We hadden het hier al voorspeld en de Kiesraad heeft het nu ook bevestigd: de PVV is de partij die in aanmerking komt voor de extra zetel die Nederland krijgt als het Verdrag van Lissabon uitgevoerd aangenomen wordt. Er is alleen een nogal belangrijke maar. Normaal gesproken kun je gewoon de Kieswet volgen, maar in dit soort eenmalige gevallen waarin de hoeveelheid zetels tijdens de zittingsperiode toeneemt voorziet de wet natuurlijk niet. Dus was het de bedoeling de Kiesraad om advies te vragen, het kabinet een voorstel te laten doen en de Tweede Kamer zich daar dan over te laten uitspreken. Als je dat allemaal netjes voor de verkiezingen doet is er niks aan de hand: iedereen weet wat de spelregels zijn en het is nog onbekend wie voordeel gaat hebben bij verschillende varianten.
Dat plan is helaas mislukt. Het kabinet heeft al wel een besluit genomen, maar de Tweede Kamer nog niet. Daar komt bij dat staatssecretaris Bijleveld is afgeweken van het advies van de Kiesraad. In plaats van alle partijen met meer dan 75% van de kiesdeler mee te laten doen, heeft ze ervoor gekozen om alleen partijen mee te laten doen die al minimaal een zetel gehaald hebben. En laat nu net de Partij voor de Dieren meer dan 75% gescoord hebben, maar niet genoeg voor een zetel. De regels van de Kiesraad volgend, zou de PvdD de zetel krijgen die nu aan de PVV zal toevallen.
Ik ga me niet uitspreken over de merites van de verschillende verdelingsvarianten, maar de kneuterigheid en het amateurisme waarmee hier gehandeld is, is wel ongelooflijk triest. Je kunt op geen enkele manier nog een discussie hebben over wat democratisch meer legitiem zou zijn. Laten we eerlijk zijn: elke poging om af te wijken van de nu voorgestelde uitslag zal door Wilders worden uitgelegd als een poging om hem de mond te snoeren en democratisch verworven zetels af te pakken. Feitelijk is daarmee een normale, democratische discussie monddood gemaakt. Ik weet niet wie schuldig aan deze vertraging, maar ik weet wel dat het onmogelijk maken van een democratisch debat een van de grootste zonden is die je kan begaan. Diegene kan daarom maar een conclusie trekken: opstappen.
Reacties (10)
Kunnen ze er niet om loten / dobbelen / steentjes trekken?
Ik snap waarom Bijleveld het van een deel van het advies is afgeweken. Ze voorzag deze ellende waarschijnlijk. Ik loees trouwens dat de Kiesraad de suggestie deed van dei 75%-optie. Lijkt me geen keihard advies.
Overigens: waarom zou de PvdD dan die zetel krijgen? Er staat toch dat alle partijen met 75% of meer meedingen naar die zetel?
Ik heb er geen verstand van, dus leg eens uit waarom het dan zo vanzelsprekend is dat de PvdD de zetel krijgt?
Tot slot: juist de zetel wel aan de PVV geven, maakt de kans groter dat die partij monddood wordt gemaakt. Moeten ze weer een zetel vullen, wordt het nog lastiger voor heer Wilders zijn beweging onder controle te houden en verwordt het clubje steeds meer tot een reguliere partij emt achterkamertjesgedoe en intern gekonkel.
Met opstappen bedoel je natuurlijk de gehele 2e Kamer, want die hebben niet op tijd tegen de voorgestelde spelregels geprotesteerd.
@2: Dat volgt uit de uitslag, zie eerdere discussie
@2: Oftewel bij regel P8 zit de PvdD bij de 7 grootste overschotten, bij regel P7 dingt de PvdD per definitie niet mee voor de restzetels, omdat ze nog geen zetel heeft (Nederland heeft in feite een kiesdrempel van de kiesdeler).
@5: Awel, Bijleveld koos dus voor P7?
Las ik nou ergens dat de 2e Kamer de hele kwestie door wil spelen naar de Raad van State? Lijkt me beter.
Er kan natuurlijk ook nog gauw even een referendum worden uitgeschreven over die ene zetel ;-)
Toch een beetje een storm in een glas water, want dit speelt pas áls het Lissabonverdrag aangenomen zou worden. En dat is pas het geval als alle 27 lidstaten het Verdrag geraticiceerd hebben en het is nog allerminst zeker dat dat zal gebeuren, want er ligt nog een belangrijke hobbel in het verschiet: het Duitse Constitutionele hof:
Het Bundesverfassungsgericht, het Duitse constitutionele hof, zal zich op 30 juni 2009 uitspreken over de vraag of het Lissabonverdrag al dan niet in overeenstemming is met de Duitse grondwet. Duitsland heeft, in tegenstelling tot ons land, een constitutioneel hof dat de bevoegdheid heeft wetten en verdragen te toetsen aan de Duitse grondwet. In dit geval betekent dat, dat men in feite een veto uit kan spreken over het Lissabonverdrag en aldus de Europese politiek terug naar de onderhandelingstafel kan dwingen.
