Overzicht

Jos van Dijk

1.187 Artikelen
604 Waanlinks
3.607 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Was tot 2012 docent in het HBO.
Schrijft over Europa en over het vrije verkeer van informatie.
Publiceerde in 2007 "Dit kan niet en dit mag niet; een kroniek van belemmering van de uitingsvrijheid in Nederland." Voortgezet op de website: http://freeflowofinformation.blogspot.com/
Publiceerde in 2016 "Ondanks hun dappere rol in het verzet. Het isolement van Nederlandse communisten in de Koude Oorlog" voortgezet op de website http://nederlandsecommunisten.nl/#site-header
Foto: Mark's Postcards from Beloit (cc)

Rutte II heeft flinterdunne digitale agenda

, door

ANALYSE - Sargasso evalueert het regeerakkoord van VVD en PvdA op verschillende deelterreinen. Als eerst: wat zijn de plannen voor de digitale samenleving?

Bevat het regeerakkoord ook nog afspraken die iets te maken hebben met het internet, ICT, digitale rechten en/of privacy? Ik was benieuwd,  na het voorwoord waarin gesproken wordt over “grote hervormingen en noodzakelijke doorbraken” en “het stimuleren van  innovatie en duurzame technologie.” Maar de prioriteiten liggen kennelijk niet in het digitale domein.

Eerst maar een positief punt, al is het niet geheel onverwacht:  het CBP (College Bescherming Persoonsgegevens) krijgt meer bevoegdheden, “waaronder de bevoegdheid meer boetes uit te delen.” Over meer personeel wordt helaas niet gesproken. Aardig is wel het privacy-by-design principe. “Bij de bouw van systemen en het aanleggen van databestanden is bescherming van persoonsgegevens uitgangspunt. Daar hoort een zogenaamd privacy impact assessment (PIA) standaard bij.” En ook om te onthouden is deze:  “Inbreuken door de overheid zijn voorzien van een horizonbepaling en worden geëvalueerd.” Een les uit het verleden, toen de beperking van de privacy vanwege terrorismedreiging gehandhaafd bleef ook toen de dreiging sterk verminderde.

Een zin die ik graag in de fractiekamers van PvdA en VVD wil ophangen is deze: “Bij nieuwe wetgeving wordt netneutraliteit strikt gehandhaafd.” Dat Nederland als een van de eerste landen dit principe vastlegde in de telecomwet was een aangename verrassing.  Het overeind houden van dit principe in Europa was tot voor kort echter bepaald niet vanzelfsprekend. Maar Eurocommissaris Kroes antwoordde vorige week op vragen van Europarlementslid Sargentini (GroenLinks) dat ze het Nederlandse standpunt steunt. Eerder had ze daarover twijfel laten bestaan in haar reactie 0p het voorstel van Europese telecomaanbieders om op het internet een tolweg aan te leggen waar zowel aan de voorkant (aanbieders) als aan de achterkant (afnemers) betaald zou moeten worden. De druk van de bedrijven die op internet actief zijn is erg groot. Waakzaamheid blijft dus geboden. Daarom is dat ene zinnetje in het regeerakkoord niet van belang ontbloot.

Foto: Riccardof (cc)

Eilanden in de aanbieding

, door

Armoede in Griekenland fors gestegen. Dat was een bericht van vorig jaar december. Een verhaal over werklozen, daklozen, gaarkeukens en verstoten kinderen. Een half jaar later zijn de berichten niet veel beter met meer dan 1 miljoen werklozen die de huur en de boodschappen niet of nauwelijks meer kunnen betalen en 400.000 ondervoede kinderen. Aan de vooravond van nieuwe besluiten van de schuldeisers die de Grieken onder druk blijven zetten waarschuwde premier Samaras begin deze maand voor ontwrichting van zijn land. In het Duitse Handelsblatt vergeleek hij de situatie in Griekenland met die van de Weimarrepubliek, die zoals bekend voeding heeft gegeven aan het Hitlerregiem. De samenleving wordt bedreigd door zowel extreem links als extreem rechts, zei Samaras. En als onze regering stuk loopt, rest slechts de chaos.

