De streepjescode van het nieuwe Egypte, zoals iemand vanavond twitterde, temidden van talloze typisch Arabische grapjes met als voorlopig hoogtepunt de website www.ismubarakstillpresident.com.
11 februari 2011, Farewell Friday, is een dag die ons nog lang zal heugen. Hier bij mij in huis zaten we vanaf het begin aan de buis gekluisterd, ook al omdat in het eerste weekend we een familiebijeenkomst hadden waarin we koortsachtig langs alle Arabische kanalen zapten op zoek naar het laatste nieuws over Egypte.
Het is niet de eerste historische gebeurtenis die plaatsvond op 11 februari: het is de dag waarop Maria voor het eerst in Lourdes verscheen, de dag waarop het Eichmannproces begon, het regime van de sjah van Iran viel, de dag ook waarop Nelson Mandela vrijgelaten werd. En daar wordt vandaag een nieuw wapenfeit aan toegevoegd: de dag waarop het Egyptische volk met vreedzame demonstraties Hosni Mubarak tot aftreden dwong. Mubarak, de dictator die 30 jaar en 18 dagen aan de macht kon blijven, zo leert de Wikipagina mij die direct blijkt te zijn bijgewerkt.
Meer nog dan de Val van de Muur was dit een revolutie die we op de voet konden volgen. We konden van minuut tot minuut de beelden zien die ons de vastberadenheid van de mensen op Meydan Tahrir toonden, in Alexandrië, in Suez en in talloze andere Egyptische plaatsen. Mensen die schreeuwden om vrijheid en democratie en bereid waren hun leven daarvoor in de waagschaal te stellen. We konden hun berichten volgen op Twitter en Facebook, niet in het minst door de volhardendheid van journalisten die er van het begin tot het einde bij waren en in sommige gevallen zelfs vastgezet werden.
Op de Nederlandse tv en in de kranten gonsde het van gevaar. Het gevaar dat we met zijn allen zouden lopen, want de Moslim Broederschap zou aan de macht komen en de vrede in het Midden-Oosten zou in het geding zijn. Het stond in schril contrast met de werkelijkheid van de mensen die de revolutie hebben gemaakt. Die de onderdrukking zat waren en voor het eerst sinds hun geboorte het gevoel hadden dat hun stem er toe deed. Laten we die stem alsjeblieft niet het zwijgen opleggen. Laten we vertrouwen in de kracht van mensen en in hun drang naar vrijheid. Laten we niet onze eigen angst ertoe laten leiden dat we hun die vrijheid af willen nemen.
De Egyptenaren verdienen onze steun in de moeilijke tijden die er nog aan zullen komen. Zij die het hoofd koel hielden na de machinaties van een verziekt regime, de elkaar tegensprekende berichten over aftreden of aanblijven, benoemingen die de meest gevreesden aan de macht brachten, zullen die steun ook straks nog hard nodig hebben. Mubarak is weg, maar dat betekent niet noodzakelijkerwijs het einde van het regime. De militairen hebben de macht, hadden die feitelijk al die tijd dat Mubarak aan de macht was al trouwens, zoals Frans Timmermans vanavond bij Pauw en Witteman terecht stelde. Mubarak is weg, maar het land is doordesemd van de macht van hen die hem omringden: binnen de overheid, het leger, de politie, de veiligheidsdiensten, het bedrijfsleven, het sociaal en maatschappelijk leven. Laten we de Egyptenaren steunen bij het vinden van hun weg naar de vrije toekomst waar hun hart en ziel naar verlangt. Dat betekent ook dat we afzien van laatdunkende uitlatingen over hun democratisch vermogen, van het opleggen van pakketten met eisen. Laten we vertrouwen op de woorden van dr. Maarten Luther King, die Barack Obama vanavond in zijn indringende toespraak memoreerde:
There is something in the soul that cries out for freedom
Obama refereerde aan ‘our common humanity’. Laten we die voor ogen blijven houden elke keer dat we ons afvragen hoe Egypte’s toekomst er uit gaat zien. We kunnen houvast vinden in het feit dat niemand er vrijwillig voor kiest om te leven in een dictatuur en in onvrijheid. Wij niet en de Egyptenaren evenmin. Laat hen dan nu in vrijheid hun toekomst vorm geven, want zij zullen er alles aan doen om die zeker te stellen in het volle bewustzijn dat je kansen als deze niet al te vaak krijgt.
De Egyptenaren staan vandaag op het vertrekpunt van hun reis. Morgen gaan ze op weg, om te beginnen met het schoonmaken van Meydan Tahrir getuige de oproepen daartoe op Twitter. Een reis waarin ze niet hun eigenheid – prachtig gesymboliseerd door de bij Pauw en Witteman op de tafel buikdansende Monique Samuel – hoeven te verlaten, maar die juist tot volle bloei kunnen laten komen.