ANALYSE - Afgelopen zaterdag verscheen er een stuk op NRC Q en een reactie daarop hier op Sargasso. Gisteren kwam daar nog een bericht in de Volkskrant bij.
In alle artikelen zijn volgens mij een aantal fouten gemaakt. De artikelen zeggen te reageren op het rapport van het CPB De effectiviteit van fiscaal participatiebeleid. Maar in werkelijkheid is dat niet zo.
Dit leidde in het artikel op Sargasso tot de beschuldiging:
Het CPB lijkt vervolgens helemaal verblind te zijn door de aanbodkant van de markt voor werk. Dat er misschien helemaal geen vraag is naar meer werknemers omdat er niet genoeg banen zijn wordt maar even “vergeten”.
Hoewel de constatering klopt dat de vraagkant van arbeid (‘aanbod van banen’) buiten beschouwing wordt gelaten, is dat niet aan het CPB te wijten, zoals de auteur van het artikel op Sargasso suggereert:
De manier waarop het CPB haar resultaten presenteert is gewoon misleiding. […] Hun modellen hebben enorme aantoonbare tekortkomingen en ze doen geen jota om hun berichtgeving aldus te nuanceren. Het CPB is inmiddels het wetenschappenlijke bureau van de VVD […]
Naar mijn mening is het bovenstaande gewoon niet waar: het CPB is in de toelichting bij het rapport gewoon neutraal en netjes in het gebruik van definities. Het lijkt me niet de taak van het CPB om verkeerde representaties op het internet op te sporen en recht te zetten.
Het artikel op NRC Q daarentegen – van de hand van Philip de Witt Wijnen – is echter behoorlijk tendentieus en doet vermoeden dat het CPB heeft bericht over de werkgelegenheid, in plaats van over de arbeidsparticipatie (zoals het daadwerkelijk deed).
Ook het artikel in de Volkskrant doet vermoeden dat het CPB-rapport iets zegt over de werkgelegenheid, maar ook dat is op conto van de journalist.
Het artikel op NRC vertelt over de belastingplannen voor het creëren van banen: ‘Volgens het kabinet zou een lastenverlichting van 15 miljard 100.000 extra banen opleveren.’ Dat is een werkgelegenheidsvraagstuk.
Wat het CPB echter heeft doorgerekend, is het effect van 1,5 miljard per jaar aan lastenverlichtingen op de arbeidsparticipatie, wat simpelweg gesteld kan worden als het aanbod van arbeid. Het is het verschil tussen de uitspraken “Wij willen dat er op de lange termijn meer mensen werken.” en: “Wij willen dat er op de lange termijn meer mensen ’willen’ werken.”. (‘Willen’ staat hier expres tussen aanhalingstekens, men kan zich afvragen in welke mate er in sommige situaties sprake zou zijn van ‘vrije wil’).
Waarom het CPB ervoor gekozen heeft om de laatste vraag te beantwoorden, in plaats van de eerste is mij onbekend. Het vermoeden bestaat dat vraag het aanbod volgt: meer mensen die werken zorgen voor meer banen.
De volgende fout die gemaakt is, is de keuze van Philip de Witt Wijnen om met het antwoord op de ‘verkeerde’ vraag de originele vraag te beantwoorden, waardoor hij ‘arbeidsparticipatie’ en werkgelegenheid op één hoop gooit. Het artikel op Sargasso lijkt er vervolgens vanuit te gaan dat het artikel op NRC Q een waarheidsgetrouwe weerspiegeling is van het CPB-rapport.
De kern van de fouten in de artikelen, en een aantal van de reacties, lijkt me dan ook onduidelijkheid over het begrip ‘arbeidsparticipatie’.
De beroepsgeschikte bevolking is alle personen tussen de 15 en 65 jaar.
Deze is onder te verdelen in de beroepsbevolking en de niet-beroepsbevolking. In de eerste groep zitten de mensen die werken of willen werken (voor tenminste twaalf uur per week). In de niet-beroepsbevolking zitten de mensen die niet willen werken, noch dat dan ook doen.
