Dit is een gastbijdrage van Remko Schuur die oproept tot het ondertekenen van een petitie. In deze petitie wordt gesteld dat we in Nederland binnen 20 jaar moeten stoppen met fossiele elektriciteit. Niet alleen vanwege een mogelijke klimaatverandering, maar ook om een toekomstige energiecrisis het hoofd te kunnen bieden.
Het vorige kabinet had ambitieuze doelstellingen voorgenomen voor CO2-reductie: 30 procent minder CO2-uitstoot in 2020 (ten opzichte van 1990) en 20 procent duurzame energie. Het nieuwe huidige kabinet heeft die doelstelling naar beneden bijgesteld naar 20% reductie in CO2-uitstoot en 14% duurzame energie. Echter, zonder daadkrachtige overheid zal het moeilijk zijn om zelfs die doelstelling te halen. Natuurlijk, we draaien tegenwoordig allemaal een spaarlampje in de fitting, we letten wat meer op of de stekkers ’s nachts uit het stopcontact liggen en we draaien de was op 30° in plaats van 60°. En het bedrijfsleven doet hier en daar ook zijn best om energie te besparen, maar zet dit nu echt zoden aan de dijk? Het blijven uiteindelijk kleine beetjes. Kan dat niet wat voortvarender? Even wat cijfers ter illustratie.
In 2009 is er in Nederland een onvoorstelbare 249 PJ (249 miljard MJ) netto aan elektriciteit geproduceerd. Om deze ontzagwekkende hoeveelheid energie te produceren is er in totaal voor 523 PJ aan fossiele brandstoffen verstookt, voornamelijk steenkool (226 PJ) en aardgas (297 PJ).
In Nederland wordt, volgens de IPCC-maatstaven, voor 170,2 megaton aan CO2 geproduceerd. De energieproducenten zijn hierin groot-aandeelhouder met 51,7 megaton, ruim 30% van het totaal, welke met name door kolen en gas wordt geproduceerd. De energieproducenten zijn daarmee met stip de grootste broeikasgasproducenten. Het ligt voor de hand dat in deze sector dan ook de meeste winst te behalen valt.
Een belangrijke maatregel om te komen tot een echt significantie CO2-reductie in de energiesector vereist daadkracht. En de overheid speelt hierin een belangrijke rol. Een klimaatverandering als het gevolg van menselijke uitstoot van broeikasgassen, met de mogelijke consequenties van dien is een reëel gevaar voor ons en ons nageslacht. De overheid dient het maatschappelijk en gemeenschappelijk belang en is daarom verantwoordelijk voor dergelijke grote maatschappelijke issues. De overheid heeft daarnaast, daar waar de markt niet kan reguleren, ook een sturende rol om ongewenst gedrag te ontmoedigen en gewenst gedrag aan te sporen, hetgeen zij thans doet op vele fronten middels accijnzen en belastingen enerzijds en subsidies anderzijds.
Behalve het belang voor het klimaat, wat in sommige kringen nogal discutabel schijnt te zijn, speelt ook nog een ander fenomeen rol, waar voordeel uit te halen valt. Dit is het simpele feit dat de fossiele brandstoffen eindig zijn. Peak oil is inmiddels een serieus scenario voor de korte termijn wat jij en ik nog mee gaan maken. Kolen zijn weliswaar nog op relatief grote schaal voorhanden, maar meer dan de helft van onze elektriciteit wordt opgewekt door aardgas. De prijzen voor olie en gas zijn aan elkaar gekoppeld, zodat een te verwachten forse stijging van de olieprijs onherroepelijk ook een aanzienlijke stijging van de elektriciteitsprijs in gaat houden, welke een serieuze negatieve invloed zal uitoefenen op de economie. Laten we deze kans liggen, dan zitten we straks met een enorme kater die energiecrisis heet. Hoe langer we wachten, hoe meer pijn het gaat doen, want cold turkey afkicken van onze energieverslaving zal dan het enige alternatief zijn.
Daarom moet de overheid actief, vanuit maatschappelijk belang, de energiesector eveneens sturen. Een daadkrachtige methode is het instellen van een moratorium op de bouw van nieuwe kolen- en gascentrales en de bestaande centrales binnen 20 jaar lineair laten uitfaseren. Deze uitfasering dient ook te worden toegepast op de subsidies en belastingvoordelen die thans nog gepaard gaan met de fossiele sector. Deze vrijgekomen gelden kunnen direct omgezet worden in innovatie-stimulerende subsidies, die de energiesector kan gebruiken als stimulans om deze transitie versneld op gang te brengen. Deze subsidies kunnen ook op termijn kunnen uitgefaseerd. Innovatie en de concurrentie van de vrije markt zullen leiden tot efficiëntere duurzame energie, een veel gehoord kritiekpunt dat nogal eens wordt genoemd. Daarbij moet worden aangetekend dat windenergie nu al bijna zelfstandig kan concurreren met fossiele energie. Uiteindelijk zal dit ook leiden tot een significante kostenbesparing bij de overheid, doordat de meeste subsidies voor energie over 20 jaar wegvallen.
