Europese landbouwcommissie wil de naam ‘vegaburger’ verbieden. De landbouwcommissie stemde gisteren, tijdens onderhandelingen over het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid, in met een voorstel dat bedrijven zou verbieden om voor plantaardige producten benamingen te gebruiken die verwijzen naar dierlijke producten zoals vlees en zuivel. Volgens de indieners zouden deze benamingen ‘misleidend’ zijn voor de consument.
[Persbericht ProVeg Nederland]Verlate 1 april-grap?
Update
Het amendement dat maandag met 25 tegen 5 stemmen en 6 onthoudingen is aangenomen in de Agrarische Commissie van het EP luidt:
Names that fall under Article 17 of Regulation (EU) No 1169/2011 that are currently used for meat products and meat preparations shall be reserved exclusively for products containing meat. These designations include, for example:
– Steak
– Sausage
– Escalope
– Burger
– Hamburger
Poultry products and cuts defined in Regulation (EU) No 543/2008, which lays down detailed rules for the application of Council Regulation (EU) No 1234/2007 as regards the marketing standards for poultry meat shall be reserved exclusively for edible parts of the animals and products containing poultry meat.’
Ook voor zuivelproducten is er zo’n tekst. ProVeg, Greenpeace en enkele organisaties voor dierenwelzijn hebben vooraf bij de parlementsleden aangedrongen op afwijzing van dit amendement. Uit hun brief:
[Met dank aan ProVeg voor het doorsturen van de stukken]In an attempt to undermine the growing success of plant-based alternatives to animal products, an amendment seeks to preclude businesses from naming their products with names that are typically used for meat products and preparations (…) This measure would disproportionately restrict commercial speech: there is no evidence of consumer confusion about the labelling of plant-based alternatives to animal products. On the contrary, consumers purchase these items because they do not contain meat or dairy (…)On the other hand, many other practices actually mislead EU consumers. In the absence of proper regulatory definitions, terms such as “natural” or “farm fresh” and packaging suggestive of an outdoor environment are widespread.
Reacties (43)
For fucks sake
Ik dacht dat “Hamburger” naar een Duitse stad verwees.
Als ze niet uit Duitsland komen, is het misleiding!
@2: Die arme inwoners van Hamburg worden massaal opgegeten! En wat te denken van de inwoners van Chicken Burg?
Doe dan meteen iets aan die ‘bosvruchten’ in zuivelproducten. Tot op heden heeft men mij dat bos niet aan kunnen wijzen.
@3: Heeft in feite elke “~burger” dan niet een kannibalistische connotatie? Enfin, daartegen is dan nog een politieke beweging.
Laat ze liever optreden tegen de term “natuurlijke aroma’s”. Dat is pas echt misleidend voor de consument.
Waarom ontbreekt een link naar wat de landbouwcommissie nu eigenlijk precies besloten heeft? Van lobyisten voor de vegetarische zaak valt natuurlijk geen objectief verslag te verwachten (los van dat ik het persbericht überhaupt niet te zien krijg).
We moeten niet te moeilijk doen over het gebruik van vleesterminologie om vleesvervangers in de markt te zetten, eens, maar regelrechte misleiding zoals ‘kipschnitzel’ waar geen kip in zit lijkt mij toch wel problematisch. Het zou hypocriet zijn om de misleiding van de voedselindustrie ineens niet meer een issue te vinden als het vleesvervangers gaat.
@6: Wat stel je zelf voor? ‘ Snitzel die smaakt naar kip’. Geinspireerd op ‘ de natuur’ ?
De meeste vegaverpakkingen staat groots op dat het vegan / vegetarisch is. Ik zie daar de ‘misleiding’ niet van
Kom daar maar ’s bij de vleessmokkelaars ( waar Janos recentelijk terecht over klaagde ). Als vleeseter hoef je echt niet bij elke verpakking de ingredienten te lezen, als vegetarier echter moet je altijd opletten. En allerlei codes uit je hoofd weten en dan is het nog niet zeker.