De beroepsbevolking valt onder te verdelen in de werkzame beroepsbevolking en de werkloze beroepsbevolking. Het aandeel van de werkloze beroepsbevolking als onderdeel van de gehele beroepsbevolking is het werkloosheidspercentage.
Het bruto-arbeidsparticipatiepercentage is het aandeel van de beroepsbevolking (werkzaam+werkloos) van de gehele beroepsgeschikte bevolking.
Het netto-arbeidsparticipatiepercentage is het aandeel van de werkzame beroepsbevolking van de gehele beroepsgeschikte bevolking.
Het CPB-rapport zegt niet of ze het hebben over netto- of bruto-arbeidsparticipatie. Zoals al is gezegd, maar naar mijn idee niet duidelijk genoeg, is de vraag naar arbeid (het aanbod van banen) buiten beschouwing gelaten. Dat betekent dat het hier gaat over de bruto arbeidsparticipatie.
Dit is eigenlijk best logisch: de effecten van de maatregel (1,5 miljard per jaar aan lastenverlichting via lagere belastinginkomens) zijn behoorlijk indirect en diffuus voor de vraag naar arbeid, voor de aanbodkant is dat een stuk minder het geval.
Er valt dan ook te concluderen dat voor de rest van het model de werkgelegenheid constant is gehouden(!). Een blik op de verantwoording voor het model, laat dan ook zien dat dit model enkel de aanbodkant modelleert (onder andere gevonden in reacties op het stuk op Sargasso).
Dit is een belangrijke conclusie, wanneer het gaat over ingrijpende fiscale handelingen, zoals een vlaktaks, of het basisinkomen. Een conclusie die Philip de Witt Wijnen dan ook niet heeft meegenomen: het gaat niet over banen!
Op dit moment wil ik de lezer dan ook aanbevelen: vergeet het stuk van Philip de Witt Wijnen. Het staat geheel vol met onwaarheden (behalve de citaten uit het rapport), en dan lijkt me de vraag of die onwaarheden opzettelijk zijn onbelangrijk. Als hij het namelijk heeft over dat ‘een hogere bijdrage voor kinderopvang negenduizend banen oplevert’, dan moet je eigenlijk lezen: een hogere bijdrage voor de kinderopvang levert negenduizend extra sollicitanten op!
Nu dit misverstand uit de wereld geholpen is, kan er met een frisse blik gekeken worden naar de bevindingen van het CPB. Daarover morgen meer.
Reacties (23)
” Als hij het namelijk heeft over dat ‘een hogere bijdrage voor kinderopvang negenduizend banen oplevert’, dan moet je eigenlijk lezen: een hogere bijdrage voor de kinderopvang levert negenduizend extra sollicitanten op!”
Als ik het goed begrijp, neemt daardoor dus de werkloosheid toe met 9000, niet het aantal banen. De werklozen zijn immers zij die wel “willen” werken, maar geen baan hebben.
Er was een tijd dat ik me zorgen maakte over het verdwijnen van kranten. Dat is voorbij. Er bestaan nog kranten, maar die mogen best verdwijnen. Want het zijn zombiebladen die hun oorspronkelijke kritisch vermogen al lang verloren hebben, zoals dit zeer verhelderende artikel van @0 illustreert. Een serieuze papieren pers bestaat vrijwel niet meer.
Overigens waag ik het te betwisten dat het CPB geen blaam treft. Het CPB opereert niet in een vacuum en schrijft niet louter voor erudiete academici. Deze benadering van het onderwerp vraagt om misbruik en domme misinterpretatie. Dat had het CPB best kunnen zien aankomen. Het zou best een ideologisch geinspireerde keuze kunnen zijn om het onderwerp op deze manier te benaderen.
TERING.
Ik concludeer, dat 75% van de auteurs in NL dus niet begrijpen wat het CPB bedoelt. Ik concludeer dus dat het CPB de werkelijkheid in ieder geval vele malen moeilijker voorstelt dan zou moeten dan wel kunnen. En dan ga ik er nog van uit dat de huidige auteur – dwz de auteur van dit stukkie – gelijk heeft. Wat zeer onwaarschijnlijk is.
