Berend

101 Artikelen
81 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Overleven in de Schilderswijk

Er wordt mij vaak, door verschillende mensen, verteld dat het met islamisering en criminalisering (twee sterk samenhangende processen, volgens deze mensen) in de Nederlandse achterstandswijken bijzonder ernstig gesteld is. De mensen in kwestie wonen geen van allen zelf in achterstandswijken, maar dat is wellicht geen toeval: ik ken namelijk nauwelijks mensen die in achterstandswijken wonen. Als ik er zo over nadenk is er slechts één iemand in mijn directe omgeving die wel in een achterstandswijk woont, en deze persoon lijkt van mening te zijn dat de islamisering in de praktijk niet erg bedreigend, en vaak zelfs niet eens erg zichtbaar is, en dat het met de criminalisering nogal meevalt. Ook dit is misschien geen toeval: de betreffende persoon is in haar jeugd aan dezelfde links-progressieve indoctrinatie blootgesteld geweest als schrijver dezes.

Onze ouders zijn zuivere produkten van de jaren zestig, en zijn hun hele leven bijzonder progressief geweest. Een jeugdige flirt met de PPR heeft zich voortgezet in een levenslange devotie aan GroenLinks. Hun progressief-linkse credentials hebben hen er echter niet van weerhouden mijn zus en mij een jeugd te gunnen in een villa-dorp, temidden van rijkelui waarmee we dan weliswaar geen gesprek hadden, maar die in ieder geval niet bedreigend waren. Toen mijn zus afgestudeerd was, en ze een goede baan in Den Haag vond, besloot ze maar eens de links-progressieve daad bij het links-progressieve woord te voegen. De ontsteltenis van mijn ouders was begrijpelijk: zo hadden ze het ook weer niet bedoeld.

De Schilderswijk. Eén van de duidelijkste voorbeelden in Nederland van een achterstands- c.q. prachtwijk. 26 % Turken, 22 % Marokkanen, 20 % Surinamers. Nog geen 10 % etnische Nederlanders. De hoop die enigszins meespeelde, 10 jaar geleden toen mijn zus het huis kocht, was dat de buurt zou yuppificeren, zoals De Pijp in Amsterdam, en de waarde van onroerend goed zou stijgen. Dit is niet gematerialiseerd. Maar mijn zus is er gebleven en getrouwd, heeft met de Schilderswijk als uitvalsbasis carrière gemaakt. De ervaring was jarenlang, gek genoeg, dezelfde die onze ouders in hun villadorp hadden. De allochtone inwoners van de Schilderswijk zijn, net als de rijke stinkerds van Aerdenhout, hele rustige buren waar je nooit last van hebt. Van integratie was weinig te merken, aanleiding tot politiek-incorrecte grappen in onze familie. Maar de atmosfeer was aan de andere kant ook nooit bedreigend. Mijn zus en zwager hebben in tien jaar in de Schilderswijk nooit met enige vorm van criminaliteit of agressie te maken gehad.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Tsjechow en ‘The Wire’

Affiche van The Wire (foto:Flickr/mwichary)

Het is usance om, wanneer een televisie-serie uitzonderlijk goed geschreven is, deze te vergelijken met het werk van William Shakespeare. Over de Amerikaanse drama-serie ´The Wire´ wordt dit bijvoorbeeld vrij regelmatig gezegd.

Maar waarom moet het altijd Shakespeare zijn? Shakespeare is in veel opzichten een nogal beperkte schrijver, en er zijn veel interessantere schrijvers, wiens werk veel meer raakvlakken met The Wire vertoond.

Een voorbeeld is het personage Duquan, of ´Dukie´. Dukie wordt geintroduceerd in seizoen 4, een onzekere tiener, die zich dicht bij de absolute bodem van de maatschappij bevindt. Het is niet alleen dat hij opgroeit in de achterbuurten van de stad Baltimore. Ook binnen dit milieu is hij een underdog. Hij is namelijk het kind van drugsverslaafden, die zich niet veel aan hem gelegen laten liggen, en hem zelfs soms gebruiken als een bron van geld, om maar drugs te kunnen kopen. Omdat hij nooit schone kleren krijgt, stinkt hij, en wordt hij getreiterd.

