Volgens The Economist staat Nederland op de derde plaats van de meest democratische landen. Je zou dan kunnen stellen dat er weinig meer te verbeteren valt aan onze democratie. Maar is dat ook zo?
We nemen onze democratie inmiddels voor vanzelfsprekend aan, maar is deze niet aan een stevige onderhoudsbeurt toe om ons goed door de 21ste eeuw te krijgen?
Tussen 5 en 12 oktober besteedt de Publieke omroep grootschalig aandacht aan “de week van de democratie”, met als thema Wij Zijn De Baas. In die week zal democratie in Nederland en de rest van de wereld op TV, radio en internet op verschillende manieren in de schijnwerpers staan. De week sluit aan bij het internationale initiatief “Why Democracy“, waar tientallen internationale zenders aan meedoen.
Wij Zijn De Baas organiseert tijdens die week een verkiezing van de beste verbetervoorstellen voor de democratie. Op de site zullen tien voorstellen worden gepresenteerd, waarvan de beste drie na stemming aan de landelijke politiek aangeboden worden.
Deze stellingen komen niet uit de lucht vallen. Hier op Sargasso zullen voorstellen van deskundigen het tegen elkaar opnemen, waarvan er uiteindelijk zes doorgaan naar de eindronde op Wij zijn de Baas.
Geheel democratisch zal ook “de burger” zich kunnen uitspreken. Dit gebeurt bij onze buren van Geencommentaar. Vanaf dit moment kan iedereen daar zijn voorstel indienen. De deadline is aanstaande maandagavond 1 oktober, 9 uur ’s avonds. Vanaf de dag erna kan er gestemd worden welke vier voorstellen er doorgaan naar de eindronde bij Wij Zijn De Baas.
De stellingen van deskundigen zullen hier vanaf aanstaande maandag verschijnen. De stellingen zullen komen van oa Jos de Beus, Reinder Rustema, Femke Halsema, Niesco Dubbelboer, Arend Jan Boekestijn, de oprichters van LuxVoor en Paul de Beer.
Update (5-10): De stemmingsrondes zijn inmiddels voorbij. Hier de linkjes:
Eerste voorronde
Tweede voorronde
Derde voorronde
Eindronde
Reacties (42)
Goede timing zo tussen het onderzoek naar Irak en een referendum over de EU-grondwet …
En dan maar hopen dat Verdonk niet van haar eigen splitsing afsplitst….
D66 ftw.
Mosterd.
Inderdaad, dat referendum. Afgeschoten door de Raad van State. Vind jij daarvan @Steeph, mark ?
Referenda hoeven niet per definitie meer democratie te betekenen. Al dat gedram om refenda is een ontkenning van de gekozen vertegenwoordiging die we hier al decennia succevol (toch?) hanteren.
Dus jij wilt ook het referendum als de grondwet wordt herzien in de prullenbak doen ? Lastig houdbaar, die stelling.
@mescaline: gemiste kans. Ik vind referenda een heel belangrijk instrument in het betrokken houden van iedereen bij belangrijke beslissingen.
Liefst zou ik ipv raadgevend een besluitvormend referendum zien trouwens. Dat geeft de mensen echt het gevoel dat ze meebeslissen.
Maar er moet dan wel veel beter aandacht besteed worden aan de goede voorbereiding van een referendum en de onderwerpen moeten wel een duidelijke keuze opleveren.
Overigens heb ik wat mixed emotions nu bij het afblazen van het referendum voor het nieuwe verdrag. Maar dat komt doordat dit thema zoveel meer lading heeft gekregen dan puur inhoudelijk, dat van een zuivere keuze nauwelijks meer sprake zou zijn.
De site WZDB vraagt zich terecht af: …wat dat woord eigenlijk betekent. Kan je het definiëren of vastleggen?
Om er vervolgens geen antwoord op te geven. Het hele project gaat volgens mij mank als je geen goed uitgangspunt hebt. Iedereen wil wel wat. Maar wordt het dadelijk een voor/tegen referendum poll?
Is dat democratie?
Of is het het totaal van individuele verantwoordelijkheid die komt met het regeren door het volk. En wat is dan de consequentie van die verantwoordelijkheid?
