Bangladesh en de klimaatadaptatie

Een rechtbank in Bangladesh heeft de voormalige premier Hasina bij verstek ter dood veroordeeld. Zij wordt schuldig geacht aan het neerschieten van honderden demonstranten tijdens antiregerings protesten in juli-augustus 2024. Ze zou de opdracht aan veiligheidstroepen hebben gegeven om "dodelijke wapens" te gebruiken tegen demonstranten. Het maandenlange protest, aanvankelijk geleid door universiteitsstudenten uit protest tegen quota voor overheidsbanen, begon in juni van dat jaar en eindigde nadat Hasina op 5 augustus aftrad en het land verliet. Hasina zit sindsdien in India . Ze noemt haar vonnis “bevooroordeeld en politiek gemotiveerd.” Het is onwaarschijnlijk dat ze door India zal worden uitgeleverd. De doodstraf voor een regeringsleider buiten oorlogstijd is wel een unicum in de moderne geschiedenis.  De situatie in Bangladesh is nog verre van stabiel. De nieuwe interim-regering onder leiding van de econoom en Nobelprijswinnaar Mohamed Yunus heeft de partij van Hasina, de Awami League, uitgesloten van de verkiezingen, volgend jaar februari. Een rechtbank heeft deze week wel bepaald dat een onafhankelijke verkiezingsprocedure moet worden hersteld, maar dat geldt nog niet voor de eerstvolgende verkiezingen. Honderden leiders en medewerkers van de Awami League en bondgenoten zijn het afgelopen jaar gearresteerd en worden berecht door een speciaal tribunaal. Verschillende medewerkers en leiders van de Awami League zijn door menigten aangevallen en vermoord, partijkantoren zijn in brand gestoken. Officieel is de partij van de politieke kaart geveegd. Maar berichten uit Bangladesh zelf onthullen een andere realiteit. Partijmedewerkers, van wie velen voormalige vrijheidsstrijders of kinderen van degenen die in 1971 vochten, blijven in het geheim opereren, onderhouden communicatienetwerken en bieden steun aan families van gevangen leiders. De Awami League is de oudste partij van Bangladesh en speelde een belangrijke rol in de strijd voor de onafhankelijkheid van het land.  Klimaatadaptatie Bangladesh is een van de landen die hoopt te profiteren van nieuwe stappen van rijke landen op de lopende VN klimaatconferentie in Brazilië om meer geld beschikbaar te stellen voor klimaatadaptatie. Dit voorjaar stelde de Duitse regering al 52.5 miljoen euro voor dat doel beschikbaar. Maar een vertegenwoordiger van Bangladesh op de conferentie in Belém klaagde deze week dat de financiering van de klimaatadaptatie nog niet eens afzonderlijk op de agenda is gezet. Ontwikkelingslanden onderhandelen nog steeds over de routekaart naar het op de vorige COP gestelde doel van 1,3 biljoen dollar. "Leiders op COP30 moeten erkennen dat adaptatie niet alleen draait om sympathie en toespraken. Het is tijd om nu te kiezen tussen preventie en ineenstorting, want hoe langer ze wachten, hoe hoger de kosten – op meer manieren dan je je kunt voorstellen", schrijft Tishma Joarder, een Bengaalse klimaateconoom en onderzoeker