Als je wikipedia erop naslaat, dan staat onder het kopje ‘vrijheid van meningsuiting‘ het volgende: “de vrijheid van burgers om hun overtuigingen kenbaar te maken, zonder voor vervolging door de staat te hoeven vrezen”.
Let vooral op het gebruik van het woordje ‘staat’. Het gaat hier dus om vervolging van burgers door de staat, niet om vervolging door burgers onderling, via de rechtstaat of (dreigen met) geweld.
In die gevallen kan je je niet beroepen op de vrijheid van meningsuiting. Hoewel een burger uiteraard bescherming verdient tegen geweld door medeburgers, is de vrijheid om alles zomaar ongestraft te mogen zeggen er nooit geweest en zal er nooit zijn. Zo is laster niet toegestaan.
De laatste tijd treedt er echter een verwatering van het begrip vrijheid van meningsuiting op. Het wordt in de pers gebruikt als zijnde de vrijheid om alles altijd te mogen zeggen. Zo betekent vrijheid van meningsuiting tegenwoordig ook het recht om door de staat beschermd te worden tegen mensen die het oneens zijn met je mening en je daarom misschien wat aan willen doen en het recht om zonder gevolgen mensen te mogen beledigen.
Deze waarde-inflatie is een slechte ontwikkeling. Niet omdat ik vind dat je geen bescherming verdient als je je mening niet kan uiten, maar omdat als straks de vrijheid van meningsuiting misschien écht bedreigd wordt er velen zijn die de ernst van de situatie niet in zullen zien. De vrijheid van meningsuiting lag in Nederland toch al jaren onder vuur? Het ‘boy cries wolf‘-gevaar treedt op.
Nee, de vrijheid van meningsuiting is hier nog altijd verankert in de grondwet en ligt niet zo onder vuur als men ons wil doen geloven. Wilders wordt weliswaar vervolgd, maar de staat is daartoe gedwongen door de gerechtelijke macht via een burger, René Danen. ‘De staat’ had al besloten niet te gaan vervolgen.
Betekent dat dat alles koek en ei is in Nederland? Absoluut niet. Vorige week maandag moest de Arabisch-Europese Liga zich voor de rechter verantwoorden voor het plaatsen van een aantal cartoons die beledigend zouden zijn voor joden, en ook Gregorius Nekschot wacht nog steeds op een proces.
In al deze gevallen, Wilders inclusief, ligt er echter wél een aanklacht die in de toekomst van invloed op de vrijheid van meningsuiting kan zijn. De zaken Wilders, AEL en Nekschot zullen de grenzen van de vrijheid van meningsuiting in Nederland gaan bepalen, waar nu nog onduidelijkheid heerst. Dat er nu naar wordt gekeken is een goede zaak. Er zal precedentwerking van uitgaan, en afhankelijk van het vonnis zal de staat in de toekomst sneller of minder snel overgaan tot vervolging.
Pas als die uitspraken er zijn, pas dan kunnen we bepalen of de vrijheid van meningsuiting gevaar loopt in Nederland, en eventueel actie ondernemen.
Reacties (31)
Haha! Halverwege jou tekst en voor dat ik het gelezen had, dacht ik ook al aan het ‘Cry wolf’ idee!
En ik heb niets tegen je redenering, maar let wel op dat je niet wat in wikipedia staat als waarheid gaat beschouwen. Het is, in principe, geschreven door dezelfde mensen die ter grondslag zijn aan het ‘verwatering’ die je beschrijft.
@ Joost.
Toch prettig dat er iemand op de nuances let.
N.B.
“Leuke” fabel!
Er kan nooit een inflatie van vrijheid van meningsuiting zijn; wel een verschuiving van de grenzen van wat men toegestaan acht.
“Zo betekent vrijheid van meningsuiting tegenwoordig ook het recht om door de staat beschermd te worden tegen mensen die het oneens zijn met je mening en je daarom misschien wat aan willen doen en het recht om zonder gevolgen mensen te mogen beledigen.”
Ik snap het niet helemaal, inonieteken vergeten?
Wat heeft het recht om niet in elkaar gemept te worden, en de plicht van de staat om dit recht zo goed mogelijk te handhaven, te maken met de vrijheid van meningsuiting?
Het lijk potverdrie wel dat het zolangzamerhand een recht is geworden om mensen waar je het niet mee eens bent met (dreiging van) geweld de mond te snoeren. Als je dan een mes of kogel in je lijf hebt roept men: “dan had je dat maar niet moeten zeggen”. Lekker beschaafd zijn we dan.
