WW: Aandacht is goud waard

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland. Afgelopen week moest u het even een WW zonder ondergetekende doen. Ik zat voor een conferentie in Lissabon. Aangezien mijn aanwezigheid toch door de belastingbetaler medegefinancierd wordt, leek het me niet meer dan redelijk iets te vertellen van wat daar verteld werd. Nu waren de meeste praatjes te obscuur, specialistisch of saai om te herhalen, maar de keynote speech die Bernardo Huberman gaf was dusdanig interessant dat hij een groter publiek verdient. Bernardo Huberman begon (zoals zoveel informatici) zijn carriere als fysicus en werkte aan supergeleiders en tweedimensionale vloeistoffen. In de jaren tachtig en negentig verlegde hij zijn interesse naar de informatica. Na gewerkt te hebben voor Xerox verhuisde hij naar mede printerboer HP, waar hij senior fellow werd van HP Labs. Aldaar concentreert zijn onderzoek zich op het World Wide Web, met name op het gebruik, de groei en de dynamiek daarvan. Huberman beschrijft in het boek The Laws of the Web hoe bepaalde regelmatigheden steeds de kop opsteken. In die zin is hij een van de eerste beoefenaars van 'webologie' zoals we daar al eerder over berichtten.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Webwetenschap? Webologie? Webkunde?

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Webs are interesting (foto flickr.com/photos/automania/184878447/)

De wondere wereld van de wetenschap is een woelige: continu worden bestaande theoriëen verworpen, nieuwe paradigma’s aangedragen en wereldschokkende experimenten uitgevoerd. Maar de geboorte van een hele nieuwe tak van wetenschap maken we niet meer vaak mee.

De oerwetenschap Filosofie is natuurlijk al heel wat jaartjes bij ons. Wis- Natuur- en Scheikunde en Biologie bestaan ook al eeuwen en zelfs relatieve nieuwkomers als Economie of Psychologie vinden op z’n laatst de oorsprong in de negentiende eeuw. Er verschuift natuurlijk wel een en ander (alchemie->chemie) en soms wordt een bepaald aandachtsgebied tot een wetenschapsgebied ‘bevordert’ (milieuwetenschappen) maar een écht nieuw fenomeen dat een hele wetenschap toebedeeld krijgt, dat komt toch echt maar zelden voor. De laatste écht nieuwe wetenschap moet wel ‘Informatica‘ (het Engelse ‘Computer Science’ klinkt een stuk gewichtiger) zijn. Een geheel nieuwe entiteit, de computer, eiste een hele nieuwe tak van wetenschap voor zich op. Filosofen, wiskundigen en psychologen interesseerden zich voor de eigenschappen en mogelijkheden van het ding en zo’n vijftig jaar verder is Informatica (en subgebieden als AI) een vaste kracht in het rijtje wetenschappen. In deze hoek moeten we ook de allernieuwste telg van de wetenschap zoeken.

De laatste tien jaar is er namelijk een geheel nieuw natuurfenomeen ontstaan, iets dat door miljarden mensen vrijwel dagelijks gebruikt wordt en dat een grote impact heeft op de wereld en haar bewoners. Ik heb het natuurlijk over het Wereldwijde Web. Tot nu toe werd onderzoek naar het Web altijd onder informatica geschaard en van echte wetenschap was eigenlijk geen sprake: het bleef toch een ingenieurs-aangelegenheid waarbij steeds gekeken werd wat de huidige problemen waren en hoe die het beste opgelost konden worden.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.