Zijn dreigement had kennelijk enig effect, want deze week kreeg de Griekse regering nog twee jaar de tijd om verdere bezuinigingen door te voeren. Wat het voor de armen gaat betekenen is niet moeilijk te raden. Voor binnen- en buitenlandse rijken biedt de Griekse nood echter bijzondere nieuwe kansen: eindelijk je eigen eiland in de Middellandse Zee!

De uitverkoop van 40 onbewoonde eilanden is onderdeel van een veel groter project: het Hellenic Republic Asset Development Fund dat de verkoop organiseert van land, wegen en overheidsbedrijven, zoals het casino en de de nationale loterij. Ook de voetbalpool kun je kopen, de inschrijvingstermijn is verlengd tot 9 november.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Twitter censureert

, door

Twitter heeft aan het begin van dit jaar al aangekondigd dat het bedrijf uitingen die in strijd zijn met de nationale wetten eigenhandig zal gaan verwijderen. Zonder tussenkomst van een rechterlijk oordeel over omstreden uitingen. Een privatisering van de censuur dus. Nu komen de eerste voorbeelden daarvan in de publiciteit.

Op verzoek van de politie in Hannover heeft Twitter het account van een neonazigroep afgesloten. De groep is door de regering van de deelstaat Niedersachsen verboden. Alle uitingen van de neonazi’s, inclusief de mascotte Abschiebär  moeten uit de openbaarheid worden verwijderd. In december stuurde de groep een videofilm aan de minister voor Sociale Zaken Aygül Özkan (CDU) waarin iemand in berenkostuum de Hitlergroet brengt bij een aantal Döner Kebab zaken in Hannover. Zowel de minister als de restauranthouders hebben deze video als zeer bedreigend ervaren tegen de achtergrond van de door neonazi’s gepleegde “dönermoorden“, die eind vorig jaar in de publiciteit kwamen. De groep wordt gezien als openlijk nazigezind en vijandig tegenover buitenlanders. In Duitsland is het eenvoudiger dan in Nederland om dergelijke groepen gewoon te verbieden.

In Frankrijk gaat Twitter op verzoek van Joodse studenten aanstootgevende antisemitische berichten verwijderen.Volgen de advocaat van de studenten heeft Twitter toegezegd in actie te komen als de studenten een in hun ogen antisemitisch bericht signaleren. “We hebben een spontane toepassing van de Franse wet bekomen, waardoor er geen gerechtelijk bevel nodig is voor de verwijdering van een boodschap met manifest onwettige inhoud”, zegt hij.

Foto: Riccardof (cc)

De onderkant van Europa

, door

In Parijs is vorige week een illegale krottenwijk van Roma-zigeuners ontruimd. De bewoners kregen geen vervangende huisvesting. Een deel van hen heeft onderdak gevonden in de tuin van een particulier. De toestand in het zigeunerkamp was volgens sommigen onhoudbaar geworden. De zigeuners hadden hun hoop gesteld op de nieuwe president, Hollande. Ze hoopten dat hij meer voor hen zou doen dan zijn voorganger. Voorlopig is dat nog niet bewezen. De Fransen vinden het goed dat het kamp ontruimd is, maar realiseren zich dat er nog geen oplossing in zicht is. “Het is het verplaatsen van het probleem.”

Frankrijk is voor zigeuners nog heilig vergeleken met de situatie in Oost-Europa. In Tsjechië, Slowakije en Roemenië worden Roma bijeengedreven in ghetto’s zonder water en elektriciteit. In Roemenië is een groep overgebracht naar een verlaten chemische fabriek waar het gif nog aanwezig is. In Hongarije terroriseren de paramilitaire groepen van Jobbik delen van dorpen waar veel zigeuners wonen. Het ERRC, een NGO die opkomt voor de rechten van zigeuners, rapporteerde vorige maand op een congres in Warschau minstens twintig aanvallen op zigeuners met tien dodelijke slachtoffers.

