Onder leiding van de oud-burgemeester van Rotterdam Ivo Opstelten voert een team van het tv-programma TROS Regelrecht actie om al het internetverkeer in openbare bibliotheken te filteren. Zo willen ze helpen voorkomen dat kinderen geconfronteerd worden met porno of geweld. Veel mensen die in de uitzending werden geïnterviewd waren voor. De directeur van de Openbare Bibliotheek Amsterdam was echter niet te vermurwen. Hij staat op het standpunt dat openbare bibliotheken als publieke voorzieningen in principe een volledig vrije toegang tot internet moeten bieden. Filters werken bovendien niet goed en zijn gemakkelijk te omzeilen.
Overigens wordt er bij de pc’s in de OB Amsterdam wel gewaarschuwd tegen porno en er lopen toezichthouders die bij overlast kunnen ingrijpen. Maar de verantwoordelijkheid blijft bij de bibliotheekgebruiker. Of, in geval van kinderen, bij de ouders. Juist ouders blijken hier echter veel moeite mee te hebben. Een vertegenwoordigster van een oudercomité vond zelfs dat hier sprake was van het aanbieden van porno aan kinderen (wat wettelijk verboden is).
De actie van de TROS, die erg veel lijkt op soortgelijke acties tegen openbare bibliotheken in de Verenigde Staten, berust op een aantal misverstanden. De openbare bibliotheek is geen huishouden, school of bedrijf waar particuliere voorkeuren en overwegingen bepalen wat er wel en niet gezien of gelezen mag worden. De bibliotheek behoort vanuit haar publieke functie in principe geen voorkeuren te laten gelden. De openbare bibliotheek is bij uitstek het instituut dat in de samenleving een vrij verkeer van informatie moet garanderen. Het tweede misverstand betreft de aard van het internet. Waar je van boeken of andere media (ook van bijvoorbeeld tv-programma’s) nog kunt zeggen dat die worden aangeboden, gaat het bij het internet om toegang tot een netwerk dat vergelijkbaar is met dat van de telefoon. De ingreep die de TROS per petitie wil bewerkstelligen is vergelijkbaar met het afsluiten van bepaalde nummers uit een publieke telefooncel. Of met het dwingen van de postbode om bepaalde poststukken niet te bezorgen.
Over ingrepen in het vrije verkeer van informatie wordt nog te vaak lichtvaardig gedacht. Het zou mij niet verbazen als de petitie van de TROS door veel mensen wordt getekend. In de publieke opinie is voor het gemeenschappelijk weren van foute en gevaarlijke boodschappen meer steun te vinden dan voor het principe van een onbelemmerde uitwisseling van informatie waarbij iedereen zijn eigen keuzevrijheid en verantwoordelijkheid houdt (ouders voorop). En het internet wordt wel erg gemakkelijk vergeleken met de min of meer geregelde publieke omroep, een massamedium dat per definitie eenzijdig informatie aanbiedt. Diverse politici hebben tot zeer recent gepleit voor filters bij internet service providers om al het kwaad uit ons deel van het internet te verwijderen. Ook in een vrijzinnige partij als GroenLinks moest de fractie op het laatste congres per motie worden teruggeroepen van een standpunt van Justitie-woordvoerder Azough waarbij een opening voor filtering was gemaakt. Dat is toen door een grote meerderheid, met steun van kamerlid Mariko Peters, rechtgezet.
Deze week kwam het demissionaire kabinet nog met een concept-wetsvoorstel waarin ruimte gemaakt wordt voor ongelijke behandeling van internetverkeer. Het kabinet laat het aan de internet service providers of ze bepaalde diensten willen blokkeren. Netwerkneutraliteit zal, als deze wet wordt aangenomen, door de Nederlandse overheid niet worden gegarandeerd. En daarmee komt een vrij en open internet in gevaar. Bits of Freedom probeert daarom partijen in deze verkiezingstijd ervan af te houden deze weg op te gaan. In de verkiezings- programma’s van D66 en GroenLinks is de netwerkneutraliteit al opgenomen. In andere partijen is de discussie nog gaande. Laten we hopen dat BoF meer succes heeft dan de TROS.
Reacties (15)
De bibliotheek behoort vanuit haar publieke functie in principe geen voorkeuren te laten gelden.
Wat een onzinargument. De bibliotheek is een met publiek geld gefinancierd educatief instituut. Dat daar geen voorkeuren moeten gelden is hetzelfde als zeggen dat in het onderwijs ook uitgebreid aandacht moet worden besteed aan alchemie, tegen de wind in pissen zonder vlekken op je broek te krijgen en eugenetica.
De educatieve, publieke functie van de bibliotheek schept zelfs een verplichting of in ieder geval toch verwachtingen naar ouders toe dat dit een plek is waar ze hun kinderen met een gerust hart naar toe kunnen laten gaan.
Netwerkneutraliteit zal, als deze wet wordt aangenomen, door de Nederlandse overheid niet worden gegarandeerd.
