Christian Jongeneel

1.816 Artikelen
361 Waanlinks
2.092 Reacties
Achtergrond: Christian Jongeneel
Christian Jongeneel is auteur van twee romans en zakelijk leider van twee literaire instellingen in Rotterdam. Op de achtergrond is hij politiek actief voor GroenLinks.
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Tiananmen

“We were assured there would be no legal consequences if we opened fire. My only hope was that the students would not put up a fight.”

Als 17-jarige soldaat moest Chen Guang twintig jaar geleden het Tiananmen plein schoonvegen. Nu maakt hij schilderijen van zijn ervaringen en dat wordt door de autoriteiten niet op prijs gesteld.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Moldavië gaat opnieuw kiezen

Presidentieel paleis in Chisinau (Foto: Flickr/wstuppert)

Omdat de Moldavische volksvertegenwoordigers er gisteren voor de tweede keer niet in slaagden een nieuwe president aan te wijzen, komen er nieuwe verkiezingen voor het parlement. De leiders van de oppositie dwongen hun backbenchers de zitting te boycotten uit vrees dat iemand van hen zich zou laten omkopen en in de geheime stemming toch op de regeringskandidaat voor het presidentschap zou stemmen. Die kandidaat kwam daardoor één stem tekort.

De oppositie vindt nog steeds dat de verkiezingen van deze april niet eerlijk zijn verlopen en dat ze recht heeft op meer dan de huidige 41 zetels (de andere 60 zijn voor de regerende communisten). Na lange en gewelddadige protesten bemoeide de internationale gemeenschap zich ermee, maar de oppositie weigerde zich neer te leggen bij de nederlaag. Waarnemers hadden geconstateerd dat de verkiezingen niet volgens het boekje waren verlopen, maar dat de uitslag klopte. In de aanloop naar de nieuwe verkiezingen dreigt nu een machtsvacuüm.

Bovendien is het nog maar de vraag of nieuwe verkiezingen iets oplossen, want het land blijft verdeeld over de koers van het land: oost of west? Het Moldavische hooggerechtshof heeft een klacht van de oppositie afgewezen tegen een wet die bepaalt dat dubbele paspoorthouders niet in het parlement mogen. Meer dan de helft van de oppositievertegenwoordigers heeft ook een Roemeens paspoort, iets wat overigens niet erg bijzonder is in het kleine Moldavië. Wellicht is de hoop van de communisten erop gericht met wat duwen en trekken dat ene extra zeteltje in de wacht te slepen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zestig jaar Khirbet Khizeh

In het voorjaar van 1949, toen de onafhankelijkheidsoorlog nauwelijks voorbij was, verscheen in Israël een novelle van S. Yizhar, pseudoniem van Yizhar Smilansky. Op een feitelijke, maar daarmee niet minder indringende manier beschreef hij in Khirbet Khizeh de ontruiming van een Palestijns dorp, dat plaats moet maken voor een Joodse nederzetting.

Alle soldaten hebben er op hun eigen manier moeite mee. De een hoopt dat de Palestijnen verzet zullen bieden, zodat hij een goed excuus heeft om op hen te schieten. Aan de hoofdpersoon van het boek vreten schuldgevoelens, omdat hij ten diepste beseft dat ze onrecht aanrichten. De commandant concentreert zich op zijn orders: liever niet schieten, iedereen in vrachtwagens stoppen, de huizen opblazen – zo lijkt het er allemaal nog humaan aan toe te gaan. Bij geen van allen komt het ook maar een moment op verzet te bieden tegen de orders.

Naast een politieke aanklacht heeft Yizhar Smilansky, zelf als officier bij dit soort ontruimingen betrokken, ook een echt literair pareltje geschreven. Het stoffige landschap, de door gebrek aan actie erg verveelde soldaten, hun in doodsangst verkerende slachtoffers, Yizhar schetst ze in een zeer levendige stijl, die heen en weer meandert tussen ruwe straattaal en bijbelse metaforen. Het boekje sloeg indertijd in als een bom. Smilanky, die nog jarenlang voor de arbeiderspartij in de Knesset zou zitten, werd enerzijds beticht van verraad en anderzijds aangehaald als moreel baken.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

‘Islam mede oorzaak criminaliteit’

Hangjongeren (Foto: Flickr/photocapy)

Corine de Ruiter, hoogleraar forensische psychologie zegt het, dus dan moet het wel waar zijn: de islam is mogelijk een van de oorzaken van delinquent gedrag onder Marokkaanse jongeren. Jammer dat de redactie van Binnenlands Bestuur het artikel niet online gezet heeft, want het leent zich extreem goed voor close reading. Uitgebreid citaat dan maar:

“Volgens De Ruiter hebben Marokkaanse (en Turkse) jongeren een ‘achterstand in hun morele ontwikkeling’. Zo’n achterstand is één van de factoren die crimineel gedrag kunnen veroorzaken. (…) Dit minder goed ontwikkelde ‘moreel redeneren’ van Marokkaanse en Turkse jongeren is volgens De Ruiter en medewerkster Kim van Oorsouw te verklaren uit de islamitische achtergrond van die groepen. ‘Binnen de islam ligt de nadruk op gehoorzaamheid aan en respect voor de ouders. Individualisme en onafhankelijkheid worden minder belangrijk gevonden – en dit zijn juist de eigenschappen die de morele ontwikkeling tot een hoger niveau kunnen brengen’, aldus de auteurs.”