De sociaal-economische kant van de problematiek komt duidelijk naar voren in een recent rapport van de Wereldbank waarin de werkgelegenheid van Roma in Slowakije vergeleken wordt met die van niet-Roma inwoners. Van de zigeuners werkt slechts 20% van de mannen en 9% van de vrouwen. Bij de andere inwoners zijn die cijfers resp. 65% en 52%. De Roma zijn voor hun inkomen in meerderheid aangewezen op een werkloosheidsuitkering, pensioen, bijstand of kinderbijslag (links Roma, rechts niet-Roma, donkerblauw is werkgerelateerd inkomen).

Foto: Riccardof (cc)

Migrantenkinderen presteren het best in Zweden en Frankrijk

, door

Onderwijssystemen verschillen in Europa. Hoe lang kinderen naar school gaan, vanaf welke leeftijd, hoe lang alle kinderen ongeacht hun niveau bij elkaar blijven: dat varieert allemaal nogal. Onderlinge vergelijking van de effecten van het onderwijs is daarom erg leerzaam.

In The European Second Generation zijn de school- en arbeidsloopbanen van kinderen van Turkse gastarbeiders vergeleken in acht verschillende landen: Nederland, België, Duitsland, Frankrijk, Spanje, Zweden, Zwitserland en Oostenrijk. Het onderzoek werd gecoördineerd door Maurice Crul, hoogleraar onderwijs en diversiteit aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. De onderzoekers kozen voor de Turken omdat die naar alle onderzochte landen zijn geëmigreerd. De verschillen die zij constateerden in de prestaties van de kinderen waren opmerkelijk. In Zweden gaat minder dan 10 procent van de tweede generatie Turkse jongeren zonder diploma van school. In Duitsland bereikt maar 5% van de tweede generatie een hogeschool of universiteit.

Het percentage voortijdige schoolverlaters loopt van 9 in Zweden tot 32, 33 en 34% in resp. Oostenrijk, Duitsland en België. Het percentage kinderen dat het hoger onderwijs bereikt verschilt van 36 in Frankrijk tot 17 in België, 15 in zowel Oostenrijk als Zwitserland en 5 in Duitsland. Nederland heeft 25% voortijdige schoolverlaters en 26% van de tweede generatie Turken bereikt het hoger onderwijs (cijfers ontleend aan het artikel van Sheila Kamperman, NRC 6/7 oktober j.l., te vinden bij de boekaankondiging)

Foto: Rabih (cc)

Provocateurs op oorlogspad

, door

OPINIE - De Australische regering heeft na lang wikken en wegen besloten om Geert Wilders een visum te verstrekken. Wat je van een democratisch land mag verwachten is helaas niet altijd vanzelfsprekend. We herinneren ons Wilders’ vergeefse reisje naar Londen. Voor hem was het een publiciteitsstunt van de eerste orde, dat wel. Voor de Britse regering was het een beschamende vertoning met averechtse effecten.Wilders kreeg geen podium in Londen, maar in de hele wereld. Zijn boodschap werd volop ondersteund door de weigering van een kortzichtige regering die hem niet wilde horen.

En dat geldt ook voor veel andere affaires waarin beledigende, onfatsoenlijke, haatdragende uitingen autoriteiten een aanleiding hebben gegeven om de vrijheid van meningsuiting en de onbelemmerde uitwisseling van ideeën te relativeren of daadwerkelijk te belemmeren uit vrees voor verstoring van de openbare orde.


Het provoceren van de islam is schadelijk voor de vrijheid van meningsuiting, schreef Rob de Wijk vorige week in Trouw. De heftige onlusten in islamitische landen, de doden die vallen bij demonstraties, de moord op Amerikaanse diplomaten in Benghazi, het zijn de bewust beoogde gevolgen van provocateurs op oorlogspad. De Wijk: “Al die uitingen zijn vooral provocaties om reacties teweeg te brengen die een selffulfilling prophecy zijn. In de ogen van de provocateurs bevestigen de reacties op hun maaksels datgene wat zij allang vonden: Moslims zijn lichtgeraakt, kunnen niet tegen kritiek en zijn gewelddadig. Onder het mom van de vrijheid van meningsuiting wordt hier met moderne middelen een middeleeuwse godsdienstoorlog uitgevochten.”