Er gloort echter hoop. Er zijn een paar volwassenen in zijn omgeving die wel het beste met hem voor hebben. Dit zijn de bokstrainer en onofficiele sociaal werker Cutty, en boven alles zijn leraar, Mr. Pryzbylewski, nota bene een blanke. Deze laatste helpt hem op alle mogelijke manieren. Onder zijn leiding ontdekt Dukie dat hij eigenlijk best een slimme jongen is, met een onvermoed talent voor computers. Prezbylewski probeert hem dan ook op alle mogelijke manieren aan te moedigen om zijn school af te maken, en niet terug te vallen in de omgeving waar hij vandaan komt.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

In memoriam Jean Ferrat

Begin jaren negentig nam mijn moeder een jongen met de naam Marcel, vroeg in de twintig, aan als vrijwilliger bij haar stichting. Marcel had een moeilijke tijd achter zich, en een ellendig leven voor zich. Hij had in het leger gezeten, waar hij, kort voor de uitzending naar Bosnië, een psychose kreeg. Het was een aardige, hardwerkende jongen, die zijn plek in de wereld nog niet gevonden had. Dankzij zijn ziekte zou hij die ook nooit vinden.

In het kantoortje werd veel muziek gedraaid, waaronder ook muziek uit het progressief-linkse verleden van mijn moeder. Eén plaat werd, op verzoek van Marcel, helemaal grijs gedraaid. Het ging om de liedjes van de afgelopen zaterdag overleden Jean Ferrat, en één lied in het bijzonder: C´est beau la vie. Dit was het nummer dat Marcel, die niet al te lange tijd later definitief opnieuw in zijn psychoses zou verzinken, ervan overtuigde dat het leven de moeite waard was.

En Jean Ferrat wilde ook zingen voor mensen als Marcel. Hij wilde de steun en toeverlaat zijn van mensen die het in de maatschappij niet getroffen hadden. In Nederland is hij vooral bekend vanwege het nummer La Montagne, omdat het gecoverd is door Wim Sonneveld, als Het Dorp. Dit lied geeft uiting aan het nostalgisch-elegisch wereldbeeld van Ferrat, maar het maatschappelijk engagement, en de voorkeur voor het communisme komt er niet uit naar voren. Dit komt tot uiting in werk dat minder bekend is. Soms in tamelijk kitscherige vorm, zoals in het nummer Cuba Si. Maar soms ook in een vorm waarbij zijn talent optimaal tot uiting komt. Voor het genoegen van de GC-lezer, hier het meesterwerk van Ferrat: het nummer ´Potemkine´, hier als ´soundtrack´ bij beelden uit de film van Sergei Eisenstein.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Politieke spagaat breekt Conservatieven op

Gordon Brown (foto:Flickr/Downing Street)

Eind vorige maand werd de politiek van het Verenigd Koninkrijk getroffen door een aardbeving. Twee jaar lang was premier Gordon Brown politiek aangeschoten wild, lag ver achter in de peilingen, en probeerde wanhopig, maar naar verwachting tevergeefs, zijn politieke leven te rekken. En toen verscheen er, amper twee maanden voor de algemene verkiezingen, een opiniepeiling, waarin zijn partij nog maar twee punten achter lag op de Conservative Party. In de eerste plaats ruimschoots binnen de foutmarge, en ten tweede zouden, omdat veel zetels in het Britse kiesstelsel bij tussentijdse verkiezingen worden vergeven, en niet bij de landelijke, zou de kleine meerderheid die de Conservatieven nog gehaald zouden hebben niet eens genoeg zijn voor een meerderheid in het parlement.

