Voorpagina

Zoekresultaten voor

'Hans verbeek'

Foto: Tom Davidson (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 05-10-2022

Hebben we peak-woonwerkverkeer bereikt?

, door

Het vriest en sneeuwt en de treinen liggen stil. Maar dat is onze eigen schuld. Hans Verbeek vraagt zich af of we naast peak-oil ook peak-woonwerkverkeer hebben bereikt.

De treinen van de NS zullen tot en met vrijdag 10 feb. volgens een aangepaste dienstregeling rijden. Op de stations raken de reizigers geïrriteerd. In politiek Den Haag reageert men reflexmatig verontwaardigd. Waarom leidt winterweer ieder jaar opnieuw tot zoveel problemen en irritatie?

1,1 miljoen reizigers per dag

De NS vervoert elke dag 1,1 miljoen reizigers. De meeste daarvan reizen heen en weer tussen hun woonplaats en hun werk of hun school. Dat is niet altijd zo geweest. In de afgelopen decennia zijn Nederlanders steeds langer gaan reizen om op werk of school te komen. Van alle Europeanen hebben de Nederlanders de langste gemiddelde reistijd. Het lijkt in Nederland wel een doel op zich om zo ver mogelijk van je woonplaats te gaan werken.

50 min. reistijd per dag

De OESO heeft het woonwerkverkeer in Europa onder de loep genomen. Nederlanders reizen gemiddeld 50 min. per dag. Uit een ander onderzoek is gebleken dat de gemiddelde tijdsduur van een enkele reis 28 minuten bedraagt.

Auto, trein, fiets of lopen?
De meeste mensen zitten die 28 min. in de auto of in het openbaar vervoer. Bijna niemand wandelt 28 minuten per dag, laat staan ook nog eens 28 min. terug. Het is zeer goed voor je lichamelijke en geestelijke gezondheid, maar we zien wandelen als tijdverspilling. De afstand die je in een half uur loopt, kun je in 8 a 10 min. fietsen. Wandelen is overigens de goedkoopste manier om je te verplaatsen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De onbewezen voorraden schaliegas

, door

VS zou bulken van de schaliegas. Onlangs werden de ramingen echter bijgesteld. Er blijkt vijf keer minder schaliegas aanwezig te zijn dan gedacht, meldt Hans Verbeek.

In de Verenigde Staten maakt de winning van schaliegas een spectaculaire groei door. De totale productie van aardgas in de VS is sinds 2006 weer aan het stijgen, dankzij de exploitatie van schaliegas.

In de media verschijnen rooskleurige berichten over de voorraden schaliegas, die er nog in de Amerikaanse bodem zitten. De Wall Street Journal meldde in 2009 nog dat er wel 62.000 miljard kubieke meter gas te winnen valt. Dat is 22 keer de hoeveelheid aardgas in het Slochteren-gasveld.
Bij het huidige gebruik zou de VS 95 jaar vooruit kunnen met die hoeveelheid.

Gesteund door deze berichten en voorspellingen willen politici en bedrijven ook in Europa schaliegas gaan exploiteren.

Het laatste jaar is de berichtgeving over de schaliegaswinning versoberd. Oliedeskundige Arthur Berman wees op de korte levensduur van veel schaliegasprojecten. Hij schat dat de gemiddelde gasbron in de Barnett-shale-formatie na 12 jaar is uitgeput. Er zijn in de Barnett-shale inmiddels 9000 (!!!) boringen gedaan. Berman denkt de winbare hoeveelheid schaliegas slechts 50% zal bedragen van de schattingen van de gasproducenten (zie het kaartje hieronder)

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Meer werken voor minder olie

, door

Voor één vat olie moet steeds langer gewerkt worden, indirect ook door Nederlandse burgers. En dit proces is onomkeerbaar, stelt gastredacteur Hans Verbeek.

Aardolie wordt steeds duurder en het kost steeds meer moeite om het te winnen. Deze ontwikkeling wordt duidelijk geïllustreerd door onderstaande grafiek: het aantal uur dat je moet werken voor één vat olie (159 liter).

(klik voor vergroting)

Tussen 1985 en 2003 kostte het 2 uur werk om één vat olie te verwerven.
Maar dat loopt snel op: in 2012 moet er voor elk vat olie 5 uur (of langer) gewerkt worden.
De gemiddelde Nederlander verbruikt 22 vaten olie per jaar en moet daar steeds langer voor werken. In 2012 moet een Nederlander 110 uur of meer werken voor zijn aardolieverbruik. Aangezien niemand langer wil werken, zal er minder arbeidstijd (of energie, of geld) overblijven voor al het andere werk dat gedaan moet worden.

