Jos van Dijk

1.183 Artikelen
604 Waanlinks
3.603 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Was tot 2012 docent in het HBO.
Schrijft over Europa en over het vrije verkeer van informatie.
Publiceerde in 2007 "Dit kan niet en dit mag niet; een kroniek van belemmering van de uitingsvrijheid in Nederland." Voortgezet op de website: http://freeflowofinformation.blogspot.com/
Publiceerde in 2016 "Ondanks hun dappere rol in het verzet. Het isolement van Nederlandse communisten in de Koude Oorlog" voortgezet op de website http://nederlandsecommunisten.nl/#site-header
Foto: ekenitr (cc)

Tsjechische premier Andrej Babiš nog steeds aan de macht

ANALYSE - Dertig jaar na de bevrijding van het sovjetcommunisme overheerst de bitterheid.

Vorige maand demonstreerden in de Tsjechische hoofdstad Praag meer dan een kwart miljoen mensen tegen hun premier. Het was de grootste demonstratie sinds de omverwerping van het communisme, dertig jaar geleden. De demonstranten, die op dezelfde plek bijeen kwamen als in november 1989, eisten het vertrek van premier Babiš vanwege een corruptie-affaire waarin zijn bedrijf Agrofert misbruik maakte van EU-gelden. Een paar dagen na de demonstratie overleefde de premier na een zeventien uur durend marathondebat een vertrouwensvotum. De regering, een minderheidscoalitie van Babiš’ eigen partij ANO en de sociaal-democraten, met gedoogsteun van de communisten, bleef nog net overeind met 85 parlementsleden die stemden voor het vertrek van Babis en 85 leden tegen.

De regeringscrisis in Tsjechië is daarmee echter nog niet opgelost omdat de sociaal-democraten vervolgens de vervanging van de minister van cultuur Antonin Staněk eisten. Ook wegens corruptie. Bemiddeling van president Zeman leverde tot nu toe geen soelaas. De sociaal-democratische leider Hamáček dreigt nu alsnog met zijn partij uit de regering te stappen.

Babiš als symptoom

Het commentaar van taz, het linkse Duitse dagblad, op de onrust in Tsjechië is dat een man als Babiš staat voor alles wat er in dertig jaar in de voormalige communistische landen is misgegaan. Hij maakte deel uit van het regime waar dertig jaar geleden tegen gedemonstreerd werd. Nu is hij multimiljonair en de gekozen premier van het land dat zich net als sommige buurstaten ontwikkelt in de richting van een autoritaire staat. En de polls wijzen er niet op dat hij het vertrouwen van zijn kiezers verloren heeft. Ook in de andere Oost-Europese landen is de liberale democratie nog steeds zwak. Een groot deel van de bevolking stemt op rechtse, nationalistische partijen die nogal eens in botsing komen met de principes en waarden van de rechtsstaat. Hoger opgeleide jongeren kiezen er steeds vaker voor te emigreren naar het westen. Wat ging er mis?

Machtsverdeling in het Europees parlement

De commissies in het Europese parlement benoemden hun voorzitters en vice-voorzitters.

In het lijstje van invloedrijke parlementariërs vinden we geen leden van de ID-fractie (Identiteit en Democratie, met leden van de partijen van Le Pen en Salvini).

Op het lijstje (dat nog niet helemaal compleet is) tot nu toe vier Nederlandse parlementsleden: Derk Jan EPPINK (FvD, derde vicevoorzitter Cie voor Economische en Monetaire Zaken), Bas EICKHOUT (GL eerste vicevoorzitter Cie Milieu, openbare gezondheid en voedselveiligheid), Anja HAZEKAMP (Partij van de Dieren, vierde vicevoorzitter zelfde Cie), Peter van DALEN (CU, eerste vicevoorzitter Cie Visserij).

Foto: Roel Wijnants (cc)

AIVD klaagt journalist aan

ANALYSE - Bedreiging van journalisten en klokkenluiders: wordt het een trend?

De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) heeft een kort geding aangespannen tegen Volkskrant-journalist Huib Modderkolk. De AIVD zag zich ook “gedwongen” aangifte te doen tegen Modderkolk vanwege het “voornemen” staatsgeheimen openbaar te maken. De journalist heeft een boek geschreven over digitale spionage dat binnenkort zal worden gepubliceerd. De AIVD heeft de tekst gezien en op verzoek van de dienst heeft Modderkolk enkele aanpassingen gemaakt. Modderkolk: ‘De punten die ze overtuigend hebben gebracht, heb ik aangepast, maar een aantal punten waren niet overtuigend en het blijft een journalistieke afweging. Als ik nog meer informatie moet weghalen komt de geloofwaardigheid van het boek in het gedrang. Dat betekent dat er vrij weinig overblijft van wat ik over een bepaalde operatie kan schrijven. Bovendien zie ik niet hoe mensen door deze informatie alsnog in gevaar kunnen komen’. Verder zegt hij: ‘De AIVD heeft de kans gehad me van meer informatie te voorzien om me op andere gedachten te brengen.’

