen laten een zelfde beeld zien. Als gevolg van de leegloop zien we krimpende bevolkingscijfers. In de Visegrádlanden (Polen, Hongarije, Slowakije en Tsjechië) wordt op termijn een tekort aan arbeidskrachten voorspeld met een sterk verouderende bevolking, vooral op het platteland.

Die leegloop is niet nieuw. Een van de oorzaken is volgens Leo Wissen, directeur van het NIDI een breuk in de natuurlijke bevolkingsgroei door de schok die de overgang naar de markteconomie eind vorige eeuw teweeg bracht. Het geboortecijfer daalde (terwijl het al laag was) en het sterftecijfer steeg, vooral onder mannen die werk en toekomstperspectief zagen verdwijnen door de ontmanteling van de oude economie. Economische opleving heeft ook na jaren nog niet geleid tot een grotere bevolkingsgroei.

Subsidie duurzame energie blijft op de plank liggen

Subsidiegeld voor productie duurzame energie hoopt op.

‘De minister van Economische Zaken en Klimaat schat de uitgaven aan subsidie voor productie van duurzame energie stelselmatig te hoog in. Daardoor is er in de afgelopen vijf jaar € 2,5 miljard op de plank blijven liggen. Dat is een derde van het voor 2013 – 2018 begrote bedrag, € 7,7 miljard.’

[persbericht Algemene Rekenkamer]

Rijke boeren profiteren meer van EU inkomenssteun

Aanzienlijk deel inkomenssteun EU naar Nederlandse boeren met 2 keer modaal of meer

‘De Algemene Rekenkamer onderzocht hoe € 426 miljoen EU-steun aan boeren verdeeld wordt in een jaar. Ruim een vijfde van de steun gaat naar boeren die daarmee nog steeds een inkomen onder het wettelijk minimumloon hebben. Tegelijkertijd komt meer dan een derde van de EU-steun terecht bij boeren met hogere inkomens (twee keer modaal of meer).’

Corruptie met westerse hulp

‘Ik realiseerde mij plotseling dat het geld dat de heersers van Oekraïne hadden gestolen van hun volk verborgen was in het Verenigd Koninkrijk. Ze gebruikten Britse financiële instellingen, juristen en brievenbusfirma’s om te verbergen wat ze aan het doen waren. Ik besefte dat de corruptie in de voormalige Sovjet-republieken waarover ik had geschreven geen Russisch, Oekraïens of Azerbeidzjaans probleem is. Het is een probleem van wereldwijde, transnationale corruptie. De belangrijkste spelers daarin zijn niet deze afzonderlijke landen, maar het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Nederland en andere Westerse landen die het geroofde geld accepteren.’

Foto: Robert Thivierge (cc)

Een onveilig klimaat voor journalisten

VERSLAG - Ter gelegenheid van de Dag van de Persvrijheid publiceerde de Nederlandse Vereniging voor Journalisten (NVJ) een nieuw onderzoek naar bedreigingen, intimidaties en geweld waar journalisten mee te maken hebben. Twee jaar geleden is er al eens onderzoek op dit gebied gedaan door voormalig ombudsman Alex Brenninkmeijer en Marjolein Odekerken. De resultaten waren volgens de NVJ tamelijk verontrustend. In het nieuwe onderzoek van Odekerken en Laura Das was de focus gericht op vrouwen en online pogingen tot intimidatie. De helft van de vrouwelijke journalisten in Nederland heeft daar ervaring mee vanwege hun werk. Vooral vrouwen met een migratieachtergrond en freelancers melden vervelende incidenten.

Het onderzoek werd woensdag j.l. gepresenteerd op het Festival van het Vrije Woord in Hilversum waarna een forum de resultaten besprak. Opvallend is het verschil in bedreigingen tussen mannen en vrouwen. Mannelijke journalisten hebben ook te maken met bedreigingen, en soms zelfs fysiek geweld. Misdaadverslaggevers Paul Vugts en John van den Heuvel hebben zelfs politiebescherming. Vorig jaar zijn de gebouwen van de Telegraaf en Panorama door criminelen vernield (een van de redenen waarom Nederland een plaats is gezakt op de Persvrijheidsmonitor). Maar de bedreigingen van mannen betreffen vrijwel altijd wát ze schrijven of filmen, terwijl vrouwen online geconfronteerd worden met seksistische en racistische uitingen vanwege hun identiteit. NRC-columniste en forumlid Clarice Gargard: ‘De boodschap is eigenlijk dat ik niet thuis hoor in het publieke debat.’ De vertegenwoordigster van SOFO, een door de OVSE geïnitiëerd programma voor de Safety of Female Journalists Online, zei het zo: mannelijke journalisten worden aangevallen op hun standpunt, vrouwen omdat ze een überhaupt een standpunt naar buiten brengen; en des te vaker naarmate het een dissident standpunt betreft.

