Rekenonderwijs is door vernieuwers verwoest

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

OPINIE - De nieuwe rekendidactiek was goed bedoeld maar werkte niet: leerlingen rekenen slechter dan ooit, schrijft Karin den Heijer. Moet het rekenonderwijs terug naar de methoden van vroeger?

Open artikel

Reacties (23)

#1 Olav

Ik ben helemaal “uit” het (reken)onderwijs dus heb er geen mening over. Maar een tijdje geleden heb ik een neefje eens op een middag geleerd om staartdelingen te maken. Dat maakte wel indruk: goh, da’s handig, en altijd de goede uitkomst.

Van de methode die hij op school moest gebruiken begreep ik zelf helemaal niets. Ik heb er ook geen moeite voor gedaan eerlijk gezegd.

#2 toko senang

Bij mijn kinderen op school gaan de jongste leraren weer over op de goede oude staartdelingen. Die zijn tenminste uit te leggen en leiden ten minste tot een antwoord. En op de middelbare school kunnen leraren Wiskunde reken uit leggen. Mijn zoon snapt nu eindelijk rekenen.

Ik snap de bedoeling van de nieuwe methode, maar je gaat het pas zien als je het snapt. En het snapvermogen van sommige leerlingen schiet gewoon te kort

#3 Vast Goed

Over dit onderwerp is al een mooie studie gemaakt:
https://www.knaw.nl/shared/resources/actueel/publicaties/pdf/20091080.pdf
Hoofdconclusies:
1) Het rekenpeil daalt
2) De verschillen tussen de traditionele en realistische rekenmethode zijn minder groot dan in discussies wordt voorgesteld en bovendien is het verschil in effect onduidelijk/niet aangetoond.
3) Het niveau van de leraar is de sleutel.

Mijn basisschool-kinderen kunnen overigens prima rekenen.
Wel grappig is dat tijdens rekenspelletjes onder het avondeten ze soms niet uit abstracte rekenopgaven komen. Maar wanneer ik de opgave vertaal in bv koekjes die over kinderen verdeeld moeten worden, dan weten ze het antwoord feilloos.

#4 aynranddebiel

“Leerlingen rekenen slechter dan ooit”. Hoe erg is dat? Staartdelingen heb je in je verdere leven waarschijnlijk nooit nodig, het kunnen ontleden van een vaag omschreven probleem wel. Ik neem aan dat dit ook de redenatie achter de nieuwe didactiek is.

Ik vind het wel problematisch dat kinderen met een echte rekenknobbel maar weinig gevoel voor taal nu buiten de boot vallen.

#5 Steeph

@4: Hoe erg is dat… daar kan ik wel een uurtje een boom over opzetten. Wat losse punten:
– Zonder rekenen en getalgevoel geen grip op het huishoudboekje (sneller schulden maken)
– Zonder rekenen en getalgevoel totaal geen idee bij begrotingen, van je club, van je gemeente, van de rijksoverheid, van jouw afdeling op het werk straks, van projecten, ….
– Zonder rekenen en getalgevoel geloof je alles wat journalisten maar middels getallen presenteren in de media (en die journalisten hebben al net zo slecht leren rekenen vaak).

#6 Co Stuifbergen

@4:
Zonder rekenen weet je niet hoeveel je betaalt voor een “gratis” telefoon bij een abonnement, en al helemaal niet hoe hoog je pensioen later wordt.
Dat laatste weet natuurlijk niemand meer tegenwoordig, maar zonder rekenen kun je de discussie hierover niet begrijpen, en dan wordt iemands oordeel bepaald door argumenten als “wij hebben het land opgebouwd”.

#7 Co Stuifbergen

@2: toko senang,
Op mijn basisschool (1977-1983) werden de staartdelingen wel aangeleerd, maar niet uitgelegd.
Op die manier blijft het een trucje.

Kunnen jouw kinderen uitleggen waarom je in een staartdeling met een rest een nul achter de rest zet, om de cijfers achter de komma uit te rekenen?
Of nog simpeler: waarom je bij een staardeling begint te delen op de meest significante cijfers (i.p.v. op het hele getal)?

@3: Vast Goed,
is het verschil tussen de methoden werkelijk zo klein, of wordt in de praktijk geen enkele methode orthodox gevolgd?

Grappig vind ik dat jouw kinderen geen abstracte sommen begrijpen, maar wel verhaaltjes-sommen.
Dat pleit voor het “realistische” rekenen.

#8 aynranddebiel

@5
Maar zijn rekenen en getalgevoel niet al twee verschillende dingen? De voorbeelden die jij noemt gaan om getalgevoel binnen een bepaalde context, niet sec om rekenen.

Dus de vraag blijft: wat willen we dat kinderen goed kunnen, hoe leren we ze dat, en hoe testen we daarop?

#9 Co Stuifbergen

@8: aynranddebiel,

goede vraag.

Ik zou willen dat mensen:
– kunnen uitrekenen wat iets kost
(credit-card voor 2% rente per maand, hoeveel is dat per jaar?
Wat kost een telefoon als je 2 jaar aan een abonnement vast zit?
Wat kost een hypotheek, of een woekerpolis?)

