De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.
Het is weer november en dat betekent behalve dat je je winterjas weer uit de kast moet halen ook dat de feestdagen er weer aan zitten te komen. De chocoladeletters, peper- en kruidnoten, kerstballen en -stollen zijn al volop te verkrijgen en vanavond presenteert ons Dieuwertje het eerste Sinterklaas- journaal van dit jaar. Maar naarmate de feestdagen naderen is er behalve vrolijkheid ook reden tot flinke paniek: wat moet er in Jezusnaam op mijn verlanglijstje voor de Sint of de Kerstman? Voor alfa’s is het lekker makkelijk: een boek natuurlijk. Maar wat moeten die arme bèta-wetenschapsnerds? Wij van de Wondere Woensdag helpen graag. Daarom de komende twee weken cadeautips voor extreme bèta- wetenschapsnerds. Vandaag wiskunde en scheikunde, volgende week de rest.
Voor wiskundefreaks vonden we het perfecte oma-cadeau: een lekkere warme muts en sjaal. Uiteraard gaat het hier niet om zomaar een muts: de muts heeft de vorm en de eigenschappen van een zogenaamde Kleinfles. Wiskundig is het een oppervlak zonder binnen- of buitenkant, een zogenaamd niet-oriënteerbaar vlak. Waar we hier feitelijk dus mee van doen hebben is een fles waarvan de hals omgebogen wordt, door de fles heen geleid wordt en aan de onderkant van de fles uitkomt. Een soort Möbiusband in de vorm van een fles dus. En inderdaad: je kan de muts ook bestellen met een Möbius-sjaal erbij. Oma blij, jij blij!
Voor het scheikunde-cadeau duiken we de keuken in. De keuken is namelijk de plaats waar het meest aan scheikunde gedaan wordt. Koken is immers niets meer of minder dan amateur-chemie: het mengen en balanceren van zuren en basen, verhitting van moleculen, faseveranderingen, het gebeurt er allemaal dagelijks. En daarom is de benaming Chemical cooking of moleculaire gastronomie een beetje vreemd: koken is altijd al chemisch geweest en moleculen zijn lastig te omzeilen. Toch is een beter begrip van de kookprocessen en de nieuwe mogelijkheden die ongewone chemicaliën bieden erg interessant, en lekker. Daarom als chemietip: het boek ‘Over eten & koken’ van Harold McGee. Of volg de chemical cooking-goeroe Ferran Adria en koop chemicaliën uit zijn Texturas-lijn en experimenteer met globules, mousses en foams.
Meer bèta-cadeautips volgende week!
Reacties (3)
De naam Kleinfles komt door een verkeerde vertaling: uit de Engelse wikipedia (en zoals ik het ook op college uitgelegd kreeg):
“It was originally named the Kleinsche Fläche “Klein surface”; however, this was incorrectly interpreted as Kleinsche Flasche “Klein bottle,” which ultimately led to the adoption of this term in the German language as well.”
@1: inderdaad, en daarom zijn Kleinflesmutsen ook voor mensen met grote hoofden.
Kijk eens aan, dat kunnen mooie feestdagen worden.
De chemie-tips sla ik maar over. Ik stak ooit eens het natuurkunde-lokaal in de fik, door ondeskudig gebruik van de bunzenbrander. Heel de familie kan zich dat nog goed herinneren. Heb ik zin in een rustige kerst, stuur ik altijd menuutjes rond waarop creme brulee staat vermeld. De familie verzint dan altijd een smoes om weg te blijven.
Maar andere tips zijn van harte welkom!