Het probleem voor de Conservatieven is geweest, dat ze gedwongen werden Labour van twee kanten tegelijk aan te vallen. Labour is, sinds de verkiezingen van 1997, een hybride schepsel geweest. Enerzijds was het historisch gezien een linkse partij, die ook een reeks linkse maatregelen wist door te voeren, waaronder de invoering van het minimumloon en een reeks belastingverhogingen. Anderzijds bestond met name onder de traditionele aanhang van Labour de indruk, dat de partij erg naar rechts was opgeschoven, om drie redenen. In de eerste plaats hebben de regeringen van Tony Blair en Gordon Brown niet geprobeerd om alle maatregelen van de door links verfoeide Margaret Thatcher terug te draaien. Alle staatsbedrijven die onder Thatcher en Major geprivatiseerd waren, waaronder British Telecom en de Britse spoorwegen, bleven prive-bezit, om maar een voorbeeld te noemen.
Ten tweede nam Blair de beslissing om

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het tweede Galactico-tijdperk

Het tweede Galactico-tijdperk begint nu al erg sterk op het eerste Galactico-tijdperk te lijken. Olympique Lyon, een Europees gezien middelmatig team dat vooral goed is wanneer het tegen Real Madrid speelt, heeft ervoor gezorgd dat de club uit de Spaanse hoofdstad opnieuw de achtste finales van de Champions League niet heeft overleefd.

Real Madrid is, met zes overwinningen in de Europa Cup I en drie in zijn opvolger de Champions League, de meest succesvolle voetbalclub ooit. Florentino Perez, een vastgoedjongen en de huidige president van de club, zou deze geschiedenis van topresultaten maar wat graag naar zich toetrekken. Als we naar zijn twee bewindsperiodes kijken, moeten we ons vooral afvragen hoe de man zelf zo rijk heeft kunnen worden. Het doen van goede investeringen is namelijk blijkbaar niet zijn forte.

Ga maar na. In 1998 en 2000 won Real Madrid, nog onder het presidentschap van Lorenzo Sanz, twee keer de Champions League. De sterspeler in dat team was Raul, afkomstig uit de eigen jeugdopleiding. Verder bevatte het allerlei fraaie spelers, zoals bijvoorbeeld Predrag Mijatovic, of Steve McManaman. Spelers die echter in de meeste gevallen niet tot ruwweg de allerbesten van de wereld gerekend werden. Spelers die ook nadrukkelijk het hoogtepunt van hun carriere bij Real Madrid beleefden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Geen teruggave van de Elgin Marbles

Is dit wel het moment om nog een keer over de ´Elgin Marbles´ te beginnen? Op het moment dat Griekenland bankroet is, een financiële crisis dreigt voor heel Europa, en domme Duitse politici gesuggereerd hebben dat de Grieken dan maar de Acropolis moeten verkopen, die dan eventueel steen voor steen en aardklont voor aardklont kan worden afgebroken, om naar het Pergamon-Museum in Berlijn, of misschien wel China en Japan gevlogen te worden?

Dit is juist het moment om erover te beginnen. Want nu is de vraag naar het eigendom en de financiële waarde van kunst weer een keer gesteld. Laat dit gezegd zijn. Kunst ? grote kunst ? is een tijdloos goed. Financiële crises gaan en komen, maar de kunst blijft. En kunst is daarmee niet, in diepere zin, het eigendom van een individu, van een overheid, of van een volk. Het is het eigendom van de mensheid. Wie kunst wil inzetten als economisch goed stelt verkeerde prioriteiten, of het nou gaat om de collectie van het Frisia-Museum, de Acropolis, of de ´Elgin Marbles´.