Is de voorgestelde termijn van 20 jaar niet te hoog gegrepen? Nee. In 20 jaar kan heel wat voor elkaar gekregen worden, mits er de nodige daadkracht wordt getoond. Denk aan het Manhattan Project. Denk aan Roosevelt’s New Deal. Denk aan de maanlandingen. Als we willen kunnen we het als maatschappij. Laat de fossiele brandstoffen in de bodem en zet in op zon en wind. Ook kernenergie mogen we niet negeren, maar laten we wel uitsluitend inzetten op de ontwikkeling en exploitatie van de vierde generatie kerncentrales, die het huidige kernafval en het uraniumafval kunnen hergebruiken, waardoor we niet tienduizenden jaren met het radioactief afval opgescheept zitten, maar slechts 100 jaar.
Stimuleer de elektriciteitsmarkt om in te zetten op duurzamere energie en maak van Nederland hèt innovatieland op het gebied van energie.
Reacties (49)
Hahahaha, als je denkt dat dat mogelijk is… even los van politiek mogelijk… ben je echt op je achterhoofd gevallen.
Geen onwil hoor, maar voor de baseload die zelfs in mijn meest optimitische afschattting wel 60% moet zijn heb je toch opwekking die op brandstof draait nodig. Dit aangezien CSP (Concentrated Solar Power) niet kan in NL omdat we weinig directe zoninstraling hebben… en trouwens ook weinig plek en van hydro is er te weinig in NL. Dus biomassa en of afvalverbranding. Maar laat die markt nu juist sterk onder druk staan en veel spelers die nu vanuit het buitenland nog aan ons leveren al plannen hebben om zelf daarmee te gaan produceren.
Echt, 40% tops renewable, en dat ligt niet aan de hoeveelheid maar aan de verhouding tussen vaste opwekking en variabel die je moet hebben. Totdat iemand een goedkope manier vind om electriciteit op te slaan that is, of er op korte termijn fusie komt…
Elektriciteit is minder dan 15% van het totale energieverbruik – kunnen we geen grotere klappen maken als we inzetten op efficienter gebruik van brandstof t.b.v. verwarming en vervoer?.
Welke maanlandingen?
Hahaha Rik,kom maar op als jij denkt dat er een leefbaarder alternatief is.
Als jij geen betere ideeën hebt, ga dan over 40 jaar maar lekker op je krakkemikkige houtkacheltje je zelf geteelde knollen opwarmen. Van je pensioen zal tegen die tijd niet veel over zijn en de veel te dure fossiele brandstoffen gaan dan naar Azië, die kan jij dan niet meer betalen.
CSP haalt al een rendement van bijna 80%. Als we in dit kleine landje genoeg ruimte hebben om 8.000.000 auto’s te bergen ben ik ervan overtuigd dat we, als het moet, genoeg ruimte hebben voor die CSP installaties.
Het is overigens jammer dat post van woordvoerders van de ‘grijze sector’ niet automatisch een donker grijze achtergrond krijgen.
Peak oil komt eraan. Of is al geweest. En elektrische autos worden steeds aantrekkelijker. We zullen dan steeds meer in elektrische autos gaan rijden en die transitie naar minder fossiel transport is volstrekt onmogelijk zonder op de middellange termijn even met wat _meer_ fossiele elektriciteit te zitten aangezien niet-fossiele elektriciteitsvoorziening vrijwel zeker niet snel genoeg in voldoende mate is op te schalen.
De grap met autos enzo is dat als de benzine op is, we gewoon wat minder rijden. Met elektriciteit werkt dat niet. Je kunt niet even terugvallen op 170 volt in plaats van 240 volt. Als je niet genoeg capaciteit hebt, krijg je met blackouts te maken. Het is dan ook cruciaal om ver vooruit te plannen.
Wil je fossiel echt uitfaseren dan heb je gigantische opslagcapaciteit nodig om de pieken en dalen in de produktie van wind- en zonneenergie op te vangen. 20 jaar is veel te kort om dergelijke opslagcapaciteit te verwezenlijken. Sterker nog, dat gaat je helemaal niet lukken tenzij het decentraal in ieder huishouden wordt gedaan. Als je zoiets wil doen door bv het IJsselmeer vol te pompen, heb je voor 1 nachtje al gauw 10 meter hoogteverschil nodig. Ziet u het voor u? Het IJsselmeer dat in 1 nachtje 10 meter leegloopt?:P Overigens is een metertje of 10 hoogteverschil zo’n beetje het minimum waarop zoiets uberhaupt interessant is. En 1 nachtje is natuurlijk veel te weinig als buffer.
Dus in plaats van met petities te komen, stel ik voor te werken aan een realistisch plan. Neem daar meteen even in mee dat ons halve land wordt verwarmd met gas en dat dat – hoewel we daar nog erg veel van hebben – steeds moeilijker te winnen is.
Zonder een realistisch plan mag u er gerust vanuit gaan dat we – revoluties enzo daargelaten – stug doorgaan tot de laatste kuub gas is opgefikt. En zelfs dan moet het ws. nog raar lopen willen we de elektricteitsvoorziening en ons transport een beetje overeind houden.
@Joost,
Mja, dat is een van de mogelijke scenarios die ik zie ja. Maar ik vrees dat als het puntje bij paaltje komt er gewoon meer kolenbakken gebouwd gaan worden. Daar is immers nog genoeg van en kolen zijn vrij evenwichtig over de aardbol verdeeld dus de prijs blijft ook wel laag.
Wat betreft CO2… tsja? Ik zou aandelen ik bedrijven die in de waterweringsbranche zitten nemen.
@1, Probeer eens constructief te denken, dat tracht ik te bewerkstelligen. En neem daarbij het onderstaande mee in de overweging:
– Nederland is zonder de 4 kolencentrales van Cramer en de mogelijk aanstaande kerncentrale van het PVC-kabinet al netto-exporteur. Voor onze eigen elektriciteitsvoorziening hebben we deze allemaal niet nodig. Uitgaande van het gegeven dat die 4 kolencentrales gebouwd gaan worden, hoeft in eerste instantie een jaarlijkse reductie van 5% geen pijn te doen.
– Ongeveer de helft van onze elektriciteit (in PJ gemeten) is afkomstig uit ons eigen Nederlandse aardgas, waarvan de prijs direct gekoppeld is aan die van aardolie. Wat denk je dat er met je elektriciteitsrekening gaat gebeuren als de olieprijzen straks omhoog schieten?
Hoe zou je zelf de aanstaande energiecrisis willen aanpakken, zonder milieu en klimaat extra te vernietigen?
@5, “stel ik voor te werken aan een realistisch plan”
Alle input is welkom, doe eens een brainstormsessie. Hoe zouden we het concreter kunnen aanpakken?
Wat zou er gebeuren met de prijs als we massaal op kolen overstappen?
De wal zal altijd het schip keren. Ik kan me voorstellen dat er geen stroom van de energie bedrijven komt is wanneer het niet waait of als het donker is.
Wil je dan toch je computertje draaien of je lampje branden dan moet je voor je eigen opslag hebben gezorgd.
Simpel toch?
Het is de vraag of we de transitie samen gaan doen of ieder voor zich. Wil je de transitie een beetje coördineren, dan heb je links of rechtsom een overheid nodig.
@Joost,
Nog even over CSP in Nederland.
Ga naar: http://re.jrc.ec.europa.eu/pvgis/apps4/pvest.php
Dan ga je naar Europe, tik daar een plaats in NL in. Vervolgens klik je op “Monthly Irradiation” en vink je “Dif. / global radiation” aan. Klik vervolgens op Calculate en je ziet een ratio. Voor Arnhem waar ik woon is het bijvoorbeeld 0,59 over een jaar: Dat betekent dat 41% van de zoninstraling in NL slechts bruikbaar is voor CSP.
Klik nu op een plaats waar veel gebeurt met CSP: Cordoba in spanje. Hier is het 0,38: Oftewel 62% bruikbaar voor CPS. Nu is de instraling in Cordoba ook nog eens 5250 Wh/m2 met een tracking systeem en in Arnhem 3000 Wh/m2. Oftewel 1230 Wh/m2 is bruikbaar in Arnhem en 3255 Wh/m2 in Cordoba, 2,65x zoveel opbrengst dus in Spanje.
-Edit-
Ik begrijp dat je de overheid deze investering graag ziet doen? Ik heb trouwens ook gehoord dat de grond goedkoper is in Spanje.
Ik teken die petitie niet, omdat kernenergie (zij het van 4e-generatiecentrales) als alternatief wordt gezien. Maar het bouwen van een kerncentrale haalt geld weg bij echt duurzame oplossingen.
@R Schuur, #7 In ieder geval niet met een moratorium. Daar hebben we gewoon geen tijd voor aangezien we hoogstwaarschijnlijk op de middellange termijn significant meer elektriciteit nodig hebben, ook als dat significant duurder is. Bovendien gaat een kolencentrale meer of minder helaas het verschil niet maken qua CO2 uitstoot.