Foto: Prayitno / Thank you for (12 millions +) view (cc)

‘Portugal het Miami van Europa’

ELDERS - Steeds meer miljonairs vestigen zich in andere landen. Ook Portugal is populair. Ondanks dat het land een van de meest linkse regeringen van Europa heeft.

Meer dan honderdduizend miljonairs zijn in het afgelopen jaar verhuisd, een stijging van 14% vergeleken met een jaar eerder en een verdubbeling vergeleken met 2013. Dat meldt Bloomberg op basis van het onderzoeksinstituut New World Wealth. Rijken worden steeds mobieler en laten zich niet aan een land binden. Belastingvoordelen, economische en politieke spanningen zijn redenen om zich elders te vestigen. Wereldwijd zijn vooral Russische en Chinese rijken op de vlucht.

In Europa zijn naast Zwitserland Spanje, Griekenland en Portugal in trek. Die landen hebben elk vorig jaar zo’n duizend miljonairs als nieuwe inwoners verwelkomd. Het waren altijd al populaire vakantielanden natuurlijk, maar de globalisering maakt ze nu ook tot aantrekkelijke vestigingsplaats. Overheden spelen daarop in met het aanbod voor een tweede paspoort tegen een bedrag waar miljonairs geen problemen mee hebben. Aantrekkelijk voor niet-EU ingezetenen die willen profiteren van de vrije markt en dus ook voor Britten die niet willen lijden onder de gevolgen van de Brexit voor hun vermogen.

De vastgoedsector pikt een graantje mee. “Portugal is het Miami van Europa aan het worden“, zei Ricardo Costa, de baas van internationaal vastgoedbedrijf Luximo’s, in 2018 tegen The New York Times. Wat de Portugezen er mee opschieten is niet helemaal duidelijk. De landen die hun miljonairs zien vertrekken missen in elk geval de nodige belastinginkomsten.

Foto: Jrwooley6 (cc)

‘Dit is mijn land niet meer’

RECENSIE - De Turkse schrijfster en journaliste Ece Temelkuran woont sinds 2016 in Kroatië. Ze is haar land ontvlucht nadat vrienden en collega’s het slachtoffer werden van Erdogan’s jacht op dissidenten. In Zagreb werkte ze aan een nieuw boek dat bedoeld is als waarschuwing voor de sluipende opkomst van een rechtspopulistische dictatuur. Het boek is onder de titel ‘Verloren land, de zeven stappen van democratie naar dictatuur’ onlangs in het Nederlands vertaald. In Turkije hebben we te laat ingezien wat er gebeurde, we hadden eerder in actie moeten komen, schrijft Temelkuran. Ze hoopt dat het in de Verenigde Staten, Engeland, Duitsland en andere landen niet zo ver komt. Want hoezeer ze ook verschillen van Turkije, overeenkomstige tendensen zijn ook in het westen duidelijk aan te wijzen.

Verloren land is geen boek dat de opkomst en machtsovername van Erdogan en de AKP in stappen beschrijft. Het gaat over Turkije in de afgelopen decennia, maar vooral over de maatschappelijke en culturele tendensen die het succes van een autoritair regime beïnvloeden en die evengoed waarneembaar zijn in Brexit-Engeland, Trump’s VS, Orbáns Hongarije, Poetins Rusland en het Duitsland van de AfD. De ondertitel is dan ook minder goed gekozen. Het boek gaat niet over een welbewust plan voor machtsovername, maar vooral over fasen waarin mensen zich door autoritaire leiders en maffia-achtige structuren laten meeslepen en bedonderen.

Oekraïense pluimvee-gigant tart Europese boeren

Miljardair Yuriy Kosyuk heeft een lening aangevraagd bij de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling.

Kosyuk’s bedrijf MHP is al de gebeten hond bij collega-kippenboeren omdat hij via een gat in het befaamde associatieverdrag tussen de EU en Oekraïene zijn kippenborsten tegen lage prijzen dumpt op de Europese markt. Nu heeft hij een lening van 100 miljoen euro aangevraagd bij de EBRD, een bank die door Europese landen is opgericht om voormalige communistische landen de overgang te laten maken naar een markteconomie.

Vorige Volgende