Nederland is niet uniek: de hele Westerse wereld steekt steeds meer arbeidstijd, geld en energie in de winning van fossiele brandstoffen. Natuurlijk gaat dat ten koste van andere zaken. En dat blijkt uit het stilvallen van de economische groei.

In de onderstaande grafiek zie je de groei van het Bruto Nationaal Produkt (GDP) van Duitsland gedeeld door het aantal gewerkte uren.

Foto: copyright ok. Gecheckt 18-10-2022

Engeland: niet in de euro, toch in de problemen

, door

Engeland zit niet in de euro, maar net zo goed in de problemen. Het land wordt niet geplaagd door een wankele munt, maar wel door een te grote afhankelijkheid van energie, stelt Hans Verbeek.

Het Britse Office for Budget Responsibility (een soort centraal planbureau) maakte in november 2010 een prognose voor de economische groei in de komende jaren.

Men verwachtte tot 2015 een economische groei tussen de 2 en 3% per jaar. De blauwe banden geven de groei aan bij meevallers of tegenvallers.Men verwacht groei en geen krimp.

Maar in het vierde kwartaal van 2010 kromp de economie in het Verenigd Koninkrijk onverwacht met 0,5%. In 2011 laten de eerste twee kwartalen een zeer kleine groei zien van 0,5 en 0,1%.

Als je deze groeicijfers intekent in de prognoses, dan zie je dat de gerealiseerde groei minder is dan de slechtste prognoses.

 

Het Verenigd Koninkrijk doet niet mee met de euro en gebruikt nog gewoon het Britse pond. De Britse regering kan gewoon haar eigen monetaire beleid voeren en de Britse export wordt niet gehinderd door de sterke euro. Toch zien we dezelfde tegenvallende groei en moet de regering ook fors snoeien in de uitgaven. Er is een fundamenteel probleem, dat niet alleen de Euro-zone, maar ook de VS en het Verenigd Koninkrijk in problemen brengt.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dure olie uit de diepzee

, door

We kunnen maar beter stoppen met olieboring op diepzee, stelt gastauteur Hans Verbeek. De praktijk is te complex geworden en levert te weinig op.

Joseph Tainter en Tadeusz Patzek hebben zich verdiept in de ramp met de Deepwater Horizon in de Golf van Mexico in april 2010. Samen schreven ze daar een boek over: Drilling Down: The Gulf Oil Debacle and Our Energy Dilemma. Tainter en Patzek plaatsen de ramp in een breder perspectief van de almaar moeilijker wordende energiewinning. Dankzij goedkope fossiele energie hebben wij een complexe samenleving opgebouwd, waarin we niet zuinig hoeven te zijn met grondstoffen. De complexe samenleving heeft de neiging verder te groeien en steeds complexer te worden. Er is steeds meer energie nodig.

Tegelijkertijd daalt het rendement van energiewinningsprojecten (EROEI: energy return on energy investment). Honderd jaar geleden leverde een kleine investering van energie (boren naar aardolie) vaak een honderdvoudig rendement op. Nu de makkelijk winbare energiebronnen uitgeput raken, dalen de rendementen. Oliewinning uit teerzand heeft naar schatting een rendement van 1:4.

Deze beide ontwikkelingen leiden tot riskante projecten zoals de winning van aardolie in de diepzee. De benodigde technologie is dermate complex, dat er maar weinig mensen het gehele proces overzien. Bovendien bevat de machinerie zoveel onderdelen dat die inherent onveilig is geworden. Ieder onderdeel heeft een zeer kleine faalkans. Maar als je miljoenen onderdelen hebt, zal er toch vaak iets misgaan. Voor een uitgebreide bespreking van dit boek verwijs ik naar Our finite world, het weblog van Gail Tverberg.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Daling gemiddeld olieverbruik, maar niet in Nederland

, door

Het gemiddelde olieverbruik neemt af, zegt blogger Hans Verbeek, maar niet in Nederland. in deze gastbijdrage.

Stuart Staniford laat op zijn blog Early Warning zien dat het aardolieverbruik per hoofd van de wereldbevolking sinds 1980 niet is toegenomen.

