Hoe de raderen van de Amerikaanse justitie Steven Avery tweemaal vermaalden

https://youtu.be/34M2zdLc-2U

De social media in de VS kunnen er niet over uit, en inmiddels begint het ook in Nederland door te breken: de nieuwe Netflix-documentaireserie ‘Making a Murderer’.

In tien afleveringen wordt uit de doeken gedaan hoe Steven Avery in 1985 ten onrechte werd gevangengezet voor een brute aanranding waarvan achttien jaar later ondubbelzinnig bleek dat hij die niet gepleegd had, en hoe de lokale sheriff en z’n helpers Avery er een paar jaar zijn vrijlating in 2003 alsnog bij wisten te lappen voor moord – wat hen goed uitkwam aangezien Avery hen een proces had aangedaan waarin hij $36 miljoen van Manitowoc County eiste.

Een paar weken nadat diverse leden van de sheriff’s department onder ede hadden moeten toegeven hoe ze in die eerdere verkrachtingszaak keer op keer bewijs hadden genegeerd die wees in de richting van een andere dader, en duidelijk werd dat ze zelfs de compositietekening van de verkrachter hadden gebaseerd op een eerdere politiefoto van Avery, verdween een 25-jarige fotografe uit een naburige county. Teresa Halbach was als laatste op het sloopbedrijf van de familie Avery geweest.

Je zou denken dat men deze keer extra voorzichtigheid zou betrachten bij het onderzoeken en vervolgen van Avery, maar niets is minder waar. Making a Murderer maakt aannemelijk dat dezelfde agenten die in 1995 betrokken waren bij het negeren van ontlastend bewijs en daarom met de billen bloot moesten, niet schroomden om bewijs te planten dat Avery ditmaal definitief de das om zou doen.

De auto van Teresa Halbach werd intact op het sloopbedrijf van de Avery’s gevonden (een paar honderd meter naast een autoverpulveraar), hoewel een gesprek met de centrale aannemelijk maakt dat politiesergeant Andrew Colburn het voertuig eerder al had gevonden. Kleine bloedvegen van Avery werden in de auto aangetroffen, waaronder naast de autostarter, maar geen enkele vingerafdruk, noch ander DNA van Avery in de vorm van haren of huidcellen.

Nadat agenten zeven maal de woning van Steven Avery doorzocht hadden, trof luitenant James Lenk de sleutel van Halbachs Toyota aan, op de vloer, midden in het zicht, naast een kastje waar het zogenaamd uitgevallen zou zijn. De sleutel bevatte Avery’s DNA, maar geen spoor van dat van Halbach, wat onmogelijk is als die de sleutel jarenlang had gebruikt.

De doos met een bloedstaal van Avery in de bewijskamer van Manitowoc County Sheriff’s Department bleek opengemaakt te zijn en de dop van de reageerbuis waarin het bloed werd bewaard bevatte een gaatje ter grootte van een injectienaald. Is het denkbaar dat Colburn en Lenk de auto van Halbach naar het terrein van de familie Avery hebben verplaatst, en deze hebben bewerkt met Avery’s bloed uit de bewijskamer? De documentaireserie wekt – in navolging van Avery’s advocaten – sterk die suggestie.

Zelfs Halbachs botfragmenten in de vuurput achter de garage van Avery blijken dubieus. Volgens de politie, de officier van justitie en hun forensisch expert is Halbach daar en in een nabij gelegen vuurton verbrand. Maar opvallend genoeg is er een derde locatie gevonden met botten van Halbach, 10 mijl verderop. Justitie wil ons doen geloven dat Avery het lichaam van Teresa Halbach vlak bij zijn huis heeft verbrand, vervolgens een deel van het lichaam tien mijl heeft verplaatst, en daar de rest heeft verbrand.

Opvallend genoeg is er in de achterbak van Halbachs Toyota een bloedvlek gevonden die overeenkomt met de afdruk van een bloederig hoofd haar. Maar als Halbachs lichaam verbrand is in Avery’s achtertuin, waarom zou hij dan de behoefte voelen haar lichaam eerst in de kofferbak van de auto te leggen en daarmee rond te rijden?

Kortom, inconsistenties te over in deze real life ‘whodunnit’, met kogels die op wonderbaarlijke wijze alsnog op belastende plekken verschijnen, (bloed)sporen van het slachtoffer die geheel ontbreken op de plaatsen delict en een nog-net-niet-achterlijk neefje van zestien dat door twee rechercheurs tot een bekentenis wordt gemanipuleerd, waarvan de kijker al snel duidelijk wordt dat het pure fantasie betreft; een fantasie die hem door de betrokken rechercheurs wordt gevoerd. Vervolgens wordt neefje er ook nog ingeluisd door zijn eigen advocaat, die hem wil laten getuigen tegen Avery in ruil voor strafvermindering.

Wat de serie echter de mond van verbazing doet openvallen, is de groteske wijze waarop de gewone man er door de collusie van zelfingenomen officieren van justitie, tunnelkijkende rechercheurs en kwaadwillende sheriffs wordt ingeluisd, en daarom z’n leven lang achter de tralies moet slijten. En de rechterlijke macht legt die machine geen strobreed in de weg, integendeel.