Kiezen voor leraar: waar zijn de lerarenopleidingen?

COLUMN - Vorige week was ik voor het eerst op een beroepenmarkt, georganiseerd door twee middelbare scholen, op gepaste afstand van mijn dochter voor wie het allemaal bedoeld is. Honderden leerlingen en ouders waren daar, evenals veel lokale organisaties, hogescholen en universiteiten.

De universiteiten sturen veelal studenten, die goed in staat zijn om vanuit eigen ervaring te vertellen over studies en studentenleven. Leraren in de dop, zou ik zeggen. Bij de meeste instellingen staat ook het complete aanbod aan studies. Een slimme voorlichter vraagt eerst naar profielkeuze en streept dan een aantal opties af.

Misschien is het omdat vo-scholieren al de hele dag leraren om zich heen hebben. Maar naast een journalist, een rechter, een huisarts, verpleegkundigen, zzp-ers met advieskantoren, de brandweer en een gemeenteambtenaar, is nergens te vinden hoe je leraar 1e of 2de graads kunt worden. Ook niet bij de voorlichting door universiteiten. Ik heb goed gekeken, maar de universitaire lerarenopleidingen bestaan blijkbaar niet. Schamen ze zich ervoor?

Kritiek is er zeker. In Trouw verscheen onlangs een opinie-artikel over de lerarenopleidingen aan de universiteit. De Groene Amsterdammer schreef vorig jaar ook al over de masterambitie.

Onderwijsgrafiek - Universitaire lerarenopleidingBron: IvhO (2014), De sector lerarenopleidingen in beeld.

Tijdens het overleg in de Tweede Kamer over de lerarenopleidingen op 18 november wees VVD’er Pieter Duisenberg op de oproep van twee jonge natuurkundedocenten in dagblad Trouw. Die vinden de universitaire lerarenopleiding (ulo) nu veel te theoretisch en pleiten ervoor om het programma om te draaien: studenten worden in de praktijk opgeleid en krijgen de lesstof van de universiteit pas aangeboden als ze daar behoefte aan hebben.

De lage tevredenheid onder ulo-studenten en afgestudeerden baart ook minister Bussemaker van Onderwijs zorgen. Ze maakte een rondgang langs de lerarenopleidingen en hoorde dezelfde kritische geluiden. De Inspectie publiceerde vorig jaar deze grafiek op basis van de Nationale Studenten Enquête. Daar is inderdaad te zien dat de universitaire lerarenopleidingen (ulo’s) van alle lerarenopleidingen de laagste waardering krijgen.

Er is wel wat meer over te zeggen, want studententevredenheid is een beperkte maat voor kwaliteit.

Maar één element vind ik na mijn ervaring vorige week onderbelicht. Zolang de universiteiten hun lerarenopleiding niet als de “flagship store” van hun opleidingen zien, wordt het nooit wat. Ook de vo-sector zelf mag daarin pro-actiever zijn: het kan toch niet zo zijn dat er op een beroepenmarkt in een middelbare school geen informatie te vinden is over het beroep van leraar?

Via Onderwijs in grafieken.

Reacties (11)

#1 CK

De universiteiten vinden alleen hun onderzoek interessant. Hun eigen studenten onderwijs geven doen ze met tegenzin, maar leraren opleiden en informatie overdragen… Kom kom zeg. Dan zouden ze iets voor de maatschappij doen, en dat willen ze niet. Daar staan ze als wetenschappers boven.

  • Volgende discussie
#2 Mozzarella

Bedoel je:
De universiteiten sturen veelal studenten, die goed in staat zijn om vanuit eigen ervaring te vertellen over studies en studentenleven.
of:
De universiteiten sturen veelal studenten die goed in staat zijn om vanuit eigen ervaring te vertellen over studies en studentenleven.
?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Bismarck

Als we toch met bedoelingen bezig zijn. Wat bedoel je met de zin: “Zolang de universiteiten hun lerarenopleiding niet als de “flagship store” van hun opleidingen zien, wordt het nooit wat.”

Hou daarbij in gedachten dat de lerarenopleiding eigenlijk helemaal niet binnen de primaire opleidingstaak van de universiteit valt (het WO heeft immers tot doel om studenten op te leiden tot wetenschappers).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Letaupe

@3: “Het WO heeft immers tot doel om studenten op te leiden tot wetenschappers”

Dan kan het aantal studenten wel een tandje minder zodat er ca 20% overblijft. Kan de kwaliteit van die universitaire opleiding eindelijk ook eens omhoog.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Bismarck

@4:Helemaal waar.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 DrBanner

De universiteit heeft niet maar één taak/één doel, en ook niet maar één hoofdtaak of hoofddoel.
Wat een knorrenframe.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Vilseledd

@2: In het Duits maakt men dat onzinnige komma-onderscheid niet en wij bij het bijvoeglijke naamwoord ook niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Bismarck

@6: Dat beweert ook helemaal niemand. Universiteiten hebben meerdere taken, maar het verzorgen van beroepsopleidingen is er geen (al hebben ze dat zelf niet altijd door). In het verlengde daarvan zou een lerarenopleiding dan ook zeker niet het uithangbord van een universiteit moeten zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Mozzarella

@7: Dit is echter een Nederlandse tekst. De schrijver suggereert met de komma ten onrechte dat iedere student een leraar in de dop is. Wat mij betreft is het een fout(je).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Vilseledd

@9: Als het veel preciezere Duits zonder kan, dan kan het Nederlands het zeker. Zo houden we een simpele regel, dat bijzinnen geflankeerd worden door komma’s. Overigens: kun je uit het tekstbeeld afleiden of ‘preciezere’ uitbreidend of beperkend gebruikt is? Context en logica doen het werk en niet een uit het Engels geïmporteerde regel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Olav

@8:

Universiteiten hebben meerdere taken, maar het verzorgen van beroepsopleidingen is er geen (al hebben ze dat zelf niet altijd door).

Ik denk dat ik begrijp wat je bedoelt, maar tegelijk is dit een discussie die al gevoerd wordt sinds er universiteiten zijn.

Artsen, advocaten en dominees, om maar wat voorbeelden te noemen, zijn ook geen wetenschappers maar worden wel aan de universiteit opgeleid. Leraren kunnen er dan ook wel bij.

Hoe het tegenwoordig allemaal is geregeld weet ik niet, maar vroeger kon je in het vak waarvoor je studeerde met een relatief kleine investering in tijd een onderwijsbevoegdheid halen. Als een soort bijproduct van je studie dus. Gezien de roep om universitair geschoolde leraren kan ik me best voorstellen dat daar een volwaardig specialisme van gemaakt wordt.

Of zoiets dan een “flagship store” moet heten betwijfel ik nogal, om het zachtjes uit te drukken.

  • Vorige discussie