En ik vind dat ik het recht heb om mensen individueel en in groepverband te beledigen. Daar ben je het zo te zien niet mee eens?
De enige beperkingen op de vrijheid van meningsuiting zijn wat mij betreft het verspreiden van leugens, zoals het ontkennen van de holocaust, en het oproepen tot geweld indien iemand echt is aangevallen, en de rechter het aangetoond acht dat de dader geestelijk zo zwak was dat hij zich heeft laten beinvloeden door de meningsuiter. Bijvoorbeeld iemand roept op tot het bestormen van de Bastille, en mensen gaan dat dan ook echt doen.
Als je je niet vrij voelt om te zeggen wat je denkt, door welke reden dan ook, maar zeer zeker door bedreigingen, is de vrijheid van meningsuiting aangetast. End of story.
Dit soort semi-juridische scherpslijperij (wikipedia, really?) dient alleen maar om jezelf wijs te kunnen blijven maken dat er niets aan de hand is. Maar en zijn er al velen (kent u Paul Cliteur nog?) die al lang hebben besloten voortaan te zwijgen vanwege bedreigingen.
Als er hier al inflatie optreedt, is de acceptatiegraad van fysiek geweld en bedreigingen in je eigen hoofd. Dat je concrete doodsbedreigingen in een tussenzinnetje even onder het tapijt veegt geeft aan hoezeer je de weg kwijt bent. VvM is een state of mind, en geldt ook voor diegenen die een andere mening hebben dat de jouwe.
@3: kijk #4… dat is dus inflatie van het begrip ‘vrijheid van meningsuiting’. Oproepen tot geweld zijn altijd strafbaar, ook als het niet tot echt fysiek geweld leidt, maar Sytz heeft daar dus een heel andere mening over.
Een verschuiving van de grenzen van wat ‘men’ toelaatbaar acht, kan trouwens wel degelijk ook een inflatie van een begrip inhouden. Als een begrip ‘losser’ of ‘minder streng’ wordt gedefinieerd, verschuiven de grenzen en is er tegelijk voor de meeste mensen sprake van inflatie van het begrip. Alleen de mensen, die voor zichzelf al een lossere definitie gebruikten, zullen niet inzien, dat er van een inflatie van het begrip sprake is. Voor mensen, die vinden, dat beledigen niet onder de vrijheid van meningsuiting hoort te vallen, is het een inflatie van het begrip, als beledigen wel onder de vrijheid van meningsuiting valt. Zij (en ik) zullen zich bij een wettelijke uitspraak, die beledigen als vrijheid van meningsuiting sanctioneert, wel neerleggen, maar voor hen (en mij) boet het begrip dan we degelijk aan waarde in. En dat noemen we inflatie.
@3 Een beetje een semantisch verhaal. Ben je meer tevreden met: de ‘vrijheid van meningsuiting’ verwordt tot een containerbegrip voor (pseudo-)juridische argumenten die mensen gebruiken om air time te krijgen en houden.
@Joost: ik vind het wel een beetje een nuance verschil. De staat, dat zijn wij, namelijk. Tenminste: zolang die staat niet bestaat uit een kliekje dictators.
@5:
Exact. Door bedreigingen of beledigingen maakt niet uit. Als mensen niet meer aan het debat deelnemen vanwege dit soort uitingen, is de vrijheid van meningsuiting in het geding. Dat geldt zowel voor mensen als Cliteur, als voor bijvoorbeeld allochtonen, die geen gebruik (meer) maken van hun vrijheid van meningsuiting op sites als GS. En dat alles heeft dus duidelijk te maken met de verruwing van de samenleving.
Een uitstekend voorbeeld dus, waarom we deze verruwing een halt toe moeten roepen. Niet alleen rechtse mensen hebben hier last van, ook linkse of allochtone mensen hebben door die verruwing geen zin meer om aan het debat deel te nemen. Soms leidt dat juist tot radicalisering.
@6: ja, ik heb daar een andere mening over, die volgens mij het begrip vrijheid van meningsuiting meer recht doet.
Zolang er niemand aangevallen wordt, omdat het publiek dat de meningsuiting krijgt voorgeschoteld wijs genoeg is om het beschaafd te houden, is er geen reden tot vervolging.
Overigens valt het handelen van EHB en justitie in bijvoorbeeld de zaak Nekschot wat mij betreft ook onder geweld gebruiken. De staat gebruikt hier haar geweldsmonopolie om arbitrair mensen te intimideren. Daar is de afglijdende schaal, niet in een cry wolf verhaal.