Concreter is bv. inzetten op decentrale opwekking, decentrale opslag, bouw _langzaam_ een serieuze accijns op op CO2-uitstoot, zet dat desnoods (liever niet natuurlijk) in voor subsidie van import en productie van zonnepanelen etc. Zorg voor grootschalige en gespreide opslag- en buffermogelijkheden. Investeer meer in kernfusie-onderzoek. Ga desnoods weer kernafval opwerken. Bouw weer grootschalig houten huizen in plaats van betonnen dingen. Zet onze akkers vol met energieproducerende kassen. En maak een subtiel beginnetje met het verminderen van de overbevolking. Als je dan bij de forensen begint sla je twee vliegen in 1 klap:P
Genoeg concreets te doen, dunkt me.
@Rik, #10, @Joost #4: Onjuist. Voor CSP is direct zonlicht noodzakelijk. Die 41% is al het zonlicht dat hier het aardoppervlak bereikt, ook het diffuse licht via de wolken dus. CSP is in Nederland vrijwel volkomen zinloos. Maar zonnepanelen doen het hier prima hoor. Die site waar je naar linkt is dan ook voor PV, niet voor CSP bedoeld.
Een goed instrument wordt gevormd door de Carbon Fee en Dividend approach. Het verhoogt de kostprijs van fossiele energie (electriciteit én brandstof), waardoor duurzame investeringen zonder subsidie rendabel worden.
Het kan door een beperkt aantal landen ingevoerd worden (zoals de VS, of de EU en VS samen). Er zijn geen internationale circussen voor nodig, zoals in Cancun of Kopenhagen.
Het feit dat er geen subsidies gegeven worden is goed voor de transitie, omdat overheden notoir onbetrouwbaar zijn. Iets dat het ene jaar gesubsidieerd wordt, kan zomaar uitgesloten worden van subsidie in het jaar erop … Het bedrijfsleven zal dan terughoudend worden met grootschalige investeringen (= transitie).
Merk op dat grote delen van ‘de groene sector’ tegen de fee + dividend is, omdat er geen transactiekosten zijn, dus heel wat consultants, handelaren, juristen, bankiers etc aan de bedelstaf raken.
Tenslotte vraag ik me af waarom de schrijver een periode van 20 jaar neemt. James Hansen (mijn held) dringt aan op uitfasering van kolen in 10 jaar in het Westen en 20 jaar in de rest van de wereld.
@Rik
Kolen geeft ons iets meer tijd, maar ook dit is een eindige energiebron. Kolen zijn steeds slechter te winnen waardoor de toch al magere energiebalans het winnen van kool energetisch niet meer mogelijk maakt. Het kost dan evenveel kolen aan energie om de kolen uit de grond te halen. Er zijn schattingen dat dit punt over enkele decennia al wordt bereikt bijna even snel als bij olie. Deze discussie is overigens door de voor en tegen lobby zo vervuild dat het mij teveel tijd gaat kosten om een betrouwbaar beeld te krijgen.
@zmoc
Dank je, je hebt natuurlijk gelijk. Waren er niet ooit mooie plannen om een zonnespiegel in de ruimte te hangen?
@15,
Oh, das absoluut waar. Maar die trend kent een assymptoot kortom dat duurt nog wel even.
Ben absoluut geen fan van op grote schaal kolen gaan stoken want het is natuurlijk geen oplossing… maar denk ik wel de realiteit omdat er voorlopig geen alternatieven zijn die in onze energie-consumptie-overshoot maatschappij te voorzien.
Toevoeging bij #14: een aanzienlijk stuk van de transitie zal behaald moeten worden bij de gebruiker, die efficientere spullen koopt of op een andere manier koolstof armer consumeert. Een fee op koolstof geeft hier een prima prikkel.
Energie wordt hierdoor duurder, wat op weerstand bij de bevolking kan stuiten. Maar goed, een transitie is niet mogelijk met behoudt van de huidige prijzen. Sterker nog, ook fossiel is in de toekomst onmogelijk met behoudt van de huidige prijzen.
Mondiaal is het in ieder geval onmogelijk om dergelijke doelstellingen te halen. Economische groei betekent altijd meer CO2 uitstoot. Nederland zou dit nog wel kunnen halen door een deel van onze welvaart op te offeren aan zonnestroom uit Spanje of de Sahara, ed. Je moet dan ook fors in het net investeren. Je kan daarmee ook waterstof produceren en methaan om auto’s te laten rijden. De meerderheid wil dat waarschijnlijk hier al niet. In landen als India kunnen vele miljoenen zich alleen nog warm kunnen houden door de poep van heilige koeien te verbranden. Ook zij willen op het elektriciteitsnet worden aangesloten en straks als het even kan ook in een Westerse heilige koe rondrijden. In deze landen kan je de ‘opbrengst’ van de economische groei niet gebruiken voor duurdere energie, want dat betekent daar handhaving van bittere armoede. Wat voor zin heeft het dan voor ons om de broekriem aan te trekken?