De gemiddelde mens gebruikt 4,5 vaten olie per jaar en dat is de laatste 25 jaar niet veranderd. Maar als je gaat kijken naar afzonderlijke landen, dan zie een ander beeld. In sommige landen daalt het olieverbruik sinds de jaren ’70.

In de VS piekte het olieverbruik tussen 1975 en 1980. In Duitsland rond 1980 en in Frankrijk en in Groot-Brittannië rond 1973. Al deze Westerse landen zijn al voorbij hun peak-olieverbruik.

Waarom daalt het aardolieverbruik al tientallen jaren? De energie-intensieve industrie is afgebouwd en verplaatst naar lagelonenlanden. Men is overgeschakeld op andere energiebronnen: aardgas, kernenergie, windenergie en biobrandstof. En men is zuiniger geworden. De auto’s zijn zuiniger geworden, vooral in de VS. En in de VS daalt ook het aantal gereden kilometers sinds 2007.

Saoedi-Arabië is de wereldkampioen aardolieverbruik. De gemiddelde Saoedi verbruikt bijna 40 vaten per jaar en dat stijgt nog altijd. Experts verwachten dat in 2030 Saoedi-Arabië niet meer kan voorzien in de eigen oliebehoefte en olie-importeur zal worden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Export van ijzererts India hapert

, door

IJzererts zou nog wel eens een stuk duurder kunnen worden, want de winning ervan hapert in India, constateert Hans Verbeek.

Tussen juli 2008 en juli 2009 produceerde India ca. 213 miljoen ton ijzererts. Daarvan werd 106 miljoen ton (49,7%) geëxporteerd. Het jaar daarop werd er 219 milj. ton ijzererts naar boven gehaald, waarvan 117 milj. ton (53,7%) werd geëxporteerd. De voorlopige schatting voor het afgelopen jaar bedraagt: een produktie van 208 milj. ton, waarvan 98 milj. ton (46,9%) voor de export.

Maar de export van ijzererts uit India zal de komende jaren sterk teruglopen of zelfs stilvallen.
Onlangs werd een rapport gepubliceerd over illegale mijnbouw en export van ijzererts. In de deelstaat Karnataka bleken tientallen mijnen meer ijzererts op te graven dan ze volgens hun vergunning mogen. De mijnbouwers ontdoken ook de exportheffing en de belasting. Karanataka produceert ongeveer 25% van alle ijzererts in India.

Een anti-corruptie ombudsman, Santosh Hedge, heeft in Karnataka de ijzermijnen onderzocht en ontdekte dat ijzererts met meer dan 60% ijzer binnen 12 jaar op zal raken in de meeste mijnen. Zijn opvolger heeft nu voorgesteld om de export van ijzererts uit Karnataka te staken. En daarnaast wil hij dat de produktie van ijzererts drastisch wordt verlaagd om zo de levensduur van de mijnen te verlengen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De economische modellen van het IPCC

, door

Het internationale klimaatpanel gebruikt voor zijn prognoses ook economische modellen. Op die modellen is nogal wat af te dingen, zegt gastauteur Hans Verbeek.

Het IPCC maakt prognoses over het wereldwijde klimaat. Het IPCC maakt ook interessante economische prognoses. Ze moeten wel economische rapporten maken, als basis voor hun emissiescenarios en te verwachten broeikasgasconcentraties. Het IPCC  publiceerde onlangs hun eerste update voor deze modellen sinds 2000 (!!!). Vooreenoverzichtklikjehier. Tim Worstall bekeek de economische voorspellingen van het IPCC en publiceerdezijnbevindingeninForbes.

“Ik ga niet uitweiden over details (waarvoor lezers mij ongetwijfeld dankbaar zijn). Ik wilde alleen maar een enkele algemene punten aanstippen aan de hand van hun grafieken.

De economische modellen hebben een ‘RCPnummer’: hoe hoger het getal achter de RCP hoe dichter we komen bij het koken van Flipper terwijl de laatste mens op de woestijnkust van Antarctica probeert te overleven. Meer specifiek, RCP2.6 betekent dat de CO2-concentratie piekt op 490 ppm en vervolgens daalt. RCP8.5 betekent een stijging tot 1370 ppm en misschien blijft de CO2-concentratie dan nog  stijgen tot de dolfijnen worden gegrild.