Dit komt trouwens uit de koker van de vleeslobby die natuurlijk als de dood (haha!) is dat men marteldier links laat liggen in de toekomst. Als je dan over lobbies wilt klagen.
@7: Dit was gebaseerd op dit product:
https://www.vivera.com/nl/product/vivera-krokante-kipschnitzel
Er staat wel 100% plantaardig, maar dat in een kleiner lettertype en andere kleur, en het lag natuurlijk in het vega vak, maar verder lijkt het precies een echte kipschnitzel. En dat is het dus niet.
Schnitzels met kipsmaak die eigenlijk helemaal uit varkensvlees bestaan zou ik zelf vrij vreemd vinden, maar als de werkelijke ingrediënten soja en tarwe zijn is het blijkbaar wel ok.
(ik heb overigens niet zoveel problemen met termen als burger, schnitzel of worst, als maar direct duidelijk is dat het plantaardige varianten betreft)
@8: Op zich zijn we het niet oneens.
Er staat wel in koeienletters (haha!) dat het plantaardig is, maar er zou wel een aanduiding vegetarisch op mogen imo. Plantaardig is zo’n term die ik niet vertrouw, want dat kan ook slaan op de coating ofzo.
@8: je voorbeeld is inderdaad problematisch en nogal misleidend. Ik ben alleen bang dat het de vleeslobby niet te doen is om dit soort dingen, maar dat ze ook de naam schnitzel willen verbieden voor vegetarische producten.
Dan moet de naam cheeseburger ook verboden. Het suggereert dat het een broodje kaas is, dus de argeloze vegetarier zou dat zomaar kunnen bestellen, denkende dat er geen vlees in zit.
@11: Die verwarring ontstaat alleen maar doordat makers van vleesvervangende producten de term ‘burger’ gebruiken voor hun producten. Als deze term alleen op een stukje vlees had kunnen slaan, was het duidelijk geweest. Want in tegenstelling tot bovengenoemde kipschnitzel bevat een cheeseburger wel degelijk kaas.
@10: de vleeslobby is het ook te doen om dit soort dingen, maar inderdaad zullen ze zoveel mogelijk termen die nu met een stukje vlees worden geassocieerd willen beschermen. Dat lijkt mij verder geen ramp; de makers van vleesvervangers verzinnen heus wel wat anders als ‘schnitzel’ ineens niet meer mag. Vleesvervangers zijn een duidelijke, groeiende markt, die kan wel tegen een stootje. Een beetje indamming van al te wilde naamgeving kan hier geen kwaad, en het lijkt me sterk dat de vleeslobby hierin al te veel voor elkaar zal krijgen.
Hoe dan ook: als er geen beest in zit, moet je ook geen beesten noemen. We willen geen beestenboel.
@12:
Het gaat niet om verzinnen, het gaat om de promotie. Branding. Meer kosten. Onwenselijk dus.
Maar waar het werkelijk om gaat is dat er flinke groep (meerderheid?) vegetariers is die geen vlees zal kopen, maar wel de smaak en textuur van een aantal vleesproducten wil. Dat is de reden dat plantaardige vleesvervangers kopieën van schnitzels, gehaktballen, etc. zijn. Je weet dan wat je bij benadering zal krijgen als je het koopt. Het is niet om de concurrentie aan te gaan met de originele vleesvariant. Die consument zal nooit twijfelen tussen die twee. Dat argument van (oneerlijke) competitie is dus onterecht.
Je had als vleesvervangerproducent wel met iets totaal anders kunnen komen (kwa smaak en uiterlijk), niet lijkend op wat dan ook, maar dat kan alleen maar als je een Unilever bent o.i.d. En dan nog.
Ala dit niet misleidend is zie ik wel markt in het omgekeerde, een vegetarische schnitzel verkopen met een heerlijk stukje mals kalfsvlees er in. Ik voorspel dat dat een enorme hit wordt onder de bakfietsvaders die nu van moeder de vrouw een droog stuk gepaneerd meel, met als troost een vleesnaam, krijgen voorgeschoteld. Hoeven hun arme kinderen ook niet meer te “klimaatspijbelen” bij de Mc.Donalds, dus dat is nog gezond ook.