Hoeft ook niet. Netwerkneutraliteit is het grootste onzinonderwerp dat er is.
@1: Een bibliotheek is geen educatieve instelling, maar een informatiedatabase. En ja daar kun je ook boeken vinden over alchemie (en in een goede zelfs Mein Kampf), in tegenstelling tot op een (lagere) school. Het is ook belangrijk dat een bibliotheek informatie bevat over onderwerpen die op school niet terug te vinden zijn, dat hoort bij de functie.
@1: ‘Netwerkneutraliteit is het grootste onzinonderwerp dat er is.’
Inderdaad, dat vinden ze in Iran, China, Noord-Korea en vergelijkbare landen eveneens.
@2: Dat betekent nog niet dat het de functie van een openbare bibliotheek is alle informatie aan te bieden. Voordat internet er was en een groep mensen een rare absolutistische kronkel over informatievrijheid in hun kop kregen, vond niemand het vreemd dat de bieb niet de Penthouse in het tijdschriftenrek had staan en ook niet The Journal of Desert Ecology Research. Een openbare bibliotheek is namelijk een instituut dat wordt gefinancierd met een bepaald doel en dat is niet porno kijken of diepgravend wetenschappelijk onderzoek faciliteren, maar verheffing van het algemene publiek.
@3: Dat is nu net de denkfout die wordt gemaakt en de hysterie die heerst. Netwerkneutraliteit heeft weinig tot niets te maken met censuur. Het is een saaie, technische marktreguleringsdiscussie. Er zijn goede argumenten voor netwerkneutraliteit, er zijn goede argumenten tegen. Zelf neig ik overigens naar voor vanwege de helderheid die het verschaft in de uitvoering.
Maar goed, zodra een internetprovider besluit dat Skypetelefoonverkeer misschien een beetje voorrang moet krijgen op het downloaden van Anal Sluts IX van BitTorrent, wordt volgens sommige mensen de bijl gezet aan de wortels van onze democratie.
@Martijn: voor de ‘verheffing van het algemene publiek ‘ hoef je niet alles in huis te hebben. Waar het om gaat is dat je van dit instituut mag verwachten dat er niet eenzijdig wordt bepaald wat goed is en wat niet goed is voor die ‘verheffing’. Dat bedoelen bibliothecarissen met ‘geen voorkeur’. Het publiek moet zelf de keuze kunnen maken. Dat past ook bij het doel zoals jij het formuleert. De netwerkneutraliteit is in feite een gelijksoortig probleem: de ISP zou alle verkeer neutraal, zonder discriminatie moeten behandelen. Op het moment dat je dit principe loslaat is het hek van de dam en kan een IS politie-achtige functies op het net gaan vervullen. Los van de vraag of er nu echt concrete aanwijzingen zijn dat het zo ver zou kunnen komen pleit ik er voor om het principe hoog te houden. Allereerst vanwege het principe. Vrijheid is niet niks.
@5: Waar het om gaat is dat je van dit instituut mag verwachten dat er niet eenzijdig wordt bepaald wat goed is en wat niet goed is voor die ‘verheffing’. Dat bedoelen bibliothecarissen met ‘geen voorkeur’.
Dat is onzin. De hele functie van een bibliothecaris is bepalen welke boeken in de bibliotheek horen en welke niet. Anders verval je al snel in een soort idioot cultuurrelativisme.
Het publiek moet zelf de keuze kunnen maken.
Dat ontken ik ook niet. Alleen voor sommige van die keuzes is de openbare bibliotheek niet de geëigende plek, onder andere omdat er kinderen komen en/of omdat die keuze niet degene was waarvoor die met gemeenschapsgeld aangeschafte computers bedoeld waren. Dus moet het publiek dat die keuze wil maken uitwijken naar een andere plek.
de ISP zou alle verkeer neutraal, zonder discriminatie moeten behandelen.
Dat is al helemaal niet het geval. Waar een openbare bibliotheek nog een publieke instelling is met bepaalde plichten, daar is een ISP een bedrijf dat met zijn eigen netwerk mag doen wat het wil binnen de wettelijke regels (voor privacy e.d.) Bevalt het je niet, dan stap je over naar een andere internetprovider. In de praktijk maken internetproviders die keuzes ook al lang. Mijn provider bijvoorbeeld, Telfort, biedt geen nieuwsgroepen aan. Er zijn ook providers voor de christelijke markt die met filters werken.
Nou ben ik geen marktfundamentalist en geloof ik dat markten gereguleerd moeten worden, maar dat kan prima door een OPTA-achtige organisatie. Zoals ik al eerder betoogde is het grote voordeel van netwerkneutraliteit vooral de eenvoud in de uitvoering. Er vallen wel wat keuzemogelijkheden door weg, bijvoorbeeld extra betalen zodat je altijd naar perfect streamende HD-voetbalwedstrijden kan kijken.
