‘Afgestudeerde kan studieschuld steeds vaker niet afbetalen’

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zo kopt de Volkskrant:

Een groeiende groep afgestudeerden heeft moeite met het afbetalen van de studieschuld. Vanwege het tekort aan goedbetaalde banen waren vorig jaar ruim 93 duizend van hen niet in staat af te lossen, een toename van 76 procent in vijf jaar tijd.

Dat voorspelt veel goeds voor het nieuwe leenstelsel…

Open artikel

Reacties (35)

#1 Lommers

Je snap het niet, schuld is juist goed volgens onze nationale voorlichter en PR-man.

‘Als we zo somber blijven gaat het niet lukken. We moeten het deken van negativisme wegtrekken. Laten we wél die auto kopen, laten we wél dat huis kopen, we moeten een beetje risico nemen en vertrouwen hebben.’

  • Volgende discussie
#2 weerbarst

hint: dan moet je niet lenen
Stop socializing the debts.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 bolke

Vanwege het tekort aan goedbetaalde banen

euhm… of gewoon een teveel aan afgestudeerden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Joop
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Dehnus

#3 en 4
Altijd een leuk frame van de VVD om hiermee proberen geld terug te schroeven van onderwijs en terug in de pocket van de Grootverdiener. Houdt het volk dom namelijk is een van hun stokpaardjes.

Daar komt bij dat dat er geen teveel aan “Afgestudeerden is” er zijn te weinig. In Duitsland kan een Nederlands technicus zo 1000 euro meer per maand verdienen, terwijl in Nederland alles word ingezet om ze maar af te knijpen. OP het zelfde moment schreeuwt Nederland dat er te weinig Technici zijn.

Afgestudeerden zijn ook MBO’ers (U spreekt niet over hoger opgeleiden), het gaat u er dus meer om het volk dom te houden en ze geen goede opleiding te geven in een vakgebied. Als u nu had gezegd dat er teveel afstuderen aan opleidingen als “Facility management” dan was ik het met u eens geweest (ook dat is nogal wat kort door de bocht maar klopt meer dan “Teveel afgestudeerden”.), maar dat los je niet op met minder afgestudeerden, dat los je op door technische studies eens uit dat dal van onpopulariteit te trekken!

Wiskunde is machtig mooi! Laten we in Nederland weer eens trots worden op onze lange Wiskundige, Natuurkundige en Scheikundige geschiedenis! (Ja ook voor het MBO niveau! Ook die zijn hard nodig!).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Derpjan

@3 & @4

Het is een beetje van beiden. Teveel mensen doen pretstudies of studies voor banen waarin Nederlanders niet (meer) kunnen concurreren (iig. niet met de grote aantallen die afstuderen) en er is sowieso weinig werkgelenheid nu.

@5

Wanneer er over “afgestudeerden” wordt gepraat worden er vaak geen MBO’ers bedoeld, in de context van @0 waarschijnlijk wel maar er moet gezegd worden dat ook op het MBO er veel pretopleidingen en opleidingen met veel meer studenten dan arbeidsplaatsen zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Bismarck

Je kan zeggen te weinig banen of teveel afgestudeerden (al zijn dat eigenlijk gewoon twee zijden van dezelfde medaille), maar je kan het ook zien als een probleem van de onderwijsfinanciering. Nederland is daarin duidelijk veranderd in de afgelopen twee decennia, en niet ten goede. We zijn steeds meer op de Angelsaksische toer aan het gaan, waardoor studenten steeds grotere delen van de studiekosten zelf moeten betalen en dus inderdaad torenhoge schulden kunnen opbouwen. Bij onze zuiderburen kennen ze dat probleem niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Inca

Teveel afgestudeerden en te weinig banen zijn NIET twee kanten van dezelfde medaille – een (afgeronde) opleiding biedt de maatschappij als geheel veel extra’s in bv innovativiteit en algemeen niveau van diensten, gezondheid, bescherming tegen extremisme geweld en criminaliteit, etc.

(Dat geldt trouwens wel vooral als mensen ook daadwerkelijk meer leren, dus simpelweg de opleidingseisen naar beneden gooien werkt niet. Het heeft zin om mensen te leren nadenken, zorgvuldig te redeneren, goed te kunnen analyseren.)

Overigens: ik weet niet hoe opleiding correleert met (schade door) witteboordencriminaliteit, belastingontwijking en complexere vormen van fraude.

Maar mensen dom houden omdat er op het moment geen baan op hun niveau te vinden is, is voor de hele maatschappij een slecht idee.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Prediker

Even voor het broodnodige perspectief:

Het Volkskrantartikel bespreekt de studielening waarvan het restbedrag na vijftien jaar wordt kwijtgescholden.