Het Ministerie van Buitenlandse zaken is optimistisch in haar berichtgeving: “Volgens de Duitse media zal het oordeel in het voordeel van het Verdrag uitvallen, maar wel onder strenge voorwaarden. Het beroep is ingesteld door Bundestaglid Peter Gauweiler (CSU), die van mening is dat de Bundestag buiten spel kan worden gezet door het Verdrag van Lissabon. De verwachting van de Frankurter Allgemeine Zeitung is dat de rechters met name op dit punt in zullen gaan, en zware criteria zullen stellen aan de bevoegdheidsoverdracht aan de EU. Uiteindelijk zal dit volgens deze krant de ratificatie door Duitsland van het Verdrag van Lissabon niet in de weg staan.”
Men kan zich echter afvragen of dit optimisme wel terecht is. In principe is het inderdaad zo dat het hof uiteindelijk een eventuele Duitse ratificatie van een nieuw Europees verdrag niet in de weg kan staan, maar wel met dien verstande dat het “uiteindelijk” te ratificeren verdrag wel degelijk in overeenstemming zal moeten zijn met de Duitse grondwet. Als het hof inderdaad zware criteria stelt aan de bevoegdheidsoverdracht aan de EU, dan impliceert dit dat het verdrag dat thans voor ligt niet aan de gestelde criteria voldoet. Het is dan ook een raadsel hoe men zich het zou kunnen voorstellen dat de Duitse politiek alsnog aan de eventueel gestelde criteria zou kunnen voldoen, zonder opnieuw aan de onderhandelstafel plaats te nemen, tenzij het om enkele dusdanig onbetekenende criteria zou gaan, dat men bijvoorbeeld met een aanvullende verklaring toe zou kunnen.
Het is echter moeilijk voor te stellen dat een bevoegdheidsoverdracht aan de EU op een dergelijke manier opgelost zou kunnen worden. Zeker ook wanneer men in ogenschouw neemt dat in het Lissabonverdrag een aantal flexibele clausules ten aanzien van eventuele toekomstige bevoegdheidsoverdrachten zijn opgenomen met het doel om in de toekomst de altijd moeizaam verlopende ratificatieronden te kunnen omzeilen, zo ook de eerder aangehaalde Frankfurter Allgemeine Zeitung in wat bedektere termen opmerkt.
Deze voegt daar vervolgens aan toe: “Karlsruhe zal wel zeker stellen, dat een Europese doorontwikkeling niet zonder het Duitse Parlement kan geschieden, dat bevoegdheidsuitbreidingen zonder parlementaire medewerking uitgesloten zijn.” Een opmerking die weinig aan de verbeelding over laat en de doodsteek voor het Lissabonverdrag in zijn huidige vorm zou betekenen.
Een ander element in deze zaak wordt gerapporteerd door de Süddeutschen Zeitung, een passage waar het Ministerie van Buitenlandse zaken kennelijk overheen gelezen heeft: “Deze strijdbare politieke buitenstaander Peter Gauweiler roept een instantie te hulp, die een laatste, een allerlaatste maal de bevoegdheid heeft, in Europese zaken in te grijpen – het Duitse Constitutionele Hof in Karlsruhe. Het verdrag van Lissabon, het verdrag dus, waartegen Gauweiler klaagt, ontneemt namelijk het hof deze bevoegdheid. De klacht, die sinds vrijdagmiddag in Karlsruhe ligt, is voor dit hof dus de laatste kans, haar eigen ontmachtiging te verhinderen.” Voor alle zekerheid voeg men er nog aan toe: “Dit is de reden, waarom Gauweilers klacht ‘Sprengkraft’ heeft”.
Een buitengewoon interessant gegeven. Het Constitutionele Hof moet een oordeel vellen over een verdrag dat het einde betekent van haar exclusieve bevoegdheid om Europese wetgeving te toetsen aan de Duitse grondwet, hetgeen het gevolg is van het feit dat met het Lissabonverdrag voor het eerst formeel de zogenaamde Europese suprematie op zowel het gebied van wetgeving als de rechtspraak geregeld zal worden.