Voor die laatste stelling, het verband tussen gebrekkige morele ontwikkeling en uit de islam voortkomende autoritaire opvoeding, bestaat geen empirisch bewijs, erkennen de auteurs, maar ze vinden het wel ‘plausibel’. En daar zit dan toch iets raars in de redenering. Zo’n vijftig jaar geleden werden Nederlandse kinderen namelijk ook massaal op geloofsgronden autoritair opgevoed en de jaren vijftig staan juist niet te boek als een buitengewoon amoreel en crimineel tijdperk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nationaal Historisch Museum in de bocht

Op zich hoef je van museumdirecteuren natuurlijk geen gevoel voor politiek te verwachten, maar de manier waarop de Victor & Rolf van het Nationaal Historisch Museum (NHM) in wording, Erik Schilp en Valentijn Byvanck, hun eigen glazen aan het ingooien zijn, neemt zo onderhand spectaculaire vormen aan. In een groot interview in de Volkskrant vanochtend (helaas niet online te vinden) leggen ze nog eens uit hoe dom hun broodheren zijn.

Even ter recapitulatie: het NHM is het geesteskind van Jan Marijnissen en Maxime Verhagen. De jeugd moet in het museum de chronologie van de geschiedenis van Nederland voorgeschoteld krijgen, aan de hand van de Geschiedeniscanon. De hele politiek was er blij mee, er werd geld uitgetrokken, een locatie vastgesteld en een directie aangetrokken om het plan uit te voeren.

Maar toen zei die directie: de locatie is waardeloos en de canon is geen goed uitgangspunt. Tweede Kamer over de rooie, spoeddebat. Minister Plasterk kwam ermee weg door toe te zeggen een curatorium met daarin politici te benoemen om de directie in toom te houden. Brandje geblust, zou je zeggen.

Citaat uit de krant vanochtend: “De Kamer heeft zich uitgesproken over wát er moet gebeuren. Wij, de museumprofessionals, gaan over het hóe.” Je bent dus net niet onder curatele gesteld en dan zeg je niet iets in de sfeer van “we nemen de ongerustheid van het parlement uiteraard zeer serieus” (om daarna gewoon je eigen gang te gaan), maar in plaats daarvan gooi je nog eens goed je kont tegen de krib. Dan vraag je er gewoon om dat Jan Marijnissen het je heel erg moeilijk gaat proberen te maken.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Cheney vs Obama

“Many people think Cheney is scare-mongering and owes President Obama his support or at least his silence. But there is a different problem with Cheney’s criticisms: his premise that the Obama administration has reversed Bush-era policies is largely wrong. The truth is closer to the opposite: The new administration has copied most of the Bush program, has expanded some of it, and has narrowed only a bit. Almost all of the Obama changes have been at the level of packaging, argumentation, symbol, and rhetoric.”

Harvard-hoogleraar Jack Goldsmith analyseert de elf door Bush geformuleerde uitgangspunten van het veiligheidsbeleid en ziet weinig verschil bij Obama.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Maatregelen tegen Sri Lanka nodig

Verwoest dorp na de tsunami van 2004, die het Tamil gebied zwaar trof (Foto: Flickr/Hjálparstarf)

Niemand hoeft een traan te laten om het verscheiden van de Tamil Tijgers en hun leider Velupillai Prabhakaran. De beweging terroriseerde heel Sri Lanka, inclusief de bevolkingsgroep waarvoor ze beweerde op te komen. Er resteren een internationaal fondsenwervings- en afpersingsnetwerk en een erg fanatieke aanhang, die allicht nog voor aanslagen kunnen zorgen, maar de werkelijke strijd lijkt voorbij.

Althans, dat zou je hopen. Maar de humanitaire catastrofe die het leger van Sri Lanka heeft aangericht in de strijd tegen de Tamils is een vruchtbare ondergrond voor nieuwe rebellen. Bovendien is de oorzaak van de rebellie, het gevoel onder de Tamils dat ze door de Singalese meerderheid gediscrimineerd worden, ook nog niet weggenomen. De beelden van feestende Singalezen in Colombo zal de Tamils niet bepaald gerust gesteld hebben over hun lot. De oorlog is al wel gewonnen, zoals dat heet, maar de vrede nog niet.

De Sri Lankaanse president Mahinda Rajapaksa hield het gisterochtend in zijn overwinningsspeech bij vage beloftes over ‘een nieuw land’. Kortom, net als vier maanden geleden blijft de vraag of er werkelijk een oplossing in zicht is. De regering, die voortdurend de nationalistische kaart gespeeld heeft, zal over haar eigen schaduw heen moeten springen om eenheid in het land te brengen.

Vorige Volgende