De uitkomsten hoef je niet te geloven, niemand hoeft ze te geloven. Maar je moet beseffen dat dit de getallen zijn die worden ingevoerd in de klimaat modellen en dus produceren die getallen de stijgende curves uit de IPCC-rapporten. Dat betekent dat iedereen die de uitkomsten van de IPCC-rapporten serieus neemt, ook deze economische modellen serieus moet nemen.

Foto: cea + (cc)

Voorspellingen 2017

, door

Mijn voorspellingen voor 2016 waren niet echt sterk. Dat is al een traditie op zich aan het worden. Maar heel slecht was het gelukkig ook niet dit keer.

Voor we terugblikken, eerst even mijn voorspellingen voor 2017 op een rij:

  • Wilders wordt premier
  • Groot spoorongeluk in Nederland
  • Geenstijl moet om financiële redenen stoppen
  • Dries van Agt overlijdt
  • Het jaar gaat de Amerikaanse geschiedenisboeken in als “the great shift”

    • En? Wat zijn uw voorspellingen voor het komende jaar?

    Dan even mijn eerdere voorspellingen langslopen.
    1. De oorlog in Syrië eindigt.
    Niet dus. Van geen meter.

    2. Poetin wordt ziek en kan niet meer zijn spel spelen
    Ook niet. Tenzij we nu naar een dubbelganger zitten te kijken natuurlijk.

    3. Onverwachts groeit de economie sterk
    Mwah, sterk… de groei is er. Half puntje hiervoor.

    4. Saoedi-Arabië raakt in de financiële problemen maar draait de oliekraan niet dicht
    Dat klopt toch wel aardig.

    5. Diederik Samsom stapt op
    Op de valreep bleek die correct. Al was dat niet het scenario dat ik voor ogen had. Maar dat maakt niet uit. Krijg toch het volle punt!

    Laten we zeggen dat ik een score heb van 50%. Kan ik mee leven.

    Foto: cea + (cc)

    Voorspellingen 2016

    , door

    Hoever kan je er naast zitten…
    Maar ik geef het niet op. Ook dit jaar waag ik me weer aan de voorspellingen. Gewoon omdat het leuk is en omdat ik dan misschien het record foute voorspellingen breek.

  • De oorlog in Syrië eindigt
  • Poetin wordt ziek en kan niet meer zijn spel spelen
  • Onverwachts groeit de economie sterk
  • Saoedi-Arabië raakt in de financiële problemen maar draait de oliekraan niet dicht
  • Diederik Samsom stapt op

    • En wat zijn uw voorspellingen?

    Dan nog even over mijn voorspellingen van vorig jaar.
    1. De olieprijs blijft nog even laag, maar dan gaat het ineens weer hard omhoog. Waarschijnlijk al voor de zomer
    Dat eerste stuk klopte… de eerste maand. Daarna ging het even omhoog om vervolgens de rest van het jaar stevig laag te zijn.

    2. Naar de grote klimaatconferentie in Parijs komen een miljoen mensen om te demonstreren. En toch levert de conferentie weer alleen maar halfzachte afspraken op
    Die miljoen mensen wilden misschien wel, maar mochten niet. En het klimaatakkoord ligt er wel. Okay, heel hard zijn de uitspraken niet. Maar meer dan ik had verwacht.

    3. Omdat het aantal laadpalen niet snel genoeg stijgt, maar het aantal plug-in auto’s wel, staat 2015 in het teken van de ruzie’s om te kunnen laden
    Het aantal laadpalen steeg juist heel snel. De markt deed zijn werk. Geen ruzie’s hebben het nieuws bereikt.

    Waan van de dag

    ‘Google wil sites met incorrecte feitenweergave lager in zoekresultaten zetten’

    , door

    Zo meldt Tweakers:

    Onderzoekers van Google werken aan een methode om websites in zoekresultaten te rangschikken op basis van hoe zij feiten presenteren. Zo moeten websites die onwaarheden verspreiden lager in de zoekresultaten terechtkomen. […]

    In zijn onderzoek heeft Google de betrouwbaarheid van 119 miljoen websites geanalyseerd. Uit een handmatige analyse van een aantal resultaten bleek dat de ‘feitenchecker’, die een zogenaamde Knowledge-Based Trust-score berekent, zijn werk goed deed. Google concludeert daarom dat de technologie veelbelovend is en beter werkt dan huidige methoden om websites te rangschikken in zoekresultaten.

    Volgende