VPRO’s Noorderlicht over ‘De staat van het klimaat’
, door
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Kerst? Mis!
, door
In Rekenkunst uit het Jaar Nul ging ik eerder in op het fenomeen dat elke gebeurtenis nog steeds wordt gedateerd in verstreken jaren sinds het geboortejaar van Jezus van Nazareth. Dit ondanks de concurrentie van allerlei andere vormen van tijdrekening. De boude christelijke claims terzijde schuivend dat deze Jezus de zoon van God was, zijn historici het er inmiddels wel over eens dat Jezus daadwerkelijk heeft bestaan. Door diepgravend historisch en filologisch onderzoek wijkt de contemporaine kijk op Jezus echter behoorlijk af van het beeld dat zo bekend is uit het Nieuwe Testament.
Aangezien met kerst wordt gevierd dat Jezus werd geboren (in het jaar 1 AD), zou je kunnen denken dat zijn geboorte op de kop af 2009 jaar geleden heeft plaatsgevonden. Niet dus.
Ten eerste is Jezus niet geboren in het jaar 1 (het jaar 0 bestaat niet in deze chronologie; op 31 december -1 volgt 1 januari 1), maar ofwel in het jaar 4 voor Christus of, volgens andere bronnen, in het jaar -6. Een forse schoonheidsfout, maar wellicht begrijpelijk: de christelijke tijdrekening werd pas in de 6e eeuw opgesteld door de monnik Dionysius Exiguus.
Maar ook met betrekking tot de geboortedag van Jezus is veel onduidelijk. Het staat echter vrijwel vast dat het niet op 25 (of 26) december was. Volgens sommigen vonden de gebeurtenissen in de bijbel in een heel ander seizoen plaats. Zo zou midwinter in Judea veel te koud zijn voor kleumende ‘herdertjes die lagen bij nachte‘, maar dit is natuurlijk allemaal weinig wetenschappelijk. Degelijker alternatieve berekeningen van vroege kerkvaders komen uit op een geboorte in het voorjaar, bijv. op 20 mei, zoals Clemens van Alexandrië (c.150-c.215), of op 19 april. Hippolytus van Rome (c.170-c.236) ging uit van 2 januari. Verder waren er ook schriftgeleerden die pleitten voor 25 maart, 6 januari (Driekoningen), 17 november of 20 november. De wellicht meest voor de hand liggende datum, 1 januari van het jaar 1, vind je gek genoeg dan weer niet terug.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
WW: Twee soorten Afrikaanse olifanten
, door
De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland
Voor velen zijn de Kerstdagen een goede gelegenheid om de familiebanden eens flink aan te halen, dit geldt helaas niet voor de arme Afrikaanse olifant. Onlangs gepubliceerd onderzoek zegt een beslissend oordeel te kunnen vellen over een vermoeden dat al langer bestond: er zijn eigenlijk twee soorten Afrikaanse olifanten.
Dat er verschillen waren tussen de bosolifant, die voorkomt in de regenwouden van Midden-Afrika en de savanneolifant, die rondscharrelt in de rest van Afrika, was al langer duidelijk. De bosolifant is een stuk kleiner dan de savanneolifant en heeft rondere oren, anders gevormde slagtanden en minder teennagels. Dit was altijd al voldoende om de twee te scheiden als verschillende ondersoorten.
Maar volgens het nieuwe genetisch onderzoek is het DNA van de twee typen Afrikaanse olifant net zo verschillend als dat van de Afrikaanse olifant en de mammoet en die laatste is toch echt een (weliswaar uitgestorven) aparte soort. Volgens het onderzochte DNA zou de afsplitsing van de twee, de bos- en de savanneolifant, rond dezelfde tijd zijn gebeurd als die van de mammoet. Al met al reden genoeg om te stellen dat er dus drie soorten olifanten zijn: de Aziatische olifant, de Afrikaanse bosolifant en de Afrikaanse savanneolifant.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
New data shows REDD+ is succeeding
, door
Hieronder staat het vierde artikel van Sargasso gastblog: Mongabay.com. Het originele artikel staat hier. Emissies door veranderingen in landgebruik (lees ontbossing) zijn de laatste jaren sterk gedaald dat stelt Doug Boucher van de Tropical Forest and Climate Initiative ath the Union of Concerned Scientists.
Amid the whirlwind of climate change news before and after the Cancún climate conference, including a landmark agreement on REDD+ (reducing emissions from deforestation, and related pro-forest actions), an important story seems to have passed by with little notice. Over the past two months, several new analyses have given clear evidence that deforestation has gone down over the past several years. In fact, the drop is quite impressive, and shows that of all the approaches to avoiding the worst consequences of global warming, reducing tropical deforestation is the one that has contributed by far the most to date.
The first analysis to come out, in October, was the Global Forest Resources Assessment (FRA) for 2010. This compendium of data from all the countries on the planet is released every five years, and provides the broadest look at the state of the world’s forests. The new FRA data showed that tropical deforestation in the first decade of the 2000s was down 18% from the level of the 1990s, dropping from 11.33 million hectares per year in the 1990s to 9.34 million hectares per year in the 2000s. Furthermore, the rate dropped from the first 5 years of the decade to the second five years, principally due to a dramatic decline in Brazilian Amazon deforestation. The FRA 2010 data also showed that the rate of primary forest loss, not just total forest loss, has declined.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
WW: Zonnewind in de zeilen
, door
De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.
Het is ongetwijfeld één van de belangrijkste uitvindingen uit de menselijke geschiedenis: het zeil. Tot haar uitvinding waren avontuurlijk ingestelde mensen afhankelijk van landverbindingen of getijden om ze te brengen naar waar ze naartoe wilden, maar toen er eenmaal zeilen op schepen gemonteerd werden lag de wereld open. Met behulp van het zeil kon onze planeet voor het eerst tot in alle hoeken en gaten verkend worden. Nu we, door verbrandings- en straalmotoren in de 21e eeuw in een paar uur aan de andere kant van de wereld kunnen zijn en (tele)communicatie een kwestie van milliseconden is lijkt de rol van het zeil voor andere zaken dan pleziervaart grotendeels uitgespeeld. Het is daarom poetisch wel zo prettig dat het zeil volledig herontdekt lijkt te zijn voor die volgende grote verkenning: die van ons zonnestelsel.
Sinds de jaren ’60 wordt voor de lancering en voortbeweging van alle ruimtevaartuigen reactiemotoren gebruikt. Dit soort apparaten verbrand brandstof (in het geval van raketten grote hoeveelheden) en zorgt ervoor dat het één kant op spuwt. De derde wet van Newton zorgt ervoor dat de raket de andere kant opvliegt. Allemaal leuk en aardig, maar voor een beetje verre reis moet je gigantische hoeveelheden brandstof aan boord hebben. Het probleem is zichzelf versterkend: hoe meer brandstof er mee moet, hoe groter de massa van het te versnellen voertuig en hoe meer energie en dus brandstof er nodig is om die te versnellen. Je begrijpt de ellende: raketmotoren hebben een beperkte afstandsradius en als we ver weg willen binnen afzienbare tijd moeten we andere manieren bedenken om aan de benodigde versnelling te komen.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Scienceleaks
, door
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol