Manifest voor Vrije Meningsuiting

Hans Teeuwen, Eddy Terstal en Diederik Ebbinge schreven het Manifest van kunstenaars voor vrije meningsuiting. In het manifest stellen zij:

Alle gezagsdragers ?of het nu goden, koningen of priesters zijn? alle handelingen of ideeën ?of het nu religieuze of profane zijn? moeten kunnen worden gekritiseerd, gerelativeerd en zonodig bespot. In een vrije samenleving loopt men het risico bekritiseerd, bespot en soms zelfs beledigd te worden, althans zich beledigd te voelen. Maar dat risico weegt ruimschoots op tegen de vele vrijheid die erdoor gewaarborgd wordt. Dat risico is een kleine prijs voor de vrijheid.

In de uitzending van Pauw & Witteman gisteren licht Hans Teeuwen de motivatie van de schrijvers toe. Als concreet geval waarom het manifest nodig is begint hij over het Kruis van Madonna. Als het aan Donner lag zou het concert van Madonna dus verboden worden, stelt hij. Daarna haalt hij Donners eerste wettelijke actie na de moord op Theo van Gogh aan. De Minister van Justitie stelde voor om te onderzoeken of de strafbaarstelling voor belediging en godslastering verruimd kon worden. Eigenlijk neemt de wetgever dan de godsdienstwaanzinnige in bescherming tegen de opiniemaker, zegt Teeuwen. Bovendien, als de wetgeving die Donner graag zou willen en Madonna verboden kan worden, kan de helft van het nederlandse cabaret geen programma meer maken.

Een aantal politieke partijen, waaronder de PvdA en GroenLinks hebben toegezegd het manifest te ondertekenen. Het CDA, ChristenUnie en SGP zijn dat echter niet van plan:

CDA-kamerlid Sybrand Van Haersma Buma noemt het zelfs ?een schadelijk manifest, omdat het impliceert dat er twijfels bestaan over dit grondwettelijk recht?. ChristenUnie-lijsttrekker Rouvoet heeft er ?geen behoefte? aan: ?Er hangt een geur aan het manifest. Maar wat willen ze? Moet dit grondrecht boven andere grondrechten komen??

Het manifest is bovendien overbodig, stelt Buma. ?Alle parlementariërs en bewindslieden hebben de eed afgelegd dat ze trouw zijn aan de Grondwet, en dus pal staan voor die vrijheid van meningsuiting. Die vrijheid is een even ononderhandelbaar recht als gelijkheid van burgers. Je moet zo?n verklaring pas tekenen als je reden hebt hieraan te twijfelen. Ik zie die urgentie echter niet.?

Als ik dit lees begin ik inderdaad reden te voelen om aan deze parlementariers te twijfelen. De doorgaans zeer correcte Rouvoet ziet hier uiteraard niets in omdat hij er niet tegen kan als Christelijke heilige huisjes worden beledigd. Net als Donner, die inderdaad graag zou zien dat Artikel 1 een beetje wordt ingeperkt. Want laten we dat niet vergeten, er bestaan verschillende regels die Artikel 1 inperken. Je kunt echt niet zomaar alles zeggen. Bovendien worden wetten nog altijd toegepast door rechters. Als samenleving moet je soms een signaal afgeven waar je voor staat en waar je naar toe wil, en welke regels je inderdaad niet van plan bent in te laten perken.