Kunst op Zondag verkent buitenkunst

VERSLAG - Er is deze zomer volop kunst in de openbare ruimte te ontdekken. Voor Kunst op Zondag bezocht ik een aantal buitenexposities die je vrij kunt bezoeken. Tegen betaling kun je voor de verschillende locaties extra programmaboekjes kopen. Maar dat hoeft niet. Met een QR-code is ook veel achtergrondinformatie gratis te verkrijgen.

Tilburg: Lustwarande

In het stadspark de Oude Warande in Tilburg is de elfde editie van Lustwarande te zien. De organisatie heeft hiervoor elf kunstenaars uitgenodigd die al eerder mee hebben gedaan. Lustwarande presenteert zichzelf als ‘Hét Platform voor Hedendaagse Beeldhouwkust’. Uit Nederland doen mee Maria Roosen, Marien Schouten, Tom Claassen en Mark Manders.

Videoverslag van bezoek aan Lustwarande © video Wilma Lankhorst

Staties

Het thema deze zomer is ‘staties’ (Stations). Dit begrip heeft meerdere betekenissen. Zo is het een stop op een wandeling of een moment van overdenking. Maar ook een moment in een loopbaan of een statie in de RK-kerk bij de kruisweg. Al deze betekenissen zie je terug in het park. Het werk van Mark Manders (Volkel, 1968) Yet Untitled, komt het dichtst bij de religieuze betekenis. In de leesruimte voor ‘Nocturnal Reading’ van Marien Schouten (Woudrichem,1956) ervaar je de rust van een pauzemoment. Voor alle deelnemers geldt dat hun deelname ook een stap in hun carrière is. Tijdens hun eerste deelname stonden alle elf kunstenaars aan het begin van een artistieke loopbaan. Nu hebben ze allen een gevestigde naam.

Lustwarande – Stations – is nog t/m 3 oktober 2021 te ontdekken in Park Oude Warande in Tilburg.

Arnhem: Sonsbeek 20→24

De twaalfde editie van Sonsbeek telt maar liefst dertien locaties waarop je kunstwerken kunt ontdekken van nationale en internationale kunstenaars. Artistiek directeur is de in Kameroen geboren en nu in Berlijn wonende kunstenaar en curator Bonaventure Soh Bejeng Ndiking. Met een internationaal team van co-curatoren neemt hij je mee op een reis naar het onbekende.

Tijdens ‘Force Times Distance, on labour and its sonic ecologies’ loop je op de verschillende locaties door een lange rijke geschiedenis of zoals Bonaventura het zegt: ‘langs verschillende frequenties’. De kernbegrippen zijn ‘arbeid’ en ‘soniciteit’. Soniciteit verwijst naar geluid, muziek en vertelde verhalen. Sonsbeek 20→24 wil de complexe arbeidsverhoudingen en ongelijkheden die dit met zich meebrengt onthullen. Hier is aandacht voor wie (on)zichtbaar is, wie (on)misbaar is, wie applaus verdient en wie lafhartig blijft zwijgen.

Videoverslag van bezoek aan Sonsbeek 20→24 © video Wilma Lankhorst

Van Eusebiuskerk tot het Kröller-Müller Museum

De variatie aan kunstwerken is groot. Van het parlement-van-de-geesten van de in Ghana geboren kunstenaar Ibrahim Mahama in de Eusebiuskerk  tot de installatie ‘Ademen, de wereld begint met bomen’ in Park Sonsbeek van de Nederlandse kunstenaar Jennifer Tee (1973). Iets verder op in het park hangt van haar een textielbanner tussen het groen.

Jennifer Tee over haar sculptuur en performance: “Ik heb onderzoek gedaan naar het symbiotische netwerk dat planten en bomen gebruiken om te communiceren en te groeien én hoe dit interactieve ‘koloniemodel’ zowel een paradigma biedt voor het beschouwen van beweging als migratie van mensen in Arnhem.”

In Arnhem en omgeving zijn vijf routes uitgezet. In de stad kun je kiezen uit de groene-, de park- en de roze route. De blauwe route brengt je naar Buitenplaats Koningsweg en de zilveren route naar het Kröller-Müller Museum. Daarnaast is er een speciale geluidswandeling uitgezet door componist Sam Auinger (Linz, 1956) op het terrein van Park Sonsbeek. Op de website van de kunstenaar kun je het routeboekje en een leeslijst downloaden.

Sonsbeek 20→24 is t/m 29 augustus 2021 te beleven op dertien verschillende locaties in Arnhem en Gelderland. Hier vind je alle informatie voor de Sonsbeek app.

