Asscher en Pechtold kunnen nu het verschil maken
Eerder werd op Sargasso al geconstateerd dat het debat over de toekomst van ons onderwijs ontbreekt is in de strijd om de kiezersgunst. Dat uitgerekend van buiten Den Haag een oproep tot debat komt is volgens Jan Fasen, directievoorzitter van het Connect College, een mooie gelegenheid om in discussie te gaan over wat we nu echt willen met ons onderwijs.
Blij verrast las ik afgelopen zaterdag in het NRC de oproep van Lodewijk Asscher aan Alexander Pechtold om met hem in debat te gaan over onderwijs. Blij, omdat een van de belangrijkste thema’s van deze tijd eindelijk punt van debat wordt. Verrast, omdat over zo’n belangrijk thema als onderwijs uitgerekend een politicus van buiten de Haagse arena zo’n oproep doet.
De punten die Asscher noemt zijn wel old-fashioned: heldere normen, bijscholing van leraren, nieuwe methoden en een Inspectie die echt optreedt. Bestuurlijk is dit allemaal te regelen, dat heeft hij bewezen in Amsterdam, maar of we daarmee het onderwijs hebben dat antwoord geeft op de leervraag van de hedendaagse leerling is nog maar zeer de vraag. Die leerling is niet veranderd, maar zijn leervragen wel. Omdat de omgeving waarin hij leert en de manier waarop hij wil leren is veranderd. Dat heeft die leerling niet zelf bedacht, laat staan veroorzaakt. Maar kinderen hebben een fenomenaal aanpassingsvermogen in veranderende situaties.
De samenleving is veranderd en verandert nog steeds. Met een diepgang en snelheid waardoor onzekerheid voor de toekomst de enige zekerheid is die we nog hebben. De huidige crisis toont aan dat een aantal, onschendbaar gewaande, paradigma’s op kiepen staan. Politieke -, financiële -, morele -, omgevings – en economische paradigma’s zijn aan herdefiniëring toe. Dat móet consequenties hebben voor de manier waarop we naar onderwijs kijken. We bevinden ons daarom ook in een leercrisis en om die crisis aan te pakken is, zoals Asscher terecht stelt, meer nodig dan geld. Allereerst snakken we naar visie, visie en nog eens visie. Op de samenleving van de 21e eeuw. Uitgedrukt in een meeslepend verhaal. Geen polariserend of minachtend verhaal dat een heel onderwijsveld beledigt, zoals de VVD vooral doet. Maar een hedendaags verhaal dat hoop en vertrouwen biedt en ons verlost van het dominante denken in systemen, regels en structuren.
Je zou kunnen denken dat onderwijs weer hoog op de politieke agenda staat en een belangrijk onderwerp vormt in de verkiezingscampagne. Nadat CDA lijsttrekker Van Haersma Buma het vuurtje opstookte door te stellen dat wat hem betreft de langstudeerboete afgeschaft moest worden, lijkt het onderwijs weer helemaal terug als twistpunt in de verkiezingsstrijd. Zendtijd in alle journaals en actualiteitsrubrieken, opiniestukjes in de kranten en spoeddebatten plus een dreigende motie van wantrouwen tegen de staatssecretaris. Waar het naartoe moet met het Nederlandse onderwijs is weer inzet van de verkiezingen!