aan de Universiteit van Toronto Mississauga. In zijn land verminderen de zeespiegelstijging en stormvloeden de landbouwproductiviteit nu al, doordat zeewater de aarde erodeert en verzilt. Ten minste 30% van het landbouwareaal loopt het risico op verzilting. Als het land zich niet kan aanpassen aan de gevolgen van de klimaatverandering zal dat miljoenen mensen op de vlucht drijven. Met als gevolg een ongekende crisis in de rijke landen die een veelvoud gaat kosten van wat nu ingezet zou moeten worden voor klimaatadaptatie.  De Indiase schrijver Amitav Gosh, zelf een liefhebber van apocalyptische science-fiction, waarschuwt voor de toepassing van apocalyptische beelden op de realiteit. In zijn non-fictie boek 'De vloek van de nootmuskaat' pleit hij hartstochtelijk voor het herstel van de eenheid van mens en natuur en het respecteren van inzichten van inheemse volken bij de aanpak van wereldproblemen zoals de klimaatverandering. In aansluiting hierop bekritiseert hij nu oplossingen van westerse experts voor de regio, zoals de aanleg van dijken naar het voorbeeld van de Nederlandse delta. Veel critici beweren echter dat de aanleg van dijken vanaf het begin gebaseerd was op een ernstige misinterpretatie van het landschap. Als deltagebied is Zuid-Bengalen altijd al onderhevig geweest aan verschillende soorten overstromingen, waarvan sommige gunstig zijn, en die al lange tijd actief worden beheerd door boeren om hun land te bemesten door middel van verzilting. Dijken kunnen niet alleen de productieve wisselwerking tussen land en water in bepaalde seizoenen verstoren, maar ze kunnen ook nieuwe soorten overstromingen veroorzaken. Het meest schadelijk is de wateroverlast die ontstaat wanneer dijken verhinderen dat regen- of overstromingswater terugstroomt naar de afwateringskanalen. Dit is nu een groot probleem in de regio. Het idee dat wat voor Nederland geldt ook geschikt is voor Bangladesh noemt Gosh 'onrealistisch' en een voorbeeld van 'blind vertrouwen' in de waarde van Europese oplossingen. Hij wijst verder op de door westerse experts aanbevolen kweek van een bepaalde soort garnalen die het in Europa goed doet. Zoutwatervijvers voor de kweek van tijgergarnalen worden vaak gegraven op landbouwgrond die anders wordt gebruikt voor de teelt van rijst, fruit en groenten. Na verloop van tijd sijpelt het water uit deze vijvers door naar nabijgelegen velden en watervoerende lagen, waardoor de bodem verzilt raakt en geen rijst of andere gewassen meer kan voeden. Fruitbomen en boomgaarden beginnen dan te verdorren en zelfs het gras verdwijnt, waardoor het moeilijk wordt om vee te houden. Al snel veranderen eens vruchtbare stukken land, bezaaid met bomen, moestuinen en rijstvelden, in 'bedreigende dystopieën'. Dit heeft ook nadelige sociale gevolgen want 'de armen en landlozen verliezen hun belangrijkste bron van inkomsten en hebben geen andere keus dan te migreren naar stedelijke sloppenwijken om daar een precair bestaan ​​op te bouwen.'