Is er dan werkelijk niemand meer die begrijpt wat al die getallen betekenen? Waar we naartoe gaan? Hoe de modellen functioneren?
Of bestaat het CPB alleen nog maar bij de gratie van werkgelegenheid? Of is het de Arbeidsparticipatie? Nu ja, hoe dan ook, het CPB is blijkbaar werkverschaffing. Eerst voor zichzelf, dan voor wat academici en vervolgens voor journalisten en daarna voor correctoren.
Ik denk dat er wel een mooi statistiekje van te maken is.
Toch?
NB: als je zoveel bold nodig hebt is er iets grondig mis.
Dag Folkward, goed stuk (zeg ik als auteur van de waanlink).
Tegelijk blijf ik vinden dat het CPB zeer verwijtbaar te werk gaat door niet actief in de meida op te treden om waanbeelden te corrigeren en om tekortkomingen van hun eigen modellen nadrukkelijk onder de aandacht te brengen. Op grond van hun modeluitkomsten wordt namelijk keihard beleid geformuleerd. Ik vind de houding van het CPB in deze bijdragen aan misleiding.
In de winterlezing van Laura van Geest
http://www.cpb.nl/sites/default/files/publicaties/download/cpb-presentatie-14feb2015-winterlezing-2015-laura-van-geest.pdf
wordt op pagina 22 toch ook echt over werkgelegenheid gesproken, terwijl het verhaal op hetzelfde onderzoek naar arbeidsparticipatie gestoeld lijkt. ‘Basisinkomen verlaagt de werkloosheid enorm’ zou een correctere bullet zijn op die sheet.
Op conjuncturele zaken wordt totaal niet ingegaan. Terwijl die in de huidige bestedingscrisis enorm moeten zijn. Er wordt alleen naar de aanbodkant van arbeid gekeken.
Bij het doorrekenen van de laatste TK verkiezingsprogramma’s zou de VVD nog duizenden banen scheppen door op de bijstand te korten. De negatieve effecten van bezuinigingen hebben ze ook nooit voorzien, en bij mijn weten ook nooit gepubliceerd over hoe ze het zo fout hebben kunnen voorspellen.
http://nos.nl/artikel/144201-cpb-29-miljard-bezuinigen.html
Al met al lijkt het me zeker een terecht verwijt dat het CPB werkgelegenheid als een aanbod-probleem ziet. Kortom, doet alsof VVD beleid goed werkt, facts be damned. En die club gaat straks weer de verkiezingsprogramma’s doorrekenen?
If nothing else works, then a total pigheaded unwillingess to look facts in the face will see us through. https://www.youtube.com/watch?v=ZIJ92NbW82M
Met alle respect, maar het is gewoon een fopmodel als je al die andere factoren weglaat en doet alsof er altijd werk is voor iedereen. Een beetje zoals in die modellen die door vele centrale banken gehanteerd worden waarbij geld en schuld voor het gemak maar weggelaten werden (!). En als in het persbericht van het CPB zelf ook de beperkingen niet genoemd worden durf ik wel te spreken van moedwillige misleiding. Uit het persbericht bijv: “Nederland staat aan de vooravond van een belastingherziening. Het kabinet streeft daarbij twee belangrijke doelen na: het verhogen van de werkgelegenheid en het vereenvoudigen van het fiscale stelsel. Tussen deze twee doelen bestaat een spanning, zo blijkt uit recent CPB-onderzoek. Er bestaan namelijk grote verschillen in de mate waarin verschillende groepen op financiële prikkels reageren.[…]”
Ze noemen hier dus zelf werkgelegenheid.
