ANALYSE, OPROEP - Vanaf 1923 tot het einde van de Tweede Wereldoorlog gaf prominent lid van de Nazi-partij, Julius Streicher, een wekelijkse krant uit: Der Stürmer. De inhoud was anti-semitisch, anti-katholiek, anti-communistisch, anti-capitalistisch en anti-monarchistisch. Het stond vol met nazi-propaganda: cartoons over Joden, oude volksverhalen over Joden die kinderen vermoorden en hun bloed dronken, Joden die achter ‘onze vrouwen’ aanzitten, dat Joden het Duitse volk wilden onderdrukken, en meer van dat soort spul.
‘Ze behoort tot de Kerk, tot Satan, beide verloren voor het Duitse ras’
‘De Joden zijn ons ongeluk’ stond onderaan elke pagina gedrukt. De oplage begon met ongeveer 27.000 stuks en groeide tot bijna een half miljoen. Streicher werd door Hitler geprezen voor zijn eenvoudige methode om het Duitse volk succesvol te beïnvloeden: elke week konden lezers zich laven aan de afbeeldingen en aan verzonnen nieuwsberichten over misdaden die Joden gepleegd zouden hebben.
Rituele moord ‘door Joden’
Het mag duidelijk zijn, Der Stürmer zorgde voor een bombardement aan valse ‘informatie’, aan opruiende artikelen, aan spottende cartoons waarin de Joden voortdurend als het meest vuile van het vuile werden aangewezen.
Het joods-bolsjewistisch gevaar bedreigt Europa, en als er ook maar één land valt, zou dat het einde van heel Europa betekenen.
In diverse internetarchieven is voldoende materiaal te vinden.
Echokamer
Der Stürmer vond gretig aftrek, zoals hier de Privé en Story dat ook doen. Waarschijnlijk deels nieuwsgierigheid en deels omdat mensen denken dat alles wat erin staat nog klopt ook.
Het gevaar schuilt hem in het gebrek aan weerwoord en de constante stroom berichten: de krantjes werden grif gelezen en besproken. Altijd dezelfde teneur, de leuzen over de ondergang van Duitsland en Europa, en het grote gevaar van de kant van de Joden. Een echokamer waarin iedereen dat ‘nieuws’ graag hoort, blijft opzoeken en onder elkaar bespreekt, waarin enkel oog is voor ellendige mening-bevestigende berichten.
Sociale media
Een sprong richting nu, de sociale media: Twitter, Facebook en wat daar nog omheen hangt. Neem nu deze foto:
Op Twitter heb ik deze onder andere voorbij zien komen als:
- asielzoekers die een blonde vrouw aanvallen op een station in Boedapest
- asielzoekers die een blonde vrouw aanvallen op een station in Duitsland
- een vrouw die wordt aangevallen tijdens nieuwjaarsnacht in Keulen
En nog wel een paar dingen… In werkelijkheid betreft het een man die aangevallen werd, die zelf asielzoeker is, en gaat het om een onderlinge ruzie op het station in Boedapest, waar meer dan tweeduizend asielzoekers een paar dagen zijn vastgehouden.
Een ander voorbeeld, Eerste Kamerlid voor de PVV, René Dercksen claimt bij onderstaande foto dat dit het gevolg is van de aankomst van asielzoekers op München Centraal Station. Zulke foto’s worden grif gedeeld, honderden retweets en de foto duikt ongetwijfeld vaker op.
‘Wat een culturele verrijking’
Maar ook hier betreft het het eerder genoemde station in Boedapest. De boodschap is echter wel duidelijk: de barbaren komen!
Foto’s van slachtoffers van huiselijk geweld of overvallen worden verspreid als verkrachtingsslachtoffers in Zweden, zoals deze foto, die eigenlijk uit Zuid-Afrika komt.
Zo zijn er dus gebruikers in binnen- en buitenland die hun hele Twitter-tijdlijn vullen met dit soort nep-berichten of echte berichten, verzameld van over heel de wereld en dit vervolgens de mensen hier aanrekenen.
Gevolgen?
Behalve willekeurige burgers zijn er in Nederland ook verschillende opiniemakers en zelfs een hele riedel aan politici die zo te werk gaan. Tussen de regels door laten ze dan ook nog fijntjes weten dat de ‘gewone pers’ deze berichten niet laat zien, de term lügenpresse is al gevallen, en wakkeren daarmee het wantrouwen aan.
Tweet van Wilders over Pools blad
De parallellen tussen Der Stürmer en de sociale media zijn duidelijk, gebruikers zoeken naar een niet aflatende stroom van berichten waarin ze hun denkbeelden bevestigd zien. En of die berichten echt op nep zijn doet niet ter zake, want wijs je iemand op een hoax, dan krijg je al snel het antwoord ‘ook al is deze nep, die andere berichten waren wel echt hoor’. En een block er achteraan. En dat de regulier pers deze nep-berichten niet verspreidt, lijkt me logisch.