Closing Time | Disney princess Rap Battle

Assepoester versus Belle (van het Beest) in een rap battle… waar de hel zit ik naar te kijken?? (En jullie nu ook, trouwens – graag gedaan!) Nou ja, algoritme bedankt ofzo. Ach, dat Sarah Michelle Geller (in de rol van Assepoester) aardig kon zingen, zij het met tegenzin, wisten we al langer.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Jurriaan on Unsplash

Leert Rotterdam het dan nooit?

Rotterdam heeft nieuwe maatregelen aangekondigd tegen daklozen en bedelaars. De maatregelen zijn specifiek bedoeld om het bedelen tegen te gaan op grote kruispunten. Het is een mix van hulp en handhaving, met de nadruk op dat laatste. De stad zet straatteams in, opent extra opvangplekken en richt zelfs een aparte gebruiksruimte in. Maar tegelijk komen er gebiedsverboden, worden inkomsten van bedelaars afgepakt en blijft de boete het favoriete bestuurlijke wapen. Het geheel voelt als een herhaling van een oud script. Rotterdam presenteert zich graag als stoer, maar is vooral een stad die niet aarzelt om haar eigen kwetsbare inwoners onder de bus te gooien.

In de aankondiging gebruikt de wethouder een bekende retorische truc: hij waarschuwt dat de situatie doet denken aan de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw. De stad zou op weg zijn naar verloedering., en dat moeten we niet willen met zijn allen. Maar dat frame dient vooral een politiek doel: daklozen zijn geen mensen met problemen, maar dragers van verval. Wie zo denkt, hoeft zich ook niet af te vragen waarom iemand dakloos is geworden of waarom verslaving en schulden zo hardnekkig zijn. De zichtbare persoon op straat wordt het probleem, niet de omstandigheden die hem daar hebben gebracht.

Foto: "UN Security Council Chamber" by Sean_Marshall is licensed under CC BY-NC 2.0

V-Raad zet het internationaal recht aan de kant en keurt Trumps Gaza plannen goed

De VN-Veiligheidsraad heeft zijn goedkeuring gegeven aan de plannen van Donald Trump voor vrede  in in Gaza, de instelling van een Internationale Stabilisatiemacht en eventuele stappen naar een Palestijnse staat. De stemming was 13 landen vóór terwijl twee landen, Rusland en China, zich onthielden van stemming. De Amerikaanse ambassadeur Mike Waltz zei dat de resolutie ”een nieuwe weg aangaf voor de Israëli’s en Palestijnen en uiteindelijk voor alle volken in de regio”. Echter het feit dat de resolutie – anders dan de oorspronkelijke versie – een vage vermelding bevatte dat mogelijk uiteindelijk gesprekken over een Palestijnse staat zouden kunnen worden gehouden – was de prijs die de VS had moeten betalen om de Arabische en islamitische staten die gevraagd waren troepen voor de ‘stabilisatiemacht’ te leveren tevreden te stellen.

De Israëlische premier Netanyahu had echter kort voor de stemming nogmaals gezegd dat hij zich blijvend tegen de vestiging van een Palestijnse staat zal blijven verzetten, waarmee het twijfelachtig blijft wat de betekenis van de toevoeging zal zijn.

Voorstanders van de resolutie zeiden dat het besluit zal leiden tot een onmiddellijke opheffing van hinderpalen voor het leveren van hulp, de oprichting van een internationaal stabilisatiemacht van 20.000 man die het vacuüm gaat opvullen dat de terugtrekking van Israël creëert en gaat werken aan wederopbouw en een mogelijke weg naar Palestijnse zelfbeschikking en een staat. Welke landen troepen gaan leveren is voorlopig nog onduidelijk. De resolutie geeft de uiteindelijke supervisie aan een “Bestuur voor de vrede” onder leiding van Trump met een nog onduidelijke samenstelling. Daarnaast wordt verwezen naar een technocratisch comité van Palestijnen die de zaken van dag tot dag zal moeten aan regelen in Gaza. Ook wie daaraan gaat deelnemen is nog in duister gehuld.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Zwarte lijst van bedrijven die profiteren van de genocide en bezetting van Palestina

The Rights Forum publiceert een zwarte lijst van organisaties die Israël ondanks alles blijven steunen. 

Ondanks het oordeel van het Internationaal Gerechtshof dat er een “plausibel risico op genocide” bestaat in Gaza, blijven internationale bedrijven en financiële instellingen betrokken bij de Israëlische bezetting van Palestina.

The Rights Forum publiceert daarom vandaag een overzicht van bedrijven en organisaties die direct of indirect bijdragen aan oorlogsmisdaden, apartheid en bezetting, én die een band met Nederland hebben. De lijst is onderdeel van de campagne Stop de Bezetting, en is te vinden op stopdebezetting.org/zwartelijst. Aanleiding voor het opstellen van de lijst is de dringende vraag van Nederlandse burgers om beter inzicht te krijgen in welke bedrijven bij de bezetting betrokken zijn.

Foto: Plenaire zaal Tweede Kamer, foto Dassenman, CC BY 4.0 via Wikimedia Commons.

Nieuwe Tweede Kamer als vanouds van start

Gisteren, op de derde dag in de huidige samenstelling, kwam de Tweede Kamer soepel en probleemloos tot de verkiezing van een nieuwe voorzitter. Jammer voor Bosma (PVV) en Van der Lee (GL-PvdA), het werd Van Campen (VVD).