@8
Um, nee, iedereen die zich uit angst voor *beledigingen* de mond laat snoeren is gewoon een sukkel.
Dat jij beledigingen (volstrekt subjectief) en dreigen met geweld (volstrekt niet subjectief) op een lijn zet is zielig en triest. Ach ja principes en links gedachtengoed, het gaat nou eenmaal niet samen. Vraag maar aan Wim Kok.
Nou, mijn gemoederen hebben zich aardig beziggehouden net.
Ik had een heel stuk geschreven, en gaandeweg werd mijn mening mij duidelijker:
Ik was bang dat ik bedreiging als beperking van de VvM over het hoofd had gezien.
Ik geloof dat ik het intuitief had weggelaten, en dat de twee beperkingen die ik hierboven schreef toch de enige zijn die ik mij op dit moment kan bedenken.
Toch zit het mij niet lekker, want als je bedreigd wordt uit je toch net wat minder lekker je mening.
Aan de andere kant: schelden doet geen pijn, het zijn maar woorden.
Ik zie toch ook hier weer een falen van de overheid, die het probleem alleen maar erger maakt: door het dreigen met geweld en het plegen van geweld gelijk te stellen, en helemaal in paniek te raken als iemand “ik maak je dood” roept, is de maat zoek.
Het gebruiken van geweld wordt niet echt aangepakt, het dreigen met geweld wel. Of zo lijkt het in ieder geval. De schrijver van een email is veel makkelijker te vinden dan de gooier van een molotov-coctail, dus justitie en politie zetten in op de emails, kloppen zichzelf op de borst, en helpen zo de vrijheid van meningsuiting om zeep.
Het is heel jammer, maar bedreiging, zeker als het om een email ofzo gaat, moet kunnen denk ik. Anders wordt het als je naar je keel gegrepen wordt onder het roepen van “ik maak je dood”, maar dan is het naar de keel grijpen strafbaar, en het roepen zou dat niet moeten zijn.
@8
Ach, als je niet beledigt en ook niet bedreigt, kan je toch voor een periode geband worden, omdat je mening een paar personen niet bevallen en je te irritant bent. De schrijver mag eerder bij zichzelf ten rade gaan, dan een artikel over dit onderwerp schrijven.
@10: O, ik dacht dat het je om de vrijheid van meningsuiting te doen was, maar blijkbaar vergis ik me. Ik zet beledigingen en dreigen met geweld niet op een lijn. Ik heb het slechts over hetzelfde gevolg, dat mensen geen gebruik meer maken van hun vrijheid van meningsuiting. Als het jou om de vrijheid van meningsuiting voor iedereen te doen was, zou je dat onderschrijven, maar blijkbaar kom jij slechts op voor de vrijheid van meningsuiting van bepaalde mensen.
Overigens zie ik daarnaast dreigen alleen maar als een volgende stap op de glijdende schaal, die met het accepteren van beledigingen gepaard gaat. mensen, die wat minder eloquent zijn, zullen eerder gaan dreigen, waar anderen het liever op beledigingen houden. Beledigingen leiden vanzelf tot bedreigingen, als je mensen, die wat minder welbespraakt zijn, maar vaak genoeg beledigd.
@12: het staat de beheerder van een website volkomen vrij te beslissen, wat hij wel of niet accepteert op zijn website. Dat valt onder zijn of hun vrijheid van meningsuiting.
@14
Natuurlijk staat hem dat vrij!
Maar dat geeft ook aan dat hij andere grenzen heeft, dan “vrijheid van meningsuiting” in een democratie. Hij werkt dan mee aan de inflatie.
@15: sinds wanneer staat een website gelijk aan democratie?
@13 ja jij zet die dingen wel op een lijn, als je aangeeft dat het niet uitmaakt waardoor je je vrijheid wordt ingeperkt. En dat doe je in zin 1 van #8.
Maar het maakt juist alles uit. Plegen van en dreigen met geweld is de grens waar je niet overheen mag, ook spreek je onvoldoende nederlands (dan leer je dat maar). Geestig en typerend dat hiervoor alweer excuses en uitzonderingen in het strafrecht aan het verzinnen bent (want die mensen zijn natuurlijk in de eerste plaats heel erg zielig).
Iedereen die zich uit angst beledigd te worden uit een debat terugtrekt beknot alleen zijn eigen vrijheid en kan dat alleen zichzelf verwijten.
@16
Een besloten subgroep van zichzelf democratisch noemende mensen die alleen gelijkstemmenden verdragen!
@18 Wat lul je nou?
