‘Nederland is geen antisemitisch land’

Deze week is de presentatie van een rapport over Antisemitisme en immigratie in West-Europa. Daphne Meijer van Een Ander Joods Geluid las het deel over Nederland. Er gaat bijna geen dag voorbij zonder dat het begrip ‘antisemitisme’ voorbij komt, in de meest uiteenlopende contexten en voorzien van de meest uiteenlopende betekenissen. Vast pandoer is de bewering dat de Syrische vluchtelingen die sinds een aantal jaren in ons land asiel hebben aangevraagd, allemaal antisemitisch zijn geïndoctrineerd. Als zodanig zouden zij een gevaar vormen voor de Joden in Nederland. Maar is dit zo? Op 17 mei vindt de officiële presentatie plaats van het onderzoeksrapport Antisemitism and Immigration in Western Europe Today: is there a connection? Findings and recommentations from a five-nation study. Deze studie werd in vijf landen verricht, in opdracht van de Berlijnse Stichting Erinnerung Verantwortung Zukunft.  Wetenschappers deden onderzoek in vijf West-Europese landen: België, Duitsland, Frankrijk, Nederland en het Verenigd Koninkrijk. Leo Lucassen, hoogleraar sociale geschiedenis en migratiestudies in Leiden en onderzoeksdirecteur van het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, onderzocht samen met turkologe en antisemitisme-onderzoeker Annemarike Stremmelaar de situatie in Nederland. Hun bevindingen zijn zeer de moeite waard, maar hun rapport lijdt helaas ook aan het euvel dat het niet geschreven is voor enkel de Nederlandse lezer, maar voor de Europese lezer. En van deze Europese lezer kan niet worden verwacht dat hij weet hoe onze maatschappij in elkaar zit, met onze ingewikkelde en elkaar overlappende migratiegeschiedenissen en diverse beleidsmaatregelen om migranten te rubriceren en vervolgens te integreren. Er wordt kortom veel achtergrondinformatie gegeven die voor sommige Nederlandse lezers al lang en breed bekend is.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.