Daar valt veel over te zeggen, maar de media leggen de nadruk vooral op dat Van Campen de jongste voorzitter ooit is.

Er waren drie rondes nodig om tot de definitieve keuze te komen. In de eerste ronde nam Bosma de leiding. Hij kreeg 66 van de 148 stemmen. Van Campen werd derde (39 stemmen) en Van der Lee haalde met 43 stemmen de tweede plaats.

Er was een meerderheid van minimaal 76 stemmen nodig, dus in deze ronde viel de beslissing nog niet. Dan maar een tweede poging. Bosma kreeg er 1 stem bij (67), Van Campen steeg naar 49 stemmen en Van der Lee zakte naar 32 stemmen. Nog steeds geen meerderheid te bekennen.

Om er geen gebed zonder end van te maken wordt in dit soort gevallen nog een keer gestemd maar dan alleen met de twee kandidaten die in ronde 2 de meeste stemmen haalden. Dat gaf eindelijk resultaat: Van Campen won met 79 stemmen tegen 69 voor Bosma.

Foto: Tweede Kamer Voorzittersstoel met hamer

Tellen is ook een kunst

ANALYSE - Met dank overgenomen van Montesquieu Instituut (MI), gepubliceerd op maandag 17 november 2025, 10:30, analyse van Teun Schermerhorn en Bert van den Braak

Dit artikel verscheen eerder op 2 oktober 2025 en is vanwege de verkiezingen voor de nieuwe Tweede Kamervoorzitter opnieuw geplaatst.

Na het vertrek van Jan Anthonie Bruijn (VVD) naar het dubbel demissionaire kabinet-Schoof kiest de Eerste Kamer komende dinsdag een nieuwe voorzitter. Er hebben zich drie kandidaten gemeld. Ook de nieuwe Tweede Kamer zal na 29 oktober nieuwe verkiezingen houden voor haar voorzitter. Nog maar twee jaar geleden, in 2023, verkozen beide Kamers hun voorzitter: op 27 juni de eerdergenoemde Bruijn in de Eerste Kamer en op 14 december Martin Bosma (PVV) in de Tweede Kamer.

De verkiezing van personen en dus ook van de voorzitter is in beide Kamers geregeld in het Reglement van Orde (RvO). Die twee regelingen komen in verschillende bewoordingen gesteld kort samengevat op het volgende neer: de stemming is schriftelijk en geheim door middel van stembiljetten, vier leden worden benoemd tot stemopnemer, zij controleren en tellen de uitgebrachte stemmen en de eerstbenoemde stemopnemer maakt de uitslag bekend. In het RvO van de Tweede Kamer is daarbij nog eens uitdrukkelijk bepaald dat de stemopnemers het controleren en tellen ‘gezamenlijk steeds’ uitvoeren.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Closing Time | Rema ☆ Ginger Me

Afrobeats is moderne Nigeriaanse en Ghanese popmuziek die gebruik maakt van lokale stijlen zoals highlife of fuji, enkele kenmerkende polyritmische drumpatronen en vaak ook andere zwarte muziekstijlen zoals hiphop, R&B en dancehall.

Het genre heeft de afgelopen jaren dansvloeren, afspeellijsten, radio, muziekfestivals en arena’s over de hele wereld een boost gegeven en Rema is er een synoniem voor geworden.

© Divulgação

Divine Ikubor (geboren op 1 mei 2000), professioneel bekend als Rema , is een Nigeriaanse singer-songwriter en rapper, en begon op 19 jarige leeftijd met zijn carrière en was al snel op iedere Lagos dansvloer te horen, dé culturele stad in Nigeria.

Closing Time | Maayan Licht & Brezza Ensemble

Maayan Licht is een Nederlandse mannelijke sopraan en een van de jonge beloften van de operawereld.

Licht studeerde cum laude af aan het Conservatorium van Amsterdam, werkte mee aan grote internationale producties en won al meerdere operaprijzen.

Volgende