Met staatscensuur als in Iran of China heeft het verder dus helemaal niets te maken.
Los van de vraag of er nu echt concrete aanwijzingen zijn dat het zo ver zou kunnen komen
Dat kan ik je zo vertellen: het blokkeren van pornografische websites op computers in de openbare bibliotheek zal niet leiden tot de ondergang of zelfs maar de aantasting van onze democratische rechtsorde. Het rare is niet dat ik dat geloof, maar dat er mensen zijn dit wel geloven, ook al moeten ze daarvoor dat hellende vlak in hun hoofd steiler maken dan de Muur van Geraardsbergen.
Privatiseren dat leenstelsel van afgeschreven boeken.
laat een ondernemer het maar uit zoeken.
Het probleem met filters is dat ze de verkeerde dingen kunnen blokkeren. Op een openbare computer zal je niet de discussie kunnen volgen tussen BNN die een pornofilm wil uitzenden en een minister die dat eigenlijk wil verbieden.
De selectiefunctie van bibliotheken die Martijn noemt heeft volgens mij alleen met geld en ruimte te maken, dus is niet echt van toepassing.
Is er geen pragmatische oplossing, bv. aparte computers/profielen voor de kids? Kan vrij gemakkelijk op basis van een biebkaart waarmee je inlogt.
@8: Het probleem met filters is dat ze de verkeerde dingen kunnen blokkeren.
Dat is maar een beperkt probleem zolang het filter maar beperkt wordt toegepast in specifieke gevallen (dus niet zoals in Australië.)
Overigens vind ik dit een slap excuus omdat het vaak komt van mensen die verder heilig geloven in de mogelijkheden van techniek, maar bij hoog en laag volhouden dat een goed internetfilter maken volstrekt onmogelijk is. Beetje het omgekeerde van al die Telegraaflezers die nooit iets te verbergen hadden totdat ineens rekeningrijden ingevoerd dreigde te worden en ze ineens heel erg privacybewust werden.
De selectiefunctie van bibliotheken die Martijn noemt heeft volgens mij alleen met geld en ruimte te maken
Ook, maar een bibliotheek is ook een culturele gatekeeper, net als musea, scholen en de publieke omroep. Selectie is een onderdeel van hun taak.
Hoe snel stuiten kinderen eigenlijk op porno of geweld?
*zoekt op Nijntje*
Je noemt het een beperkt probleem, maar tegenvoorbeelden te over. Elke publieke discussie over porno, seksualiteit, fotografie, … zal er niet doorkomen.
Ik mag door je woordgebruik aannemen dat je mij onder de “believers” schaart.
Ik vind het dan een slap argument van jou zolang je niet aantoont dat er een filter bestaat dat deze problemen omzeilt.
Ik heb alleen een groot vertrouwen in oplossingen die een grondige evaluatie doorstaan.
Daar komt nog bovenop dat als zo’n filter dan toch in gebruik wordt genomen het goed mogelijk is dat de filters op een te sterke setting worden gezet om maar te voorkomen dat een kind ooit wat verkeerds ziet en de bieb de oudervereniging op haar nek krijgt.
“Selectie is een onderdeel van hun taak. “
Dat wordt juist weersproken, o.a. door OBA. Zoals gezegd waren bibliotheken in het verleden gebonden door beperkte middelen voor aankoop van boeken, het internet heeft die beperking niet.
Af en toe een beetje porno of geweld is goed voor de weerbaarheid van het kind :)
@11: Elke publieke discussie over porno, seksualiteit, fotografie, … zal er niet doorkomen.
Lijkt me niet: je whitelist gewoon alle publieke omroepen, musea, site van organisaties als Rutgers stichting etc. Desnoods op het moment dat iemand erom vraagt.
Maar ipv een filter kan je natuurlijk ook gewoon toezichthouders gebruiken. Dat is wel veel duurder.
Dat wordt juist weersproken, o.a. door OBA.
Door de directeur van de bibliotheek van Amsterdam. Terwijl zoals het filmpje aangeeft het zijn wettelijk taak is toe te zien dat er geen verkeerd gebruik van wordt gemaakt door kinderen. Het is de vraag of zijn ene toezichthouder per drie verdiepingen voldoende is om de taak goed uit te voeren.
Als je kind naar een openbare bibliotheek mag en je dat dus niet verbiedt, dan kan het geconfronteerd worden met zaken, die je liever niet hebt. Maar als je dat niet wil, moet je je kinderen naar de private bibliotheken sturen, waar #7 ook al naar verwees.
Hoewel ik wel denk, dat het beter is om je kind goed op te voeden en ze over al die zaken goed te informeren, zodat ze ook op latere leeftijd, wanneer je ze niets meer kunt verbieden, alsnog naar al die verboden zaken gaan zoeken.
@13: als dat in de praktijk goed werkt ben ik niet tegen een filter.
En ik stelde zelf al aparte PC’s of profielen voor kinderen vs. volwassenen voor.