Sorry hoor, maar in plaats van geld te verspillen aan duurbetaalde CPB medewerkers hadden ze net zo goed een poll op de Telegraaf website kunnen zetten “Als we uw inkomen halveren, gaat u dan minder werken () ja () nee (0 misschien”
Weet je wat, eigenlijk is zelfs zo’n poll overbodig. Natuurlijk wil iemand gaan werken als hij/zij geen uitkering/lager inkomen krijgt. Hij moet wel.
Dat alle kranten vervolgens alles door elkaar halen én er geen enkele redacteur de moeite neemt de achterliggende methodiek en gebruikte model te bekijken, is ook triest.
Er is geen werk, en dat is niet aan het CPB te wijten, uitkeringen omlaag maar er is geen werk. Zou het omdraaien, uitkeringen drastisch verhogen eens kijken hoeveel werk er opeens voor handen is.
Folkward, ik heb vanmiddag over je post zitten door malen. Ben tot de conclusie gekomen dat het CPB wel degelijk de boel in de maling neemt. Een instituut dat cijfermatige onderbouwing moet leveren voor beleid dat over mensen gaat kan niet met kleine lettertjes op pagina achthonderzoveel wegkomen.
Het CPB zou voor mij pas betrouwbaar zijn als ze (1) duidelijk aangeven waar hun modellen op zijn gebaseerd, (2) onzekerheidsmarges erbij publiceren (en dus modellen toetsten), (3) actief politici en pers die bevindingen misrepresenteren terechtwijst en (4) zich ook actief in het debat mengt over de zin en onzin van dit soort modellenwerk (want modellen zijn nodig om beleid te kunnen maken). Het CPB zou een voorbeeld kunnen nemen aan het IPPC die in mijn ogen 3 van de 4 punten goed doet.
Niets van dat alles. CPB Modellen geven aantoonbaar bagger. De voorspelling van het BNP is net zo goed als een willekeurige gok. Leuk model. Beweren dat verlagen van uitkeringen meer mensen aan een baan helpt laat bijvoorbeeld onbenoemd dat als je uitkeringen maar genoeg verlaagt en er geen banen meer zijn er gewoon meer mensen van de honger omkomen (in het uiterste geval). Maar dat staat weer niet in hun modellen. Neen, het is een uiterst ideologische en willekeurige keuzen voor aannames en modellen.
CPB: flut, niks, misleiding. En dat politieke partijen als haasjes in het schijn van de CPB koplampen hun programma’s laten doorrekenen zegt alles over het onkritische vermogen van onze mainstream politiek.
Zie ook mijn niet erg complimenteuse reactie op het CPB-stukkie zelf, niet gehinderd door slecht overschrijvende kranten:
Jonge moeders prikkelen met een bosje wortels
(https://npi.pleio.nl/blog/view/30696562/jonge-moeders-prikkelen-met-een-bosje-wortels)
@3
Dat ben ik ook met je eens. Misschien kun je het belerend vinden, maar als meerdere auteurs vallen over een ‘ingevulde’ definities van wat het CPB bericht, dan vind ik dat er iets grondig mis is (al bedoel je dat niet, maar eerder dat er iets niet deugt in mijn tekst). Iets dikgedrukt neerzetten is een gebruikelijke manier om (vooral in een leertekst) kernbegrippen te duiden. Dat leek me hier van toepassing
@7, @frankw Als alomvattend model zou dit inderdaad een fopmodel zijn. Het MICSIM-model doet echter alleen voorspellingen op het aanbod van arbeid op de lange termijn (4-10 jaar), aan de hand van een behoorlijk aantal preferenties van groepen (deze zijn zelfs nog geaggregeerd in de genoemde groepen in het rapport), met een beperkt aantal inputvariabelen.
Het verwijt dat het CPB zelf de caveats aan had moeten geven, vind ik slechts ten dele correct. Voor de goede lezer staat dat er namelijk wel in, en voor de rest gaan ze er maar gemakshalve vanuit dat ‘iedereen’ weet dat dit model een liniaal is en geen geodriehoek. Je kunt er mooi lange lijnen mee maken en aangeven hoe lang het is, maar hoeken, ho maar. Het zou op te lossen zijn als je bij elke uitkomst van het CPB met dit model de beperkingen neerschrijft. Maar dan heb je weer het geval dat niemand het rapport leest, ‘omdat het zo lang is’. Hun verwijzing naar werkgelegenheid is geen voorbode voor de rest van het model. Ze hebben het ook over ‘kabinet’, maar toch is het iedereen duidelijk dat de doelgroep van het model niet alleen de mensen in het kabinet zijn, maar iedereen in Nederland.