@15: 1) Je hebt het allemaal niet gelezen, dus 2) dat maakt je een sukkel wat leidt tot 3) ga eens ergens anders zeuren.
@13 dan ook een verbod op katjesdrop, heksenhyl, Arnhemse meisjes, varkens- en apenkoppen, bokkepootjes, slavink, etc.
@16 hear hear !
@17: en de blanke vla en de jodenkoeken ook uit de winkel!
@6:
Dat ben ik wel met je eens. Als er tenminste tekenen zouden zijn dat de misleiding over de hele linie wordt aangepakt. Buiten de bescherming van namen van streekgebonden producten (zoals fêta) zie ik dat nog niet gebeuren. De EU is er voor de handel, zoals je weet, het consumentenbelang is nog altijd ondergeschikt.
Over de herkomst van het bericht. ProVeg stuurde per mail een persbericht, maar heeft dat (nog?) niet op zijn site geplaatst.
Het persbericht van het EP noemt de onderwerpen die aan de orde zijn geweest, maar vermeldt niets over dit specifieke punt. Het landbouwbeleid als geheel wordt overigens over de verkiezingen heengetild.
@14: Het is minstens zo onwenselijk om niet dierlijke producten van dierennamen te voorzien (één voorbeeld is al genoemd, maar met name wel meer “kip”dingen worden op deze wijze misbruikt). Het is misleidend naar zowel vegetariërs/veganisten als gewone mensen.
Er kan in meerdere of mindere mate misschien nog discussie ontstaan over producten die (sterk) geassocieerd worden met dierlijke producten (spek, schnitzel, gehakt, haasje, steak, burger, …). Ik kan me voorstellen dat daar mits duidelijke productnaam nog wel ergens een middenweg te vinden moet zijn (sojaburger of tempehspekjes lijkt me bv. op zich duidelijk genoeg, zoals er ook weinig mensen vallen over kabeljauwburger of tilapiafilet).
@19:
Waarom dat voorbehoud? het gaat hier om de consistentie van degenen die laconiek reageren op de misleiding van de vleesvervangende industrie, niet om die van de EU. Het feit dat de EU niet consistent is nog geen reden voor anderen om dat ook niet te zijn.
Overigens zit de interne markt van de EU vol met regels die misleiding van consumenten tegen moet gaan, de streekproducten heb je al genoemd, maar voor vrijwel alle producten zijn regels waar iets aan voldoen wil je het een bepaalde naam geven. Jam moet x% fruit bevatten, in kippenbouillon moet daadwerkelijk kip zitten (ook al is het een miniem percentage en komt de smaak van gist), etc. Maar het is natuurlijk nooit genoeg, de voedingsindustrie zoekt altijd de grenzen op.
Deze productreguleringen (inclusief voeding) maken de EU zo machtig, ze worden de wereldwijde standaard en consumenten profiteren ervan. Je opmerking over dat handel in de EU voor consumentenbelangen gaat is dan ook te kort door de bocht. Ja, de EU faciliteert vrije handel, maar dat hoeft niet op gespannen voet te staan met consumentenbelangen. De EU gaat ook dikwijls tegen bedrijven in om voor consumenten op te komen (aanpakken van kartels, afschaffen roaming kosten etc.).
@21:
Kun je mij vertellen hoe die misleiding uitpakt? Hoeveel mensen zijn er thuisgekomen met een stuk bewerkte groente die dachten kip in hun mandje te stoppen?
Het is dan ook geen misleiding of bedrog (een opzettelijke poging iemand een onjuiste indruk te geven). En de naamvoering is ook niet gedaan om consumenten over te halen om weg te gaan van vlees. De beslissing om vegetarisch te eten is bij geen enkel persoon genomen op basis van een naam op een verpakking.