Dit gaat dus niet over recent afgestudeerden, mensen die na de crisis van 2008 geen baan op hun niveau konden vinden: dit gaat nog over de lichting van 1999, die al die tijd geen geschikte baan kon vinden of niet heeft gevonden omdat ze wat anders met hun leven gingen doen (parttime moederen bijvoorbeeld).

De resterende schuld die na vijftien jaar nog openstaat, wordt kwijtgescholden. In 2013 gebeurde dat bij 15 duizend mensen

Vijftienduizend mensen op hoeveel afgestudeerden van de lichting 1999? Hoeveel daarvan had een studieschuld? Om hoeveel geld ging het totaal en hoeveel is daarvan afbetaald?

Hier is wat cijfermateriaal van het CBS voor wie dat leuk vindt.

Sowieso lag de werkloosheid in 1999 historisch laag. Dus als je vijftien jaar later schrikt van 15.000 mensen die hun studieschuld niet kunnen hebben afbetalen, dan kun je je borst alvast natmaken voor de hap uit de schatkist die de regering over vijftien jaar te wachten staat.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Noortje

Aanvullend op @prediker:

Het linkje van CBS betreft alleen afgestudeerden en hoger onderwijs.
– Je kon ook voor MBO ook een studebeurs/lening krijgen.
– Rond 1999 was er nog geen boete ingevoerd. Je kon dus lenen, zonder af te studeren. ‘Afgestudeerden’ is te krap gesteld.

Dat betekent dat het aantal mensen dat geleend heeft hoger is dan de grofweg 40.000 die in het linkje staan.

Ik kan mbo en 1999 zo snel niet vinden. Nu zijn het ruim 500.000 studenten, gedeeld door 4 is grofweg 125.000 studenten die in 1999 staakten (aanname)

Aangal dropouts hogeronderwijs 4000 per jaar? (10%, aanname natuurlijk)

125.000 + 40.000 + 4000 = 169.000 in 1999*

En daarvan kan 10% door werkloosheid, emigratie, ziekte, kinderen verzorgen (keuze), etc etc niet alles terugbetalen. Eerlijk gezegd vind ik dat een bizar laag aantal/ percentage.

Daarbij komt nog dat de terugbetalingsregeling in die tijd inkomensafhankelijk was. Wellicht is de restschuld voor sommigen maar 100 euro, maar worden ze nog in de statistieken meegenomen.

* gebaseerd op gokken van getallen. Wellicht dat iemand anders ze preciezer kan vinden.

Ik denk dat het enige nieuws van dit artikeltje in de inleiding zit:

Vanwege het tekort aan goedbetaalde banen waren vorig jaar ruim 93 duizend van hen niet in staat af te lossen, een toename van 76 procent in vijf jaar tijd.

Goh, een aanzienlijk deel van Nederland is ziek of werkloos of dood (ik ben benieuwd of die er uit gefilterd zijn). En de lasten zijn toegenomen. Het is dus geen strctureel probleem, maar een probleem gerelateerd aan de crisis/ huidige economische situatie (uitgaande van het leenstelsel zoals dat destijds gold, nu is het anders ingericht)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Derpjan

@9

Het hoeft helemaal niet zo te zijn dat al die mensen 15 jaar geen werk hebben gehad. Het enige dat vaststaat is dat ze na 15 jaar nog niet klaar waren met afbetalen. Als je flink hebt geleend (bv. door uitloop) kun je zelfs met modaal huishoud inkomen nog wat schuld overhouden na 15 jaar.

@10

Ik weet niet hoe het in 1999 zat maar iig. het laatste decennium was de drempel voor niet hoeven betalen erg laag, met minimumloon betaal je al iets en het inkomen van je partner wordt meegerekend, dus kiezen om thuisblijvende ouder te worden betekent niet dat je schuld kwijt gescholden wordt (terecht wat mij betreft: de stufi is niet bedoeld om de pretstudies van golddiggers te subsidieren). Anyway, dat is hoe je aan zulke lage percentages komt van mensen die niet kunnen aflossen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Noortje

Voor die periode (klaar rond 1999) wordt inkomen partner niet meegeteld (google op terugbetaling OUDE regeling). Bovendien was de lening renteloos. Voor de kinderen zorgen (of arbeidsongeschikt, werkloos, etc) kan dus wel degelijk betekenen dat je weinig tot niets aflost en na 15 jaar een kwijtschelding krijgt.