Hanzeroute: IJsselbiënnale 2021

De tweede editie van de IJsselbiënnale is een leuke uitdaging voor kunstliefhebbers die ook graag fietsen. Tussen de Hanzesteden Zwolle en Doesburg is een 120 kilometer lange fietsroute uitgezet over dijken en door uiterwaarden. In de vrije natuur staan 27 kunstwerken die allemaal zijn voorzien van een QR-code. Het thema van deze internationale kunstroute is TIJ, TIJD en TIJDELIJKHEID. Hierbij staat de impact van de klimaatverandering op het landschap in de IJsselvallei centraal. En hoe bizar is het dan dat je na de zomerse watervloed langs de IJssel fietst en enkele kunstwerken deels soms zelfs compleet in het water ziet staan?

Mill in Voorst

Een van de sculpturen die de meeste indruk op ons heeft gemaakt is de installatie ‘Mill’ (X18) van de Braziliaanse kunstenaar Henrique Oliviera (1973). Fietsend vanaf Zutphen over de dijk en door de uiterwaarden, lukte het ons niet om deze locatie te vinden. Gelukkig wist het team van Bakkerij Bril (beroemd vanwege z’n ‘krettewegge’) in Voorst wel waar de ruïne lag. We waren alleen tijdens onze verkenning en dat gun ik iedereen, want dat maakt het bezoek nog intenser. De molenruïne, de natuur er om heen en de installatie van Oliviera maken je klein. De installatie is van hout, maar lijkt te groeien waar je bij staat. Het is alsof je getuige bent van de oerkracht van de natuur.

Video-impressie IJsselbiënnale © Wilma Lankhorst

IJsselbiënnale 2021 loopt nog t/m 19 september 2021. Kijk hier voor alle details Je kunt ook een fietskaart (€ 12,50) en/of een reisgids (€ 17,50) kopen. Op diverse locaties liggen (gratis) programmaboekjes. Hierin staat een overzicht van exposities, theatervoorstellingen en wandelingen. Eerlijkheid gebied te zeggen dat de routebeschrijving en de kaart niet echt duidelijk zijn. Als je niet met gps-coördinaten wilt fietsen, sta je regelmatig voor een uitdaging. De lokale bevolking, zeker de wandelaar met een hond, weet dan vaak wel raad.

Amsterdam ARTZUID Imagine

Amsterdam viert de zevende editie van ARTZUID. Iedere twee jaar staan er ruim zeventig beelden in parken en langs de lanen van Amsterdam Zuid. Vijf kilometer gratis kunst. Elke editie wordt er een andere curator uitgenodigd. In 2021 is het de eer aan Ralph Keuning, directeur van Museum De Fundatie in Zwolle en Kasteel Het Nijenhuis. Naast internationaal bekende kunstenaars ontdek je hier ook werk van veelbelovende, aankomende talenten.

“Juist nu in een tijd van sterke meningen en harde discussies is een open ontmoetingsplaats van kunst belangrijk. Het werk van de deelnemende kunstenaars aan ARTZUID is zowel activistisch als beschouwend en zeer divers. Juist die pluriformiteit, artistiek en ideologisch, geeft stof tot gesprek en zet aan tot nadenken over de actuele maatschappelijke thema’s.”

Ralph Keuning (website ArtZuid 2021).

Videoverslag bezoek aan ARTZUID © video Wilma Lankhorst

Hildo Krop: Imagine

De aanleiding voor deze editie van ARTZUID zijn de beelden van de Amsterdamse stadsbeeldhouwer Hildo Krop (1884-1970). Het oeuvre van Krop beslaat een groot aantal ambachten. Hij was beeldhouwer, sierkunstenaar, meubelontwerper, keramist, glaskunstenaar, creëerde boekbanden en maakte smeedwerk-ontwerpen. In de stadsuitbreiding van architect H.P. Berlage in 1917 (Plan-Zuid) zie je op bruggen en gevels talrijke beelden van Krop. Hij wilde met zijn creaties de symboliek delen voor een betere wereld voor de mens, de dieren en de natuur. Als John Lennon* in 1971 het lied ’Imagine’ niet had geschreven, dan had maar zo een postuum werk van Krop kunnen zijn.

* Op de route zie je het Hilton-hotel (tegenover de informatiestand). Dit is het hotel waarin John Lennon en Joko Ono een van hun beroemde ‘sleep-in for peace’ (1969) hebben gehouden.

Het team van ARTZUID vraagt zich anno 2021 af hoe het is nu gesteld is met de idealen van Krop? Welke onderwerpen vandaag de dag nog actueel: klimaat, gelijkheid, gezondheid, natuur en dierenwelzijn?

ARTZUID kun je t/m 17 oktober 2021 – 24/7 bezoeken. Lees hier alle details over de extra programma’s en de openingstijden van de informatie paviljoens.

© tekst en foto’s Wilma Lankhorst
© gebruik van de afbeeldingen met dank aan Lustwarande, Sonsbeek 20→24, IJsselbiënnale, ARTZUID, Colorfield Performance en alle genoemde kunstenaars

Zomers toetje

Eerder verscheen in Kunst op Zondag een bezoek aan Colorfield Performance in Elst (Gld). Lees hier alles over dit buiten evenement.

Video John Lennon – Imagine