Ik begrijp dat je het gebrek aan een pro-actieve houding (zie ook #2 ‘Deze benadering van het onderwerp vraagt om misbruik en domme misinterpretatie.’) ziet als verwijtbaar. Je noemt het IPCC. Mag ik daar echter tegenin brengen dat het CPB (nog) wel het vertrouwen heeft van elke partij om de (belasting)plannen door te voeren, maar dat de uitkomsten van het IPCC soms wordt weersproken, als zou het een politieke opvatting zijn, en of dat niet erg genoeg is, dat de adviezen van het IPCC vaak ook niet opgevolgd worden. Dat is, vind ik, de keerzijde van die pro-actieve houding.
Ik wil je er ook nog op wijzen dat je in #9 het bereik van het model van het CPB deels te buiten gaat. Het gaat alleen om aanbod van arbeid, niet hoeveel banen er zijn. En het CPB zegt wel dat de ongelijkheid toeneemt, maar niet de uiterste consequenties (van de honger omkomen) en tenzij dat echt een reëel gevaar is (knijp de armen uit, beloon de rijken, het gevolg: door verhongering een ‘verandering van de samenstelling van de bevolking’), vind ik dat het CPB dat ook niet moet doen: dat valt juist binnen het politieke spectrum.
De uitkomsten van de modellen zijn zeer variabel, ja. Zelf vind ik dat je wel ‘wat’ foutjes mag maken, als je miljoenen actoren en een meervoud van dat aan relaties moet modelleren. Maar… een bepaald betrouwbaarheidsinterval mag er dan zeker wel bij!
De informatie over de modellen zijn beschikbaar. Maar het heeft iets weg van de ‘bypass’ en de ‘hyperspatial express route’ in de Hitchhikers Guide to the Galaxy. De informatie is er wel: maar je moet het maar vinden. Maar bij het internet en een overvloed aan gegevens, kun je niet van alles bij het rapport blijven voegen, dan krijg je dat het rapport te lang wordt om te lezen. (Ga maar na: hoe vaak lees jij de algemene voorwaarden van een dienst/product? Terwijl die wél rechtsgeldig zijn en behoorlijke implicaties kunnen hebben.)
Het voorlichten en informeren van de bevolking over beleidsplannen en dit soort zwaarwegende rapporten (‘beleid in de dop’) is een taak van journalisten. Ik ben het dan ook eens met de litanie in #2. En als #3 zegt: ‘Ik concludeer, dat 75% van de auteurs in NL dus niet begrijpen wat het CPB bedoelt.’ dan vind ik dat niet per se een manco van het CPB. Moet het CPB vervolgens alles in Jip-en-Janneketaal gaan schrijven, omdat journalisten niet meer de moeite willen nemen om het voor zichzelf duidelijk te maken, met als doel om hun publiek te informeren? Daarmee werk je -volgens mij- juist propaganda en betutteling in de hand: “De overheid, en overheidsinstanties, wil ons niet meer serieus nemen en behandelt ons als kleine kinderen! ‘Zij’ weten wel wat goed voor ons is!” Een onafhankelijke (niet alleen onafhankelijk van de staat!) pers is waardevol. Gezien de representatie in de Volkskrant en de nrc Q, kun je je afvragen waar de tegenreactie blijft. Ik heb hierbij mijn deel gedaan, en (@2) ik ga niet zeggen dat ik het wél allemaal goed heb!