@17: ah nu komt de aap uit de mouw. voor jou is het dreigen met geweld hetzelfde als het plegen van geweld. Sytz is wat dat betreft in elk geval wat realistischer en consequenter dan jij: dreigen met geweld is ook alleen maar dreigen. In dat geval zou dus alleen echt gepleegd geweld strafbaar moeten zijn.
En dat mensen, die beledigd worden, dat als bedreigend ervaren, zul je ook wel niet accepteren, natuurlijk.
Overigens had ik het niet over mensen, die onvoldoende Nederlands kennen, hoor, tenzij jij hier en nu wil beweren, dat bouwvakkers maar Nederlands moeten leren, wanneer ik hen toeroep dat het een stelletje klootzakken zijn (belediging) en zij mij daarop antwoorden, dat ik mijn bek moet houden, anders komen ze die wel even dicht slaan (bedreiging).
Beledigen is trouwens een wezenskenmerk van Marokkaans en ander straattuig, bijvoorbeeld. Als je iets op hen aan probeert te merken, zullen ze zich zo beledigend mogelijk tegen je uitlaten. Dat is de vrijheid, die jij hier aan het verdedigen bent, dus, al verwacht ik dat je bij dat voorbeeld weer wel zult gaan draaien. Die beledigingen worden (heel voorspelbaar) ineens wel als bedreigend gezien, bijvoorbeeld.
@19
Ik heb nooit enige uitleg gekregen en de andere reageerders wisten van niets. Weg van de minste weerstand. GS en andere websites geven tenminste nog aan dat iemand geband is.
Ik was uit op een reactie, alleen niet van jou en anderen!
Alleen zal de reactie wel weer een ban zijn. Opnieuw een zwaktebod.
Ja Joost, je artikel met de prent gaf me alle ruimte.
Alleen heb ik niets tegen jou en Mark persoonlijk. Mocht je hier ooit komen, dan ben je bij me altijd welkom en zal ik je het land laten zien.
Het zit hem waarschijnlijk in de levenservaring.
Pedro, ik denk dat het allemaal veel vlotter verloopt als je me niet allemaal woorden in de mond legt en daar dan een lekker antwoordje op gaat zitten formuleren.
Je hebt nu al 3 of 4 bijdragen in dit draadje neergezet maar ik kan nog steeds niet achterhalen waar je staat in deze discussie. Dreigen met geweld lijk je in ieder geval wel OK te vinden, en blijkbaar heb je iets tegen bouwvakkers ofzo. Gezellige vent ben je.
Nou de mazzel he.
Even een losse opmerking:
Het blijf natuurlijk erg jammer dat er zo weinig mensen zijn, die pleiten voor een beschaving waar zo weinig mogelijk gebruik wordt gemaakt van het recht om te beledigen.
Dit zou toch eigenlijk wel prettig zijn.
Persoonlijk vindt ik wel dat politici en en “regeerders” wat grover benaderd mogen worden ;-)
@23: pot, ketel. Jij legt mij ook allerlei woorden in de mond en geeft daar antwoorden op. Waar ik sta is volgens mij vanaf mijn eerste bijdrage hier duidelijk: zowel bedreigingen als beledigingen horen niet onder de vrijheid van meningsuiting te vallen. dat jij mijn positie in deze discussie hier ter discussie probeert te stellen, komt waarschijnlijk omdat je mijn reactie nr 6 niet hebt gelezen. Daar was het volgens mij ook al overduidelijk, dat ik ook beledigingen niet toelaatbaar vindt, of in elk geval niet met een beroep op de vrijheid van meningsuiting. Beledigingen kunnen best toelaatbaar zijn en in veel gevallen minder erg dan bedreigingen, maar ze horen niet door ‘vrijheid van meningsuiting’ gesanctioneerd te worden. Het blijven gewoon ordinaire vulgaire hersenloze uitingen van onbeschaafdheid.
Een voorbeeld van hoe je mij woorden in de mond legt uit je laatste bijdrage is bijvoorbeeld je benadering van de bouwvakkers, waar ik iets tegen zou hebben. Ik heb daar niets over gezegd. Ik heb slechts geprobeerd een enigszins herkenbaar tafereel te schetsen, waarin volbloed Nederlanders tot bedreigingen over gaan, wanneer ze beledigd worden. dat snap jij ook wel, maar je probeert daar nu gewoon overheen te lullen door net te doen alsof ik iets tegen bouwvakkers heb en daar commentaar op te leveren.