Een beetje mosterd na de maaltijd deze oproep. Het vorige kabinet heeft gekozen voor kolen. Vergunningen zijn verleend, bouw is begonnen dus die dingen komen er gewoon. Daarboven komt (komen), als PVC zijn zin krijgt, nog eens 1 of 2 nucleaire centrales. Betekend dat we straks een flinke overcapaciteit aan hebben en zelfs gaan exporteren. En als de investeringen eenmaal zijn gedaan wordt er zo veel mogelijk gedraaid, simpele economische wetmatigheid. Waar het aanbod de vraag overschrijdt gaat staat de prijs onder druk ofwel duurzaam wordt nog onrendabeler dan het nu als is. Kortom, kom over 30 jaar maar eens terug.
@ 11,
Begrijp me niet verkeerd. Ik ben zelf ook absoluut geen voorstander van kernenergie. Ik denk echter dat we wèl realistisch moeten zijn en in moeten zien dat onze energiebehoefte (te) groot is. Dat kunnen we nu wel opvangen, omdat onze productie groter is dan onze consumptie, maar ik erken volmondig dat het een illusie is dat we volledig op zon, wind en water kunnen draaien binnen 20 jaar.
Daarom wil ik de deur wel open houden voor kernenergie, echter uitsluitend afkomstig van vierde generatie kenrcentrales. Voordelen hiervan zijn:
A) Zij kunnen het bestaande afval van oudere reactors hergebruiken.
B) Dat maakt de nucleaire brandstof veel efficiënter maakt. Uiteindelijk haal je meer energie uit dezelfde hoeveelheid gewonnen uranium. Er is dus nauwelijks meer nieuwe winning van uranium nodig.
C) Zij brengen het afvalprobleem terug van tienduizenden jaren opslag tot slechts honderd jaar.
Conclusie: 4e generatie reactoren kunnen de bestaande afvalvolumes dus significant reduceren. Het enige gevaar hierbij is dat er nauwelijks nog enige ervaring is met vierde generatie reactoren. Hier moet dan ook verstandig mee omgesprongen worden.
@ 18. Je hebt volkomen gelijk. Als je in een stad als Shanghai loopt dan zie je dat ze daar per dag 1000 x zo veel lampen extra aansteken dan de provincie Drenthe dacht uit te moeten doen op de provinciale wegen.
Besparen is alleen een lokaal gewin maar mondiaal een druppel.
Het is beter om eerst een lange termijn visie te ontwikkelen waar we met de energievoorziening in Nederland naar toe gaan in plaats van het hap snap beleid van de laatste jaren.
We zijn nu afhankelijk van een oliekartel vanuit het midden oosten dat ons kan maken en breken. Om nu zwaar in te zetten op een CSP veld in Noord Afrika is vragen om vergelijkbare problemen.
Nederland is een land met veel waterbouwkundige kennis en infrastructuur. Het gebruik van de enrgie die vrijkomt bij het mengen van zoet en zout water is een enorme kans.
Men is gestart met een pilotfase waarbij er een opstelling bij de afsluitdijk zal worden gerealiseerd.
Volgens Prof.dr.ir. C.J.N. Buisman en dr. ir. J.W. Post “Blue Energy: from smart concept to promising technology” is er in Nederland in het door de rivieren aangeleverde zoet water genoeg potentiele energie om > 80% van alle huishoudens van elektrische energie te voorzien. De benodigde membramen zijn nog veel te duur en worden nog in onvoldoende hoeveelheden gemaakt om direct een grote
implementatie te billijken maar de potentie is er.
http://www.redstack.nl
http://www.wetsus.nl
@21, Blue energy wordt sinds kort commercieel toegepast in Noorwegen. In Nederland is het vooralsnog een vrij kostbare zaak, omdat niet zo zeer de membramen te duur zijn, maar vanwege de toestand van het water. Blue Energy zou kunnen worden toegepast bij grensgebieden tussen zoet en zout water, bij ons bijvoorbeeld de Afsluitdijk en in Zeeland. Het probleem, zo is gebleken, is dat het water vrij veel slib en zand bevat, dat dus voortdurend gefilterd moet worden. Filters moeten dus voortdurend vervangen worden, hetgeen een dure grap is om dat uit te voeren. Het water in Noorwegen is zuiverder, waardoor commerciële toepassing wel mogelijk is. Er zijn enkele proefinstallaties in Nederland, maar volgens het ECN is de kans uiterst klein dat dit hier op grote schaal zal worden toegepast.