Alleen in dat geval van #8, wat ik ook nergens op vind slaan, is het bedrog via het woordje ‘kip’. En zelfs daar is de motivatie van de misleiding door de producent niet anders dan wat ik net schreef.
@21:
Volgens mij vaker dan je denkt. In dit geval is er duidelijk een tegenstrijdig belang. De industrie vreest dat het gebruik van vleesnamen ten koste gaat van de afzet van dode dieren. De consument is al lang gewend aan een term als burger, ook voor vegaproducten. De samenleving als geheel is gebaat bij een reductie van de vleesconsumptie.
Lijkt me een leuk discussiepunt voor de verkiezingscampagne: Kiest u (of beter: wat heeft u of uw partij de afgelopen vijf jaar gekozen) bij tegenstrijdige belangen voor het bedrijf, de vrije handel of voor de consument, de voedselveiligheid en het milieu.
Update:
Van ProVeg kreeg ik aanvullende info over deze kwestie. Zie hierboven.
@23: je laatste alinea in de update in #0 is nu precies waar ik over schreef.
Gaat pindakaas nu ook over de kling, als dit het haalt? Fijn, die agro-business… Die agressiviteit zie je ook terug bij de vleescheters #15.
Aanvulling over pindakaas. Ik vond deze: https://www.nrc.nl/nieuws/2010/11/18/waarom-heet-pindakaas-eigenlijk-pinda-kaas-11970789-a1354277
Pindaboter mocht niet, maar pindakaas wel. Uitzondering op basis van historie. Mij benieuwen of dat het houdt.
Meer interessant voor de vleesvervangers is deze uitspraak
Ja hoor, da’s duidelijk…
@7: Ach kom… Iets wat zichzelf bv KIPstuckjes noemt is niet misleidend? Het ziet er niet uit als kip (meer als droge tonijn gekruist met karton), bakt niet als kip, en smaakt zeker niet als kip. Maar goed, met name de Vegetarische Slager kan niks verkeerd doen in bepaalde hoekjes van de samenleving. Tenzij ze hun ziel zouden verkopen aan een groot megabedrijf natuurlijk… Oeps!
Groenteburger heb ik zelf geen moeite mee. Daar zegt de naam genoeg: het is een schijf gemaakt van groente. Heel wat anders dan Biefstukc van Vivera. Tenenkrommend gewoon.
@25
En wat nu als er op de verpakking “Vegetarische Kipstuckjes” staat? En in nog grotere letters dat het van de Vegetarische Slager komt? Ik heb nog nooit in welke winkel dan ook iets van de Vegetarische Slager gezien waarvan het niet onmiddellijk duidelijk was dat er geen vlees in zat.
Die Vegetarische Slager is net zo’n ingesleten taalfout als dodelijke slachtoffers. Daar loop ik ook liever met een grote boog omheen.
Er zijn momenten dat ik tegen taalpollutie een taalpolitie wens.
@26: Die vegetarische slager heeft wel enorm veel verloop in z’n vrienden en kennissen. Flink wat mensen die maar denken dat ‘ie slager is, om er later achter te komen dat ‘ie met groente goochelt. Als hij ervaan hoort, biedt hij ze nog een alcoholvrij biertje aan, maar dat is dan helemaal the bloody limit, want dat trekken ze niet, dat bedriegbier.
Dat er nog serieus over dit voorstel gedebatteerd gaat worden.
Het voorstel komt af van de landbouw tak….
https://www.nieuweoogst.nu/nieuws/2018/07/16/mark-rutte-weigert-discussie-over-jaarlijkse-barbecue
Het is al jaren duidelijk dat de politiek in de zak van de bio industrie zit.
De EU gaat nu echt voorbij aan de vrije markt.