@11: misschien heb je voor een deel gelijk dat eea in het rapport zelf wel goed gedefinieerd staat en dat het vooral de schuld is van media/journalisten die er niet kritisch genoeg naar kijken. Maar dat het in het persbericht niet duidelijker is verwoord, vind ik toch wel te verwijten richting CPB. In het NRC artikel stond bijv ook dat de auteur van het rapport, Egbert Jongen, beweert: “de economische wetmatigheid leert immers dat extra arbeidsaanbod op termijn zijn eigen vraag schept”. Dat is dus een -aanname- die wellicht verklaart waarom het model zo gebouwd is als het nu is. Als je er vanuit gaat dat aanbod van werklozen vanzelf nieuwe banen creëert, kun je dus in je model die aanbodskant van banen weglaten en je concentreren op het aanbod van werkzoekenden.
Ik durf toch wel sterke vraagtekens te zetten bij die aanname. Als die zou kloppen, hoeven we ons ook geen zorgen meer te maken om Griekenland en Spanje. Immers, met een werkloosheid van 25% (50% jongeren), moeten er binnenkort wel enorm veel nieuwe banen ontstaan, aldus Jongen.
Folkward @11, ik ben het op een aantal punten volstrekt niet met je eens, maar wacht je aangekondigde post van vandaag af voor verdere discussie.
@12 Het citaat: “de economische wetmatigheid leert immers dat extra arbeidsaanbod op termijn zijn eigen vraag schept” zie ik zo niet staan in één van mijn aangehaalde krantenartikelen (van de twee van NRC), staat het in het ‘hele verhaal op NRC Handelsblad’?
Hoe dan ook, de algemene wetten van de economie stellen inderdaad dat als vraag en aanbod niet met elkaar in evenwicht is, er ‘vanzelf’ een nieuw evenwicht wordt bereikt. Die ‘onzichtbare hand’ is zelfs één van de kernobservaties aan het begin van de ontwikkeling van de economie. Ik vind de formulering altijd heel vaag, aangezien de ‘rek van het evenwicht’ kan zitten in een afname van arbeidsaanbod door sterfte of emigratie, of aan de vraagkant: door dwangarbeid of horigheid, krachten die toch wel als antidemocratisch beschouwd mogen worden. ‘Vanzelf’ is ook zo vaag, en zelden wordt er een termijn gesteld waarbinnen dat evenwicht zich herstelt. De conclusies bij zo’n vage bewering zijn dan ook inderdaad wat jij zegt: hoe meer werklozen er zijn ‘hoe meer banen eraan zitten te komen’. Maar dat vind ik maar een rare, haast wishful-thinking-bewering. Ik heb dus ook behoorlijk wat vraagtekens bij die aanname.
Ik zal eens kijken naar hoe in de andere modellen naar de combinatie arbeidsaanbod/arbeidsvraag wordt gekeken. Deze is hier opzettelijk buiten beschouwing gelaten, niet omdat die relatie er niet zou zijn, maar om het model -met betrekking tot het arbeidsaanbod- simpel te houden (denk ik). Als arbeidsvraag een zeer sterke invloed heeft op arbeidsaanbod, dan lijkt me de representatie dat we alleen hoeven te kijken naar arbeidsaanbod onterecht. Het nut van dit model (MICSIM) is dan nog beperkter, en dan mogen er, óók van mij, behoorlijke disclaimers bij de uitkomsten ervan zitten (wat nu niet het geval is).
@14: ja, het staat letterlijk zo in de papieren NRC van zaterdag.
Het zal niet de enige aanname zijn in de reguliere economische modellen waar je vraagtekens bij moet zetten. Het idee van de Homo economicus, de volledig rationele, volledig geinformeerde representant van de complete bevolking/consumentengroep. Of het idee dat een markt per definitie naar één bepaald evenwicht toegaat op den duur. Etc.