@12, zmoc
Ik verwacht niet dat we op de middellange termijn in Nedreland (of Europa) meer elektriciteit gaan gebruiken. En wel om twee simpele redenen: de bevolkingsgroei is hier nagenoeg gestopt en de inzet van energie-efficiëntere apparatuur. Hooguit valt een toename te verwachten in de mobiliteit als de electrische auto succesvol wordt.
@14, NN
F&D wordt al toegepast in British Colombia (Canada), met succes als ik de verhalen mag geloven. Het is inderdaad een instrument dat meer geschikt zou zijn dan het huidige Cap-and-trade, dat m.i. voornamelijk is opgezet voor Wall Street om mee te handelen. Daadwerkelijke reductie wordt hier nauwelijks door bereikt.
Ik bepleit hier één instrument van de diverse mogelijke. Uitfasering zou mogelijk moeten zijn als de politiek ballen toont. Volledige uitfasering levert een reductie op van 30% binnen 20 jaar. Andere instrumenten, zoals F&D en het inzetten op verder gaande energie-efficiëntie, meer inzet van biomassa, kunnen bijdragen aan verdere reductie.
Overigens hanteer ik een periode van 20 jaar, omdat ik de door jouw held Hansen (met alle respect overigens voor de man’s werk) voorgestelde 10 jaar te krap vind. Ik zou het toejuichen als het mogelijk zou zijn, maar ik wil wel enig realisme betrachten.
@19, Anton,
Ik ga ook uit van de aanwezigheid van de nieuwe kolencentrales. In dat geval hebben we een aardige overcapaciteit, welke ons in staat moet kunnen stellen om binnen de gestelde termijn voldoende buffer te hebben om de oudste centrales als eerste te sluiten.
Vwb kernenergie ben ik vrij duidelijk, zie #20.
Het uitfaseren van kolenenergie en de daarbij behorende overheidssteun (en vergeet niet, daar valt een forse kostenpost in volksgezondheid ook onder), zal energiebedrijven nu juist stimuleren om meer in te zetten op duurzame alternatieven. Het zal innovatie en efficiëntie een vlucht geven, waarbij op termijn de duurzame bronnen concurrerender zullen worden. En wat ik al opmerkte: ongeveer de helft van onze elektriciteit komt van het verstoken van gas. Met peak oil voor de deur zullen de gasprijzen flink meestijgen, de vraag naar kolen eveneens toenemen en de prijs van een kilowatuurtje elektra ook aardig omhoog gaan.
Windenergie is al bijna concurrerend t.o.v. conventionele energie en dit resultaat is vele malen sneller bereikt dan men voorspelde. Duurzame energie zal uiteindelijk aan het korste eind gaan trekken, hoe dan ook.
@22. Men werkt met een systeem van voorfilteren, dat is minder duur. Zoals ik al schreef in 21 de eerste opschaling bij de afsluitdijk is gestart. Er is al een grotere installatie bij Frisia zout.
http://www.stichtingmilieunet.nl/andersbekekenblog/energie/blue-energy-centrale-afsluitdijk-kan-200-mw-duurzame-stroom-leveren.html
.
Heb je een link voor die ECN mening?
@R Schuur, #23 Hooguit valt een toename te verwachten in de mobiliteit als de electrische auto succesvol wordt.
Het lijkt me evident dat dat een succes wordt. Geef mij er een en ik gebruik ineens 2x zoveel stroom. En ik woon op 2km van mijn werk. De gemiddelde Nederlander werkt 10x zo ver weg. Go figure…
@25, Minik, ik heb daar geen directe link voor. Ik heb dit vernomen van Kees van der Klein, adjunct-directeur van ECN tijdens het Energie-café van 17/9 jl. in Amsterdam.
@ 26, zmmmmmmmmmmc,
Eerlijk gezegd heb ik geen kwantitatieve benadering hiervoor, je zou wel eens gelijk kunnen hebben. Ik zou eens na moeten rekenen hoeveel elektriciteit verbruikt zou worden indien het volledige wagenpark in NL wordt vervangen voor elektrisch vervoer.
Touché wat dat betreft :-)
@28. Een citaat van Prof.dr.ir. J.K. Vrijling.
.
Laten we eens rekenen aan de elektrische auto.
Allereerst het gegeven dat 1 liter dieselolie circa 10 kWu aan energie bevat. Een moderne kleine dieselauto rijdt daarop 20km, zodat het bruto energieverbruik 0,5 kWu/km bedraagt. Het
rendement van een dieselmotor is echter beperkt
tot 30%. Dat betekent dat het netto energieverbruik van een lichte auto 0,17 kWu/km is.
Als voorbeeld een Renault Leaf.