Ik ben ben van de uitstroom lichting 1998 en heb nog meerdere studentenprotestenmeegelopen, heilig overtuigd dat het voor ons echt beroerd was en slechter werd. Invoering en aanpassing OV jaarkaart was echt een schande! Terugkijkend en het huidige leenstelsel in ogenschouw nemend: verwende krengen waren we :)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Spam

Ik snap niet zo goed wat het probleem is. Je krijgt een lening om te studeren. Als die studie je een goede baan oplevert, betaal je netjes alles terug. Zo niet, dan wordt je lening geheel of gedeeltelijk kwijtgescholden. Mooi systeem toch?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Derpjan

@12

Ok, dat wist ik niet dat toen zelfs het inkomen van de partner niet werd meegenomen…

Ik viel wel onder de “nieuwe” regeling maar hoefde niet te vrezen om basisbeurs en OV kaart te verliezen. Als je nu 12 bent en net naar de brugklas gaat denk ik dat je nooit een euro basisbeurs, aanvullende beurs of OV-subsidie zult zien want zelfs als er meer differentiering tussen studies komt (veel vaker een numerus fixus voor studies met slechte vooruitzichten) zal het hoger onderwijs een populaire sector blijven om op te bezuinigen in ons vergrijzende land.

@13

Dat lijkt zo, maar het stelsel is nu en straks ook nauwelijks progressief. Met een modaal inkomen betaal je straks 42.000 euro terug in 35 jaar tijd en het inkomen van je partner wordt meegeteld. Dit is niet onoverkomelijk maar het geeft te denken dat je straks evenveel terugbetaalt, of je nou bankier of verpleger (die waarschijnlijk minder verdient dan de vaak aangehaalde bakker) bent. Het leenstelsel doet helemaal niet wat politici zeiden dat het zal doen: nivelleren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Inca

@12, die protesten illustreren ook vooral het hellend vlak, want elke keer werd de stufi aangepast om zogenaamd slechts de uitwassen aan te pakken…
Nou was de regeling rond die tijd bepaald luxe (ik heb mensen horen fluisteren over 700 gulden per maand – zowat het bestaansminimum in die tijd), maar na 1999 werd het wel snel echt een stuk slechter – als in: je basisbeurs werd een iets meer dan symbolische bijdrage maar niet meer een basis om werkelijk op te kunnen studeren zonder flinke aanvulling van je ouders, een lening of een aanvullende beurs (als je er voor in aanmerking kwam.)

Het heeft allemaal niets geholpen, en de kwaliteit is er ook niet beter op geworden.

En toch gaan we het nu, volkomen bewust, nog slechter maken… (Ik word daar wel een beetje moedeloos van.)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Bolke

Feit blijft dat als men het geld wat men nodig had voor een studie niet terug kan verdienen het een slechte investering was, en of die investering nu gedaan was door de overheid of door de student zelf doet er niet toe.

Nu wordt de student opgezadeld met die schuld, anders was het de belastingbetaler geweest die opgezadeld was met die schuld, ergo linksom of rechtsom, een slechte investering dus.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Bismarck

#14: Betaal je tegenwoordig niet juist meer als je een lager inkomen hebt (want ook rente en hoe lager je inkomen, hoe langer je erover doet, dus hoe meer rente je betaalt)?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 JANC

@16: Oei, je wil dus een return on investment invoeren in scholen? Lijkt me een bijzonder slechte zaak!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Spam

@16 Het belangrijkste rendement dat ik uit mijn studie heb gehaald bestaat uit een hele hoop kennis en vaardigheden op allerlei gebieden. Kennis en vaardigheden die mijn eigen leven aangenamer maken en mij in staat stellen om ook voor anderen van meer waarde te zijn dan wanneer ik die studie niet had gedaan. Rendement hoeft niet altijd in geld te kunnen worden gemeten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Derpjan

@17

Dat kan, ligt er een beetje aan hoeveel schuld je hebt en of mensen met een heel hoog inkomen vaak versneld terugbetalen. Natuurlijk mag je altijd sneller betalen dan het wettelijk verplichte tempo, maar dat is een makkelijkere keuze als je een hoger inkomen hebt.

@16

Lijkt mij een goede zaak als het gaat om terugbetalen van studiefinanciering en het was ook wat beloofd werd met het leenstelsel (maar niet waar zal worden gemaakt vanwege de precieze voorwaarden).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Bolke

@18: Nee hoor, een ROI hoeft niet perse maar een als een student een studie kiest die hem niet in staat stelt om dat geld wat hij geinvesteerd heeft terug te verdienen dan moet die student ook maar op de blaren zitten, de overheid betaald een ondernemer ook niet zijn geld terug als deze failliet gaat door slechte keuze’s.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 Bolke

@19:

Rendement hoeft niet altijd in geld te kunnen worden gemeten.