Er is blijkbaar een vooronderstelling dat iedereen weet wat democratie is. Ik twijfel daar heftig aan.
@HansR: Wijzijndebaas is er niet om het antwoord te geven. Wijzijndebaas is opgezet omdat men wil helpen in het opzetten van een levendige discussie over iets wat de laatste jaren nogal onder vuur ligt.
Gisteren bij de perspresentatie heb ik zoveel verschillende insteken gezien die in die week voorbij komen, dat het onmogelijk is daar op wzdb één noemer voor te geven.
Het uitgangspunt is dus: praat over uw eigen democratie.
Ik heb overigens mijn steentje bijgedragen:
http://www.geencommentaar.nl/index.php/2007/09/28/week_vd_democratie#c38315
En voor die mensen die graag een nihilistisch stukje lezen, bezoek eens onze rechtse buren bij wie alle vreugde is verdwenen:
http://www.hetvrijevolk.com/?pagina=4537&titel=bananenmonarchie
Het Vrije Volk – ja, da’s dat clubje wat het socialisme wil uitbannen. Zo komen we er wel.
Kan iemand mij ontipok overigens eens vertellen in welke mate de ‘democratie de laatste tijd zo onder vuur ligt?’
En of dat dan erger is dan wanneer geleden?
@Crachàt: Ik denk in termijnen van jaren. Dus zeg even alle jaren van deze eeuw.
Het geklaar over plakken pluche, liegende politici, gebrekkige slagkracht, handjes boven hoofden houden, eindeloze ruzies in partijen, weinig inhoud, referenda die niet mogen, volledig gestopte vernieuwing van de democratie,…..
Zijn er niet veel ‘problemen’ die men ondervindt, niet het resultaat van een tevéél aan democratie?
Ik bedoel maar: het feit dat men nu wéét dat politici ook maar gewone mensen zijn, het feit dat er ombudsmensen bestaan, dat de klachten- en kliklijnen wijdopen staan, dat draag toch allemaal bij aan de perceptie, en niet zozeer aan de verergering van de toestand?
Het gros van de wetgeving in Nederland komt uit de EU. Het lijkt me derhalve volstrekt oninteressant hoe democratisch Nederland is als daarbij niet naar de EU gekeken wordt. Wat dat betreft is Noorwegen (4e plek direct na Nederland) waarschijnlijk een stuk democratischer.
Haha het hopeloos verdwaalde Vrije Volk heeft de kift, ondanks hun eigen Wij van WC-eend adviseren WC-eend Weblog Ranglijstje waar Sargasso opmerkelijk genoeg toch alsmaar blijft dalen en zijzelf steeds verder naar boven kruipen (duister algoritme…) worden zij niet gevraagd voor een dergelijk initiatief, jammer jammer. Terwijl zij toch zo goed weten hoe je de democratie verbetert, tóch?
@Steeph
Het uitgangspunt is dus: praat over uw eigen democratie.
Als je een discussie wil laten ontaarden in eindeloos gekrakeel dan moet je vooral geen uitgangspunten, definities, doelstellingen formuleren.
Dit is misschien wel het zwakke punt van wat gemiddeld in NL onder democratie wordt verstaan: roept u maar! En vervolgens doet niemand er wat mee, gaan de geldwolven hun eigen gang en hebben we een kamer met regenten.
Maar om niet helemaal als mopperkont over te komen :)) – dat is echt hollands natuurlijk: mopperen op de democratie waar niemand van weet wat het nu eigenlijk is – wil ik ook nog wel zeggen dat tezamen met inspraak – ja tegen besluitvormend referendum -, en een volksvertegenwoordiging de eigen verantwoordelijkheid van de burger een absolute noodzaak is in de democratie. Als burgers hun verantwoordelijkheid naar de samenleving niet nemen dan houdt het op.
Die eigen verantwoordelijkheid houdt trouwens direct ook in dat de rechtspraak – de rechtsgang – voor iedereen bereikbaar – en eigenlijk ook begrijpelijk – moet zijn. Een lastig, erg lastig, punt.