Maar daar wilde de AIVD niet aan. Volgens de dienst gaat het om ruim tien woorden die staatsgeheime informatie bevatten. ‘Ze kunnen niet op deze manier gepubliceerd worden, want dat betekent mogelijk levensgevaar voor een bron. Onze wettelijke plicht is het beschermen van onze informatie en bronnen,’ aldus een woordvoerder.

Corbyn wil een nieuw referendum en stemt dan voor ‘remain’

Labourleider roept de nieuwe Britse premier op een nieuw referendum over de Brexit te organiseren.

‘I want to make it clear that Labour would campaign for remain against either no deal or a Tory deal that does not protect the economy and jobs.’

Als Labour na eventuele nieuwe verkiezingen de premier zou mogen leveren, dan gaat Corbyn een Brexit opnieuw beoordelen.

Foto: Marc Nozell (cc)

Een afwijkend geluid bij de Democraten

Onthoud die naam: Tulsi Gabbard

Voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2020 hebben zich bij de Democraten meer dan twintig kandidaten gemeld. Daar moet er uiteindelijk één uit gekozen worden en dat gebeurt, neem ik aan, net als bij voorgaande gelegenheden volgend jaar zomer. Meer dan een jaar campagne dus voor de boeg en pas daarna begint het echte werk.

Vorige week zijn de eerste twee debatten geweest met telkens tien kandidaten. Ze maken het de Democraten niet makkelijk om te kiezen, want ondanks het grote aantal blijken de meningen niet zeer verdeeld. Ze waren het ‘roerend met elkaar eens over veel onderwerpen: hun afkeer van het beleid van Trump, hun aandacht voor rechten van vrouwen en minderheden, hun roep om strengere wapenwetgeving en aandacht voor het klimaat.’

Uit een onderzoek naar het aantal keren dat de kandidaten genoemd werden op de grote televisiekanalen CNN, Fox en NBC blijkt dat verreweg de meeste aandacht uitgaat naar oudgediende Joe Biden, gevolgd door Bernie Sanders, de verrassing bij de vorige presidentsverkiezingen, en Elizabeth Warren. Het afwijkende anti-oorlogsstandpunt geluid van Tulsi Gabbard, parlementslid voor Hawaii, scoorde tot nu toe laag. Maar het trekt inmiddels wel wat meer belangstelling na haar deelname aan het tweede kandidatendebat. Opvallend is dat zij, als oud-gediende in Irak, ook steun krijgt uit rechtse, libertaire kringen.

Foto: Høyre (cc)

Noorwegen betaalt klimaatbeleid uit opbrengst fossiele brandstof

ELDERS - Olieland Noorwegen werkt hard aan verduurzaming.

Grootschalig elektrisch vliegen is nog ver weg, maar Noorwegen werpt zich op als proeftuin voor de elektrische luchtvaart. In 2040 moeten alle binnenlandse vluchten worden uitgevoerd door elektrische of hybride toestellen. Luchthavenautoriteit Avinor, eigenaar van de ruim veertig luchthavens in het land, wil binnenkort de eerste aanbesteding uitschrijven voor een commerciële route voor een elektrisch vliegtuig met negentien passagiers, dat vanaf 2025 moet gaan vliegen. Het FD (€) doet verslag van een vlucht met de Pipistrel Alpha Electro G2, een Sloveens vliegtuig dat als eerste elektrische tweezitter is gebouwd voor commerciële doeleinden. De prestaties zijn vooralsnog beperkt: het toestel vliegt maximaal anderhalf uur, de maximumsnelheid is zo’n 200 kilometer per uur en het draagvermogen is slechts 560 kilogram. De geluidsoverlast is minimaal, je hoort alleen de propellor.

Ook elders wordt durk geëxperimenteerd met elektrisch vliegen, maar Noorwegen is wel een geschikte proeftuin omdat de afstanden relatief kort zijn, en het aantal passagiers op de binnenlandse vluchten niet zo groot is. Vliegen is in Noorwegen, zeker in het noorden, erg gebruikelijk. Je kunt er in twintig minuten een ziekenhuis bereiken waar je over de weg acht uur voor nodig hebt. Noren vliegen ook daarom meer dan de meeste andere Europeanen.

Italië zwicht voor Brussels dreigement

De Italiaanse regering neemt geen risico’s en kiest voor ‘maatregelen om het uitdijende begrotingstekort onder controle te brengen en een zogeheten ‘buitensporige tekortprocedure’ met mogelijke sancties uit Europa af te wenden. Dat is de uitkomst van een bijeenkomst van het Italiaanse kabinet maandagmiddag in Rome’, schrijft het FD (€)

Meer over de achtergrond: Italië raakt geïsoleerd.

 

Foto: Pietro Piupparco (cc)

Italië raakt geïsoleerd

ELDERS - De weigering van de Italiaanse regering om het reddingsschip Sea-Watch 3 toe te laten tekent de groeiende afstand van het land tot de andere EU-partners. Italië kiest een eigen weg, ook op financiëel-economisch gebied.