Wat zijn de ´Elgin Marbles´? De Elgin Marbles zijn de mooiste reliëfs van het Parthenon. Tussen 1801 en 1804 liet de Britse Lord Elgin ze zorgvuldig verwijderen en naar Londen verschepen, waar ze te zien zijn in het British Museum. De Grieken eisen ze terug.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De ontmaskering van Ryszard Kapuściński

Kapuscinski (Wikimedia Commons/Mariusz Kubik)

De twee jaar geleden overleden Ryszard Kapuściński leek lange tijd tot de schutspatroon van de oorlogsjournalisten uit te kunnen groeien. Deze moedige Poolse reporter, die met bijna geen geld de Derde Wereld bereisde, was een ideaalbeeld voor vele jonge journalisten. Hij is beroemd geworden met zijn boeken over Afrika, bijvoorbeeld over het hof van Haile Selassie, en ook met zijn verslag van de val van de Sjah en van de de oorlog tussen El Salvador en Honduras. Zijn schrijfstijl en zijn morele oprechtheid waren nog niet eens zijn belangrijkste kwaliteiten. Hij is vooral beroemd om zijn adembenemend gebrek aan aandacht voor zijn persoonlijke veiligheid. Zijn boek over de oorlog in Angola is bijvoorbeeld doorspekt met citaten als ´De Zuid-Afrikanen stonden erom bekend dat ze alle Oost-Europeanen die ze tegen kwamen zonder aarzeling ter plekke doodschoten. Ik besloot ze maar eens op te gaan zoeken.´ Als lezer loopt het angstzweet je al over de rug. Kapuściński lijkt echter nergens last van te hebben.

Veel journalisten hebben een voorbeeld aan Kapuściński genomen, door zelf ook grote risico´s te nemen. GC´s ´eigen´ Olivier van Beemen liet zich bijvoorbeeld inspireren tot het maken van riskante reportages in de Parijse banlieues. Als Kapuściński niet bang hoeft te zijn voor het Zuid-Afrikaanse leger, zo zal hij gedacht hebben, dan hoef ik zeker niet bang te zijn voor een paar snotjochies in de voorsteden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het einde van Hartz IV?

Rijksdag (Cezary Piwowarski/Wikimedia Commons )

Hartz IV is, sinds enige jaren, de hoop en wanhoop van Duitsland. Ingevoerd onder de rood-groene coalitie van Gerhard Schroder, is het een beduidende versobering van de Duitse verzorgingsstaat. Het is te hard, zeggen tegenstanders op de linkervleugel. Een goed begin, wordt er ter rechterzijde gezegd, maar de afbraak van de verzorgingsstaat moet verder gaan. De linkse coalitie die de wet heeft ingevoerd zal hem bedoeld hebben als een, wellicht wanhopige, poging om de Duitse verzorgingsstaat te redden. Om de economie genoeg dynamiek mee te geven, om een sociaal beleid te kunnen blijven betalen.

Nu is er iets ongelooflijks gebeurd. In oktober vond een aantal ouders met kinderen dat ze, door de nieuwe wetgeving van Hartz IV, te hard waren aangepakt, en hebben een klacht hiertegen ingediend bij het Bundesverfassungsgericht in Karlsruhe, de Duitse tegenhanger van de Hoge Raad. Onlangs deed het Bundesverfassungsgericht uitspraak, over de gehele Hartz IV-wetgeving. De conclusie? Hartz IV is te hard. De staat is verplicht meer te doen voor de allerarmsten, dan slechts in uiterste gevallen bestaanszekerheid te bieden. De armen hebben recht op het beste onderwijs, op toegang tot cultuur, en alles moet in het werk gesteld worden, om ze de kans te gunnen deel te nemen aan het politieke proces.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Uw favoriete Founding Father

George Washington door Gilbert Stuart en Rembrandt Peale

Toen Sarah Palin door Glenn Beck gevraagd werd wie haar favoriete ‘Founding Father’ ofwel stichter van de Verenigde Staten was, kwam ze met twee niet al te overtuigende antwoorden. Eerst zei ze ‘Well, all of them’, hetgeen bij het kritische deel van het publiek het vermoeden deed opkomen dat ze niet in staat zou zijn om een ‘Founding Father’ bij naam te noemen.

Ze herstelde zich echter enigszins door op te merken dat het dan toch wel George Washington moest zijn. Dit omdat Washington, net als zijzelf, iemand was die eigenlijk geen politieke ambities had, en het land slechts wilde dienen. Nu was Washington gebrand op het presidentschap, en deed hij alleen maar alsof het hoogste ambt hem niet veel kon schelen, maar goed. We kunnen van mevrouw Palin niet redelijkerwijze verwachten dat ze de kleine bibliotheek aan recente Washington-biografieën gelezen heeft.

