COLUMN - Het heeft iets weg van een wedstrijd. Een soort talentenjacht, waarvan de audities inmiddels achter de rug zijn. Maar liefst eenenzestig potentiële methodes die het pesten op scholen definitief moeten tegengaan in de toekomst, werden onlangs stuk voor stuk gepresenteerd aan een vakkundige jury. Deze zorgvuldig geselecteerde mensen, met aantoonbare kennis van de heersende pestproblematieken, hebben zich gebogen over de aangedragen pestmethodes. Na veel discussievoering over doelgerichte en geïndiceerde interventies, preventieve en curatieve aanpakken, deugdelijke pestindicatoren en empirische aanpakken, werden de overgebleven halve finalisten bekend gemaakt. Dertien anti-pestmethodes voldeden in meer of mindere mate aan de eisen van het deskundige ‘pestpanel’. Binnenkort zal bekend worden gemaakt met welke methodes elke school vanaf schooljaar 2015/2016 zal móeten gaan werken om het pesten tegen te gaan.
Nederland is meer dan ooit in de ban van pesten en het proberen uit te bannen van dit negatieve fenomeen. Het mag dan ook niet vreemd worden genoemd dat de media en de politiek van alle kanten hierop probeert in te spelen. De doeltreffendheid van de goedbedoelde aanpakken hierin is echter een punt van nationale discussie geworden. We weten inmiddels dat het RTL5-programma ‘Project P’ geliefd én gehaat is. Of de daarbij gehanteerde aanpak – het met een verborgen camera filmen van pesterijen – verantwoord is, blijft voor velen een onderwerp van discussie. De aanpak van het confronteren van een groep met de gewraakte beelden en daarna niet met een beschuldigende vinger naar de daders wijzen of deze veroordelen, verdient echter alle lof. Er wordt aangetoond dat met een dergelijke aanpak (‘No Blame’-methode) op een constructieve en niet beschuldigende manier wordt gewerkt aan het aanpakken van pestgedrag in een groep.
Dat de politiek zich nu op een uiterst bureaucratische manier probeert in te zetten om de pestproblematieken op een zo adequaat mogelijke manier aan te pakken, is echter een laatste krampachtige noodingreep. Begrijp me niet verkeerd, ik vind het goed dat er aandacht voor komt, maar de manier waarop dit gebeurt roept echter net zoveel vraagtekens en discussies op als het filmen van pesterijen met een verborgen camera. Dat staatssecretaris Dekker hierbij een soort van ‘Holland’s Next Best Anti-Pestmethode’ organiseert, om de meest effectieve aanpak of methode in de strijd tegen de pestproblematiek aan te pakken, is op z’n minst dubieus te noemen.
Een en ander roept dan ook de nodige discussie op in het onderwijswerkveld. Iets wat geen goed signaal is om overtuigd en daadkrachtig te kunnen opereren in de strijd tegen het pesten. Zo vraagt men zich af of het mogelijk is om universeel voor alle scholen, schoolleiders, docenten en begeleiders de meest succesvolle anti-pestmethode(s) voor te schrijven en op te dringen. Daarnaast spreekt de staatssecretaris zich tegen wanneer hij het heeft over op de toekomst gericht en ‘op maat gemaakt’ onderwijs. Is het moeten uitvoeren van een opgedrongen pestaanpak, een garantie voor succes én past deze aanpak bij de leerlingen en de docenten die het moeten uitvoeren? Op deze manier verdwijnt het laatste stukje autonomie, overtuiging en waardigheid dat je als docent had, ook met het oog op de aanpak van pestgedrag. Want, waarom is die succesvolle aanpak (‘No Blame’) die je zelf hanteerde, maar niet bij de toekomstige, verplichte pestaanpakken staat, niet meer gewenst of binnenkort zelfs verboden? En hoe is het te verantwoorden dat er een aantal belanghebbenden in de jury zitten bij het bepalen van de ‘Beste Anti-Pestmethode Van Nederland’? Hiaten en vragen alom dus.
Ik hoop echter van harte dat het pesten na verloop van tijd gereduceerd zal worden tot een absoluut nulpunt en dat de ‘winnende’ methodes iedereen kunnen overtuigen van hun gelijk. Of deze ‘halve finalisten’, de uiteindelijke ‘finalisten’ en de uitvoerende docenten en begeleiders dit zullen (kunnen) gaan waarmaken is de grote vraag. Wat het meeste telt, is dan ook niet welke methode uiteindelijk het beste zal zijn. Het gaat om de échte winnaars. En dat is iedereen die een pestprobleem veroordeelt en tot de verleden tijd zal laten horen.