Klopt, maar :

Kennis en vaardigheden die mijn eigen leven aangenamer maken

Da’s leuk, maar dat is niet iets wat de samenleving moet betalen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 Inca

@22, gelukkig maken die kennis en vaardigheden vaak ook het leven van anderen aanmerkelijk aangenamer. Zoals ik al zei: minder criminaliteit en agressie, minder vatbaar voor extremisme, betere gezondheid, innovatiever klimaat, etc. Dus de kosten door de maatschappij zijn volkomen te verantwoorden. We profiteren allemaal van toegankelijk onderwijs.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 Bolke

@23:

minder criminaliteit en agressie, minder vatbaar voor extremisme, betere gezondheid

Dat zijn dingen die bij een opvoeding horen, niet een opleiding.

Dus de kosten door de maatschappij zijn volkomen te verantwoorden.

Dat roep je nu wel, maar dat is niet te bewijzen en daar komt nog eens bij dat het helemaal niet zo slecht ging met de mensen voordat hele volksstammen gingen studeren, dus ik waag het te betwijfelen of dat ‘rendement’ wel zo hoog is als jij doet voorkomen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 Derpjan

@23

Het gaat in dit draadje om ALLE studieschuld dus ook die van het MBO. Nagenoeg iedereen doet al WO, HBO of MBO en dat is ook de bedoeling want zonder MBO heb je geen startkwalificatie (volgens de overheid en ook volgens de arbeidsmarkt). Met “verheffing van het volk” heeft het allemaal weinig te maken (en zoveel wijsheid leer je nou ook weer niet van de gemiddelde opleiding, zeker niet als je meeneemt dat je ook van 4 jaar werken veel leert) tenzij je van mening bent dat de nieuwe maatregelen zelfs het MBO te duur zullen maken. Overigens kun je een rendabeler opleiding kiezen als je bang bent dat je je studieschuld niet terug kunt betalen. Het individu kan ontsnappen, maar de maatschappij zal merken dat bv. de opleiding verpleegkunde onder druk komt te staan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 JANC

@21: ABN. Moest die ook op de “blaren” zitten? Goed, laat maar zitten omdat het dan teveel gaat verwateren. Het terugverdienen klinkt zo redelijk. Maar denk er eens kritisch over na. Zie ook: https://sargasso.nl/sociale-rechten-krijgen-een-prijs/

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 Amateur Commenter

@21: Dat klinkt als een prima voorstel. Ik ken zoveel afgestudeerden die er nu achter komen dat hun Master geen cent waard is. Mensen worden gek gemaakt met het feit dat je breed wordt opgeleid en dus overal aan de bak komt wanneer je niet in je eigen sector terecht kan. Met daadwerkelijke cijfers die tonen hoeveel je zou verdienen in 5 jaar zouden die gouden bergen snel afgelopen zijn. Plus dat functies die echt nodig zijn wellicht eindelijk de nodige salarisverhogingen kunnen verwachten (leraren bv)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 Inca

@24,

Dat zijn dingen die bij een opvoeding horen, niet een opleiding.

Wat ‘hoort’ is zo’n zinloze manier van naar de wereld kijken. En de scheiding is ook vrij irrelevant, het gaat om de ontwikkeling van mensen. Opvoeding en onderwijs zijn daar allemaal deel van. Maar of je het nou opvoeding of onderwijs wilt noemen, het is in elk geval belangrijk dat het in de maatschappij plaatsvindt, niet slechts thuis. Het is belangrijk dat iedereen die kans krijgt, niet slechts de mensen met voldoende bagage van thuis. Niet eens alleen omdat dat eerlijk is, maar ook omdat we daar als maatschappij voordeel van hebben.

Opleiding werkt – het levert de maatschappij meer op dan het kost. Dat lijkt me genoeg reden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 bolke

@28:

Opleiding werkt – het levert de maatschappij meer op dan het kost. Dat lijkt me genoeg reden.

Niet als die mensen vervolgens niet aan het werk komen, dan ben je geld over de balk aan het smijten, een afgestudeerde HBO’er die 5 jaar niet in zijn vakgebied werkt heeft niks meer aan dat diploma, die komt never nooit niet meer aan de bak in dat vakgebied.
Opleidingen moeten aansluiten op de vraag en niet andersom zoals nu het geval is.

