In onze rubriek Op weg naar duurzaamheid verkennen we oplossingen voor milieuvraagstukken naar aanleiding van de documentaireserie Earthrise van Al Jazeera. Deze week: hoe een Schots eiland zelfvoorzienend werd, groene daken in New York, een Australiër die de woestijn tot leven wil brengen en een moeras dat rioolwater zuivert. Een zelfvoorzienend eiland Aan de noordwestkust van Schotland ligt een eiland met de naam Eigg. Het ligt ongeveer 11 kilometer van het vasteland, te ver om aangesloten te worden op het Schotse elektriciteitsnetwerk. In 2008 besloten de inwoners dat ze minder afhankelijk wilden worden van steenkool en olie. Ze bouwden een eigen energienetwerk en wekken nu duurzame energie op uit wind, zon en water.
MINIDOCU – Honderd jaar geleden zorgde een dijkdoorbraak dat de Colorado rivier twee jaar lang de woestijn met water vulde. De Salton Sea was vervolgens decennialang een toeristische trekpleister. Maar sinds 1980 droogt het meer op en wat achterblijft is stof vol landbouwgif. America’s Dead Sea
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Een staaltje cultuurrelativisme van Geert Wilders in bovenstaande ‘speech’. Wilders somt een rijtje op van westerse, vrije ‘grootheden’ om aan te tonen dat er uit die ‘woestijn’ (daarmee wijzend naar islamitische landen) niks fatsoenlijks is voortgebracht, omdat niemand daar vrij zou zijn. Reve kwam toch niet voor niets uit het vrije westen, en niet uit een totalitair islamitisch regime? Een vergelijking die uit de lucht is gegrepen. Waar Nederland juist wel patent op heeft in de naoorlogse literaire geschiedenis: pioniers uit de ‘mengcultuur’, waar woestijn, Bosporus, zwarte zee en Hollandse zilte klei elkaar vonden. Maar dat vergeet Wilders te vermelden.
‘Zonder vrijheid is er geen creativiteit,’ stelt Wilders. Over de ‘vrijheid’ van schrijver Gerard Reve zelve moeten we ook niet al te chic doen. Natuurlijk, hij heeft ons de mooiste boeken uit de Nederlandse literaire geschiedenis voortgebracht en heeft zich tot zijn laatste snik verdedigd als hoeder van het vrije woord. Hij raakte in conflict met de halve wereld en werd regelmatig voor racist uitgemaakt, maar het is inderdaad een boegbeeld van de Nederlandse letteren.
Maar dan zou je ook Vinkenoog of Wolkers kunnen opvoeren. Eerstgenoemde en zijn entourage werd door Reve ooit als volgt omschreven: “Ze haten deze maatschappij, niet omdat die maatschappij hun onderdrukt, zoals ze brutaal genoeg zijn om te beweren, maar ze haten deze maatschappij wegens de vrijheid die zij hen schenkt, omdat zij met die vrijheid niets beginnen kunnen. Hij en zijn meelopers zullen nooit en nergens voor werkelijke en waarachtige vrijheid opkomen, omdat die vrijheid hen met hun eigen onvruchtbaarheid, hun eigen leegheid en hun eigen talentloosheid confronteert.” In de nadagen van zijn leven zou Reve zich steeds verder laten zien als een bittere, verdwaalde man die voortdurend met zijn eigen principes overhoop lag.
Aan grootheidswaanzin onder de Turkmeense presidenten is geen gebrek: de vorige president liet een reusachtig gouden standbeeld van zichzelf neerzetten dat met de zon meedraait, de huidige president Berdymukhamedov gaat met een kunstmatig meer de woestijn in bloei zetten (BBC). Britse en belgische bedrijven bouwen mee aan een vijfsterren-hotel dat langs het nieuwe meer moet verrijzen (MondiaalMagazine). Het ‘Gouden Eeuw project’ van president Berdymukhamedov krijgt echter veel kritiek: het zou verwoestijning en vervuiling juist in de hand werken en op den duur zelfs tot een oorlog met buurland Oezbekistan kunnen leiden (Treehugger). Een beetje eco-genuanceerd Hollands watermagement zou wellicht helpen?
Het water (circa 132 miljard m³) voor het nieuwe Altyn Asyr meer (1916 km²) komt uit de katoenvelden van Turkmenistan en is sterk vervuild met pesticiden. Omdat het water wordt getransporteerd via kilometerslange irrigatiekanalen zal het voor een groot deel verdampt zijn voordat het het meer bereikt. De Turkmeense overheid denkt het meer binnen 13 jaar gevuld te hebben. Experts verwachten echter dat het grotendeels zal verdampen danwel wegzakken in de woestijnbodem: een sterk vervuilde stoflaag achterlatend. Ongetwijfeld zal de Turkmeense overheid dan overgaan op Plan B: water uit de Amu rivier omleiden naar het meer. De Amu rivier voedt de katoenvelden Oezbekistan en uiteindelijk het Aral meer (kaartje). Dit meer is inmiddels al grotendeels droog gevallen door diezelfde katoenindustrie in de omringende landen. Het moeizame herstel van de laatste jaren (door verstandiger watergebruik) zal door de Turkmeense actie volledig teniet gedaan worden. De Oezbeken zouden dan wel wel eens gewapend bij de buren hun water kunnen gaan halen…
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
