Ger, auteur op Sargasso - Pagina 3 van 3

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Kolossus Ontwaakt

26 augustus 2010 , 13:01 , door Ger

Monument van Afrikaanse Wedergeboorte (foto:Flickr/attawayjl)

In april van dit jaar zorgde de onthulling van een 49 meter hoog standbeeld van brons in Senegal voor veel controverse. Het ‘Monument van Afrikaanse Wedergeboorte’ in Dakar, een door president Abdoulaye Wade geïnspireerd ontwerp, moet Afrika’s wederopstanding uit intolerantie en racisme verbeelden. Het toont een gespierde Afrikaanse man met ontblote torso, een vrouw aan zijn zijde en een kind dat hij op zijn schouder omhoog houdt, reikend naar de zee. Onder meer Jesse Jackson en 30 staatshoofden waren aanwezig voor de officiële inwijding. Voor de bouw tekende Mansudae Art Studio, een Noord-Koreaans bouwconcern dat ongetwijfeld vooral de nodige ervaring kreeg door het oprichten van tientallen meer dan levensgrote beelden van Geliefde LeiderKim Jong-il.

Het enorme beeld in Dakar is om tal van redenen omstreden. Kritiek richtte zich vooral op de verspilling van geld voor een presidentieel prestigeproject in het straatarme Senegal, de overdreven heroïsche symboliek en de megalomane schaal. In het islamitische Senegal werd, tamelijk voorspelbaar, ook vrijwel direct een hele trits fatwa’s afgekondigd. Binnen de Islam geldt namelijk een sterke traditie van aniconimse, dat wil zeggen dat men weinig gediend is van afbeeldingen van Allah of van levende wezens. Vanwege de schaarse kleding van met name de vrouw – brrr, blote benen – waren de lokale imams al snel eensluidend in hun afkeuring.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Big Gooseberry Season

22 augustus 2010 , 15:00 , door Ger

De derde week van augustus. Hoewel de zomer ook qua weer op zijn laatste benen loopt, is de uitgesproken landerigheid van deze reces- en vakantiemaand verre van uitgewerkt. Niet alleen uit de Haagse kaasstolp komt nauwelijks nieuws, ook op televisie zie je vooral herhalingen. Kortom het is nog steeds komkommertijd.

In de krant en in de actualiteitenrubrieken worden, bij gebrek aan hard nieuws, de markantste komkommers dus nog maar eens glimmend gepoetst en op hun allervoordeeligst uitgestald. Maar hoezo komkommers? Historisch gezien lag de rest van de maatschappij in de zomer weliswaar amechtig op zijn gat, maar voor de komkommerkwekers was dit van oudsher de drukste tijd. In de periode vóór de glastuinbouw wel te verstaan. Bij gebrek aan echte berichten was de kolossale komkommer van teler Bertus Bolderbast natuurlijk een niet te versmaden nieuwtje.

Of deze verklaring nu een voorbeeld is van creatieve volksetymologie of niet: in het Nederlands wordt de term komkommertijd al gebezigd sinds de 19e eeuw, onder meer door Multatuli.

De oorsprong is evenwel onduidelijk. Cucumber time (ook wel taylor’s holiday), afkomstig uit Britse kleermakerskringen, zou aan de basis hebben gelegen van deze benaming. ‘Taylers Holiday, when they have leave to Play, and Cucumbers are in Season’.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Whatever Happened To Leon Trotsky?

21 augustus 2010 , 15:00 , door Ger

Buste van Trotsky in zijn huis annex museum in Mexico (foto: flickr/kalavinka)

Eenieder die bekend is met het aanstekelijke nummer No More Heroes (1977) van The Stranglers weet natuurlijk het antwoord op deze vraag:

“He got an icepick, that made his ears burn.” [hele tekst]

Vandaag is het precies 70 jaar geleden dat Leon Trotsky overleed. Lang voordat ik ooit van Trotsky had gehoord of in Coyoacán, Mexico Stad een bezoek had gebracht aan het huis waar hij werd vermoord, was ik dankzij The Stranglers al op de hoogte van het belangrijkste detail van de moord: namelijk het wapen waarmee Lenin’s ooit gedoodverfde opvolger werd omgebracht.