Hierdoor ben ik eens gaan nadenken wie nou eigenlijk mijn favoriete ‘Founding Fathers’ zijn. Als Sarah Palin ‘all of them’ mag zeggen, dan mag ik er toch minstens wel twee nomineren. Voor mij worden het dan Benjamin Franklin en John Adams. Als tweekoppige draak. Adams was een onbuigzame, moreel hoogstaande man, Benjamin Franklin een linke hypocriet met geslepen ellebogen. Ze werden samen afgevaardigd naar Europa om steun voor de Amerikaanse Vrijheidsoorlog te verwerven. Ze konden elkaar niet uitstaan. En toch is het ze samen gelukt om Frankrijk, Spanje, en Nederland tot steun voor de opstand te bewegen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Neville Chamberlain en de euro

“He was a financial Neville Chamberlain. I half expected him to come back in a twin-engine de Havilland proudly waving a paper ? no bailouts and no euro membership in our time.”

Een merkwaardige ‘Godwin’ van de Britse eurofiel Will Hutton. Er is leedvermaak in Groot-Brittannie over de problemen van de euro, en Gordon Brown zegt nadrukkelijk dat hij geen poot uit zal steken. Dit frustreert Hutton zo dat hij Brown meteen maar met diens meest schlemielige voorganger vergelijkt.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vindt u geld belangrijk?

Het zeer romantische Berlin-Tegel (Foto: Flickr/chaosinjune)

Het kan soms zo zijn dat de grote verhalen in het nieuws aberraties zijn, die weinig over onze tijd zeggen, terwijl kleine verhalen, in de marge, veel meer betekenis hebben. De verkiezing van Barack Obama, en de atmosfeer eromheen, lijken nu een aberratie. Een moment van collectief escapisme, van een vlucht uit het cynisme van de wereld, die niet lang kon duren.

Het afgelopen jaar was het vliegveld Berlijn-Tegel in de ban van een eigen tragikomedie. Een geestelijk verwarde, veertig jaar oude vrouw uit Finland verbleef acht maanden lang als dakloze op de luchthaven. Ze viel in eerste instantie niet op. Ze slaagde er namelijk in er piekfijn verzorgd uit te blijven zien, als iemand die alleen maar op een verbindingsvlucht zat te wachten. Ze begon op te vallen toen passagiers uit de business class over haar begonnen te klagen. Ze benaderde rijk uitziende mannen, zakenlieden, en vroeg of ze met haar wilden trouwen.

Wat was het verhaal van deze vrouw? Als jong meisje in Finland had ze, zoals zovelen, gedroomd van rijkdom, en van alle luxe die rijkdom kon brengen. Helaas was ze iemand die het meer van haar intelligentie dan van haar uiterlijk moest hebben. De voor de hand liggende weg, het trouwen met een rijke man, was daarom voor haar afgesloten. Ze liet zich niet afschrikken. Een rijke echtgenoot zat er niet in, dus wou ze het op eigen kracht redden. Ze studeerde medicijnen, werd specialiste, verdiende goed, ging in de dure buurt van Helsinki wonen, en omringde zich met alle opzichtige luxe die ze zich kon permitteren. De tragiek van de rijkdom is dat er altijd iemand nog rijker is. In haar eigen ogen was ze mislukt. De weelde waarin ze leefde was niet opulent genoeg om haar een gevoel van eigenwaarde te geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Avatar en 9/11

“There is strong evidence that the attacks were staged [by America]. […] If they can make Avatar, they can make anything.”

Voormalig premier van Maleisië Mahathir Muhamad levert zijn bijdrage aan de discussie die, ook op GC, woedt over de film Avatar. En passant lost hij ook even de controverse rondom de aanslagen van 9/11 op.

Vorige Volgende