Mij lijken de gevolgen van het op deze manier berichten de wereld inslingeren niet te overzien. Vreemd genoeg pikt de regulier pers dit gedrag van prominente Nederlanders niet op, die vallen liever over een onhandige uitspraak van één of andere afdelingsvoorzitter.
Op Facebook zijn er ook groepen mensen actief die zich enkel bezig houden met het debunken van berichten of positief commentaar onder nieuwsartikelen te schrijven, zie dit artikel in NRC. In Duitsland is een hoaxmap tot stand gekomen met een opsomming van 246 nep-berichten.
Alsof mensen dit gaan opzoeken en gaan lezen, tenslotte is dat veel meer werk dan snel op de ‘delen’-knop klikken. Het is vechten tegen de bierkaai…
(edit: een ander gruwelijk voorbeeld van een veel verspreidde nep-foto staat beneden in de reacties)
Reacties (22)
Goed stuk en dank daarvoor de NRC link, die straalt tenminste nog positivisme en activisme uit in deze barre tijden.
Gek toch, dat niemand het verschil ziet tussen de twitterlijntjes van PVV- en andere politici. Of dat niemand daar over na begint te denken. Zo’n twitterlijn van Bosma bijvoorbeeld, het is gewoon één en al hetze.
Ironisch dat het uitgerekend op de Twitter staat van een NSB’er PVV’er /sarcasme
Zie ook m’n blogje: “Foute beeldtaal: ‘islamitische verkrachting van Europa'”.
En wat die Rene Dercksen betreft. Als je al aankomt met een foto die overduidelijk in scene is gezet en dan spreekt van “realiteit“, hoe geloofwaardig ben je dan?
@2: ja, dat is het zeker. Om over de kleinere spelers nog maar te zwijgen. @5: Het gaat er niet om wat jij of ik geloven hè. ;)
Prima blogje verder hoor; alleen vallen de onderschriften bij de plaatjes niet heel nauwkeurig te noemen.
Bij plaatje drie wordt dat nog het meest problematisch, want daar is het Moeder Europa die nog liever sterft dan dat ze haar kinderen aan de bolsjewistische duivel overgeeft. (Merk de ster op de helm op).
Dus nu heb je één plaatje waarin een vrouw die in handen valt van de wereldse Jood en haar leven vergooit met feestjes net zo erg wordt gevonden als een vrouw die het klooster in gaat en zo in handen valt van de Kerk. Beiden zullen ze geen Arische baby’s ter wereld brengen en zijn zo aan de volksgemeenschap onttrokken.
Beetje mager, als je parallellen wil trekken tussen verhalen over moslims die ‘onze vrouwen’ bedreigen nu, en Joden die ‘onze vrouwen’ bedreigden toen.
Zelf vind ik deze wel beeldend, wie met een Jood verkeert komt blijkbaar automatisch in een BDSM-relatie terecht:
@7: Hallo Prediker, ik heb die ene een beetje aangepast. Wat betreft dat plaatje over de ‘bolsjewistische duivel’, volgens de site waar die vandaan komt ( http://www.holocaustresearchproject.org ) betreft het een Jood, vandaar. De letters er onder zijn vrij onduidelijk. Ergens meer info misschien?
@8: Und sollte ich diesem Teufel nur eines meiner kinder uberlassen mussen, es wäre mein Tod.
Maak ik er van.
Edit: de jood als bolsjewiek, de bolsjewiek als jood, veelgebruikte combi, het waren toch de joden die het bolsjewisme de wereld in hadden gebracht.
@8 Mogelijk zijn mijn ogen net iets scherper, maar ik lees daar toch echt:
‘Mutter Europa: Und zolle Ich diesem Zeufel nur eines meiner Kinder überlassen mussen, es wäre mein Tod’
Je zou dan nog kunnen zeggen: het joods-bolsjewistisch gevaar bedreigt de landen van Europa, en als er ook maar ééntje valt, zou dat het einde van heel Europa betekenen.
Op het niveau van beeldtaal en subtekst is het inderdaad een enge man die een vrouw bedreigt. Maar op het niveau van de politieke boodschap duidt die helm met vijfpuntige ster eerder in de richting van het communisme dan in de richting van ‘de Jood’ an sich.
@8: De grote neus en enkele andere kenmerken die destijds voor joods doorgingen aan het gezicht van die ‘bolsjewistische duivel’ zijn denk ik ook geen toeval. Daarnaast werden bepaalde verdenkingen destijds ook graag aan elkaar gekoppeld (om één of beide gekoppelde groepen extra verdacht neer te zetten) en jodendom en boljewisme waren daar geen uitzondering op. Zoek anders maar eens op judeobolsjewism.
@9, @10, @11: aangepast, bedankt voor de suggesties. Inderdaad is het alles op één hoop gooien niet toevallig en ook daar zien ik weer parallellen met nu.
Der Stürmer werd uitgegeven in de periode dat Hitler aan de macht was en met diens uitdrukkelijke instemming. De situatie is in Nederland een beetje anders. Ook daar heb je trouwens media die de de goedkeuring van de heersende elite wel kunnen wegdragen, maar daar hebben we het natuurlijk niet over.