Foto: Riccardof (cc)

Duitse loodgieters werken in Polen

, door

Polen is voor duizenden Duitse burgers een van de meest aantrekkelijke landen geworden om in te wonen en carrière te maken. Meer dan 6.000 Duitse bedrijven proberen voet aan de grond te krijgen in Polen. Het gaat vooral om kleine en middelgrote firma’s, maar er zitten ook een paar grote bij. De waarde van de Duitse investeringen wordt geschat op 22 miljard euro, wat vorig jaar 21% van alle buitenlandse investeringen in Polen vertegenwoordigde, zo bericht het Poolse blad Uważam Rze (vertaling: PressEurope). Volgens het Duitse Bureau voor de Statistiek vestigden afgelopen jaar 9.434 Duitse staatsburgers zich in Polen. Daarmee heeft Polen Oostenrijk van de derde plaats verdrongen, en komt het nu net achter Zwitserland en de Verenigde Staten.

In de regio Szcezecin zou het om 2500 arbeiders gaan, merendeels loodgieters, verwarmingsinstallateurs, timmermannen, metselaars en dakdekkers. Ze zijn voornamelijk afkomstig uit de deelstaten Brandenburg en Mecklenburg-Vorpommern, waar een enorme werkloosheid heerst. Sommigen stammen van families die lang geleden vanuit Polen naar Duitsland zijn getrokken.

Deze week is voor de 22e keer de dag van Duitse Eenheid gevierd. En nog steeds is de ongelijkheid tussen west en oost niet weggewerkt. In de zomer van 1990 reisde ik per trein naar Berlijn. In mijn coupé zat ik tussen twee vrouwen: een uit West-Duitsland, chique, modern gekleed, de ander uit Oost-Duitsland, mode uit de jaren vijftig. De West-Duitse daagde de Oost-Duitse op een arrogante, superieure manier uit. “Waarom hebben jullie niet harder gewerkt, daar? Nu moeten wij bijspringen. Jullie hebben er een puinhoop van gemaakt.” Zo ongeveer. Het was buitengewoon genant om het gesprek te moeten aanhoren. De Oost-Duitse had ook geen enkel verweer. Ze bleef buitengewoon beleefd, gaf korte antwoorden en trok zich na verloop van tijd als een gewond dier terug in haar hoekje. Het typeerde de verhoudingen die sindsdien nauwelijks verbeterd zijn. Veel hoog opgeleide Oost-Duitsers vertrokken naar het westen. In het oosten namen West-Duitsers de ondernemingen over. Maar veel arbeiders kwamen zonder werk omdat hun expertise niet meer gevraagd werd. In topfuncties zijn de Oost-Duitsers zwaar ondervertegenwoordigd, ook al leveren ze tegenwoordig de premier en de president.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Windenergie groeit sneller dan verwacht in Europa

, door

OPROEP - Voor windenergie hoef je niet te wachten op de kabinetsplannen. De windcentrale biedt aandelen in groene stroom. 

Europese windmolens passeren de magische grens van 100 gigawatt, berichtte de Europese vereniging voor windenergie (EWEA) vorige week. Dat is sneller dan de EWEA zelf had verwacht. Het huidige windmolenpark levert het equivalent van 39 kerncentrales en kan 57 miljoen huishoudens een jaar lang elektriciteit leveren.

‘Om Europa’s jaarlijkse windenergieproductie te evenaren zou je jaarlijks 72 miljoen ton steenkool moeten verbranden in steenkoolcentrales’, zegt Christian Kjaer, ceo van EWEA. ‘Om die hoeveel steenkool op treinen te laden zou je 750.000 wagons nodig hebben, die samen 11.500 kilometer lang zijn – de afstand van Brussel naar Buenos Aires in Argentinië.’