Als we het over misleidend hebben bij vlees (vervangers). Dan mag men eens wat regels gaan stellen over water in Ham
https://kassa.bnnvara.nl/vraag-beantwoord/vraag/voeding-gezondheid/water-in-de-ham
Er zijn varianten waar tot 80% van de gekookte ham uit water bestaat. Dan mag dat op de verpakking best als water met ham toevoeging gaan heten ipv gewoon ham
@30: Ik dacht ook dat er in kipfilet zo’n discussie gaande was. Kortom: Er is veel misleiding in de voedselproducerende wereld. Het zou wellicht eens goed zijn hier kritisch naar te kijken. Vruchtsappen (of -nectars), hebben die toegevoegde suikers nodig? Moet er zoveel zout in zoveel levensmiddelen? Gezien de discussie hierboven vind ik het gek dat hetgeen ons in leven houd dusdanig door producenten wordt gekozen om ons te bedriegen. Denk ook aan light producten die bijvoorbeeld meer suikers hebben (om het gebrek van smaak door het wegnemen van vet op te vangen) als het non-light product, het gebruik van discutabele middelen als aspartaam, etc.
Had ik tijgernootjes al genoemd? Boomstammetjes? Autodrop? Gummybeertjes?
@32: Nou ja, Autodrop zijn dropjes in de vorm van een auto – dat lijkt mij geen misleading, evenzo Gummybeertjes beertjes zijn uit Gummy… toch?
Ik heb de stellige indruk dat er onder de voorstanders van dit soort regels nogal wat mensen en partijen zitten die normaal gesproken juist veel waarde hechten aan de eigen verantwoordelijkheid en veel vertrouwen hebben in het eigen beoordelingsvermogen van consumenten. Zelfs als het over onderwerpen gaat die veel complexer zijn en veel ingrijpender consequenties kunnen hebben dan een incidentele aanschaf in de supermarkt waar iets anders in blijkt te zitten dan je had verwacht.
Als je al bang bent dat mensen niet in staat zijn te bevatten dat er geen vlees in een vegetarische worst zit, dan kun je toch onmogelijk volhouden dat je vertrouwen hebt in de mondigheid van de consument als het over andere onderwerpen gaat?
@33 En ik vind autodrop wel misleidend, er zitten geen auto’s in. En dat proef je duidelijk. In dropsleutels zitten toch ook sleutels?! Nou, dan wil ik ook auto’s in mijn autodrop.
@34: Kop en spijker en hamer enzo
@35: De makers zeiden het al: Het zou verboden moeten worden!
@30: Dat is een ander manco aan de huidige voedselwetgeving: Wanneer het hoofdbestanddeel eigenlijk water is, mogen ze dat bij de ingrediënten toch op de tweede plaats zetten. Die wetenschap heeft ertoe geleid dat ik het potje meestal terug zet, wanneer water een van de eerste twee genoemde bestanddelen is.
@34: Ik benader het zuiver taalkundig: van een ‘vegetarische worst’ verwacht ik dat die geen vlees eet. Van een vleesloze/vrije worst verwacht ik dat er geen vlees in zit.
De rest zal mij worst wezen.
Ik vind het anders uitstekend passen in het cultuurtje van (EU-) betutteling, liefst door mensen die er zelf nog minder van snappen dan jij.
Dus laten we een stel Brusselse sukkels bepalen hoe we het voedsel op ons bord moeten aanspreken…
#38
Mijn (een jaar of 30 oude) Dikke Van Dale omschrijft “vegetarisch” zo:
Wat jij “zuiver taalkundig” noemt is in werkelijkheid tot in het absurde doorgeschoten taalpurisme.
@39: Je hebt mij om, ik ben voor!
Als ze nou voortaan weer zouden toestaan een trek-in!-cookie bij die veeg- en vleeswaren mee te verpakken… Of ipv namen van dieren en plantaardige eiwitten, een E-nummer zouden uitdelen… En dat dan heel groot op de verpakking. En een foto van een sikkel en een hakmes, met ‘voedsel produceren is dodelijk’, dan zou over namen helemaal niet meer gepraat hoeven worden.
De zaak is vast niet zo eenvoudig als hier wordt gef*ckingsneerd.
Ik wou maar dat er eens iemand de redactieraad of Carl Konigel om advies vroeg.