– kunnen schatten
(op 1 tank benzine kan ik 600 km rijden, dus als ik naar Parijs en terug rijd moet ik 2 keer tanken, dat kost ongeveer 90 euro)

– kansen begrijpen
heb je een reisverzekering nodig?
moet je de garantie van de telefoon een jaar verlengen?
hoeveel mag het kosten om de kans op een overstroming binnen 10 jaar onder 1% te houden?

– getallen snappen.
Een trein heeft niet een snelheid van 5 minuten, en ook niet van 30 km, maar 180 km/uur
Als mijn cholesterolniveau 10% hoger is dan het gemiddelde, ben ik dan ook 10% zieker? Of leef ik 10% korter?
waarschijnlijk ligt het verband anders.
Een auto die 2x zo snel rijdt, verbruikt meestal meer dan 2 x zoveel brandstof.

#10 aynranddebiel

Nu ik de waanlink nog eens teruglees snap ik er helemaal niks meer van.

1. De rekenexamens worden slecht gemaakt
2. De rekenexamens zijn helemaal geen rekenexamens
3. De doorsneeleerling van groep 8 kan veel slechter rekenen dan ooit

Als ik 1 en 2 moet geloven, kan ik de conclusie 3 dus niet trekken en daar steunt het hele verhaal op.

#11 Co Stuifbergen

aanvulling:
met name kansen schatten is moeilijk.

Mag je concluderen dat een verpleegkundige haar werk slecht doet, als zij in 3 jaar tijd 7 sterfgevallen meemaakt?

#12 Henk van S tot S

@9:
Welke auto heb je:
Zelfs voor een diesel(tje) rijdt je dan redelijk zuinig.

Verder:
Toen mijn kinderen naar het dorpsschooltje gingen, kreeg mijn zoon van een familielid een ding zoals dit (maar dan in batterij uitvoering; solar was er nog niet) :
http://www.goedkoopste-kantoorartikelen.nl/rekenmachine-ti-lp-solar/?gclid=CO_u0bmp-rkCFQZZ3godWDsAqQ
Was toe een hip dingetje voor kinderen.
Later kreeg het hele klasje er een en de (hoofd)rekenprestaties verhoogde zich spelenderwijs.
Was trouwens een interessant schooltje waar de kinderen leerden tellen vanaf 0 en niet vanaf 1, wat gezien het decimale stelsel natuur enorm logisch is.

#13 Joseph Morika

@10: Het (VK) artikel rept van illustraties die niet openbaar (mogen) zijn. In de papieren VK staat desondanks wel één voorbeeld. Dit voorbeeld heb ik met het oog op deze discussie hier even getwitterd. Hier is hij te vinden: http://twitpic.com/dfux7f Merk op dat het niet eens een basisschool-toets is maar een van het VWO!

Ik kan er niets aan ontdekken dat de rekenvaardigheid bevordert (of zelfs maar test).

Ik heb een paar jaar geleden wat economie (VWO) moeten uitleggen aan mijn nichtje (wiskunde had ze uit het pakket gegooid). Ze had geen flauw idee hoeveel % iets ongeveer steeg als het van , zeg, 75 tot 80 toenam. Sterker nog, ze kon het niet eens uitrekenen met pen en papier erbij. Dat is niet zo handig als ze verondersteld wordt te begrijpen wat bv een elastische of inelastische vraag (of aanbod) is in de economie. Overbodig om te zeggen dat ze al helemaal niet in staat was om het snijpunt van twee snijdende lijnen uit te rekenen (een vraag- en aanbodcurve bijvoorbeeld). Ik neem aan dat je dit allemaal wel zult begrijpen als de bijgegeven illustratie even bestudeert en als je je realiseert dat men dat soort ongein tegenwoordig voor rekenen aanziet.

(PS Het feit dat je eigenlijk een syllogisme aanvecht is mij overigens wel opgevallen, maar je houdt geen rekening met het feit dat er een ander onderzoek is dat (internationaal) de prestaties meet, het zgn PISA-onderzoek. Zie o.a. http://tinyurl.com/378g2fo )

#14 McLovin

Ik weet het niet, maar om de discussie wat breder te trekken: ook over andere vaardigheden zoals schrijfvaardigheden en leesvaardigheden komt zo nu en dan langs waarbij de vraag gesteld wordt of het onderwijs nu wel of niet slechter is dan vroeger.
Wat ik me afvraag waarom waren al die veranderingen nodig die afgelopen 10, 20, 30 (??) jaar? Hadden we goed of slecht onderwijs? Het fuzzy antwoord is dan altijd iets van ja het onderwijs was goed maar de wereld verandert, eerst waren het computers die hun intrede deden, toen internet en toen de Ipad en daar moest het onderwijs op inspelen…wellicht wel waar maar toch de twijfel of het allemaal wel echt moest of dat het weer van die ego-projectjs waren van beleidsmakers?

(die Ipad/Maurice de Hond scholen wantrouw ik trouwens echt, hoeveel krijgt die goede man van Apple?)

#15 McLovin

@13: ff serieus……1) was dat een rekenvraag of een algemene kennis vraag? 2) VWO schrijf je…een VWO klas 1 neem ik aan?