Op zich begrijp ik wel hoe die aannames ontstaan zijn. En tot op zekere hoogte zullen ze wel nuttig zijn als je met simpele modellen wilt werken. Maar je moet niet de fout maken ze toe te willen passen op de echte economie. Met voor een groot deel diverse groepen mensen. Die grotendeels irrationeel handelen. En slecht geinformeerd zijn. Waarbij informatie assymetrisch verdeeld is. Waarbij marktspelers naar monopolies streven en groeien. Waar bedrijven in bed liggen met overheden. Waar massapsychologie tot onevenwichtigheid leidt. Waar de markt misschien juist niet tot een evenwicht leidt maar de neiging heeft uit de hand te lopen. Of er meerdere ‘evenwichtspunten’ tegelijk zijn. Etc
Ik wil graag iets narekenen om hier een punt te kunnen maken en ben op zoek naar de ontwikkeling van de bijstandsnorm in de afgelopen 15 jaar. Het lijkt er op dat de data daarvoor alleen nog maar achter een betaalmuur zitten of ze jaar voor jaar van verschillende bronnen te raadplegen zijn. Is er iemand die een overzocht heeft of een plek weet waar dergelijke data te raadplegen zijn?
@15 Volledig met je eens. Veel van hoe ‘de economie’ gerepresenteerd wordt, is maar een versimpelde weergave die heilig is verklaard, en steeds meer een ideologische richting steunt. Desalniettemin kun je nog steeds met cijfers bezig gaan, zoals het CPB doet, maar om vervolgens die in een bepaalde context te plaatsen (arbeidsvraag volgt arbeidsaanbod…) is mij iets te ver. Die totaal geinformeerde consument die keuzes maakt wordt juist door veel bedrijven tegengewerkt, reclame dient dat doel, lock in van technologie, en door zoveel keuzes tegelijk en zó aan te bieden dat écht kiezen moeilijk wordt.
@16 Pfff, daar ben ik ook een paar keer tegenaan gelopen, op een ander vlak. Je zou denken dat de wijzigingen in (inkomens/vennootschaps)belastingtranches, hoogtes van de belastingen, BTW-tarieven openbaar zouden zijn, of in ieder geval makkelijk te achterhalen. Guess again. Meerdere malen ben ik bij het zoeken naar verschillende soorten historische belastingtarieven uitgekomen bij één van de sites, waar mr. Dennis J.B. Jongbloed die gegevens heeft staan (voor vennootschapsbelasting, bijv. hier), al vermoed ik dat WW nou niet echt zijn vakgebied is.
Ik heb hier (potentieel) iets gevonden. Het is echter gedateerd (2007), en gaat alleen over de WWB, die pas in 2002 in werking trad.
Misschien kun je wat proberen bij de redactie (Jeroen Laemers), naar mijn gevoel moeten dit soort dingen onder een WOB vallen, namelijk. Misschien bij het ministerie van sociale zaken, maar aangezien dit over financiën en uitkeringen gaat: misschien ook Ministerie van Financiën en/of de Belastingdienst. Vanwege de doorzendplicht moet het altijd wel op de juiste plaats aan komen
Thx Folkward, ik voel me soms ignorant dat ik naar mijn idee basale data over NL niet kan vinden.
@18 Zou je denken he? Totdat je naar die informatie gaat zoeken over andere landen, VS ofzo. Dát kun je zo vinden, maar van je eigen kikkerlandje dan weer niet :(
Ik ga het de komende dagen niet redden, maar wat ik had willen uitzoeken is wat ik eerder een keertje voor de CPB voorspelling van het BNP bij prinsjesdag versus de BNP ontwikkeling willen vergelijken. Maar dan de ontwikkeling van de bijstand (gecorrigeerd voor inflatie) ten opzichte van de arbeidsparticipatie.
Bij de eerste was de correlatie vrijwel nul (een reeks van 12 jaar). Ik zou er op willen gokken dat het met de tweede vergelijkbaar bedroevend is. Als dat zo zou zijn dan is het een manier om het misleidende karakter van de CPB modellen nog eens te onderstrepen (en hun passieve houding om dat te onderstrepen).
Maar ja, ook onze basale staatsgegevens lijken geprivatiseerd (of is er iemand ie goed is met statline en weet of het daar staat?)
ze hebben zelf al wat voorwerk gedaan
LOL@
Dank Gronk, helder en relevant stuk van het CPB. Gaat wat leeswerk vergen.