Deze Leaf heeft een motorvermogen van 80kW en een accucapaciteit van 24 kWu. Dat is dus bruto gelijk aan 2,4 liter diesel, maar door het hoge rendement van de elektromotor in vergelijking met de diesel is het netto 8 liter. De Lithium-ion accu weegt 220 kg terwijl 8 liter diesel nog geen 8kg weegt. De actieradius van de Leaf is beperkt tot zeg 8l x 20 km/l = 160 km (of 24/kWu/0.17kWu/km). Dat is een verrassende beperking voor de moderne automobilist, die een actieradius van 800km gewend is.
Het laden van de Leaf neemt een hele nacht of 12 uren in beslag. Dat lijkt erg lang. Waarom kan dat niet korter? Allereerst zijn er de beperkingen van de chemie van de accu, maar als we die even vergeten blijken ook de vereiste laadvermogens een probleem te zijn voor de elektrische installatie van ons huis. Om de accu van 24 kWu in 12 uur te laden is een laadvermogen van 2kW nodig. Dat is het vermogen van een flinke straalkachel. (9Amp)
Laadtijd/u Laadvermogen Laadstroom
12……….2 kW………….9A
1,2………20kW…………90A
0,12…….200 kW……….900A
Bij twee kachels branden de stoppen van 16A door.
Er rijden 7,6 miljoen auto’s in Nederland
Remco, het getuigt van een bijzonder relativeringsvermogen om de termijn die de eminence grise van de klimatologie stelt te verdubbelen.
Is het niet reëler om massaal huizen zelfvoorzienend te maken mbv zonnepanelen en HR+ ketels? Die gigantische windmolenparken of CSP’s steken namelijk wat betreft opbrenst altijd zo droevig af tegen een gemiddeld kolencentraletje.
@Jurriaan, #31 Dat maakt huizen alleen overdag zelfvoorzienend. Een windstil nachtje en je kunt de hele kolen- en gasmeuk weer aanzwengelen. Daartoe zul je dat spul dus ook voortdurend moeten onderhouden, wat belachelijk duur is als je er verder geen inkomsten uit haalt. Geen elektriciteitsboer die dat gaat doen dus. En groot gelijk.
En HR+-ketels zijn wellicht leuk, maar daar moeten we ook snel vanaf. Dat gas raakt misschien nooit op, maar het goedkope gas dat in grote bellen zo omhoog spuit is toch wel steeds moeilijker te vinden.
Laten we dan meteen ook beginnen met het verbieden of ontmoedigen van benzineauto’s. Een diesel gaat veel efficienter met brandstof om, stoot mimder Co2 uit. Wel mogen er geen diesels meer gebruikt worden zonder efficient roetfilter, om het fijnstof ook nog te verminderen. Onze regering doet precies het tegenovergestelde onder aanvoering van Diederik Samson en consorten.
@len hotmal, #33: Het zoveelste kortzichtige voorstel… deze halve thread kan zo de politiek in…
De verhouding van de productie van aardoliederivaten staat redelijk vast. Wat wou je met de overgebleven benzine doen? Opdrinken?? Affakkelen? Niet? Oh. Nou laten we dan het gebruik van diesel juist ontmoedigen om ervoor te zorgen dat als we dan zonodig fossiele brandstoffen moeten gebruiken, we dat ook effectief doen.
In Belgie zitten ze al geruime tijd flink in hun maag met de hard groeiende populariteit van diesel terwijl onze oude benzinedumplokatie, de VS, steeds minder benzine wil hebben.
http://www.z24.nl/bedrijven/energie/artikel_148209.z24/Benzine-overschot_bij_Antwerpse_raffinaderijen.html
@32,
Een windstil nachtje en je kunt de hele kolen- en gasmeuk weer aanzwengelen.
Daarom is de ontwikkeling van een zogenaamd Europees ‘smart grid’ essentiëel.
@R Schuur, #35 Eens dat dat essentiëel is. Maar het is niet dè oplossing. Bovendien is het relatief duur, risicovol en kun je gewoon niet alle elektriciteit voor bv. de hele Benelux over de grens inkopen.
@zmoc,
http://www.energieraad.nl/newsitem.asp?pageid=28176
http://www.tennet.org/tennet/nieuws/101125marktkoppelingkentsuccesvollestart.aspx
@35,
En dan snap je meteen waarom het een illusie is dat we een ‘fossielloos’ NL in 20 jaar zelf in de hand hebben. Energievoorziening is een zaak die over de grens gaat, zeker in een dichtbewoond land als Nederland.
@R Schuur, #37 Ja dus? In alle gekoppelde landen staat voldoende capaciteit opgesteld om zonder de koppeling door te kunnen draaien. De koppeling wordt nu alleen gebruikt om pieken en dalen op te vangen. Zo vult Zweden haar stuwmeren ’s nachts met Nederlandse elektriciteit. Daarvoor is wel dik een half miljard neergelegd voor een 700MW verbinding.
