Leeuwarden wordt in de culturele hoofdstad 2018. Het Friese plaatsje won van Den Haag, Utrecht, Eindhoven en Maastricht. Leeuwarden verwacht dat niet alleen de stad, maar heel Friesland nu in de vaart der volkeren zal worden opgenomen.
En dat is nodig ook, want bevolkingsafname en krimp, kinderen die onder de armoedegrens leven, een braindrain van in Friesland afgestudeerde studenten, een belabberde infrastructuur zijn zo een paar van de problemen waarmee Leeuwarden en omgeving mee heeft te kampen. Na 2018 zal dat allemaal anders worden.
Het wordt dus feest in de Friese hoofdstad. Maar waarom moeten dit soort megalomane projecten altijd in steden plaatsvinden? Waarom wordt een dorpje niet tot cultureel bolwerk gebombardeerd?
Omdat het kleinschaliger kan (moet?), omdat er in dorpen jaar in, jaar uit veel cultuur valt op te snuiven, gaan we vandaag eens wat dorpen langs. In de hoop dat u dat ook gaat doen. Combineer een wandeling door de dorpen of omringende natuur met een bezoek een van de vele ateliers en culturele evenementen die de dorpen rijk zijn. Uiteraard beperken we ons hier tot de kunsten. Lees vooral verder.
Eindhoven mocht dan van Leeuwarden verloren hebben, de stad kent wel het Drents Dorp. Een buurt in het Eindhovense stadsdeel Strijp. Elke stad kent wel van die ‘dorpjes’. Het Drents Dorp werd in de jaren twintig van de 20e eeuw gebouwd. Het was een wijk waar Philips de arbeiders huisvestte die uit Drenthe kwamen.
Een actieve wijk waar dit jaar voor het eerst een KunstTreffen werd gehouden, een serie exposities met een kunstenaar van buiten de wijk en een bewoner van het Drents Dorp. De Amsterdamse straatjutter Krista Peters en Drents Dorpenaar en ontwerper Tsjalke Bouma openden het eerste KunstTreffen.
Krista Peters – Or this one? I can’t choose!
Tsjalke Bouma – Phonic body. interactief kunstwerk, besnaard lichaam dat op afstand te bespelen is.
Ontwerpen van Tsjalke Bouma zijn ook te zien tijdens de Dutch Design Week.
Nu is dat nog erg stedelijk met stadse kunstenaars. Op naar de echte dorpen. Denk niet dat men in dorpen zich beperkt tot de paar lokale kunstenaars. In Sint Anthonis wordt jaarlijks de internationale manifestatie Kunstdorp gehouden. Voor volgend jaar kunnen kunstenaars zich weer aanmelden. Twee kunstenaars die dit jaar te zien waren: de in Sint Amthonis wonende Tushi Nicolasen en uit Eindhoven Monique (Mooniq) Priem.
Tushi Nicolasen – Support, 2012.
Mooniq – Little Hanging Man, 2013.
Afgelopen vrijdag begonnen in Deurne de Open Atelier Dagen. Tot en met 29 september zijn er in museum De Wieger werken te zien van 27 kunstenaars. Waaronder de Deurnese kunstenaars Emelie Jegerings, die van 30 september tot en met30 november ook een expositie heeft in Hotel Pulitzer te Amsterdam en René Ziedses des Plantes, wiens werk tot 12 december ook is te zien in Galerie De Bakkerij in het Limburgse Bergen.
Emelie Jegerings – Light looking through, frescotechniek op doek.
René Ziedses des Plantes – tree structural 4, 2010.
Grensloos Kunst Verkennen is een jaarlijks kunstproject langs het grensriviertje de Reest dat tussen het Drentse dorp De Wijk en het Overijsselse dorp IJhorst ligt. Tot en met 29 september kun je vanuit diverse startlocaties een kunstroute volgen met onder andere werk van Sjef Meijman uit Veenhuizen en Yvonne Struys uit Wagenborgen, wiens werk tot 6 oktober ook is te zien in Thesinge en Hoogezand.
Yvonne Struys – Paul Celan “Meiner Mutter Haar werd nimmer Weiss”.
Sjef Meijman zou je en bio-kunstenaar kunnen noemen, die de meest uiteenlopende uitvindingen bedenkt die met het leven en werken op boerderijen te maken hebben. Bijvoorbeeld de Kippentractor, die daadwerkelijk wordt gebruikt bij zachtfruitkwekerij Frytsjam.
In dit filmpje zijn Groentekar, waarop groente kan groeien.
[kliktv]
Er zijn al heel wat dorpen verdronken in stadsbouw. Bij Arnhem en Nijmegen kun je fietsen lang dorpen die ooit onder water gingen. In 2011 was er bij de verdronken dorpen kunst te zien. Een initiatief die voor herhaling vatbaar is.
Maria Roosen – object bij Doornik.