Het heeft wat weg van de moeizame relatie tussen Nederlanders, het KNMI en de NS. Iedereen heeft op enig moment wel een reden om boos te zijn, de NS omdat er geen sneeuw valt, maar de treinen beperkt laat rijden; de Nederlander als er wel sneeuw valt, en de treinen niet rijden; en het KNMI, als informatie-instituut altijd, omdat er wel of geen sneeuw had moeten vallen.
Wat ik uit dat rapport (#21) haal, is dat het CPB-model een grootschalig econometrisch model is, met alleen empirische aannames over agenten (let wel: dit gaat over SAFFIERII, niet over het model dat in #0 is behandeld: MICSIM). Er zijn 3 andere soorten modellen, de VAR, die kwalitatief beter is, maar waar je kwantitatief niets mee kunt; de flow-of-fund-modellen, die over het algemeen weinig nuttig zijn; en de DSGE-modellen, waarin wél sterke aannames worden gemaakt over markten en agenten (vanuit een micro-economische uitgangspunt). Als je iets een ‘ideologisch’ model zou moeten noemen, zouden het wel die modellen zijn.
Waar ik zie dat het CPB tegenaan loopt, zijn dingen die ze erin gebouwd hebben vanwege hun opdrachtgever (Ministerie van Economische Zaken), die vooral kwantitatieve cijfers hebben. Daarvoor moeten verschillende uitkomsten van het model gemiddeld worden (‘er gaat gemiddeld 0,1 bank failliet’), in plaats van met scenario’s te werken (‘er is 10% kans dat er één bank failliet gaat’). Zo wordt er gesproken over convergentie. Dat doet normaal vermoeden dat alle voorspellingen naar één centrale voorspelling convergeren. Het is mogelijk dat er een beperkt aantal voorspellingen zijn waar alle voorspellingen uiteindelijk naar convergeren (scenario’s, zeg maar). Het CPB wil vasthouden aan hun continue proces (i.t.t. discreet), maar daar moeten ze dus bij uitzonderlijke, zwaarwegende situaties (crisis) voor boeten. Het is begrijpelijk, maar ook raar: over elke dag is er gemiddeld een temperatuur van 10 graden, 12 uur daglicht, en valt er x mm regen, maar aan zulke gemiddeldes heb je vrij weinig als je een dagje uit wil.
Een ander probleem waar ze tegenaan lopen is de doorlooptijd. Sommige gegevens komen pas laat binnen (bij de WTM wordt gesproken over een vertraging van 2 maanden). Het CBS komt ook niet altijd met de meest actuele gegevens. Daarnaast duurt het doorlopen van een uitgebreide raming 2 maand. Als je dan begint met het voorspellen van een kwartaal vooruit, op gegevens die bij publicatie 4 maand oud zijn, dan is dat weinig meer dan op buienradar kijken, wat je ook nu direct uit het raam kunt zien. Meer rekenvermogen (computers) zou gedeeltelijk kunnen voorzien in het terugbrengen van de doorlooptijd tussen invoering en publicatie.
Nog een probleem is de kwaliteit van de gegevens. Het CBS levert voorlopige gegevens aan het CPB, die kennelijk structureel verkeerd zijn. Op zijn hoogst kan dan van het CBS gevraagd worden om betere voorspellingen te doen over gegevens die actueel horen te zijn.
Wat enigszins frappant is om te zien, is dat grote banken in Nederland ook economische modellen hebben/hadden voor de economie (dat wist ik, en dat is niet het rare), maar dat die modellen het net zo goed, of soms ietsjes beter deden dan het CPB. Dat vind ik frappant, aangezien de omzet van de Rabobank 13 miljard is, die van de ABN-AMRO 7 miljard, maar van de Nederlandse staat is de ‘omzet’ 130 miljard. Je zou verwachten dat de overheid toch iets meer belang heeft bij accuratere cijfers dan een commerciële bank.