Italië heeft als een van de ‘founding fathers‘ van de Europese Unie altijd flink wat in de melk te brokkelen gehad in Brussel. Tot nu toe waren er op belangrijke posten doorgaans wel Italianen te vinden, maar dat zal niet lang meer duren. Tajani vertrekt als voorzitter van het Europees Parlement, Mogherini als EU-vertegenwoordiger in het buitenland en bij de Europese Bank zal Mario Draghi binnenkort worden vervangen. Het probleem is dat Italië als een van de weinige lidstaten een regering heeft waarin geen van de grote Europese machtsblokken is vertegenwoordigd. Het is het resultaat van een interactief proces waaraan zowel het land zelf als de andere EU-lidstaten hun bijdrage hebben geleverd. De voortdurende onmacht van de EU om Italië tegemoet te komen bij de verdeling van immigranten leverde een grote stemmenwinst op voor de eurosceptische partijen, met name de Lega van Matteo Salvini. De torenhoge verwachtingen die zijn partij en coalitiepartner de Vijfsterrenbeweging met hun sociaal-economische hervormingsplannen bij de kiezers hebben gewekt kunnen alleen waargemaakt worden als zij de strikte regels van de EU op dat gebied aan hun laars lappen. Op beide terreinen zien we een verharding van de standpunten.

Foto: www.haaijk.nl (cc)

Klokkenluider belastingdienst geschorst

COLUMN - Opnieuw een poging ambtenaren af te schrikken om misstanden te lekken.

De Belastingdienst heeft volgens Trouw disciplinaire maatregelen genomen tegen een ambtenaar in de slepende affaire rond de kinderopvangtoeslag. De ambtenaar zou interne stukken van de Belastingdienst naar buiten hebben gebracht, die door de fiscus werden achtergehouden in rechtszaken tegen gedupeerde ouders. De ouders moesten, naar nu blijkt ten onrechte, toeslagen terugbetalen en zijn daarvoor in beroep gegaan. Staatssekretaris Snel staat onder grote druk vanwege de fouten van de Belastingdienst en ook vanwege zijn weigering om de opdracht voor een intern onderzoek naar de affaire openbaar te maken.

Volgens bronnen van Trouw en RTL Nieuws ziet de betrokken ambtenaar zich niet als klokkenluider, maar is het iemand die een ‘ernstige misstand’ wilde voorkomen en slechts ‘ontbrekende gegevens’ doorgaf, omdat die volgens de wet in een dossier horen te zitten. Maar zijn meerderen zien het doorgeven van de ontbrekende stukken als ‘schending van het ambtsgeheim’. Kamerleden hebben negentig vragen over de zaak ingediend, waaronder de vraag naar de omgang met klokkenluiders.

Trouw-columnist Stevo Akkerman reageert vandaag met een boos stukje waarin hij de ambtelijke bureaucratie ernstige verwijten maakt. De schorsing van de klokkenluider toont volgens hem aan dat daar de neiging bestaat ‘om het belang van de eigen organisatie boven dat van de burger te stellen en zichzelf niet gebonden te achten aan de voorschriften die gelden voor de bevolking. Minder deftig uitgedrukt: om zich te gedragen als een wetteloze bende.’ Waarom wordt degene die het verhinderen van een eerlijke rechtsgang voorkomt gestraft? ‘De rechtsstaat hapert als de overheid zelf onzuiver handelt en dan is het uitstekend als ambtenaren lekken.’

Foto: Frederick Dennstedt (cc)

Grenzen trekken

COLUMN - Het blijft lastig, als het om de uitingsvrijheid gaat.

Ian Buruma, de onfortuinlijke hoofdredacteur van de The New York Review of Books, zag zich al na korte tijd gedwongen ontslag te nemen nadat hij een artikel had geplaatst van een man die beschreef hoe hij door een #MeToo affaire plots als paria werd behandeld. Voor veel lezers bleek het een brug te ver om deze paria een podium te geven. Bij zijn aftreden schreef Buruma een commentaar en daarin maakte hij het onderscheid tussen insult (belediging) en offense (aanstoot).

Het eerste is bewust, het tweede afhankelijk van de ontvanger. ‘Aanstoot wordt genomen, belediging uitgedeeld.’ Aanstoot geven moet kunnen, beledigen is een moedwillige poging om iemand kwaad te doen en dat gaat volgens Buruma over de grens. Coen van de Ven schrijft er over in De Groene.  Hij levert terecht kritiek op het besluit van de The New York Times om, na alle ophef over een spotprent van Trump met een keppeltje achter een blindengeleidehond met davidster die de Israëlische premier Netanyahu moet voorstellen, nu maar helemaal geen cartoons meer te plaatsen. Redactionele luiheid, vindt hij. Cartoons moeten het hebben van scherpte, ze zullen altijd wel bij iemand voor aanstoot zorgen. En hij citeert cartoonist Joep Bertrams: ‘Door volledig te stoppen met het genre zeg je eigenlijk: ik heb geen zin in dat gehannes’.

Vorige Volgende