Links in Israel

Is er ruimte voor progressieve, linkse politiek in Israel, een land dat in een voortdurend conflict is met haar Palestijnse buren? In bijna alle Westerse democratieën is het dominante politieke conflict economisch. Links en rechts worden daar gescheiden door vragen over de rol van de overheid in de economie en de manier waarop inkomen verdeeld moet worden. Israel is een van de weinige landen waar een andere kwestie de politieke partijen het sterkst verdeeld en dat is de relatie tussen de staat Israel aan de ene kant en de Palestijnen, de Arabische buurlanden en inwoners van Israel aan de andere kant. Is politiek in zo'n land wel te vergelijken met politiek in een land, als Nederland. Hier staat de Islam wel op de politieke agenda maar het is niet het belangrijkste politieke thema is, noch is het zo sterk ver verbonden is met het voortbestaan van de staat, als in Israel.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Netanyahu akkoord met ultranationalisten

Knesset (Foto: Flickr/Johnk85)

Slecht nieuws voor iedereen die vrede in Israël en de Palestijnse gebieden een warm hart toedraagt. Benjamin Netanyahu, leider van de Likud-partij, heeft een coalitieakkoord in elkaar gesleuteld en de partij van Avigdor Liebermann mag meedoen. Liebermann is leider van de ultranationalistische Yisrael Beiteinu (‘Israël ons huis’), die tijdens de laatste verkiezingen werd beloond met 15 zetels in de Knesset.

Bronnen binnen de Likud-partij, die de onderhandelingen leiden, bevestigen dat Liebermann minister van Buitenlandse zaken wordt. Zijn partij wordt verder verantwoordelijk voor de binnenlandse veiligheid, infrastructuur, toerisme en integratie. Het is echter nog allerminst zeker dat de regering nu rond is. Een regering in Israël heeft 65 van de 120 zetels in het parlement nodig. Likud en Yisrael Beiteinu komen samen tot 42 zetels (27 + 15).

Komende donderdag hoopt Netanyahu zijn regering te kunnen presenteren, die waarschijnlijk een coalitie tussen meerdere middelgrote partijen + Likud wordt. Kadima, de grootste partij van het land, lijkt geen kans meer te hebben in de coalitiebesprekingen.

Likud en Yisrael Beiteinu zijn partijen die het op veel punten eens zijn. Beide partijen zijn conservatief-liberaal en officieel seculier, hoewel het zionisme sterk doorklinkt in de partijen. Yisrael Beiteinu profileert zich echter veel meer als een nationalistische partij, die het vooral de Arabieren in eigen land heel moeilijk gaat maken. ‘Israël voor de Israëli’ lijkt de partij op het lijf geschreven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Israël: eerst wapenstilstand, dan nieuwe coalitie

Benjamin Netanyahu (Foto: Flickr/Lilach Daniel)

Na een intensieve verkiezingscampagne, met een drie weken durende vernietigende oorlog in Gaza als macaber hoogtepunt, zijn vorige week de vervroegde Israëlische parlementsverkiezingen gehouden.

Alle stemmen zijn inmiddels geteld en hoewel de centrumpartij Kadima (Vooruitgang) de meeste zetels heeft behaald, is het maar de vraag of partijleidster Tzipi Livni de nieuwe minister-president wordt.

President Peres zal na consultaties met de partijleiders diegene aanwijzen die de meeste kans maakt om een meerderheidscoalitie te vormen en Livni is niet de meest voor de hand liggende keuze. De door haar gewenste links-centrum coalitie met onder andere de Arbeidspartij van Barak haalt bij lange na geen meerderheid, en haar tweede optie, een eenheidsregering met belangrijkste rivaal Likud maakt ook weinig kans.

Het heeft er alle schijn van dat Likud leider Benjamin Netanyahu (door veel Israeli’s ook wel liefkozend Bibi genoemd) de meeste kans maakt om een rechts-religieus blok te vormen, waarin ook het extreem-rechtse Yisrael Beiteinu van Avigdor Lieberman en de zeer religieuze Shas partij plaats zullen nemen. Maar zelfs al lijkt dit de meest voor de hand liggende optie, het blijft een lastige puzzel. Shas en Yisrael Beiteinu liggen elkaar bepaald niet, aangezien de laatste vergaande seculiere hervormingen wil doorvoeren.

Er dreigt nu dus een politieke impasse. Maar dat is op dit moment een zegen. Want ondertussen gaan de onderhandelingen met Hamas, ondanks de duidelijk leugenachtige ontkenningen van de van corruptie beschuldigde premier Olmert, gelukkig door. Het lijkt er sterk op dat er komende week een bestand getekend kan worden.