Ik denk dat er in de wereldgeschiedenis weinig moorden zijn gepleegd waarbij het gebruikte moordwapen een stuk steviger in het collectieve geheugen staat gegrift dan de exacte omstandigheden van de moord. Wie was Leon Trotsky eigenlijk precies? Wat deed hij in Mexico? Waarom werd hij vermoord en door wie? Menig persoon zal op al deze vragen het antwoord schuldig moeten blijven. Voor velen is het enige brokje informatie dat in een onwillekeurige Cluedoreflex is blijven hangen het illustere moordwapen. Maar zelfs dat blijft tot op de dag van vandaag omgeven door raadselen.

Ik heb op internet na enig zoeken een foto terug kunnen vinden uit 1940 met het vermoedelijke corpus delicti. Het is duidelijk een kleine pikhouweel of ijsbijl, zoals gebruikt door bergbeklimmers, in het Spaans (en Frans) een piolet genaamd. Het wapen dat werd gebruikt voor een van beruchtste politieke moorden ooit, raakte echter kort daarna zoek. Begin 1941 verdween de piolet vanuit een speciale beveiligde kamer op het politiebureau in de Mexicaanse hoofdstad.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Acme Corporation

8 augustus 2010 , 10:40 , door Ger

Binnen het Looney Tunes-universum van Warner Brothers staat het fictieve bedrijf Acme Corporation garant voor de meest buitenissige producten. Zo neemt in de Road Runner cartoons de eeuwige antiheld Wile E. Coyote vaak zijn toevlucht tot de overvolle postordercatalogus van The Acme Corporation. Toch blijft zijn jacht op de onuitstaanbare supersonische renkoekoek vruchteloos: beep, beep en weg is ie alweer.

De Acme Corporation maakt vrijwel alles. Van rolschaatsen met een straalmotor tot broekzakraketten, van tornadozaad tot 500kg zware aambeelden en van aardbevingspillen tot vitamines voor instant turbodijen. De historische achtergrond van de naam Acme is interessant. Om niet in eindeloze juridische touwtrekkerij te verzeilen binnen het strenge Amerikaanse merkenrecht, was Warner Brothers genoodzaakt om fictieve bedrijfsnamen te gebruiken in tekenfilms.

Men koos, niet als enige overigens, voor acme (ακμή), een woord dat in het Grieks hoogtepunt, culminatie of beslissend moment betekent. Deze naam moet overigens vooral cynisch gelezen worden. De groteske en levensgevaarlijke Acme-producten, vrijwel standaard aangeleverd in een enorme houten krat, maken hun kloeke pretenties zelden waar.

Uiteraard had Warner Brothers ook een willekeurige ander naam kunnen nemen – in de Disney tekenfilms wordt vaak de fictieve Ajax Company opgevoerd – maar toch er is een duidelijke historische basis voor. Met de opkomst in de jaren 20 van de 19e eeuw van bedrijfsgidsen als de Yellow Pages (‘Gouden Gids’) kozen veel ondernemingen voor een naam die plaatsing voorin de gids garandeerde. Tal van bedrijven met namen als Ace en Acme zagen in die dagen het licht. Sommige van die firma’s bestaan overigens tot op de dag van vandaag. Veel later werd het Acme vaak uitgelegd als een backroniem (= herleiding achteraf) van A(merican) Company that Manufactures Everything.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Brighter Than A Thousand Suns

6 augustus 2010 , 08:15 , door Ger

Vandaag is het precies 65 jaar geleden dat de Amerikaanse atoombom Little Boy boven Hiroshima werd afgeworpen. Een tweede bom, genaamd Fat Man, vaagde amper drie dagen later de havenstad Nagasaki vrijwel weg van de aardbodem. Rond 15 minuten over 8 op de ochtend van 6 augustus 1945 explodeerde Little Boy op enkele honderden meters boven het centrum van Hiroshima. De explosie genereerde temperaturen tot 3900 graden en drukgolven met snelheden boven de 1000 km per uur. Naar schatting 70.000 inwoners van de stad werden gedood: velen van hen verbrand, verkoold en vervolgens verdampt, alles in een fractie van een seconde.