@Carlos: Wij van WC-Eend Adviseren WC-Eend! :-)
Sinds wanneer ben je de baas als je een grote bek hebt en niet naar een ander wilt luisteren, maar deze inelkaar slaat om hem niet te willen horen? Wat een stuitend links gebral. Links heeft de afgelopen weken laten zien SCHIJT te hebben aan de democratie, dat het spuugt op het volk dat een andere mening heeft over het referendum en de EU, links, PvdA bestaat uit leugenaars en baantjesjagers die koehandel drijven. Nederland is een bananenrepubliek in optima forma en staat op plaats 1 in Europa.
Democratie of goed bestuur?
Democratie wordt naar mijn idee teveel als doel op zich zelf bekeken, terwijl het eigenlijk zou moeten gaan over goed bestuur. Democratie is een middel om dat te bereiken: bestuurders moeten verantwoording afleggen over hun daden en de mensen die bestuurd worden krijgen zeggenschap over waar het heen gaat.
Vaak gaan meer democratie en goed bestuur samen op, maar niet altijd.
Het referendum over de Europese Grondwet is een voorbeeld: een tweede nee maakt het de regering heel moeilijk om Nederland goed te besturen. Een besluitvormend referendum hevelt feitelijk bestuursmacht over naar de bevolking, maar als er geen verantwoordelijkheid mee wordt overgeheveld zal dat niet leiden tot beter bestuur.
Verder wat HansR zegt.
@zmc:
Dat valt allemaal wel mee. Voor het landbouwbeleid heb je gelijk, voor onderwijs is het onzin wat je zegt. Noorwegen heeft het overigens slechter getroffen dan NL als het om de EU gaat: wel allerlei regels overnemen (Noorwegen is onderdeel van de gemeenschappelijke markt), maar geen inspraak. De Noorse burger heeft niets te zeggen over wat er uit Brussel komt, de Nederlandse wel. Terecht dus dat ze een plaatsje lager staan…
@Peter #17: Los van het probleem dat ik je commentaar niet helemaal vat, vraag ik me af of je ook nog iets constructiefs te bieden hebt.
@17:
van te veel bananen eten wordt je paranoia
(wor je paranoia had het natuurlijk moeten zijn)
Steeph:
Nouja, Peter benadrukt wel de makke van deze maatschappij inzake referenda. Het zijn immers niet alleen de heren politici die hun verantwoordelijkheid moeten onderkennen, maar ook het volk die de inspraak eisen. Als je dan de zoveelste gegeneraliserende verwijt richting links danwel rechts hoort, dan zakt toch ook je de moed in de schoenen of dat ooit nog goed komt?
Grappig initiatief. Jammer dat de ideeën die het op gaat leveren niet bindend zullen zijn.
In het voorstel dat ik inmiddels bij jullie buren heb ingeleverd, is een onderdeel opgenomen waardoor iedereen (zowel de brullers als de zwijgers) een keer aan de bak komen om in de regering hun burgerplicht te doen: Elk ministerie wordt geleid door een groep waarin behalve de rechtstreeks gekozen minister ook vakmensen en leken zitten. Die worden niet gekozen maar opgeroepen. Een beetje zoals in de V.S. iedereen geacht wordt zijn juryplciht te doen. Eén verschil: geen advocaten en officieren van justitie die invloed hebben op de samenstelling van de groep.
Ik snap niet hoe de Economist dit kan zeggen, de meeste bestuurlijke baantjes in dit land worden nog steeds verdeeld door de politieke elite, in plaats van gekozen zoals bijvoorbeeld in de VS. Zelfs bij de minister-president moet je altijd maar afwachten wie het wordt in dit land.
“… Geheel democratisch zal ook “de burger” zich kunnen uitspreken. Dit gebeurt bij onze buren…”
Geheel “democratisch” wordt de burger dus bij de buren ondergebracht dus hoeft u er hier –onder ons– geen last van te hebben. Van de uitkomst van de discussie bij de buren landt ook nog eens -naar goede traditie- slechts 40% in de “eindronde”, dus hoeft u ook niet echt wakker te liggen van mogelijk “populistische” opinies. Ziehier de proxy-democratie op micro-niveau.