In Nederland leverden de windmolens op land in 2011 de elektriciteitsbehoefte van anderhalf miljoen huishoudens.  Samen met de windmolens op zee wordt voorzien in 4% van het binnenlands gebruik. Het vorige kabinet streefde overeenkomstig Europese afspraken naar 14% windenergie in 2020. Daar mag Diederik Samsom nu nog wel een schepje bovenop doen. Denemarken is een mooi voorbeeld met het windmolenpark Anholt vlak voor de kust, dat alleen al goed is voor vierhonderd megawatt. Duitsland, dat zelf ook enorm investeert in windenergie, lijkt Nederland op zijn verantwoordelijkheid te willen wijzen door lange rijen windmolens net over de grens (foto).

Foto: Riccardof (cc)

Meer Catalonië én meer Europa

, door

Spanje heeft zijn eigen eurocrisis in het klein met de Catalaanse oppositie, schrijft El Pais. Catalonië wil minder bijdragen aan de oplossing van de Spaanse begrotingsproblemen. De dramatische recessie als gevolg van een reusachtige vastgoedzeepbel heeft de rijkste regio relatief het zwaarst getroffen. Catalonië wil nu een belangrijk deel van de noodhulp die Spanje is toegezegd in plaats van bij te dragen aan de problemen van de centrale regering. Maar daar wil Madrid niets van weten. In deze situatie wordt in Barcelona de roep om meer autonomie voor de regio steeds groter.

De Catalaanse premier Arturo Mas heeft ook in Brussel steun gezocht voor zijn zaak. In antwoord op verontruste geluiden als zou Catalonië met het separatisme de crisis alleen maar groter maken zei hij: “We geven onze identiteit niet op… Meer Catalonië en meer Europa, dat is onze slogan”. Ook andere regio’s roeren zich. In het vooruitzicht van verlies van regiosubsidies maakt dat de interne Spaanse problemen alleen maar groter. Maar is een grotere regionale autonomie ook even problematisch voor de Europese Unie?

Europa kent een schier eindeloze lijst van bewegingen die streven naar meer autonomie binnen een bestaande staat of afscheiding en vorming van een eigen staat.  Sommige zijn verwaarloosbaar klein en folkloristisch, andere hardnekkig problematisch en een bedreiging voor de natiestaat. Als we alleen naar EU-landen kijken vinden we de sterkste, zo je wilt meest problematische politieke separatistische bewegingen naast Spanje in Cyprus (waar de Turken zich daadwerkelijk hebben afgescheiden), België en het Verenigd Koninkrijk. Bewegingen die vooral opkomen voor eigen taal en cultuur (Friezen, Sami) leveren doorgaans minder politieke problemen op.

Foto: Riccardof (cc)

Geen sterke drank meer in Tsjechië

, door

ANALYSE - In Tsjechië zijn sinds deze week alcoholische dranken met een percentage boven de 20 verboden. Aanleiding: het grote aantal vergiftigingen door illegaal gestookte alcohol. 21 mensen zijn inmiddels bezweken na het nuttigen van deze dranken. Het vermoeden is dat in de illegale stokerijen  ruitensproeiervloeistof met giftig methanol is gebruikt. Uit Polen, denkt de politie. Ook in Polen en Slowakije zijn al slachtoffers van alcoholvergiftiging gevallen. De Tsjechische overheid wil het eerst allemaal uitzoeken voordat het verbod wordt opgeheven. Erg lang kunnen ze er ook niet mee wachten want de verkoop van sterke drank levert de staat maandelijks naar schatting 750 miljoen kroon (circa 30 miljoen euro) op aan btw.

Volgens een recent rapport van de World Health Organization (WHO) wordt in Europa gemiddeld twee keer zoveel alcohol gedronken als in de rest van de wereld. In Oost-Europese landen wordt het meest gedronken, vergeleken met Noord, Zuid en West. En binnen het Oost-Europese deel van de EU het meest in Tsjechië, Slovenië en Roemenië.

Niet in Polen dus. Opvallend is dat dit land ten onrechte dit voorjaar bij de publicatie van het WHO-rapport wel genoemd werd in De Telegraaf, Spits en bij de NOS. Next checkt stelde hun vooroordelen aan de kaak.

Vorige Volgende