In totaal vonden bij de twee atoomexplosies in Hiroshima en Nagasaki zo’n 340.000 mensen de dood, ook nog jaren later als gevolg van de dodelijke radioactieve straling. Volgens de officiële verklaring waren de nucleaire verwoesting van Hiroshima en Nagasaki noodzakelijk voor een snelle beëindiging van de oorlog in de Stille Oceaan. De inzet van de atoombom zou in deze lezing juist een zegen zijn geweest, want ze voorkwam een langdurige voortslepende invasie die nog honderdduizenden slachtoffers zou hebben gekost. Dit is ook de strekking van de propagandafilm “A Tale of Two Cities”, waarvan je hier een fragment vindt. Deze voorstelling van zaken lijkt echter hogelijk onrealistisch, zoals natuurkundige en activist Arjun Makhijani in deze video betoogt.

In werkelijkheid probeerden de Japanse autoriteiten al sinds mei 1945 – vergeefs – achter de schermen een einde aan de oorlog te maken en hadden de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki nauwelijks invloed op het uiteindelijk verloop van de strijd. Onder meer de United States Strategic Bombing Survey concludeerde dit reeds in juli 1946:

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nederland Gedoogland?

2 augustus 2010 , 15:00 , door Ger

Nu VVD, CDA en PVV komende week serieuze coalitie-onderhandelingen gaan voeren, lijkt het eerste minderheidskabinet uit de Nederlandse parlementaire geschiedenis aanstaande. Wat bezielt Rutte, Verhagen en Wilders om uitgerekend met deze ongebruikelijke variant te komen? En hoe groot is de kans dat dit een stabiele coalitie oplevert die 4 jaar uitzit?

Geert Wilders (wikimedia/Thehurrican007)

De drie partijen hadden uiteraard ook kunnen kiezen voor een ‘normale’ coalitie van gelijkwaardige partners, ieder met ministeriële verantwoordelijkheid. Met een nipte meerderheid van 76 zetels, eventueel opgetuigd met de SGP (de ‘Staphorster variant’), was dit wel degelijk een optie. Sterker nog, een op een ruime Kamermeerderheid leunend kabinet van VVD, CDA en PVV was – althans op papier – voor zowel VVD als PVV altijd de gedroomde variant. Voor de partij van Wilders omdat het simpelweg de enige coalitie was waarbij de PVV zou kunnen aanschuiven. En voor de VVD omdat de partij zo slechts minimale concessies zou hoeven doen op bijv. de hypotheekrenteaftrek, rekeningrijden of andere traditionele rechtse stokpaardjes. Vooropgesteld natuurlijk dat Wilders’ toezeggingen nu meer solide zouden blijken te zijn dan ten tijde van de onvermijdelijke breuk met de VVD-fractie in september 2004.

Maar hoe zat het dan met het sociale gezicht van de PVV, naar het leek letterlijk overgepend uit het verkiezingsprogramma van de SP? Cynischer dan veel PVV-stemmers, hadden Rutte en de zijnen al lang getaxeerd dat de populistische retoriek van Wilders slechts voor de bühne was. De zes jaar die Wilders in de VVD-fractie zat, verdedigde hij immer met verve een stevig neoliberaal beleid. Wilders echte – en enige – issue is de Islam; op het obsessieve af.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Tour de Force

25 juli 2010 , 15:00 , door Ger

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Vandaag is dat Ger Bosma met een kleine historische terugblik op de Tour.