@13 Hitler kwam aan de macht in 1933.
Der Stürmer werd uitgegeven vanaf 1923.
Kortom, je roept maar wat. Terwijl het toch echt niet moeilijk zou zijn geweest dit even na te zoeken.
@5: Exact hetzelfde kun je zeggen over de in scene gezette foto van het dode koerdische jongetje op een turks strand, stromen vrouwen en kindertjes op de foto’s terwijl het voornamelijk jonge mannen zijn. Ook de mainstream media bedienen zich zo van vermomde staatspropaganda om de bevolking te manipuleren.
In mijn ogen bestaat er niet zo iets als objectieve verslaggeving.
@14: Tja, de staatsgreep in 1923 kwam een beetje te vroeg.
@15: Er is toch wel een levensgroot verschil tussen een echt verdronken peuter en een groep acteurs die doen alsof ze een vrouw de kleren van het lijf trekken. Ik zie wel vaker van die “hullie ook” vergelijkingen die totaal mank gaan, maar jij kan dat onderscheid blijkbaar niet maken (met je “Exact hetzelfde”).
In dewereldmorgen een mooi, misschien wel beter, stuk over deze beeldtaal.
@15: Ja Jasper, de main stream media doen inderdaad -bijna- hetzelfde. Pak nu deze bewerkte foto van een stel Chinezen die een varken slachten, typisch een NOS streek om daar “face of islam” bij te zetten. Kwam in januari nog voorbij op Twitter.
Het is allemaal een grote hetze, Martijn. Er is ook maar een gebeurtenis en een les uit de geschiedenis, resp WOII en nie wieder.
Iedereen is gek.
Ligt het reden voor het verspreiden van haat en foute, erg getinte, mededelingen aan de social media of zal die aan banden moeten gelegt? Toen, voor WW2, was het medium anders maar toch zou niemand op het gedachte komen dat het aan het systeem van kranten en openbare vitrines lag dat ‘Der Stürmer’ en vervolgens de NSDAP zo populair was, immers had iedere stroming dezelfde mogelijkheiden voor het openbaar maken van mening en informatie.
Hetzelfde is waar voor social media of het internet; iedere informatie en mening vindt hier nog zijn uitlaat. Het probleem ligt echter aan de aangetrainde(!) mentaliteit van de mens om de voorkeur te geven aan eenvoudige antwoorden en redenen, plus dat de leidende nieuwsbronnen (op papier en televisie bv.) er op toezien dat bepaalde informatie meer en ander, niet opportune informatie, minder duidelijk naar buiten is gebracht. De gewichting is tegenwoordig erg scheef en men maakt wel gretig gebruik van zwart-witte berichtgeving die soms bijna haaks staat op wat men uit ervaring weet of wat men in het dagelijkse leven en in het gesprek met vrienden etc beleeft. Het verbaast dan niet echt dat eenvoudig gestructureerde zielen op zoek gaan naar andere simpele redenen die meer aansluiten bij hun contemporaire beleving. Wat ik zie is dat de mob, getraind vanaf de jeugd om niet na te moeten denken, opgesplitst raakt in een wit- en een zwaart-lager, met als sjaak alle afwijkers.
@20
Voor de tweede wereldoorlog wisten ze niet beter als dat het allemaal door de vluchtelingen kwam inplaats van het Neo-liberale beleid voor een Europese superstaat .
George Osborne geeft de doorslag via sociale media vanuit de politiek in de UK : http://tinyurl.com/hhq5479
“We are stronger, and safer and better off in the EU and the alternative is a big leap in the dark with all the risks that that involves.
“We get the best of both worlds, we get access to the single market for our businesses, so that creates jobs, but we don’t have the costs of the euro zone, we have the security of being in the EU but we are not signed up to ever closer union, we end the something for nothing culture when it comes to benefits from migrants – these are big wins.”
Datgene wat de iedereen op sociale media op de eerste plaats het meest irriteert is het Brusselse beleid en dat we iedere economische vluchteling niet controleren aan de grens ( iedere vluchteling is een potentiële terrorist) die naar Europa komt en zodra je ze maar gelijk een uitkering en woonruimte geeft vanuit Brussel gaat dat op den duur ten koste van van eigen woonruimte en sociale structuur . Het heeft dus te maken met het totaal onbetaalbaar maken van de sociale structuur in Europa en het steeds sneller snel afstevenen op een rechtse neo-fascistische Brusselse financiële Dictatuur waarin alleen nog maar meer verdeeldheid en xenofobie kan ontstaan .
Op de tweede plaats komt dat de sociale media en de burgers steeds extremer worden , dat komt natuurlijk door de algemeen heersende onvrede en het gevoel dat Den Haag en Brussel en ECB via banken een afbraak -opsplits -uitkoop en opkoop systeem genereren voor meer macht (superstaat). Kijk naar Griekenland en wat ze daarmee hebben gedaan .