De burger is minstens zo deskundig als de “deskundigen” die hier opgevoerd worden (of zichzelf als zodanig opwerpen), zo niet de belangrijkste deskundige. Indien u oprecht het onderwerp “democratie” wilt bespreken gaat het niet aan juist het “demos” met een licht dedain in de schaduw schuiven.
Daar komt nog bij dat de personen die u als “deskundigen” in de aanhef opvoert vrijwel allen ideologische etaitisten zijn :
–Jos [ex verkiezingsprogrammaschrijver van de PvdA] de Beus;
–Reinder “Basisinkomen & Meer Belasting” Rust[e]ma;
–Lux “tegen het conservattisme” Voor;
–Femke “Zelfverrijking van het bedrijfsleven (niet de overheid) bestrijden” Halsema [GL];
–Niesco “Mijn eigen partij vindt het belangrijk dat mensen hun invloed kunnen laten gelden, ook op momenten dat het voor de politiek ongemakkelijk is…gna gna” Dubbelboer [PvdA].
Ik wil deze “deskundigen” er beslist niet mee in lijn stellen, maar het is algemeen bekend dat het juist idelologisch etaitisten waren die de meest verwerpelijke ondemocratische regimes voorgingen (en -gaan). Deze regimes legitimeerden zich door te stellen “de arbeider” te representeren en/of haar belangen te dienen en aldus een “democratie” te zijn: “democratie” uiteraard gereduceerd tot “correct kiezen”.
De overkoepelende stelling alhier gaat over de machtsvraag. Misschien kunt u beter de stelling veranderen in “Bureaucratie of Democratie: is de Staat ondergeschikt aan de Burger of is de Burger ondergeschikt aan de Staat” en als u zichzelf serieus neemt de tweedeling in podia subiet opheffen.
Verder sluit ik mij aan bij reactie 16.
Het lijkt wel een nieuwe restauratie beweging in den Haag..
bijna vanzelfsprekend slaan ze de plank mis.. ik vermoed dat onze regentenklasse zich – ondanks dit (schijn) initiatief- steeds meer van de bevolking zal vervreemden
lees ook deze column eens:
klikje
Ach mensen, Ga eens naar een leuke conferentie i.p.v. aleen maar tv-kijken…
http://www.minbzk.nl/onderwerpen/grondwet-en/democratie/conferenties-in-week
@Maarten: Misschien ter verpozing massaal de bijeenkomst van vrijdag 5 oktober a.s. in Nieuwspoort bezoeken alwaar het hilarsche thema: “Advies over democratie-opvoeding” aan bod komt?
Of 11 oktober in hotel Mercurius alwaar de gotspe: “…in hoeverre bepalen de adviezen van burgers daadwerkelijk het beleid? Wanneer is burgerparticipatie effectief en wanneer niet?” znder een spier te vertrekken
Of diezelfde dag in Den Haag nog een hele amusante met als kernpunt: “En vertrouwt de overheid u?”.
Of met z’n allen naar Noordeinde (kan iedere dag), vragen waarom H.M. “haar onderdanen” absoluuuuut geen referendum over de EU Grondwet meer gunt en hoe aldus in dien huize over “democratie” gedacht wordt. Ook boeiend.
Kortom, bespaar u de moeite voorstellen voor de onderste-lade in te leveren: als u echt wilt laten weten wie de baas is in een democratie moet u inderdaad en masse de tv uitgooien en op pad gaan.
Op de genoemde websites wordt de democratie zelf niet ter discussie gesteld. Dat zegt alles over de houding van democraten. Het is vaak gezegd, maar het mag wel herhaald worden: de democratie is niet anders dan een tyrannie, maar slechts een spiegelbeeld daarvan. (In een tyrannie mag je de democratie niet bepleiten, in een democratie mag je de tyrannie niet bepleiten). Maar als discussie verboden is en de conclusie vast staat, wat blijft er over van de Week van de Democratie? Zendtijdvulling voor de publeke omroepen?
Als ik het niet had kunnen raden: Mabel betaalt…
WHY DEMOCRACY? is an initiative of STEPS International a non-profit organisation established by the parties involved with STEPS for the Future. Funded by
Government of Finland
Swedish Agency for International Development Cooperation (SIDA)
Danish International Development Assistance (DANIDA)
Department for International Development (DFID, UK)
Norwegian Agency for Development Cooperation (NORAD)
Government of the Netherlands
The Soros Documentary Fund
@Paul: Welk punt probeer je hier te maken? En staat er ergens dat discussie verboden is?