De renners van de Tour rijden vandaag de laatste kilometers naar Parijs. Traditiegetrouw zal de finish liggen op de Champs-Élysées. Hoewel traditie? Het lijkt misschien alsof het nooit anders is geweest, maar toch is het pas sinds 1975 dat de Tour de France daar eindigt. De Belg Walter Godefroot won die dag de sprint en Bernard Thévenet kreeg definitief le maillot jaune om de schouders. De laatste Tourdag is overigens vaak weinig meer dan een formaliteit. Ook in 2010 ligt het draaiboek voor de zesendertigste aankomst op de Champs-Élysées al enige tijd klaar. Contador zal het geel behouden en Cavendish wint voor de vijfde maal de massasprint.

Toch is er heel wat veranderd sinds de eerste editie in 1903, die gewonnen werd door Maurice Garin. Die eerste Tour, georganiseerd door de hoofdredacteur van het tijdschrift L’Auto, Henri Desgrange, had een lengte van 2428 kilometer. Qua afstand valt dit mee. De Tour van 1926, de langste en volgens sommigen de zwaarste ooit, was 5745 km lang. De laatste jaren praten we gemiddeld over een parcours van zo’n 3500 km.

Garin met zoon en verzorger (Wikimedia Commons/Marcela)

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het Orakel van Biafra

24 juli 2010 , 12:01 , door Ger

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Vandaag is dat Ger Bosma over zijn favoriete Tour-commentator.

Het jaarlijkse spektakel van de Tour de France is al weer enige tijd onderweg. De vlakke ritten zijn vaak nogal voorspelbaar, dus kijk ik in elke Tour vooral uit naar de loodzware Alpen- en Pyreneeën-etappes. En dat niet in de laatste plaats vanwege de prachtige beelden van die ruige contreien. Je krijgt spontaan zin om op vakantie te gaan, om zelf rond te kunnen fietsen en wandelen in dat schitterende decor.

Een ander jaarlijks terugkerend en niet te versmaden genot, is het inmiddels legendarische live-commentaar bij de Touretappes van onverbeterlijke droogkloot Maarten Ducrot, met sidekick en aangever Herbert Dijkstra. Oudcourreur Ducrot, in de periode 1985-1991 zelf geen onverdienstelijk wielrenner, stond in het peloton ook wel bekend als De Koning van Biafra, vanwege zijn spichtige lichaamsbouw. Volgens zijn eigen definitie was Ducrot overigens meer een ‘hardfietser’ dan een wielrenner, met een reputatie om vooral op de verkeerde momenten “het snot voor de ogen te rijden”, om eens zo’n typische Ducrotiaanse uitdrukking te gebruiken. Hieraan dankt hij trouwens ook zijn andere bijnaam De Concorde.

Sinds hij in 2004 bij de NOS achter de microfoon kroop, toont Ducrot zich vooral bedreven in het in zeer plastische bewoordingen becommentariëren van de etappe en het hele gebeuren eromheen. Vooral als het koersverloop dramatische trekjes gaat vertonen, verliest Ducrot zich in druistige bespiegelingen, waarin hij vele onnavolgbare Ducrotismen verwerkt: “Zie die Totschnig harken op het buitenblad langs die dranghekken met dat mijnwerkersgezicht, ik word er emotioneel van!” of “Zie hem achterstevoren op zijn fiets nog met alle wilskracht uit zijn lijf aanharken bij dat laatste wiel, schitterend!”.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Regeren met de Tegenpartij

16 juni 2010 , 10:38 , door Ger

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Vandaag is dat Ger Bosma. Dit stuk verscheen eerder op zijn eigen weblog.

De onverwachte winst van de PVV bij de verkiezingen van 9 juni heeft tot heel wat consternatie geleid. Hoe groot is de kans dat de partij van Wilders deel gaat uitmaken van een nieuw kabinet? En hoe (on)wenselijk is dat? Vier argumenten.

1) Als grote winnaar van de verkiezingen moet de PVV wel meeregeren.