Het is belangrijk dat iedereen die kans krijgt

Kansen verwateren door maar zoveel mogelijk mensen hoog op te leiden, als je meer mensen opleid dan dat er vraag is dan wordt de kans op een baan in een relevant vakgebied alleen maar kleiner.

Ja iedereen heeft een kans, alleen is die kans dusdanig klein aan het worden dat het een te verwaardelozen kans wordt.

Ik kan me de tijd nog herinneren dat je HAVO moest hebben om bij de lokale supermarkt achter de kassa te mogen zitten, vroeger was MBO een ‘doorleer’ kwalificatie, tegenwoordig is het een startkwalificatie, banen waar je vroeger met LTS terecht kon komen moet je nu MTS voor hebben, niet dat dat werk zoveel moeilijker is geworden maar men kan nu een MTS’er krijgen voor het geld van een LTS’er.
Diploma inflatie heet dat en dat is op den duur funest voor de samenleving.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 Bismarck

@24: Je kan wel roepen dat dat soort dingen horen bij een opvoeding, niet bij een opleiding, maar feit is dat een hogere opleiding inderdaad leidt tot dit soort maatschappelijke voordelen. De samenleving (en dat mag je hier ook vertalen met de staat) heeft er gewoon voordeel bij als jij hoog bent opgeleid, omdat je vervolgens voor minder ziektekosten, criminaliteit en andere maatschappelijke kosten zorgt. Er is dus voor de staat ook rendement te halen uit investeren in je opleiding, zelfs als dat niet leidt tot meer belastinginkomsten (en dus ook meer rendement voor de afgestudeerde zelf). Alleen al daarom heeft de staat zelf ook een belang bij investeren in de opleiding van haar inwoners.

Dat natuurlijk nog los van het feit dat een individu veel slechter kan doen aan risicospreiding dan een hele samenleving (er is een kans dat je met een goede opleiding toch geen werk krijgt, omdat de vraag in de samenleving nu eenmaal kan veranderen, of omdat je om welke reden dan ook na je studie niet inzetbaar bent om te werken).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 bolke

@30: Hmmzzz, ooit al eens gehoord van witteboorden criminaliteit, schijnt toch voornamelijk door hoogopgeleiden gepleegt te worden en schijnt best wel vaak voor te komen.
Komt nog eens bij als jij een hogere opleiding nodig hebt om te snappen dat criminaliteit ongewenst is dan schort er toch iets aan je, ik heb namelijk al op 5 jarige leeftijd van mijn ouders geleerd dat stelen niet mag.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#32 De echte Rob

@7: Kleine kanttekening: in België is de relatie student-ouder wat anders dan in Nederland. In België sturen ouders het proces veel meer en zij betalen dat doorgaans ook volledig. Buiten dat, het systeem met de beurs maakte studeren voor de Nederlandse student goedkoper dan in België.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#33 Vast Goed

Van de week eens zitten rekenen aan de te verwachten studiekosten voor mijn drie kinderen. Ondanks dat de eerste pas op z’n vroegst over zes jaar begint, was het een flinke reality-check:
– We kunnen ze (bij gelijkblijvende omstandigheden) niet zoveel ouderlijke bijdrage geven als we zouden willen. Gerekend met minimaal € 250/mnd en maximaal wenselijk het dubbele.
– En dan rekenen we er ook nog eens op dat ze tijdens de studie flink bij zullen verdienen (tussen 250-500/mnd).
– En dan nog eindigen ze met een schuld van tussen de 20- en 40-duizend euro’s.

En waarom lukt het ons (samen prima inkomen, redelijk zuinig) niet om ze schuldenvrij af te laten studeren door ze meer mee te geven? We moeten onze hypotheek aflossen, die niet eens zo bijzonder is: op dit moment 3x ons salaris.

Zouden meer mensen eens moeten doen, hun leven doorrekenen. Dat maakt ze bewuster waar we als maatschappij ons geld aan uit geven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#34 Gilgamesh

Er is imo vooral een mismatch tussen de soort studies en de vraag. Ik sta te springen om Bèta personeel, maar zeker potentiele data analisten en ICT’ers zijn niet te vinden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#35 Co Stuifbergen

@21: Nee, als een ondernemer failliet gaat krijgt de overheid zowiezo niets terug.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Parlementaire_enqu%C3%AAte_naar_de_RSV-werf

@16:
Voor de overheid is een student vaak goedkoper dan een werkloze: de uitkering aan de student is laag, en de kosten van een extra student zijn vaak verwaarloosbaar. (al hangt dit van de opleiding af: een hoorcollege voor 500 mensen is goedkoop, praktika met individuele begeleiding duur.)

  • Vorige discussie