Een referendum over EU verdrag. en in EU net zo veel checks and balances als er in ons nationale stelsel zijn. dus geen onderhandelende ministers, geen EC die niet gekozen is, geen afschaffing van vetorecht, de enige check die er in huidige EU democratie is, geen europarlement met vergaande bevoegdheden, NL heeft daar maar 5 procent van de stemmen. Liever dus een federatie van Europa.
Het punt is vooral integriteit. Hebben de beheerders van Sargasso geld of faciliteiten gekregen, in ruil voor hun medewerking aan het project?
@Paul: Het enige wat wij (Sargasso en Geencommentaar) krijgen voor dit project zijn een verwijzing op http://www.wijzijndebaas.nl.
Geen geld, geen faciliteiten.
Wij (Sargasso) heeft wel enige informatie ontvangen van de vpro redactie om te helpen met het in contact komen met de deskundigen (mailadressen, telefoonnummers).
De rest is idealisme.
O, ik kreeg van de Rotary, de Vrijmetselarij, De Stolp Van Den Haag en de Geest Van Pim een enorm bedrag op de rekening, en gewoon om af en toe het woord Democratie te laten vallen op Sargasso.
Democratie.
Democratie.
Democratie, Democratie, Democratie.
Ziezo.
De andere redacteurs toch ook?
@Crachàt: Mmmm, vandaar. Doe ik toch iets niet goed :-}
Blijkbaar vinden jullie het normaal dat journalisten en de publieke omroep geld aannemen om bepaalde standpunten uit te dragen, en belachelijk dat iemand daar vraagtekens bij zet. Feit is dat de betrokkene journalisten, in verschillenden landen, betaald worden voor hun bijdrage aan dit project, vooral door de subsidiërende ministeries, maar ook door de Soros-stichtingen. Bovendien loopt een deel van de subsidie via een project dat kennelijk voor een ander doel is opgezet, namelijk de AIDS-voorlichting in Afrika. Gesjoemel is geen idealisme.
Paul: We zijn hier uitgebreid bekend met die mechanismes. Chomsky komt hier vaak voorbij.
Absolute onafhankelijkheid is een illusie.
Maar omgekeerd is het ook een drogreden om te stellen dat omdat iemand ergens geld voor geeft de mening voor 100% gedicteerd wordt.
En die geldstromen staan geheel los van ons idealisme. Wij doen het omdat we dit een interessant, leuk, mooi, goed project vinden en denken er een goede draai aan te geven.
@32: Jouw voorstel houdt ook geen federatief Europa in, het houdt geen Europa in:
-Geen onderhandelende ministers (weg ministerraad)
-Geen EC
-Geen Europarlement
Dan hou je dus geen Europees bestuursorgaan over. Daarmee zet je eigenlijk de EU volledig uit.
Daarnaast gooi je ook de check&balance juist weg: Daar zou het Europarlement een rol in moeten spelen.
In een deel kan ik me wel vinden: Weg ministerraad, want die heeft niets met democratie te maken. De EC zou meer verantwoording aan het EP moeten afleggen. Dan krijg je iets wat op een democratie begint te lijken.
Als we trouwens goed bestuur en democratie tegenover elkaar zetten, dan stellen we dus eigenlijk dat “het volk” niet in staat is om goede bestuurlijke beslissingen te nemen (ook een veelgehoord argument bij discussies over referenda overigens). Dan vraag ik me af waarom ze wel eens in de vier jaar een goede beslissing kunnen nemen over hun vertegenwoordiging.
De conclusie mag zijn dat ze daar ook niet toe in staat zijn en dat de vertegenwoordigende democratie niet te verenigen is met goed bestuur. Als je dat stelt, welk alternatief heb je dan in gedachten?
Sodemieter op met deze farce……wij zijn de baas. Wel even de EU-grondwet erdoor drukken zonder finale raadpleging van het volk. Verraders.
Hoeveel kost dat nou om een derde plaats te kopen bij The Economist?