Een tweede voorbeeld uit dezelfde bijdrage is je opmerking, dat ik dreigen met geweld wel OK lijk te vinden. Dat kun je nergens uit afleiden hier of op enige andere plek, waar ik daar mijn mening over geef, maar door zo´n misselijke opmerking te plaatsen, leidt je wel weer mooi de aandacht van de discussie af van het feit, dat jij hier verdedigt, dat beledigingen onder ‘vrijheid van meningsuiting’ moeten vallen, en van het feit, dat jij daar dus de beledigende taal van het straattuig mee goed lijkt te keuren. Ik keur dat helemaal niet goed en ik vind dus beledigingen ook niet onder de vrijheid van meningsuiting vallen. Als iemand anderen beledigt, mag die voor de rechter gesleept worden wat mij betreft. En dan mag de straf gerust wat lager zijn dan voor een bedreiging, maar straffeloos mensen beledigen, of dat verdedigen onder welke noemer dan ook, vind ik een teken van een gebrek aan beschaving.
PS: mijn voorspelling uit nr 20 is wel meteen uitgekomen. In plaats van op argumenten in te gaan, doe je ineens net alsof ik vóór bedreigingen ben. Geef er maar weer een draai aan…
Het recht om te beledigen??????
Wat is dit nou van een onzin?
Er is géén recht om te beledigen!!!
In het land waar alle rechts geörienteerden naar kijken als voorbeeld moet je proberen iemand te beledigen!
He will sue your ass off!
Bijvoorbeeld iemand roept op tot het bestormen van de Bastille, en mensen gaan dat dan ook echt doen.
Dat is wel heel beperkt. Stel: het Radicaal Actiefront Brabant Vrij komt met deze leuze:
“Alle Hollanders zijn kakkerlakken en als kakkerlakken moet ze ook verdelgd worden.”
Vervolgens schiet een stel PABV-aanhangers op de Dam in Amsterdam in het rond of plaatst een bom in de Koopgoot in Rotterdam. De PABV-leiding kan zich er dan op beroepen niet te hebben aangezet tot geweld, want kakkerlakken bestrijd je niet met geweren en bommen.
Nou gaan we variëren op dat thema:
– “De Hollander is een kakkerlak, een plaag die bestreden moet worden.” (het straight up hitlertje)
– “De Hollander hoort net zo min in ons mooie Brabant als een kakkerlak in een keuken. Iedereen weet wat hem te doen staat als hij een kakkerlak in de keuken zieten: genadeloos schoonmaken tot in de kleinste hoekjes. Grote kuis!” (het flipdewintertje, ook bekend als het hitlertje-on-the-rocks)
– “We zeggen niet dat de Hollanders kakkerlakken zijn, maar ze doen weinig om de vergelijking te ontkrachten.” (het glennbeckje)
– “Ik heb niets tegen Hollanders, maar ik zal niet rusten voor die kakkerlakkenbroedplaats Holland helemaal zover onder water staat dat alleen het topje van de Euromast nog te zien is.” (Het wildersje)
– “De Hollander staat nog op het niveau van de kakkerlak en begrijpt alleen tucht en strengheid. Zo kan hij zich toch nog tot een nuttig lieveheersbeestjesniveau ontplooien.” (Het slavendrijvertje)
Om maart te stellen: ook al doe je nog zo je best, zwart-wit krijg je het nooit. Het spanningsveld is niet op te lossen. Zeker als je bedenkt dat het slavendrijvertje misschien nog wel voor veel meer ellende heeft gezorgd dat het hitlertje.
Goed stukje, maar ik vind wel dat de men weleens vraagtekens mag gaan zetten wat precies de waarde is van eindeloze vrijheid van meningsuiting. Dit heeft namelijk (misschien kort door de bocht, maar het geeft wel mijn punt aan) tot gevolg dat mensen alles gaan roepen, waar ze voorheen dit wel zouden laten uit angst voor reacties. Daarmee bedoel ik dat wanneer er grenzen zijn aan vrijheid, mensen beter zullen nadenken over waar ze echt voor zouden willen vechten. En niet zomaar iets zullen zeggen en het de vraag maar is in hoeverre ze hier consequent naar zullen handelen.
@29
In een dictatuur is het gemakkelijk voor het bewind om hun grenzen te bepalen.
Wie bepaalt echter in een democratie de grenzen?
Oproepen tot geweld; het verbaal dwingend opleggen van je mening en religie,laster en grove bewuste belediging moeten, met een toetsing door een onafhankelijke rechter, niet toelaatbaar zijn.
In de NY Times van vandaag staat een heel erg goed essay over de vrijheid van meningsuiting. Dit naar aanleiding van een geruchtmakende uitspraak van het Hooggerechtshof aldaar. Must read.