En dan zijn er nog de zich ‘kunstenaars- of kunstdorpen’ noemende plaatsen. In stad en land. Het Amsterdamse Ruigoord is wijd bekend, maar wat dacht u van het Drentse Zweeloo, het Groningse Den Andel of het Zeeuwse Wemeldinge?
Van het Limburgse Reijmerstok, tot het Zuid-Hollandse Zoeterwoude, van eilanderkunst in Midsland tot kunst in het Noord-Hollandse Spaarndam, Cultureel Ons Dorp is minstens zo groot als welke culturele hoofdstad dan ook.
Aan de lezers de vraag: welk dorp mag Sargasso benoemen tot cultureel dorp 2013?
Reacties (13)
Welk cultureel dorp 2013? Wat een vraag: Dirkswoud natuurlijk
http://ben-hoogeboom.blogspot.nl/
@0: ”Het Friese plaatsje won van Den Haag, Utrecht, Eindhoven en Maastricht”.
Als je je kop kapot wilt hebben dan moet je tegen een Fries zeggen dat Leeuwarden Fries is.
Leeuwarden is veel dingen, maar Fries is het niet, het merendeel van de Leeuwarder inwoners is import of afstammeling van import en dus geen Fries.
Friesland wilde oorspronkelijk de gehele provincie voordragen als Culturele Hoofdstad, maar dat mocht niet. Toen heeft de hoofdstad de aanvraag gedaan, maar het is wel degelijk de bedoeling dat de hele provincie erbij betrokken wordt.
@2 Natuurlijk is Leeuwarden Fries, al is het dan niet Friestalig.
@3: Leeuwarden is geen Friesland, althans zo zien de Friezen dat.
@4: In Leeuwarden heeft 40% van de bevolking het Fries als memmetaal.
Vermoedelijk spreekt een 50% het Stadsfries (Liwwadders)
Dit is wel aardig:
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/90/Taalsituatie_Noord-Nederland.png
N.B.
De Meeste kunst is visueel; ook die op zondag ;-)
@5: Ik spreek ook wel Fries, ik woon in Friesland maar ik zal nooit een Fries worden, nu niet, dan niet, nooit niet, Fries is een volk, de provincie is vernoemd naar het volk, niet het volk naar de provincie.
@6:
Ok! dan speciaal voor jou (wel verrekt off topic) een wat aparte “ode”
(;-) ,
aan de Culturele hoofdstad 2018, van een echte Fries:
http://www.youtube.com/watch?v=quyFYylF3_g
Is een goede interpretatie/vertaling van het Zweedse Stockholm-blues van Cornelis Vreeswijk (zo snel niet voor handen)
@7: Dat is geen Fries, da’s een leeuwarder.
Leeuwarden is toen Friesland onder het Nederlands bestuur kwam volgestroomd met mensen uit Holland die het ambtelijk apparaat e.d. kwam vullen, vandaar dat Friezen Leeuwarden niet langer als Fries beschouwen maar hooguit als een bastaard kind van een Fries en een Hollander.
En daardoor is trouwens ook het aparte dialect van Leeuwarden ontstaan, ook een bastaard van Nederlands en Fries.
Daarmee, nogmaals, zeg nooit tegen een Fries van buiten Leeuwarden dat een Leeuwarder een Fries is, een Fries zal zich nooit een Leeuwarder voelen en andersom ook niet.
(die waarschuwing kreeg ik als eerste te horen toen ik in Friesland ging wonen van zowel de Friezen alsmede de Leeuwarders).
Ergo, dat culturele hoofdstad geneuzel zal er op neer komen dat het stopt bij de gemeente grens van Leeuwarden.
P.S.
Dit is Fries
http://www.youtube.com/watch?v=Z7H3Ey2MmKk
@9:
Ok, maar hij zingt ook verrekt veel echt Fries.
Al moet ik je eerlijk zeggen dat ik soms niet in de gaten heb, of er Fries, Gronings of Drents, enz of A.B.N. tegen mij gesproken wordt:
Het komt gewoon binnen, het spreken is een andere zaak ;-)
Maar goed Fries is een mooie taal, want het is geschikt om er blues in te zingen, het geen in het Nederlands problemen geeft.
@Peter: sorry voor het afdwalen.
Als van ouds lever je weer een prettige stukje zondag :-)
@10: Inderdaad ff On-topic, ik vind Leeuwarden nou niet bepaald een culturele stad, laat staan de culturele hoofdstad van Europa.
Beetje een dood gat als je het mij vraagt.
Misschien dan het ver van Friesland gelegen Twentse dorpje Diepenheim http://www.kunstmomentdiepenheim.nl/home/1
@12: Hè, hè, ’t heeft effe geduurd, maar we hebben een nominatie!
Die van @1 is buiten mededinging omdat de oprichter op 15 januari 2012 een eind maakte aan Dirkswoud. Maar hulde aan de inmiddels overleden grondvester van Dirkswoud, laten we het op een eervolle vermeldding houden.