Op welke manier dan ook.
Volg Pascal Cuijpers op Twitter.
Reacties (5)
@0
“Ik hoop echter van harte dat het pesten na verloop van tijd gereduceerd zal worden tot een absoluut nulpunt en”
Onmogelijk. Gelukkig blijkt uit het feit dat niet alle methodes zijn afgekeurd dat het panel slim genoeg is om in te zien dat 100% voorkomen onmogelijk is want de meeste kinderen zijn nou eenmaal kleine psychopaatjes die empathie nog moeten ontwikkelen (niet dat we als volwassen nou zo super empathisch zijn) en de sociale strijd op het schoolplein is bruter dan die in een wolvenroedel.
“Dat staatssecretaris Dekker hierbij een soort van ‘Holland’s Next Best Anti-Pestmethode’ organiseert, om de meest effectieve aanpak of methode in de strijd tegen de pestproblematiek aan te pakken, is op z’n minst dubieus te noemen.”
Hoezo is het dubieus? Het lijkt heel erg op een normale aanbestedingsprocedure. Ik ben blij dat er eindelijk eens wordt gekeken naar keihard empirisch bewijs van effectiviteit of het gebrek daaraan, zou men vaker moeten doen ipv. zich achter “maatwerk” en “vrijheid van odnerwijs” verschuilen als smoesje om maar zo weinig mogelijk moeite te hoeven doen om daadwerkelijk de pestcijfers omlaag te krijgen. Natuurlijk zullen de kwakzalvers achter niet-werkende methodes het niet leuk vinden maar we doen het niet voor hen (al is dat natuurlijk een heikel onderwerp in Nederland: zelfs de vergelijkende scores tussen scholen bewerken we om te verhullen of het ene type onderwijs beter is dan het andere, dat willen we blijkbaar niet weten dus doen we alleen maar alsof we iets geven om de onderwijskwaliteit maar krabbelen we terug zodra iemand dat systematisch wil onderzoeken).
“Want, waarom is die succesvolle aanpak (‘No Blame’) die je zelf hanteerde, maar niet bij de toekomstige, verplichte pestaanpakken staat, niet meer gewenst of binnenkort zelfs verboden?”
Als het zogenaamd effectief is waarom bleek dat dan niet uit de vergelijkingen, of is het wel effectief maar minder dan andere methoden? Of is het de bedoeling dat docenten op basis van n=1 bewijzen gaan aanklooien?
“En hoe is het te verantwoorden dat er een aantal belanghebbenden in de jury zitten bij het bepalen van de ‘Beste Anti-Pestmethode Van Nederland’?”
Dat is een goed punt, moet naar gekeken worden.
Yeah right. ’s Lands grootste pestkop zit gewoon in ons parlement.
@2 Ook in Engeland zitten er in het parlement: “Why Boarding Schools Produce Bad Leaders” een artikel op Truthdig
@3: http://www.theguardian.com/education/2014/jun/09/boarding-schools-bad-leaders-politicians-bullies-bumblers
Je snijdt hier een paar zeer wezenlijke punten aan. Maar gaat het niet vooral om het feit dat scholen moeten kunnen aantonen dat wat ze doen tegen pesten effectief is? M.a.w. dat er duidelijk wordt gemaakt wat er van ze wordt verwacht. En hoe ze dat bereiken zal me een worst wezen. Al gaan ze de hele dag op hun hoofd staan of OM roepen. Als het resultaat, een veilige school voor onze kinderen er is, is het oké.
Laat ook het onderzoek naar effectiviteit van methodes daar naar uitgaan en sluit niemand uit. Er zijn maar een paar aanpakken die schoolbreed en structureel het pesten aanpakken. Ga die gewoon onderzoeken met onafhankelijke onderzoekers (!) zou ik zeggen, dan kom je er heel snel achter wat er wel werkt. Dat kan scholen helpen om iets in te zetten mochten ze daar behoefte aan hebben.
Maar de bottomline moet blijven, wat je ook doet, jij moet als school aantonen dat het effect heeft! Die verantwoordelijkheid ligt daar al en moet daar ook blijven.