Kennelijk zijn de Duitsers zich hier terdege van bewust, ondanks het feit dat dit in het Lissabonverdrag, in tegenstelling tot de verworpen Europese Grondwet, niet “expliciet gecodificeerd” wordt, zo onze Raad van State het formuleerde. Dit betekent concreet dat niet letterlijk in het Lissabonverdrag staat dat de Europese wetgeving en rechtspraak straks voorrang hebben boven die van de lidstaten, maar dat dit via een omweg tot stand gebracht wordt: men verwijst naar eerdere uitspraken van het Europese Hof, uitspraken waarin dit hof volgens universitair docent staatsrecht mr. F. de Vries in feite haar eigen bevoegdheden creëerde, met de daaruit voortvloeiende ?misvatting dat het Europese recht uit zichzelf voorrang heeft boven het eigen Nederlandse recht?. De Vries:
?In alle ijver waarmee we het Europese bouwwerk proberen vorm te geven, roepen we tal van staatsrechtelijke problemen op. [?] Het valt mij in algemene zin op dat Europa in het algemeen vrij vaardig is in het oproepen van dit type problemen, maar vaak angstvallig zwijgt over de oplossing er van. Dit probleem is overigens ernstiger en vooral ook ouder dan u wellicht denkt. Het is in wezen begonnen in 1964 toen het Europese Hof van Justitie uitspraak deed in de zaak Costa/Enel. [?] Het Hof creëerde eigenmachtig een rechtsorde die, om het in moderne termen te zeggen, toch vooral zijn eigen dynamiek zou kennen. Op grond daarvan zou het lidstaten niet langer vrij staan zich te onttrekken aan die rechtsorde.
Deze onjuiste en in mijn ogen bovenal onbevoegd gegeven uitspraak, is vervolgens een geheel eigen leven gaan leiden. Het heeft, vooral in Nederland, tot de misvatting geleid dat het Europese recht uit zichzelf voorrang heeft boven het eigen Nederlandse recht. [?] Deze opvatting lijkt mij evenwel volkomen onjuist. Wat we verder van Europa ook vinden, onze binding aan Europese besluitvorming vloeit ten principale voort uit de Nederlandse Grondwet. Europa definieert niet zelf zijn bevoegdheden, zelfs het Hof van Justitie niet. Ik houd mij maar vast aan de even heldere als simpele boodschap van het Duitse Bundesverfassungsgericht (Maastricht Urteil). Europa mist ?kompetenz-kompetenz?. ?
De kennelijk goed geïnformeerde Süddeutschen Zeitung deelt het optimisme van het Ministerie dan ook allerminst, hoewel het natuurlijk maar net is van welke kant men de zaak bekijkt, en verwoordt dit als volgt:
?De constitutionele rechter Udo di Fabio heeft reeds in 1993 de onherroepbare overdracht van wezenlijke staatsaangelegenheden aan de EU voor onverenigbaar met de grondwet gehouden. En de president van het constitutionele hof Hans-Jürgen Papier heeft in februari aan de Berlijnse Humboldt-Universiteit een voordracht over het Lissabonvedrag gehouden, waarin hij de rol van de nationale parlementen in de zogenaamde subsidiariteitscontroleprocedure voor ?volledig ontoereikend? hield. Maar bovenal kan Gauweilers klacht steunen op het oordeel van het hoogste gerecht inzake het Verdrag van Maastricht; met dit verdrag werd onder andere de Euro geschapen.
Destijds, in 1993, heeft het hof een oordeel uitgesproken, dat zo ongeveer klonk als ?tot hier en (zonder referendum) niet verder? ? en zich de controle over de ?uitbrekende rechtsinstrumenten? van de EU voorbehouden. Welnu, dit Karlsruhese voorbehoud wijst op het einde van het Lissabonverdrag.
Als het hof thans niet interveniëert tegen dit verdrag, dan zou dat de toestemming tot haar juridische kastratie zijn. In Karlsruhe staat een Duits-Europees ?High Noon? op het programma. Men kan met spanning tegemoet zien, welke betekenis het hof geeft aan de inleidende bepalingen van de grondwet: Daarin staat, dat de Duitsers ?van de wil bezield? zijn, als ?gelijkgerechtigd deel in een verenigd Europa de vrede van de wereld te dienen?.?
Dit geeft al met al toch wel aan dat het Lissabonvedrag absoluut geen gelopen race is bij onze Oosterburen, vooral ook omdat het constituonele hof zich als geen ander bewust is van de dramatische historische redenen die tot de Duitse grondwet geleid hebben en van wat er kan gebeuren als het parlement zich buitenspel laat zetten.
Zie verder:
http://www.minbuza.nl/ecer/nl/laatstenieuws,2009/06/oordeel-Bundesverfassungsgericht.html
http://www.faz.net/s/Rub99C3EECA60D84C08AD6B3E60C4EA807F/Doc~E4B8E29892CA94B38B335DBDD0E440CC4~ATpl~Ecommon~Scontent.html
http://www.sueddeutsche.de/politik/331/443070/text/
http://www.rug.nl/Rechten/faculteit/overFaculteit/lezingVries
@7: En in Ierland moet het referendum nog net zo vaak herhaald worden tot een meerderheid ja zegt.
Hoorde vandaag Marianne Thieme op de radio. Ik kom na het weekend nog wel met een iets nauwkeurige analyse of wie wat gedaan heeft.
Mocht het zover komen levert het als tegenstander het principieel weigeren de meeste publiciteit op.