Nogmaals: een smart grid is niet de oplossing om ’s nachts windstilte op te vangen. Opslag is wat we nodig hebben.
@39,
Opslag is voorlopig echt nog geen optie… het energieeiland (zeg maar een ondersteboven plan lievense in de noorzee), of een valmeercentrale in Limburg maar die komen er voorlopig niet want duur (en een druppel op een gloeiende plaat). En electriciteitsopslag in accus/vliegwielen is nog veeel duurder. (Dat even los van het bufferen van capaciteit in distributienetwerken, dat kan wel interessant zijn in specifieke gevallen).
Goedkope electriciteitsopslag is zo ongeveer de heilige graal in energieland.
Een langafstandtranmissienetwerk is andere kant ook zeker niet goedkoop.
@Rik, #40 En zelfs plan Lievense schiet simpelweg niet op qua capaciteit. Decentraal lijkt me de way to go. Duur wordt het toch wel…
@39
Opslag is ook nodig, dat ontken ik niet, maar dat is ook erg moeilijk.
@40. Volkomen mee eens.
Nogmaals een citaat van Prof. Vrijling.
Er zijn ook plannen een energie eiland te bouwen. Het blijkt daarbij te gaan om een eiland met een diep gelegen reservoir om energie op te slaan. Het diepe reservoir wordt leeggepompt en als er energie nodig is laat men het omringende zeewater via turbines in het reservoir stromen.
Vroeger, zo rond 1986, was er het Plan Lievense. Daarbij werd volgens het zelfde beginsel energie opgeslagen in een hoog gelegen reservoir. In beide gevallen is de energie afkomstig van windmolens. In het huidige plan is sprake van 1000 windmolens van 1MW, zodat het totale vermogen 1000 MW bedraagt. Dergelijke windmolens hebben een wiekdiameter van circa 60m en moeten 2 à 3 maal de diameter uit elkaar staan, zodat de totale rij 120 tot 180 km lang is. De ervaring leert dat een windmolen gemiddeld slechts 25% van de tijd zijn volle vermogen levert. Daardoor zal het park per dag gemiddeld 6 GWu leveren. Als we die energie omzetten met een pomprendement van 90% en later terugwinnen met een turbinerendement van 90% is het totale rendement 0.9×0.9 = 0.8 en levert het energie eiland dus gemiddeld 4.8 GWu per dag. Dat is een vermogen van 200 MW gemiddeld of een piekvermogen van 1000MW gedurende 4,8 uur.
Ter vergelijking een normale thermische centrale heeft een continu vermogen van 700 MW.
Dan praten we over een opslag van een dag hetgeen te weinig is.
Ik lees Energeia en dit verscheen er een kwartiertje geleden op, toeval :-P
http://www.energeia.nl/preview/1226-Plannen-voor-ondergrondse-centrale-Opac-in-de-herkansing.html
Over het energieeiland:
http://www.kema.com/services/consulting/utility-future/energy-storage/large-scale-storage.aspx
Opslag = elektrische auto-accu
Die opslag van elektriciteit komt er vanzelf door aanschaf van een elektrische auto.als het hele wagenpark elektries is heb je een enorme
opslag ,mits deze is gekoppeld aan een slim regelsysteem die de invoer en uitvoer naar je accupakketregelt en er voor zorgt dat je niet met een platte accu staat als je deze nodig hebt.Siemens is hier al mee bezig.
@Sophie, #46 Hoewel het idee niet zo heel gek is, is de grap natuurlijk dat al die elektrische autos straks nou juist ’s avonds de accu leeghebben en ’s nachts op willen laden. Grootschalige introductie van elektrische autos zal er hoogstwaarschijnlijk voor zorgen dat het stroomverbruik ’s nachts flink omhoog gaat en wellicht het stroomverbruik overdag zelfs gaat overtreffen. Derhalve zijn ze niet erg geschikt om op grote schaal als elektriciteitsopslag te dienen.
EV’s zijn natuurlijk wel heel erg geschikt om stroom op te slaan. Hier boven staat een verhaal met 24 kWh per EV
Essent rekent met 400.000 EV voor een hele kolencentrale di eze weg kunnen strepen.
Daar wil Essent natuurlijk graag aan verdienen.
Maar de energiewereld gaat decentraliseren
EV eigenaren kunnen gemakkelijk samen een eigen verenigign oprichten en hun lever capaciteit en inkoop kracht bundelen.
Tegenwoordig bestaat het fenomeen “basislast” eigenlijk niet meer.
We hebben nu de “Virtual power plant”
alle slimme opslag en lever apparaten zoals “EV’s met slimme lader” melden zich aan bij de virtual power plant, en slurpen stroom als het kan en leveren stroom als het nodig is.