Wat jij trouwens schets over rekenen en economie herken ik, en ook in zaken als schrijven (opstel…schrijven met kop, staart en logische indeling), ook dat is op de een of andere manier zelfs voor VWO leerlingen die ik wel eens geholpen heb verrot moeilijk.

#16 Joseph Morika

@15:
1- De VK zegt: rekentoets
2- Die toets of dat nichtje? Wat die toets betreft weet ik niet meer dan jij (mijn enige bron hier is het VK-artikel waarnaar doorgelinkt werd door Jaap Walhout). Wat dat nichtje betreft, die zat in de pre-eindexamenklas. (Ik weet nou niet meer uit mijn hoofd of dat vier of vijf was. In mijn tijd (HBS-B) zou het de vierde klas geweest zijn)

@14 Ik heb sterk de indruk datr alles anders moest omdat het opgevallen was dat leerlingen van ouders die zelf een goede opleiding hadden (of boeken in de kast ipv allerlei prullaria) bevoordeeld waren door het feit dat ze hun “bijles” gewoon van hun vader of moeder kregen. Dat zou natuurlijk onrechtvaardig zijn. Daarom moest alles zo omgegooid worden dat de ouders er zelf ook niks meer van snapten. Zoiets dus.

#17 parallax

Waarom reken- en taalvaardigheid (nog veel belangrijker; taal is begrip, en dan heb ik ’t over begrip i.p.v. spelling) zo belangrijk is?

Als je niet weet hoe je LEGO stenen in elkaar moet klikken kun je niets bouwen. Het is het verschil tussen consumeren & creeeren.

#19 Noortje

@9 de belemmering om die dingen te kunnen en te begrijpen ligt meer bij iq dan bij rekenonderwijs.

#20 Vast Goed

@7: Dat mijn kinderen beter met koekjes kunnen rekenen dan met abstracte cijfers, heeft alles met motivatie te maken ;-).

En over het verschil tussen realistisch en traditioneel rekenen: ik heb ooit de kwadraten van 1 tot en met 25 uit mijn hoofd moeten leren. Stom werk. Maar tot op de dag van vandaag heb ik daar profijt van. Met o.a. die vaardigheid kan ik elke dag realistisch rekenen. De ene of de andere methode is niet zaligmakend. Veel abstract oefenen helpt en veel realistisch rekenen motiveert. De goede leraar helpt je met beide methoden.

@16: het is nog steeds zo dat kinderen er voordeel bij hebben wanneer hun ouders gemotiveerd zijn om hun kinderen vooruit te helpen. Op ‘onze’ basisschool is de spelvaardigheid van de juffen dramatisch. Briefjes vol spelfouten zijn de regel. Mijn vrouw is er zelf maar voor gaan zitten met onze dochter, na enkele weken was haar vaardigheid op niveau. Niet iedereen doet dat, dat blijft.

En wat ook altijd blijft is het verschil in niveau van de juffen (meesters zijn zeldzaam). Vorig jaar was een van de kinderen ’te traag’ voor extra werk. Dit jaar legt een (naar onze mening) meer competente juf de lat hoger en kan het kind het opeens wel.

#21 Co Stuifbergen

@20: Vast Goed,

erger nog dan slecht spellen vind ik dan maken ze hun zinnen die niet kloppen.

(ik weet niet of onderwijzers zo slecht schrijven als ik hierboven, maar dat vind ik dus erger dan slechte spelling).

Oja,
leuk dat jouw kinderen gemotiveerd zijn om koekjes te verdienen.
Ik begrijp dat ze het abstracte rekenen ook al onder de knie hebben.

#22 Jan

@11: het voorbeeld van jou heeft weinig tot niets met schatten te maken, maar meer met verhoudingen en vergelijken in zelfde situaties.

#23 houtman

Uit internationaal vergelijkend onderzoek Pisa blijkt dat de ZO Aziatische landen het beste onderwijs hebben.
Zeer opvallend is dat de knoflooklanden, die wij nu financieel op de been mogen houden, de slechtste resultaten hebben op het gebied van lezen en rekenen.
Vrijwel niemand in W Europa is nog in staat een verhaal van enig intellectueel niveau te begrijpen.

Uit de discussies over de pensioenen blijkt dat een betrekkelijk simpel begrip als contante waarde vrijwel iedereen al boven de pet gaat.
Wie het rekensommetje .99 tot de macht twintig kan maken, en vergelijken met .96 tot de macht twintig, ik vraag het me af.
Zo’n sommetje kun je op elk wetenschappelijk rekenmachientje maken, en geeft een indruk van het effect van rekenrente op de dekkingsgraad.

Zelfs de ambtenaren van Klijnsma blijken niet meer te kunnen rekenen, de verlaging van de pensioenopbouw van 2.25 % per jaar naar 1.75 % per jaar blijkt te resulteren in een premieverhoging van veertien procent.
Dat vrijwel niemand nog iets begrijpt mag er uit blijken dat deze verlaging van toekomstige pensioenen met een 23 % nauwelijks protest oplevert.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

| Registreren

*
*
*