De winst van de SP in 2006 was nog eclatanter dan van de PVV nu. De SP ging toen van 9 naar 25 zetels, een winst van 16. In de daaropvolgende coalitiebesprekingen werd deze grote winnaar echter door het verliezende CDA (-3) en de PvdA (-9) in no-time naar de zijlijn gemanoeuvreerd. Inderdaad, met samen 74 zetels, hadden CDA en PvdA genoeg andere – en een stuk gewilligere – danspartners. Aan de SP kleefde bovendien, net als aan de PVV nu overigens, sterk het beeld van een onverbeterlijke ‘Tegenpartij’ waarmee niet te regeren viel.

Maar toch, meer dan anderhalf miljoen stemmen is niet niks. Weinig hoorde je in 2006 echter frases als “de kiezer heeft duidelijk gesproken” of een “niet te missen waarschuwing van de kiezer aan de gevestigde orde”, zoals je nu wel bij de PVV hoort. Weliswaar heeft zo’n 15% van de Nederlanders gestemd op de PVV, maar deze stemmen zijn niet meer of minder belangrijk dan die van willekeurige andere kiezers. Daarentegen heeft 85% van de kiezers, vaak radicaal, anders gestemd. Het heeft dus geen pas om te zwichten voor het demagogische en onheilspellend klinkende argument dat deze kiezersuitslag ons dwingt tot een coalitie waarin behalve de VVD ook automatisch de PVV zitting neemt.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Cordon Sanitaire voor Balkenende

26 februari 2010 , 13:02 , door Ger

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Vandaag is dat Ger Bosma over Balkenende V.

Balkenende (Wikimedia Commons/Rijksvoorlichtingsdienst)

Nu voor de vierde keer een kabinet dat zijn naam draagt de vier jaar niet vol maakt, is het wat mij betreft einde oefening voor Jan Peter Balkenende. De namen Balkenende V, VI VII etc worden bij deze definitief toegekend aan alle in de toekomst nog aan te schaffen sloepen van Zeeverkennersgroep Robert Baden-Powell, afkomstig uit JP’s woonplaats Capelle aan den IJssel. Ook een erelidmaatschap van deze mieters fijne scoutingclub is wat mij betreft goed bespreekbaar. Maar laat het in godesnaam daarbij blijven.

Een probleempje: de gebutste brekebeen Balkenende is inmiddels al weer door zijn trouwe CDA-lakeien als lijsttrekker op het schild gehesen, dit ongetwijfeld tot groot chagrijn van Maxime ‘Raspoetin’ Verhagen. Ook zelf wil Jan Peter maar van geen opgeven weten. Er lijkt slechts één manier om te voorkomen dat we voor de vijfde maal opgescheept worden met een autistisch Balkenende-kabinet: het CDA mag onder geen beding de grootste partij worden. En ik weet dat jullie dit niet willen horen, maar het betekent dat zowel linkse als rechtse kiezers toch een beetje strategisch zullen moeten stemmen.

Het politieke landschap is de laatste jaren onherkenbaar veranderd. De traditionele grote partijen bestaan niet meer. En dan is er ook nog de sterke groei van de rechts-nationalistische aanhang van Geert Wilders. Geen enkele partij kan bij de volgende verkiezingen derhalve op meer dan 30 zetels rekenen. Bovendien lijken maar liefst 6 partijen goed te zijn voor 20 à 30 zetels, te weten CDA, PvdA, VVD, D66, PVV en (misschien) de SP. Wie in de stoelendans om de gunst van de kiezer de grootste wordt is nu nog koffiedik kijken, maar de campagne wordt ongetwijfeld snoeihard. Door de hoog opgelaaide animositeit tussen CDA en PvdA en de grote ideologische verschillen tussen de zes partijen onderling, zijn er weinig voor de hand liggende coalities. Verder lijken er vrijwel altijd minimaal vier partijen nodig voor een meerderheidskabinet.